‘Ayakbastı’ parası Van ve Akdamar Adası’nın başına dert oldu. Vatandaşlar alınan paranın çok olduğundan dert yanarken, birçok STK ve oda temsilcisi de sosyal medyadan ‘Ayakbastı’ parasının çok olduğunu yazdı. Sosyal medya üzerinde bir tartışmaya dönen Akdamar Adası’na giriş için alınan kişi başına 10 TL’lik ücretin tartışması sürüyor...

 

Ülkenin ve bölgenin turizm anlamında sıkıntılı zamanlardan geçtiği bir dönemde Van Akdamar Adası’na giriş ücretlerinin 10 TL olması kentin bir anda en çok konuşulan konusu oldu. 5 TL olan ücretin 10 TL’ye yükselmesine olan tepkisini sosyal medya üzerinden dile getiren Van TSO başkanı Necdet Takva’nın paylaşımı kentte tüm kesimlerin bir anda ücret tartışması içine girmesine neden oldu. Van’da günlerdir Akdamar Adası’na giriş ücretlerinin 10 TL’ye yükseltilmesi tepki almaya neden olurken çoğu kesimlerden ücretlerin bu süreçte Van için fazla olduğunu dile getirdi. TÜRSAB tarafından alınan ücretlerin Türkiye standartlarında olduğunu söyleyenlerin de girdiği tartışma Van’da haftanın gündemi oldu. Van gibi bir bölgede yüksek ücretler tartışılmaya ve eleştirilmeye neden olurken vatandaşlar da Akdamar’a giriş için alınan ayakta parasını fazla buldu. Halen tartışılan konu ile ilgili tarafların ücret polemiği sürerken gözler bundan sonraki süreçte bu ücretlerle ilgili bir hamle yapılıp yapılmasına çevrildi. Zira Akdamar Adası’na gitmek için bir de tekne parası veren yerli ve yabancı turistler ile vatandaşların tekne ürceti ve kalabalık gruplarla birlikte ödediği bu ücretin tarihi kilise ve adaya olan ziyaretçinin azalacağı yönünde tereddütler de var.

 

O TARTIŞMA NASIL BAŞLADI?

Akdamar Adası’na giriş için alınan ayakbastı parasının yüksekliği ile ilgili ilk tepkiyi dile getiren isim Van TSO Başkanı Necdet Takva oldu. Vatandaşların da yüksekliğinden şikayet ettiği ücrete dair bir giriş biletini sosyal medya üzerinden paylaşan Necdet Takva’nın bu paylaşımından sonra olay tam anlamıyla gündem oldu. Takva’nın paylaşımının ardından gündeme gelen TÜRSAB yetkilileri, turizmciler, kuruluş temsilcileri ve STK temsilcileri de konuyla ilgili görüş paylaşmaya başladı. Kimi ücreti fahiş bulurken kimi ‘normal’ karşıladı. Bu tartışmaların ardınadn da Şehrivan tarafları dinleyip ücret tartışmasının içindeki isimlerden konuya dair görüşler aldı:

 

TAKVA: DOĞRU BULMUYORUZ

Konuyla ilgili görüştüğümüz Van Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurlu Başkanı Necdet Takva şunları söyledi: “Fiyatın 3 ya da 4 lira olması gerekiyor. 10 lira tekne parası veren vatandaşlar, 10 lirada adaya ayakbastı parası veriyor. 4 kişilik bir ailenin hiçbir şey yemeden içmeden sadece Akdamar Adasını gezmesi 100 lira vermesi gerekiyor. Bölgede yer alan ilimiz ekonomik durumu zaten ortada. Bu yüzden bu fiyat çok yüksektir. Biz bunu doğru bulmuyoruz. Yüksek fiyatın yanı sıra ayrıca alınan fiyatlar TÜRSAB üzerinden yapılması doğru değil. TÜRSAB’ın böyle bir çalışma içinde olması doğru değil. Akdamar Adasına turistlerin çekilmesi için çalışmalar yapılması gerekirken bunun yapılması yanlıştır. Biz Akdamar Adasını dünya miraslar listesine almaya çalışırken bu tür bir paranın alınması doğru değil.”

 

TUNÇDEMİR: BÖLGE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMALI

Fiyatlarla ilgili görüştüğümüz Van Gölü Havzası Turizm Derneği (VAHATUDER) Başkanı Abdullah Tunçdemir, “Bölge koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. 10 lira tekne parası ve 10 lirada adaya ayakbastı parasının verilmesi bu bölgeye göre çoktur. Avrupa ülkelerine göre bu ücret çok fazla değil. Ancak Türkiye şartlarına ve bölgeye göre bu ücret yüksektir. Ücretin aşağıya çekilmesi gerekiyor. Tekne ücreti olmazsa sadece bu para alınırsa yine kimse çok kötü karşılama ancak hem tekneden hem de adadan alınması fazladır.” İfadelerine yer verdi.

