ŞEHRİVAN ÖZEL: HAMİT KARAKUŞ/ÖMER AYKAÇ
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı katkılarıyla ve Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) organizatörlüğünde “COVİD-19 Sürecinde Sektörel Konferanslar” programı kapsamında Ekonomist Prof. Dr. Mithat Melen’in katılımıyla ‘Bölgemizde Ekonominin Geleceği’ konulu başlıkla zoom (webinar) toplantılarının ikincisi düzenlendi.
MELEN, BÖLGE VE VAN EKONOMİSİ İÇİN TARIMSAL HAYVANCILIĞA DİKKAT ÇEKTİ
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı katkıları ve Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) organizatörlüğünde “COVİD-19 Sürecinde Sektörel Konferanslar” programı kapsamında Ekonomist Prof. Dr. Mithat Melen’in katılımıyla ‘Bölgemizde Ekonomi’nin Geleceği’ konulu başlıkla zoom (webinar) aracılığıyla ve Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı DAKA Planlama ve Koordinasyon Birim Başkanı Mehmet Emin Çakay, moderetörlüğünde gerçekleştirildi. Toplantıya çok sayıda kurum ve kuruluş temsilcisi katılım sağlarken pandemi sürecinde ve pandemi sürecinin ardından bölgenin ekonomik geleceği masaya yatırıldı. Toplantıya onur konuğu olarak katılan Ekonomist Prof. Dr. Mithat Melen’in bölge ve kentte ekonomik geleceğe yönelik yeni stratejilerin belirlenmesi gerektiğini dile getirirken markalaşma noktasında yeni adımların atılması dikkat çekti. Ekonomist Prof. Dr. Melen, bölgenin ekonomik geleceğinin tarımsal hayvancılıktan geçtiğini belirtti.
DAKA TARIM KONUSUNDA ÖNEMLİ PROJELERİ DESTEKLİYOR!
Toplantıya ilişkin Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) Genel Sekreteri Halil İbrahim Güray, toplantıya ilişkin bilgi verirken bölge ve kent nezdinde yapılan çalışmalarını anımsatarak kent ve bölge için önemli projeler için adım attıklarını kaydetti. DAKA Genel Sekreteri Güray, niteliksiz iş gücü noktasında ikinci teksilkent yapılacağını ifade ederken, yeni bir çağrı merkezi kurulacağını belirtti. Ayrıca DAKA Genel Sekreteri Güray, Tarımsal üretim noktasında 2020 Cazibe Merkezleri Destekleme Programı kapsamında iki önemli proje başvurusu bakanlığa sunduklarını; Jeotermal Seracılık Organize Sanayi Bölgesi ve Örnek Kapama Meyve Bahçeleri’ kuracaklarını müjdesini verdi.
GÜRAY: KENT VE BÖLGE’NİN YENİ STRATEJİSİ BELİRLENECEK
Toplantının açılış konuşmasında konuşan Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) Genel Sekreteri Halil İbrahim Güray, toplantıya ilişkin bilgi vererek şunları kaydetti: “Koronavirüs Hastalığı (COVİD-19) hemen sonra bölgemizdeki sektörlerde daralma ve duraklamadan sonra faaliyet alanımızda olan illerde nasıl bir çalışma yürütebiliriz diye arkadaşlarımızla kafa yorarak bölgenin fotoğrafını çektikten sonra eylem planı hazırlamak istedik. Bu kapsam da geçtiğimiz hafta ilk toplantımızı turizm sektörü ile başlattık. Bu toplantılar kapsamında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ile birlikte eş zamanlı olarak bu toplantılar rapora dökülüyor. Bölgemizin fotoğrafını netleştirdikten sonra Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı olarak strateji belirleyeceğiz veya mevcut stratejimizi değiştirmek zorunda kalacağız” dedi.
