Hayvancılığa yatırım yapan pişman olmaz Ömer Aytaç AYKAÇ-ÖZEL Depremden sonra Van’da birçok sektörde yatırım yapmak için Türkiye’nin gözde illerinden biri haline geldi. Sanayi yatırımlarından turizme, yenilenebilir enerji sistemlerinden tekstile birçok alanda yatırım çalışmaların başlatıldığı Van’da hayvancılık hala en önemli sektörlerden biri olarak anılıyor. Zira uzmanlarda Van’da en önemli sektörün hayvancılık olduğu kanısında.Tekstil Kent, 5 yıldızlı oteller, Van Mermer, yenilenebilir enerji sistemleri ve daha birçok sektör… Özellikle yaşanan deprem felaketinin ardından yerli ve yabancı tüm yatırımcılar yüzünü Van’a çevirdi ve yatırımlarını Van’da yapmak için sıra bekliyor. Deprem öncesi sadece ikinci etapta olan Organize Sanayi Bölgesi bugün 5’inci etabın çalışmalarını yapıyor. Daha önce boş arazilerin bulunduğu bölgede şimdi ise tam 133 şirket yatırım yapmak için sıra bekliyor. Bu da yetmezmiş gibi Van, güneş enerji sistemlerini konuşuyor ve birbirinden büyük yabancı firmalar bu alanda yatırım yapmanın hesabını yapıyor. Tüm yatırımcılar bu sektörleri konuşurken işin uzmanları ısrarla ‘hayvancılık’ diyor. Yıllardır bu sektörün takipçiliğini yapan iki önemli isim Feridun Irak ve Sinan Hakan da ‘hayvancılığın’ Van’daki en önemli sektör olduğunun ısrarla altını çiziyor. “VAN HAYVANCILIKTA EN ÖNEMLİ MERKEZ”Van’da depremden sonra birçok sektörde iş yatırımı konuşulduğunu ama hayvancılığın en önemli sektör olduğunu söyleyen Irak, “Her coğrafyanın kendine özgü özellikleri vardır. Bizim bölgemiz olan Doğu Anadolu’ya baktığınız zamanda çayır ve meraların büyük yer kapladığını biliyoruz. Yine diğer taraftan hayvancılık olan iklim aralığı -20 ile 30 derece arasıdır. Bu iklime en yakın iklim de Doğu Anadolu’da hatta Van’dadır. Hatta bu derece aralığının daha iyi sağlandığı bir il daha yoktur belki de. Dolayısıyla dünyada da ekonomik sıkıntıların kalktığını da göz önünde bulundurursak, rekabetin doğru yerde yapılması artık şart oldu. Bu yüzden ben Van’daki en önemli sektörün hayvancılık olduğunu ikinci sektörün ise turizm olduğunu düşünüyorum. Bunları da inşaat, madencilik izliyor bence. Bu yüzden Van’da hayvancılık anlamında yapılan doğru yatırımların kazançlı olacağını düşünüyorum.” Şeklinde konuştu.Hayvancılığın önemli bir yatırım alanı olduğu kadar, devlet tarafından da desteklenmesi gerektiğinin altını çizen Irak, dünyanın her yerinde bunun böyle olduğunu söyledi. Irak, “Çünkü hayvancılık bir taraftan da riskli bir sektördür. Örneğin Van’da sürekli olarak bir şap hastalığı riski vardır. Bu noktada bu işi yapan insanlara gerekli tedbirler sağlanmalı en basitinden. Dünyanın her tarafında da böyledir. Hayvancılık sektörü dünyanın neresine giderseniz gidin devlet tarafından sübvanse ediliyor. Türkiye’de batıdaki bu gelişmeleri göz önüne alarak bu yöndeki desteklerini artırmalıdır. Tabi şu da var Van’da iki yıldan beri yaşanan kuraklık da şu anda Vanlı çiftçilere de büyük sıkıntılar yaşatıyor. Yem fiyatları yüksek bir seyirde seyrettiği için hayvancılık da bu durumdan olumsuz bir şekilde etkileniyor. Yine etin fiyatını dengeleyen kurum olan Et Balık Kurumu üç yıldır fiyatları hep aynı tutmaktadır. Bu da bu işi yapan insanların kar anlamında bir şey kazanmaması anlamına geliyor ki birçok vatandaş bu yüzden artık hayvancılık sektöründe hizmet vermekten vazgeçti. Bu gibi sorunlar da hayvancılık yapmak isteyen vatandaşları caydırıyor. İşte bu noktada gerekli destek verilmeli.” Sözlerine yer verdi. “VAN ELEKTRİK ENERJİSİ İÇİN İDEAL BİR İL”Diğer birçok sektörün yanında Van’da değerlendirilmeyi bekleyen bir de yenilenebilir enerji olduğunu söyleyen Irak, güneş