Orhan AŞAN - Şehrivan
Van Gölü'ndeki adayla aynı ismi taşıyan tarihi Akdamar Kilisesi'nin restorasyonundan sonra yılda bir kez izin verilen ayinlerden 5'incisi bugün yapıldı. Ayin için aralarında Fener Rum Patriği Bartholomeos, yurt dışından gelen Ermenilerin de bulunduğu yaklaşık 200 konuk, Akdamar İskelesi'nden teknelerle adaya çıktı. Ermeniler, mum yakıp ilahiler eşliğinde dua etti. Ayini, Türkiye Ermenileri Patrikliği Patrik Genelvekili Başepiskopos Aram Ateşyan yönetti.
20 Mayıs 2005 tarihinde başlatılan restorasyon çalışmaları 21 Temmuz 2006'da tamamlanan, Ermeniler için büyük öneme sahip tarihi Akdamar Kilisesi, 29 Mart 2007 tarihinde uluslararası törenle 'Anıt Müze' olarak açıldı. Çevre düzenlemesi ile birlikte restorasyonu 4 milyon liraya mal olan tarihi kilisede, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yılda 1 kez olmak üzere Ermenilerin ayin yapmasına izin verildi. İlki 2010 yılında düzenlenen ayine, bu yıl aralarında Fener Rum Patriği Bartholomeos, Süryani Ortodoks Kilisesi Metropoliti Yusuf Çetin, New York Patriği Başepiskopos Khajag Barsamyan ve dini liderlerle gelen Türkiye Ermenileri Patrikvekili Başepiskopos Aram Ateşyan katıldı. Türkiye'den Gevaş Kaymakamı Nedim Akmeşe, Van Büyükşehir Belediye Başkanı Bekir Kaya, Gevaş Belediye Başkanı Sinan Hakan da Akdamar'da hazır bulundu.
SURİYE, IRAK VE GAZZE'YE DUA
Saat 11.00'de başlayan ayini, Türkiye Ermenileri Patrikliği Patrik Genelvekili Başepiskopos Aram Ateşyan yönetti. Tarihi kilisenin içine yaklaşık 70 kişi alındı. Diğer konuklar ise kilise önünde kurulan çadırlarda ses sisteminden ayini takip etti. Mum yakılıp ilahiler eşliğinde Suriye, Irak ve Gazze'de hayatını kaybedenlere dua eden Ermeniler, zaman zaman gözyaşlarına engel olamadı. Fener Rum Patrikliği ile Süryani Ortodoks Kilisesi Metropolitliği'nin katılımının bin yıl sonra tekrar gerçekleşmesinin kendilerini mutlu ettiğini belirten Aram Ateşyan şunları söyledi: "Bu yılki ayinde savaşlarda hayatını kaybedenler için dua ediyoruz. Temel mesajımız ülke ve dünya barışı için olacak. Özellikle Suriye, Irak ve Gazze'de olan savaşlarda hayatını kaybeden insanların ruhlarının kurtuluşu için dua edeceğiz. Din, ırk, mezhep ayırımı yapmadan tüm insanların birlikte yaşaması için Tanrıya yakaracağız. Ne yazık ki din, mezhep adına insan öldürülüyor. Bence bu bütün semavi dinlerden hiçbir dine yakışmıyor."
'KİLİSELER ARASI SORUN YAŞAMIYORUZ'
Ayin sonrası konuşan Türkiye Ermenileri Patrik Genelvekili Başepiskopos Aram Ateşyan, Akdamar Kilisesi'nin 925 yılında inşa edildiğini belirterek, şunları söyledi: "O günden bugüne kadar hiçbir Rum patriği bu adaya gelip bizlerle birlikte dualarımıza katılmamış ve yakarışlarımıza iştirak etmemiştir. Bugün bir tarihi gündür bizler için. Hepimizin sevgilisi olan Rum Patriği saygıdeğer olan Bartholomeus hazretlerine, Yusuf Çetin'e, rahiplerimize ve ruhanilerimiz ve cemaatim adına teşekkür ederim. Gördüğümüz gibi kiliseler arası sorun yaşamıyoruz. Her zaman tüm kiliselerin dini önderleri yan anayız ve birlikte ülkemizin, dünyamızın huzuru, barışı için dua ediyoruz. Biliyorum ki bir gün de dinler arası, dini önderler yanana gelip dünya barışı huzuru için dua ederiz."
GAZZE İÇİN DE DUA!
Suriye'de, Irak'ta Gazze'de katliamlar yapıldığını, kanlar akıtıldığını belirten Başepiskopos Aram Ateşyan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bugün dualarımızı hep birlikte tüm dini önderlerimiz ve sizlerin dualarıyla sesimizi Tanrı'ya yüceltip diyoruz ki. Tanrım ülkemize huzur, dünyaya barışı getir. Din adına, mezhep adına adam öldürmek hiçbir kutsal kitabın yasasına uygun değildir. Ne Tevrat'ta ne İncil'de ne Kuran'da din adına insan öldürülmesi emredilmez. Tüm insanlar kardeştir, kardeşe aptal diyen cehennem ateşinde yanar. Çünkü Tanrı o insanı aptal diye yaratmaz. Kendisinin bir parçasıdır. Bizler de yer yüzünde Tanrı'nın temsilcileriyiz. Öyle ki insanoğluna en ufak sözlü hakaret bile İncil'de 'cehennem ateşinde sabit kılınacaktır' deniliyor. Gelin bugün de hep beraber tüm kiliselerin birliği için, tüm dinlerin birliği için ve dünya barışı için dua edelim." Ayinin ardından Ermeni ve Kürt sanatçılar mini konser verdi.