İNOVAN KULUÇKA VE GELİŞTİRME MERKEZİ YAPILACAK
DAKA Genel Sekreteri Güray, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı’nın TRB2 Bölgesi’nde gerçekleştirdikleri çalışmalara değinerek şunları kaydetti: “Bilişim sektörünün geliştirilmesine yönelik salgın sürecinden önce Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve KOSGEB ile birlikte çalışma başattık. İnovan Kuluçka ve Geliştirme Merkezi projemiz devam ediyor. Fizik olarak binanın ihalesi yapıldı, hafta içi rektör hocamızla görüştük, inşallah orada bina yapmakla bitmiyor doğru ekibi kurarak doğru adımlar atmak istiyoruz. İnce eleyip sık dokuyoruz. Teknokent, KOSGEB ve kendi ekimizle birlikte aynı türde ki arkadaşlarımız tespit ediyorlar. Bu anlamda bizim amacımız burada neden yeni bilişim alanın markamız çıkmasın diye bu adımı başlattık. İlimiz de ve bölgemizdeki gençlerde o potansiyel mevcut o gençleri bulup fikir aşamasına alıp ticari ürün aşamasına taşıyıncaya kadar her türlü maddi, manevi, bilgi ve akademik anlamında destek verebilecek bir yapı üzerinde çalışıyoruz. En büyük adımı attığımıza inanıyorum. Cazibe merkezleri destekleme programları kapsamında kaynak desteği sağladık ve projeyi başattık. İnşallah bu yılsonuna kadar hayata geçirmeyi ümit ediyoruz” dedi.
JEOTERMAL SERACILIK ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ KURULACAK
Tarımsal üretim noktasında 2020 Cazibe Merkezleri Destekleme Programı kapsamında iki önemli proje başvurusu bakanlığa sunduklarını ifade eden DAKA Genel Sekreteri Güray, şunları ifade etti: “Tendürek hattında çok ciddi bir jeotermal kaynağı yani sıcak kaynağı bulunaktadır fakat atıl durumdadır. Sadece Çaldıran’da yere yakın 32 bin metre karelik kapalı alanda seracılık faaliyeti yürütülmektedir. Şimdi nasip olursa Erciş tarafında jeofizik etütlerini gerçekleştirdik, noktaları tespit ettik 10’a yakın mera arazisi taraması yaptık. Başarılı bir ön fizibilite çalışması yaptığımıza inanıyorum. Jeotermal Seracılık Organize Sanayi Bölgesi kurulumu yapmayı hedefliyoruz. DAKA olarak sıcak suyu çıkaracağız, gerekli sondaj çalışmasını yapacağız, sıcak suyu seracılıkta kullanılacak hale getirerek çok düşüş maliyetle buradan Türkiye’ye özellikle sebze ağırlıklı üretim katkı sağlamayı hedefliyoruz. Ayrıca tekstil kentin ikinci etabını başlatıyoruz” diye belirtti.
TUŞBA VE AHLAT’TA ‘ÖRNEK KAPAMA MEYVE BAHÇELERİ’ KURULACAK
Ahlat ve Tuşba’da meyvecilik programı başlatacaklarını kaydeden DAKA Genel Sekreteri Güray, iki ilçe de ‘Örnek Kapama Meyve Bahçeleri’ kuracaklarını belirterek şunları söyledi: “Bahçe kurmakla kalmıyoruz, danışmanlık ve pazarlama noktasında da ajans ve dap idaresi olarak sürekli katkı destek sağlayacağız. Hakkâri’de vatandaşı tarımsal üretime katmak amacıyla Derecik’te seracılık noktasında güdümlü proje uygulayacağız. Bu projelerle noktasal önemli dokunuşlarla potansiyeli harekete geçireceğimize yürekten inanıyoruz. Bunlara eş zamanlı sanayi alt yapısını iyileştirme yönelik Avrupa Birliği desteğiyle 9,3 milyon euroluk ortak kullanım atölyesi projemiz devam ediyor. Erciş, Muş ve Bitlis’te faaliyet gösteren küçük sanayi sitesinde işletmelere yönelik bir proje sunduk Avrupa Birliğine kabul edildi, 3 ortak kullanım atölyesi kurulacak. Toplam danışmanlık desteğiyle beraber 9 milyon 300 bin euroluk bir kaynak sessiz sedasız ilerliyor” diye ifade etti.
