Bir türlü istediğimizi alamadığımız Kapıköy bölgedeki olaylardan dolayı kapanıp açılınca bir daha iflah olmadı... Van Ne Sınır Ticareti’nden payını düşeni alabildi ne İran ile olan yakın komşuluk ilişkilerini ticarete dökebildi. Süreçle birliket hareketlenen ve geçtiğimiz yıl İranlıların Van turizmine bir anda can suyu olan akını ile umutlanan Van, geçtiğimiz yılın ihracat-ithalat rakamlarıyla bir kez daha sınıfta kaldı... Hal böyle olunca Van iç ve dış ticaret kapılarının iyice ivme kaybetmesiyle adeta bu krizde yalnız başına kaldı...

 

Bİ KAPILARIMIZA BAK, BİR DE İHRACAT RAKAMLARIMIZA...

Van İran ile olan en uzun kara sınırı, bu ülkeye açılmaya müsait 3 sınır kapısına sahip olmasına rağmen ithalat ve ihracatta payına düşeni almamaya devam ediyor. Hakkari’nin bölgede ihracatta başı çektiği, Van’ın sınır komşusu olmamasına rağmen Erzurum’dan bile az ihracat yaptığı bir dönemde son yaşananlarla birlikte iyice kaybetmeye başladı. Kapıköy’den bir türlü istediğini alamyan, bu kapıyla ilgili işlemleri ya bürokrasiye, ya iki ülke ilişkilerine, ya ürün sınırlamasına ya da asfaltlanmayan bir yola takılan Van 2015 yılında da ihracattan yana kaybetti... Van'ın 2015 yılı İhracatı 29.3 Milyon dolarda kaldı. Potansiyele göre artırması gerekirken azaltan Van, tüm varlıklarına rağmen bir sınır kenti olmanın avantajlarından faydalanmadan bir yılı daha geride bıraktı. Sadece 2015 yılı başında turizm ile bir anda altın bir çıkış yakalayan onu da son yaşanan çatışmalarla yitiren Van, 2014 yılına görede yine sert bir düşüş yaşadı.

 

YİNE DÜŞÜŞ VAR...

Türkiye İstatistik Kurumu Van Bölge Müdürü Özer Coşğun, 2015 yılında Türkiye’de ve bölge illerinde gerçekleşen dış ticaret verileri hakkında değerlendirmelerde bulundu. Coşğun’un verdiği bilgilere göre; Türkiye’de ihracat yüzde 8,7 ithalat ise yüzde 14,4 azaldı. Van’da ise ihracat yüzde 29,3 oranında ithalat yüzde 19,6 oranında daralma meydana geldi.

 

TÜRKİYE’DE İHRACAT VE İTHALAT AZALDI

Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; Ülkemizde 2014 yılında 157 milyar 610 milyon 158 bin olarak gerçekleşen ihracat, yüzde 8,7 azalışla 143 milyar 934 milyon 972 bin dolar oldu. İthalat ise 2014 yılında 242 milyar 177 milyon 117 bin dolar iken, 2015 yılında yüzde 14,4 azalarak 207 milyar 203 milyon 370 bin dolar oldu. 2015 yılında dış ticaret açığı yüzde 25,2 azalarak 84 milyar 566 milyon dolardan 63 milyar 268 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılında yüzde 65 iken, 2015 yılında yüzde 69’a yükseldi.

 

VAN’DA DARALMA DEVAM EDİYOR

2014 yılında Van ilinin ihracatı 28 milyon 771 bin dolar iken 2015 yılında yüzde 29,3 azalarak 20 milyon 342 bin dolar oldu. İthalat ise Van’da 2014 yılında 41 milyon 156 bin dolar iken, 2015 yılında yüzde 19,6 azalarak 33 milyon 102 bin dolar oldu. 2015 yılında TRB2 Bölgemizin diğer illerinde gerçekleşen dış ticaret şu şekildedir: Muş’ta ihracat bir önceki yıla göre yüzde 80,1 azalışla 953 bin dolar, ithalat yüzde 44 artışla 2 milyon 494 bin dolar oldu. Bitlis’te ihracat yıllık yüzde 22,3 azalışla 3 milyon 534 bin dolar, ithalat yüzde 47,6 azalışla 1 milyon 752 bin dolar olarak gerçekleşti. Hakkari’de ise ihracat yüzde 52,3 azalışla 185 milyon 798 bin dolar olurken, ithalat yüzde 97,9 azalarak 1 milyon 557 bin dolar oldu.

 

TL ÜLKEDE ARTTI AMA VAN’DA AZALDI...