YÖRENİN SİYAH ÜZÜMÜ İKRAM EDİLDİ
Ayin sonrası Akdamar Kilisesi önünde Ermeni ve Kürt sanatçılar tarfından verilen konserde, Bartholomeos ve Aram Ateşyan, Kürtçe ve Ermenice şarkılara eşlik etti. Bu arada protokole, Muş'tan Ermenilere ait bağlarda yetiştirilen siyah üzüm ikram edildi. Patrik Bartholomeos, kendilerine ikram edilen üzümleri, çocuklara dağıttı. Ayin programı kapsamında Fener Rum Patriği Bartholomeos ve Ateşyan, Van'ın Gevaş İlçe Belediyesi tarafından verilen yemeğe katıldı. Yemekte siyasi parti temsilcileri, din adamları, ilçenin ileri gelenleri ve STK temsilcileri de bulundu.
BARIŞ SOFRASINDA BULUŞTULAR
Ayin programı sonrası Gevaş Belediye Başkanı Ak Partili Sinan Hakan belediye bahçesinde barış yemeği verdi. Yemekte Türkiye Ermenileri Patrikliği Patrik Genelvekili Başepiskopos Aram Ateşyan, Fener Rum Patriği Bartholomeos, Süryani Ortodoks Kilisesi Metropoliti Yusuf Çetin, New York Patriği Başepiskopos Khajag Barsamyan'ın da katıldığı barış yemeğinde misafirlere yöresel yemek helise, kavurmalı köfte, ayranaşı, cevizli habis tatlısı, yeşil fasulye ve Gevaş kavunu ikram edildi. Yemekte konuşma yapan Gevaş Belediye Başkanı Sinan Hakan, Türkçe, Kürtçe ve İngilizce selamlama yaptı. Başkan Hakan, geçmişte bazı acı olayların yaşandığını, bunların değiştirilmesinin mümkün olmadığını belirterek, "Ama şimdi ortak bir gelecek tesis etme şansımız var. Bu ortak birlikteliğimiz, geleceği tesis etmek için ilk adım olsun. Bu yemeğimiz artık gelenek haline gelecek" dedi.
“BARIŞ YEMEĞİ GELENEKSEL OLSUN”
Hakan konuşmasında ayrıca şu ifadelere yer verdi; “Bugün bizim için çok önemli bir gün, yeni Türkiye’miz için de önemli bir gün. Bu insanların ataları binlerce yıl beraber, gönül gönüle, omuz omuza, kardeşçe, dostça büyük bir medeniyetin tohumlarını attılar, büyük bir medeniyet oluşturdular. Bu gün Gevaş bölgesine, Van’a baktığımızda, o büyük medeniyetin parçalarını görmek mümkün. Tarihimizde mutlaka içimizi acıtan olaylar da olmuştur. Fakat bizim geçmişimizi, o acılarımızı, o süre içerisinde değiştirme imkanımız yoktu. Buna mukabil el birliğiyle bize ait olan en kutsal şey olan sevgiyle kardeşlik duygusuyla ortak bir gelecek tesis etmek gibi bir imkanımız var. Bugün ümit ediyorum ki buradaki birlikteliğimiz, bize yakışan medeniyetimize yakışan, o ortak birlikteliğin, o bir arada yaşama arzusunun bir adımı olacaktır. Bugünden sonra ümit ediyorum bu yemeğimizde geleneksel hale gelecek” dedi.
"SABAH AKŞAM DÜNYA BARIŞI İÇİN DUA EDİYORUZ"
Belediye Başkanı Sinan Hakan'ın konuşmasının ardından Fener Rum Patriği Bartholomeos, barış mesajları verdi. Ortodoks din adamları olarak sabah akşam dünya barışı için dua ettiklerini belirten Bartholomeos, “İlk defa Van'a geliyorum. Bu güzel atmosferi Allah bize nasip etti. Burada samimi dualarımızı paylaştık. Bu topraklardan, manastırlardan kimler geldi kimler geçti. Bugün bize nasip oldu, bu güzel atmosferin içerisinde bir birimize o kadar yakın, samimi bir şekilde dua ettik. Barış ve kardeşlik için dua ettik. Van ve yöresinden kimler geldi, kimler geçti. Yanılmıyorsam böyle bir şarkı var. Bugün Müslümanlar, Ermeniler, Rumlar olarak kim varsa bu manastırlarda, bu kiliselerde dua ettik. Bizim için, memleketimizin ve dünyanın barışı için yüce Allah’a dua ettik. Din adamları olarak bu istikamette her gün dua ediyoruz. Burada hazır bulunanların hepsinin duası, temennisi eminim ki aynıdır. Karşılaştığımız dostluğu, misafirperverliği unutmayacağız” dedi.