BÖLGE’DE ‘SÜT TOPLAMA MERKEZİ’ KURULUYOR
Sözleşme imzaladıklarını ve Muş Bulanık’ta süt toplama merkezi kurulacağı müjdesi veren DAKA Genel Sekreteri Güray, şunları belirtti: “Muş Bulanık İlçesi’nde 40 ton kapasiteli süt toplama merkezi kuruluyor. SÜTAŞ Bingöl’de entegre bir tesis kurdu. Bu tesiste günlük 2 bin süt işleme sahip, yaklaşık olarak 250 ton kendi hayvanlarıyla günlük üretecek, 1 ton 750 kilosu her gün piyasadan toplayacaklalar. Şu an Bulanık’ta 40 tonluk süt toplama kapasiteli merkezini DAKA’nın güdümlü projesi olarak tamamlamak üzereyiz. Muş’ta da daha büyük kapasiteli bir süt toplama merkezine projesinin yazımına destek verdik fizibilite hazırladık. TKDK’dan kaynak sağlandı. Bu anlamda Van Ticaret Borsası ile kentle ilgili fizibilite çalışması tamamladık. Belki ileri ki süreçte oda hayata geçirilir. Bu tarz dokunuşlarda bulunuyoruz. Norduz’u Norduz yaylasını ve Norduz koyununu nasıl tekrar marka haline getirebiliriz diye bir çalışmamız var. Çalışmalarımız devam ediyor, bölgemizde dokunuşlara devam edeceğiz” dedi.
GÜRAY: TÜRK TELEKOM FİRMASI VAN’DA ÇAĞRI MERKEZİ KURACAK
Kent ve bölge nezdinde niteliksiz iş gücü noktasında işsizlik oranın yüksek olduğuna dikkat çeken DAKA Genel Sekreteri Güray, niteliksiz iş gücü noktasında işsizliğin azaltılmasına yönelik ‘Tekstil Kent’ projesin maya tuttuğunu belirterek şunları ifade etti: “Tekstil kentlerin kurulması için cazip bir bölgeyiz. Bu anlamda niteliksiz iş gücünü oraya kanalize etmeye çalışıyoruz. İl etapta ilimiz de yaklaşık olarak tekstil kent ve dışında 5-6 bine yakın genç çalışıyor. Bunun yüz de 55-60’ı kadınlardan oluşmaktadır. Muş ve Bitlis ilimiz de keza aynı şekilde niteliksiz iş gücünü oralara kanalize ettik. Buradaki tekstil kentten Decathlon ve İspanya’daki ZARA markasına mal üretiliyor. Her ne kadar resmi ihracat rakamlarına yansımasa da çünkü firmaların çoğunluğu İstanbul ve İzmir merkezli olmasında kaynaklanmaktadır. Yine ilimiz de çağrı merkezleri son zamanlarda yoğun ilimiz de ve bölgemiz de talep görmeye başladı. Türk Telekom’a bağlı ASİS firması geçtiğimiz hafta içerisinde ilimiz de yer kiraladı, 600 kişiyle başlıyorlar. Kurumsal ve önemli bir firma yine buna benzer kurumsal birkaç firma daha ilimizde mevcuttur” diye ifade etti.