 

ÖZGÖKÇE: TÜM TÜKİYE’DE AYNI

Konuya dair Şehrivan’a açıklama yapan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Doğu Anadolu Yürütme Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, Türkiye’deki bütün müzeleri ve müzayedelerin TÜRSAB tarafından işletildiğini kaydetti. Özgökçe, “Bunu daha önce Kültür Turizm Bakanlığı yapıyordu. Tabi buna bağlı olan il Kültür Turizm Müdürlükleri yapıyordu. Ancak devlet hep zarar etti bu işten. Biz TÜRSAB olarak işletmeyi 2014 yılında aldık. Bu seferde iş kar marjına döndü. Biz geçtiğimiz sadece adadan bir milyon yüz bin TL ayakbastı parası gönderdik. Ayakbastı parası geçen yıl 5 TL iken bu yıl 10 TL oldu. Bu sadece Van için değil Türkiye’deki bütün müzeler ve müzayedeler için geçerli bir kural. Fakat bizim adada farklı bir işleyiş var. Öncelikle adaya gitmek için bir tekne ücreti veriliyor. Ayrıca bölgenin içinde olduğu hassas bir durumda söz konusu. Ben bizim genel başkanla birkaç defa görüştüm bu konuyu. Ben başkandan ricada bulundum. Dedim ki “Başkan normal şartlarda insanlar müze ve müzayedelere insanlar yürüyerek gidiyor ancak bizim Van’da farklı bir durum söz konusu. Tekne ile adaya gidiliyor, tekneye de ayrı bir ücret vermek zorunda kalıyor vatandaşlar.” dedim.” İfadelerine yer verdi.   

 

“6 LİRA OLMASI TALEBİNDE BULUNDUK”

5 kişilik bir ailenin adaya gittiklerin sadece ayakbastı parası olarak 50 TL ödeyeceklerini ifade eden Özgökçe, “Tekne parası ile birlikte 125 TL eder. Biz Van için bir şey istedik. Bir iyileştirme babında istekte bulunduk. Geçtiğimiz yıl 5 idi bu yıl 6 lira yapın dedik. Hiç olmazsa insanlar gidebilsin dedik. Başkanda bana gel görüşelim dedi. ‘Komisyon kuralım, siz burada var olan sıkıntıyı anlatın eğer insanları ikna ederseniz biz Van için özel bir iyileştirme yapacağız’ dedi. Bende bazı sağlık sorunlarından dolayı bir aydır fırsat bulamadım gitmeye.” Dedi.

 

ÖZGÖKÇE: İNSANLARA ADAYA GİTMEDEN GERİ DÖNÜYOR

Akdamar Adası’ndaki bu sıkıntının ciddi bir sorun olduğuna vurgu yapan Özgökçe, “Adaya giden insanların geneli adayı gezmeden geri dönmek zorunda kalıyor. Ücretin fazla olduğunu gören insanlar ister istemez geri dönmek zorunda kalıyor. İnsanlar yiyip içmeden 120 kadar bir para ödemek zorunda kalacak. Bu da 5 kişilik bir aile için az para değil. Durumu olan var olmayan var. Bizde bu sıkıntıdan kaynaklı ada için bir iyileştirme istedik. Nasip olursa yakın bir tarihte İstanbul’a toplantı için gideceğim. İnşallah ada için bir iyileştirme alacağız.” Diye belirtti.  

 

“KİMSENİN BABASININ ÇİFTLİĞİ DEĞİL!”

Özgökçe şöyle devam etti: “Yalnız bir konu var ki can sıkıcı. Özellikle sosyal medyada işin olan olmayan birkaç arkadaşımız twit atmış. ‘At koşturuyorlar’ gibi cümleler kullanılmış. Bu tarz yaklaşımlar hoş şeyler değil. Kimsenin de babasının çiftliği değil. Bu ülkenin kanunu var yasası var. Bunlar belli bir çerçevede işliyor. Türkiye’de 800’e yakın müze ve müzayede var ve bunların hepsini biz, yani TÜRSAB işletiyor. Fiyatlarda artışa gidince de hepsinde artış oluyor. Yani Van’a özel bir çalışma değil bu. Bütün Türkiye’de sabit bir fiyat var bizde ona göre hareket ediyoruz. Van’ın özel bir durumu var. Tekne sıkıntısı ve bölgenin içinde olduğu kirli bir savaş var. Turist getiremiyoruz bölgeye. Her gün bir yerlerde olaylar çıkıyor. Ne diyelim Allah yardımcımız olsun. Eskiden durumlar daha güzeldi. Barış vardı. İnsanlar rahatça dolaşabiliyordu. Ama şimdi sokakta tek turist bulamazsınız.”