enerjisi konusunda da bazı şirketlerin çoktan bu tür yatırımcılar için paçayı sıvadığını da kaydetti. Hayvancılık sektörü gibi sektörlerde olduğu gibi bu anlamda da yatırımcıların desteklenmesi gerektiğini kaydeden Irak, “Güneşten elektrik enerjisi alınması noktasında Van avantajlı bir il. Hatta bazı firmaların Van’da istasyonlar kurulduğunu da biliyorum. Çünkü Enerji Piyasası Kurumu’na lisans için müracaat edebilmek için 6 ay istasyon kurarak data tutma zorunluluğu vardır. Bu yüzden haziran ayına kadar bu dataların takibini yapan şirketler var. Bu aydan sonra bu kurum Van’daki 77 megawatt’lık bu elektriklere lisans verilmesi için ihaleye çıkacak. Bu şirketler ihaleden pay alabilirlerse Van’da güneş enerjisinden pay almış olacak. Van bu noktada tek başına tüm Türkiye’ye elektrik üretebilecek güçtedir. Bu potansiyelin de iyi bir şekilde değerlendirilmesi ve yatırımcıya yol gösterici bir mantıkla yaklaşılması gerekiyor. Diğer işlerde olduğu gibi kurum amirleri bir işin nasıl yapılmayacağı yerine bu tür işlerin nasıl yapılacağı yönünde destekler sunmalıdır. Zaten geçtiğimiz günlerde Başbakan Erdoğan ile yaptığımız görüşmede de Doğu ve Güneydoğu’daki tüm oda başkanları da bu konudan bahsetti ve herkes de aynı konuda hemfikirdi. Bölgede kurum ve kuruluş amirleri anlamında ciddi sıkıntılar yaşandığı herkesin onayladığı bir durum. Maalesef biz de bu durumun sıkıntısını yaşıyoruz Van halkı olarak.” Dedi. “HAYVANCILIĞA YATIRIM YAPAN PİŞMAN OLMAZ”Hayvancılığın Van için önemli bir sektör olduğunu söyleyen diğer bir isimde OSB Başkanı Sinan Hakan. Belirli sektörlerde yapılacak yatırımların başarıyı garantileyeceğini savunan OSB Başkanı Sinan Hakan’a göre bu sektörlerin başında enerji ve hayvancılık geliyor. “Van’da yaşayan insanların yüzde 90’ının dolaylı ya da direkt olarak hayvancılık ile bir şekilde münasebeti var” diyen Hakan, bu nedenle hayvancılık üzerine yapılacak projelerin mutlaka başarıyla sonuçlanacağını söyledi. Doğru sektörlere yatırım yapılması gerektiğinin altını çizen Hakan, “Van’da tekstil gibi sektörlere yatırım yapmak sıkıntılı olabilir. Çünkü tekstil sektörü kalifiye insana ihtiyaç duyuyor o da burada yok. Dolayısıyla yapacağınız üretim ne kadar iyi olabilir? Ancak bölgede okulların açılması ve kalifiye insan yetiştirilmesi ile tekstilde kaliteli üretim mümkün olabilir” dedi. TEŞVİK PAKETİ YATIRIMCILARI HEYECANLANDIRDI!Öte yandan özellikle yeni teşvik paketinin açıklanmasının ardından Van'a yatırım talebinin önemli ölçüde artığını belirten Sinan Hakan, bunda Van'ın, en çok teşviğin verildiği 6. Bölge'de yer almasının etkili olduğunu söyledi. Yatırım taleplerinin ağırlıklı olarak enerji, inşaat ve gıda sektörlerinden geldiğini açıklayan Hakan, yoğun talep üzerine 60 hektarlık 4. etabı başlattıklarını aktardı. Her hafta Van'a yatırım yapmak için ortalama üç firmanın başvuru yaptığını belirten için Hakan şöyle konuştu: "1 Eylül itibariyle arsa isteyen firma sayısı 133. Bunların içinde yabancı firmalar da var. Enerji sektöründe dünya çapında faaliyet gösteren iki büyük Alman firması, Van'daki 100 milyon TL yatırımları için ortak şirket kurdu. Bu firma güneş enerjisi üretiminde kullanılan panelleri üretecek. Bu iki Alman firma burada başka yatırımlar da yapabilir. Şu an ayrıntı ve isim açıklayamam ama bu yatırımı çok önemsiyoruz. 4 etap çalışmalarını özellikle bu önemli yatırım için hızlandırdık. Konuyu bakanlık bizzat takip ediyor. Ayrıca yerel ortak bulan Çinli bir firma, inşaat sektöründe büyük ve farklı bir yatırım için şu anda Van'da fizibilite çalışması yapıyor. Çinliler bu yatırım için ilk etapta 12 milyon TL bütçe ayırdı."   
Editör: TE Bilisim