Van ve Hakkari bölgesindeki yüksek kesimlerde bahar aylarında yetişen, besin değeri çok yüksek, araştırmalar sonucunda da başta kanser olmak üzere birçok hastalığa iyi geldiği tespit edilen uçkunun ilk defa reçeli üretildi.
Van Büyükşehir Belediyesi Mavi-Kent A.Ş. tarafından kurulan kilim atölyelerinde çalışan 25 kadın, Türkiye'de bir ilke imza attı. Daha önce yaptıkları ve ülkenin en kaliteli ballarından biri olan TuşBAL ile adlarını duyuran 25 kadın, bu kez de bölgenin damak tadına uygun çok özel bir reçel çeşidi üretmeye başladılar. Yaklaşık iki yıldır çalıştıkları projeyi bu yıl içerisinde hayata geçiren kadınlar, yeni arayışların da peşine düştüler. İlk olarak geçen yıl uçkun reçel yapma fikrini ortaya atan kadınlar, daha sonra reçel yapımı için çalışmalara başladı. İlk yıl sadece 5 şişe üretim yapan kadınlar, reçelin halk arasında beğenileceğini düşünerek, 2015 yılı içerisinde 25 kavanoz reçel üretti.
Üretilen 25 kavanoz reçel, 25 ayrı aileye dağıtılarak denemeleri istendi. 25 ailenin tamamı da kadınlara geri dönüş yaparak, reçeli çok beğendiklerini ve üretilmesi durumunda alabileceklerini iletti. Bunun üzerine TuşBAL Kooperatifi üyesi 25 kadın, 2016 yılı hazırlıklarına başladı. 2016 yılında kadınlar gruplar şeklinde dağlara çıkarak reçel yapımı için uçkun toplayacak. Ardından kooperatife getirilecek olan uçkunlar burada işlenerek reçele dönüştürülecek. Atölye içerisinde kurulan bal ve reçel laboratuvarında incelenecek olan reçeller daha sonra bölge halkının beğenisine sunulacak. Kadınların hedefi bir ton reçel üreterek, satışa sunmak.
Halkın uçkun reçelini çok seveceğini ve büyük rağbet olacağını düşünen kadınlar, ayrıca yeni hedeflerini de açıkladılar. Bölgede çokça bulanan ve halk tarafından oldukça sevilen kuşburnu ve yumuşan-alıç reçelini de buna ek olarak yapacaklarını söyleyen kadınlar, "Burada sözüne ettiğimiz yabani meyvelerin tümü bölgemizde çok fazla bulunuyor. Bizde bunların işlenmesi için çalışmalar yaparak, halkımıza bu ürünleri başka bir tatla sunmak istiyoruz. Bu yabani meyvelerin tümünün sağlık açısından çok önemli olduğunu biliyoruz. Daha işlenmeden birçok hastalığa faydalı olan bu meyveler, reçel olduğunda ne kadar faydalı olur, varın düşünün" dediler.
Kilim ve Arıcılık Projesi hocası olan Enver Özkahraman, atölyede çalışan ve kooperatif üyesi olan kadınların iki yıldır bu proje üzerinde çalıştıklarını belirterek, bu projenin gerçekleşmesi için çok önemli çalışmaların kadınlar tarafından yapıldığını söyledi. Türkiye’de ilk olma özelliği taşıyan uçkun reçelini zahmetli ve yorucu bir süreç ile birlikte içine bir takım bitkileri karıştırarak yaptıklarını anlatan Özkahraman, gelecek yıl içerisinde reçelin patentini almak için Türk Patent Enstitüsüne başvuracakları söyledi. İlkbahar ile birlikte dağlara çıkarak burada uçkun toplayacaklarını söyleyen Özkahraman, beğenilmesi durumunda her yıl daha fazla reçel üretiminin yapılacağını söyledi.
Kısa bir süre önce ABD'nin Atlanta Üniversitesi'nde yapılan deneylerde, uçkunda bulunan parietin isimli kırmızı pigmentlerin kanser hücrelerine enjekte edilmiş, sadece iki gün içinde kanser hücrelerinin yarısının öldüğü tespit edilmişti. Pigmentlerin modifiye edilmiş bir çeşidinin de tümörlerin gelişimini azalttığı belirlenirken, araştırmadan çıkan bu bulgu ise kanser ilacının habercisi olarak ilan edilmişti. Uzmanların uçkunun yapılmış kanser ilacının birkaç yıl içinde kanser tedavisinde kullanılabileceğini belirtilmiş, dünyanın en büyük yayın organlarından biri olan İngiliz Daily Express Gazetesi de "Uçkun hayatınızı kurtarabilir" başlığıyla yayın yapmıştı.