Türk Lirası bazında değerlendirildiğinde, Türkiye’de ihracat 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 19,2 artmışken, 2015 yılında yüzde 13,5 arttı. İthalat ise 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 10,5 artmışken, 2015 yılında yüzde 6,5 arttı. Dolayısıyla, ithalat ve ihracat artış hızlarında bir miktar gerileme olmasına rağmen, 2015 yılında TL bazında dış ticaretimiz artmıştır. Dolar bazında azalış göstermesinin sebebi olarak, 2015 yılında dolar kurunda görülen yükselme gösterilebilir. Van’ın TL bazında ihracatı 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 22,7 oranında artmışken, 2015 yılında yüzde 10,9 azaldı. İthalatı ise 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 9,4 azalmışken, 2015 yılında yüzde 1,1 azaldı.

 

EN FAZLA İHRACAT ALMANYA’YA OLDU

Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2014 yılında 43,5 iken, 2015 yılında yüzde 44,5 oldu. AB’ye yapılan ihracat, 2014 yılına göre yüzde 6,5 azalarak 64 milyar 35 milyon dolar olarak gerçekleşti. Almanya’ya yapılan ihracat 2015 yılında 13 milyar 426 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla İngiltere (10 milyar 565 milyon dolar), Irak (8 milyar 558 milyon dolar), İtalya (6 milyar 891 milyon dolar) ve ABD (6 milyar 399 milyon dolar) takip etti. Ülkemizden İran’a yapılan ihracat ise bir önceki yıla göre yüzde 5,7 oranında azalarak 3 milyar 665 milyon dolar oldu.

 

İTHALATA İLK SIRAYI ÇİN ALDI

Çin’den yapılan ithalat, 2015 yılında 24 milyar 865 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Almanya (21 milyar 352 milyon dolar), Rusya (20 milyar 400 milyon dolar), ABD (11 milyar 128 milyon dolar) ve İtalya (10 milyar 640 milyon dolar) izledi. Avrupa Birliği’nden (AB-28) yapılan ithalat 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 11,4 azalarak 78 milyar 670 milyon dolar oldu.

 

EN ÇOK TİCARETİ İRANLA YAPTIK

Van’ın 2015 yılında en çok ihracat yaptığı beş ülke sırasıyla; İran (14 milyon 93 bin dolar), Irak (1 milyon 789 bin dolar), Türkmenistan (884 bin dolar), Kazakistan (627 bin dolar) ve Romanya (584 bin dolar) oldu. Van ilinin en çok ithalat yaptığı beş ülke ise sırasıyla; İran (13 milyon 538 bin dolar), Yunanistan (4 milyon 311 bin dolar), Rusya (3 milyon 655 bin dolar), Kırgızistan (1 milyon 870 bin dolar) ve Çin (1 milyon 628 bin dolar) oldu.

 

MOTORLU KARA TAŞITLARI İLK SIRADA

Standart uluslararası ticaret sınıflamasına (SITC, Rev. 3) göre, Ülkemizin 2015 yılında dolar bazında en çok ihraç ettiği beş ürün grubu sırasıyla; motorlu kara taşıtları (16 milyar 872 milyon dolar), Giyim eşyası ve bunların aksesuarları (15 milyar 131 milyon dolar), Diğer tekstil iplik, kumaş, şekil vermens (11 milyar 174 milyon dolar.) Elektrik makinaları, cihazları ve aletleri, vb aksam, parçaları (8 milyar 525 milyon dolar) ve Demir ve çelik (7 milyar 899 milyon dolar.) Oldu. Ülkemizce en çok ithalatı yapılan beş ürün grubu ise sırasıyla (gizli veriler hariç); Motorlu kara taşıtları, bisiklet ve motosikletler, bunların aksam ve parçası (17 milyar 066 milyon dolar.) Demir ve çelik (11 milyar 394 milyon dolar), Petrol, petrolden elde edilen ürünler (9 milyar 554 milyon dolar.) ilk şekillerde plastikler (9 milyar 396 milyon dolar) ve Diğer genel endüstri makina/cihazların aksamları (9 milyar 297 milyon dolar) oldu.

 

EN ÇOK MOBİLYA İHAÇ EDİLDİ

ISIC Rev.3 sınıflamasına göre Van ilinin 2015 yılında en çok ihraç ettiği beş ürün grubu; Demir-çelik ana sanayi (1 milyon 932 bin dolar), Tahta plaka; kontrplak, yonga levha, sunta, diğer pano ve tahtalar (1 milyon 866 bin dolar.) Sabun, deterjan, temizlik, cilalama maddeleri; parfüm; kozmetik ve tuvalet malzemeleri (1 milyon 586 bin dolar), Plastik ürünleri (1 milyon 218 bin dolar) ve Mobilya (1 milyon 17 bin dolar) oldu.

 

VAN PETROL ÜRÜNLERİ İTHAL ETTİ

ISIC Rev.3’e göre Van’ın en çok ithal ettiği beş ürün grubu ise sırasıyla; Rafine edilmiş petrol ürünleri (11 milyon 183 bin dolar), Meyveler, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkileri (5 milyon 626 bin.) Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi (2 milyon 772 bin dolar), Maden kömürü (2 milyon 572 bin dolar.) ve Cam ve cam ürünleri (1 milyon 715 bin dolar) oldu. 

Editör: TE Bilisim