GÜRAY: GENÇ FİKİRLERİ İLERİYE TAŞIMAK İSTİYORUZ
DAKA olarak ‘Ben Girişimciyim’ yarışması başlattıklarını ifade eden DAKA Genel Sekreteri Güray, bilişim ağırlıklı fikirleri toparlamak istediklerini ve bu fikirleri ileriye taşımak istediklerini belirterek şunları ifade etti: “Yarışmamız da bilişim ağırlıklı fikirleri topladık, seçim yapıldı. Seçilen arkadaşlara altı aylık birçok yönlü eğitim verilerek belli bir potaya koyulacak. Fikirler öteye taşınarak ve prototip desteği sağlamak amacıyla ilk üçe giren projelere KOSGEB ileri teknoloji girişimci desteğinden faydalandıracağız. Böyle bir yapı kurguladık, inovanda da bir fiziki mekân sağlanacak. Amaç bu tarz projelerin fikirlerin önünü açmak ve teşvik etmektir” dedi.
MELEN: ‘SALGIN NEDENİYLE YENİ STRATEJİ İHTİYAÇ VAR’ DEDİ
Ekonomist Prof. Dr. Mithat Melen, burada yaptığı açıklamada, pandemi sürecinde insanlığın sağlığın önemini öğrendiğini ve sağlık yatırımları noktasında Türkiye’nin önemli bir sınavdan geçtiğini hatırlattı. Ekonomist Prof. Dr. Melen, ekonomi noktasına değinerek şunları kaydetti: “Türkiye’de elimizdeki bütün kaynaklardan kompleks duymadan yararlanmak zorundayız, bilgilerine başvurmak zorundayız. Bizim ülke olarak ekonomik bir krize girmeden bu pendemi sürecinden kurtulmamız lazım. İkinci periyotta hafif bir büyüme için kıpırdama olacağını öngörüyorum. Bu kıpırdamayı sağlayacak yeni stratejilere ihtiyaç var; yeni üretim stratejileri, şu anlık ilaç endüstrisi ve tarım sektörüdür. Sanayi en büyük problemlerimizden bir tanesi enerji, enerji maliyetidir. Bu süreci atlatabilmek adına yeni stratejidir. Dolasıyla bu süreçte ve illeri ki süreçte tarım sektörü ön plandadır. İlimiz ve bölgemiz açısında baktığımız da neden bir marka üretmedik ama üretecek bir markaya ihtiyacımız var. Kahvaltımız, kedimiz ve peynirimiz var ama markamız yok. Bir peynir markamız yok bunların üzerinde durmamız ve çoğaltmamız lazım” dedi.
MELEN: BÖLGE VE VAN EKONOMİSİ İÇİN TARIMSAL HAYVANCILIĞA DİKKAT ÇEKTİ
Ekonomist Prof. Dr. Melen, kent ve bölge ekonomisine yönelik yeni adımların atılması gerektiğine dikkat çekerek sözlerini şöyle sürdürdü: “Hayvancılık noktasında markalaşma yolunda adımlar atılması gerekmektedir. Yediğim en lezzetli et ilimizde bulunmakta ama hayvancılık noktasında sorunlarımız var, hayvan sayımız gittikçe azalıyor. Bölgemiz de hayvancılık ve tarım sektörünü nasıl ayağa kaldırmalıyız üzerine çalışmamız gerekmektedir. Hayvancılık ciddi bir eğitim meselesidir, bunu da baştan değiştirmemiz lazım. Bölge ve kent nezdinde insan kaynağı noktasında yeterli olduğuna inanıyorum. Her alan da kendini girişimci ve bilgili insanlarımız var. Bu nokta da yeni stratejilere ihtiyaç var. Neyi daha çok üretebiliriz, neyi daha çok devreye sokabiliriz, kimleri yardıma çağırabiliriz. Dünya’yı ve ülkemizi etkisi altına alan salgının ardından ciddi yeni bir savaş, bu savaşın adı dünyanın yeniden kurulmasıdır. Biz de il olarak ve bölge olarak bu yeniden kurulacak dünya da payımızı alalım, yerel üretelim ama dünyaya satalım. Dünya ile entegre olmalıyız. Bunu için bütün alt yapıya sahip olduğumuza inanıyorum” diye ifade etti.
Toplantı, katılımcıların değerlendirmelerinin ardından soru-cevap kısmıyla sona erdi.