 

BOZKURT: PARANIN ALINMASI KURALDIR

Konuya dair görüşlerini sosyal medyada paylaşan isimlerden birisi de OSB başkanı Şemsettin Bozkurt idi. Ücretlerle ilgili görüştüğümüz Van Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Başkanı Şemsettin Bozkurt durumun polemik haline geldiğini söyledi. Bozkurt şunları söyledi: “Bedavacılık gibi denklemler kurmak yanlıştır. Dünyadaki bütün müze ve müzayede yerlerinde ayakbastı parası alınır bu kuraldır. Çünkü ören yerlerinin bakım ve onarım için bu paranın alınması gerekiyor. Bu dünyada yaşamak için bedel ödenmesi gerekiyor. Tarihi kültürümüzün korunması için bizim bu parayı vermemiz gerekiyor.”

 

BOZKURT: BELEDİYE VE VALİLİK ÜCRETSİZ DOLAŞIM SAĞLAYABİLİR

Van Ticaret ve Sanayi Odasının polemik yarattığını ifade eden Bozkurt, “Bizler farklı yerlerde tarihi ve kültürel yerleri ziyarete gittiğimizde binlerce lira harcıyoruz. Van TSO’nun bu konuda polemik yaratması hiç doğru bir tavır değil. Haraç alınıyor gibi söylemler hoş şeyler değil. Bunun izahatı olamaz. Bende sosyal medya üzerinden tepkimi ortaya koydum. Türkiye’nin diğer illerinde alınan ücret ne ise burada alınan ücrette aynıdır. Bence doğru ve yerinde bir fiyat. Çünkü bizim tarihimiz çok önemli değerlerdir. Bizim tarihimize sahip çıkmamız gerekiyor. Bunun içinde bedel ödememiz gerekiyor. Belediye ve valilik tarafından vatandaşların ücretsiz dolaşması için kartlar verilebilir.”

 

SOSYAL MEDYADA TEPKİ TOPLADI

Yaptığımız görüşmelerin yanı sıra ayrıca sosyal medya üzerinde de adaya ayakbastı parası alınması tepki topladı. İşte alınan paralar için yazılanlar:

“Akdamar Adası kimsenin babasının malı değil. Girişlerin ücretsiz olması gerekiyor. Ziyarete gelen vatandaşlar 10 TL'lik ücrete isyan ediyor.”

“Akdamar adasına tekne ücreti 10 TL, Akdamar adasına ayakbastı ücreti 10 TL. Akdamar adasına 20 TL ücretle giriş yapılıyor. Turizm gelişecekmiş. Peh Pehhh”

“Akdamar Adasına bundan 2 ay önce Vanspor kafilesi ile gittik orda biz değil, ziyarete gelen vatandaş 10 TL ücrete isyan etti sayın yetkililer...”

“TÜRSAB bölgedeki tarihi varlıklarımızın tanıtımı için nasıl bir çalışma yürütüyor politikası ne, hoşap kalesi yıllardır restorasyon ve kazı çalışmaları var diye tümüyle turizme açılmadı ve tanıtımı yapılmadı. Cüzi bir miktarın alınması ve alınan paranın diğer tarihi değerlerimizin restorasyon çalışmalarında kullanılması.”

“Ben gittiğimde vermiyorum zorla mı diyorum, adamlar hemen güvenlikçi çağırıyorlar yine de vermiyorum. Deneyin iyi olur.”

“Ne derseniz deyin, nasıl bakıyorsanız bakın! İster kabul edin, isterseniz de etmeyin #Akdamar 'a girişin ücretli olması yanlıştır.”

“Turizmdatabank Araştırmasına göre Türkiye turizminin 2016 yılı olası gelir kaybı 10 milyar dolar olacak, turist kaybı ise 8 milyonu aşacak!”

“TÜRSAB'ın hava cıva dışında Van'a ne katkısı var? Kendi topraklarımıza girmek için bu saçma kuruluşa para veriyoruz!”

“Dünyanın sayılı açık hava müzelerinden biri olan Akdamar adasını 10 TL'lik giriş ücreti çoktur diye gündeme getirmek nasıl bir aklın ürünüdür. Akdamar Adası" Dünya Kültür Mirasının önemli bir ürünüdür. Dünyalıyım diyen herkesin mutlaka tarihini bilmesi ve ziyaret etmesi gerekir.”


ŞEHRİVAN GÜNCEL: ÖNDER ALTINAL / ÖZEL HABER

Editör: TE Bilisim