Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Soçi Zirvesi'nde bulunmak üzere gerçekleştirdiği Rusya ziyareti sonrası, Adana Mutabakatı yeniden gündeme geldi.Soçi Zirvesi'nde de görülüşecek olan, ABD ve Mısır'ın aracılığıyla 1998 yılında Türkiye ile Suriye arasında imzalanan Adana Mutabakatı nedir, bugün hala geçerliliğini koruyan bu mutabakat hangi maddeleri içermektedir? İşte Adana Mutabakatı hakkında merak edilen bazı detaylar.
Adana Mutabakatı, 20 Ekim 1998 tarihinde Türkiye ile Suriye arasında imzalanmış ve geçerliliğini devam ettirmektedir. Suriye ile Türkiye'nin 1998 yılında PKK terör örgütünün, Suriye'deki varlığı nedeniyle gerilen ilişkilerinin koruyabilmek amacıyla ABD ve Mısır'ın arabuluculuğu ile imzalanmıştır. Peki, Adana Mutabakatı nedir?
ADANA MUTABAKATI NEDİR?
PKK'nın Suriye'deki varlığının, Türkiye'nin tüm uyarılarına rağmen devam etmesi üzerine, Türkiye, 1998'de tutumunu sertleştirmiştir. Türkiye'nin kararlı duruşundan dolayı Suriye geri adım atmış ve 1998'de taraflar arasında Adana Mutabakatı imzalanmıştır. Bu tarihten sonra iki ülke ilişkileri, Arap Baharı'nın Suriye'de ortaya çıkmasına kadar gelişerek devam etmiştir.
ABD ve Mısır arabulucu oldu
Türkiye ile Suriye arasında artan gerginlik üzerine, dönemin ABD Başkanı Bill Clinton'ın da devreye girmesiyle, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek arabulucu görevini üstlendi. Arabuluculuk sonucunda da iki devlet arasında 20 Ekim 1998 tarihinde Türk heyetine başkanlık eden büyükelçi Uğur Ziyal ve Suriye heyetine başkanlık eden Siyasi Güvenlik Başkanı Tümgeneral Adnan Badr El Hassan tarafından Adana Mutabakatı imzalandı.
İki devlet kendilerini tehdir eden terör örgütlerine karşı toprağındaki tüm faaliyetlere engel olacaktı
Adı daha sonra 2010 yılında "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Terör ve Terör Örgütlerine Karşı Ortak İşbirliği Anlaşması" olarak değiştirilen ve 3 yıl geçerli kalan 23 maddelik mutabakata göre başta PKK olmak üzere her iki devlet de kendilerini tehdit eden terör örgütlerine karşı önlemler alacak ve onların kendi toprağındaki tüm faaliyetlerine engel olacaktı. Karşılıklı olarak hiçbir ikamet, lojistik, eğitim, ulaşım ve silah kapasitesine müsade etmemek konusunda anlaşan iki ülke ortak operasyonlar, tutukluların iadesi ile bilgi, belge ve istihbarat paylaşımı alanlarında işbirliği yapmaya karar vermişti.
Türkiye ile Suriye arasında yaşanan bu gerilimde PKK lideri Abdullah Öcalan 9 Ekim 1998'de Suriye'den kaçmak zorunda kaldı.
PUTİN, MUTABAKATI DİLE GETİRMİŞTİ
23 Ocak 2019 günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Başkanı Vladimir Putin arasında Moskova'da gerçekleşen görüşme sonrası, Suriye İç Savaşı'nda Türkiye'nin, Suriye'de Beşşar Esad rejimi ile doğrudan görüşmesinde bir ara formül olarak Putin bu mutabakatı dile getirmiştir. Erdoğan ertesi gün yaptığı konuşmada, "Adana Mutabakatı'nın yeniden gündeme gelmesi, bunun üzerinde ısrarla durulması gerekiyor" ifadesini kullandı.
