Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Özdal Üçer, Gürpınar ilçesinde bulunan Çavuştepe kalesinin kaderine terk edildiğini söyleyerek, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in cevaplaması istemiyle soru önergesi verdi. Üçer, erdiği soru önergesinde, Çavuştepe Kalesinin mevcut kerpiç yapıları korunmadığından dolayı tamamen çöktüğünü, kaleye çıkan merdivenlerin ise yok olmak üzere olduğunu belirtti.
HDP Van Milletvekili Özdal Üçer Gürpınar ilçesinde bulunan Çavuştepe kalesinin durumuna dikkat çekerek, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in cevaplaması istemiyle soru önergesi verdi. Üçer verdiği soru önergesinde, “Çavuştepe Kalesi; mevcut kerpiç yapılar korunmadığından tamamen çökerken, kaleye çıkan merdiven de yok olmak üzeredir. Aşağı kale kısmında bulunan ve kalenin en belirgin özelliklerinden olan erzak depoları da molozlarla dolmuştur. Önemli sit alanlarından biri olan Çavuştepe Kalesi'nin etrafında da hiçbir koruma önlemi alınmamıştır.” Dedi.
‘GÜN GEÇTİKÇE YOK OLUYOR’
Üçer verdiği soru önergesinde, “Urartu uygarlığının en parlak dönemi olan M.Ö. 8. yüzyılın ortalarında Van İli Gürpınar İlçesine bağlı Çavuştepe (Aspeşîn) köyünde bulunan ve Bol Dağ silsilesinin uçundaki kayalık alan üzerine kurulan Çavuştepe Kalesi, herhangi bir koruma tedbiri veya restorasyon yapılmadığı için her geçen gün yok olmaktadır. Ermenice ‘Haikaşen’ (Tanrı Şehri) olarak bilinen tarihi kale, at görünümünde olmasından dolayı halk arasında Kürtçe ‘Aspeşîn’ (Mavi at) olarak adlandırılmaktadır. Dağ silsilesi üzerinde bulunan iki ayrı kaleden oluşan bu tarihi yapıda, saray kompleksi, sarnıçlar, sarayla tapınak arasında 196 metre uzunluğundaki koridor ve depolar, yazıtlı İrmusini Tapınağı ve ona bağlı avlu sunaklar, büyük erzak depoları bulunmaktadır.” Dedi.
‘KORUMA ÖNLEMİ ALINMADI’
Mevcut yapının kaderine terk edildiğini söyleyen Üçer, “Bunların yanında kesme taş duvarlı uç kale ve uç kale önü yapıları, istinat duvarları ve anıtsal basamakların yanı sıra diğer birçok tarihi değeri bünyesinde barındıran Çavuştepe Kalesi; mevcut kerpiç yapılar korunmadığından tamamen çökerken, kaleye çıkan merdiven de yok olmak üzeredir. Aşağı kale kısmında bulunan ve kalenin en belirgin özelliklerinden olan erzak depoları da molozlarla dolmuştur. Önemli sit alanlarından biri olan Çavuştepe Kalesi'nin etrafında da hiçbir koruma önlemi alınmamıştır. Ayrıca kaleye gelen turist kafileleri de kale hakkında bilgi alacakları görevli bulamamaktadır. Dünyanın en eski tuvalet ve kanalizasyon sistemine sahip olan böylesine önemli bir tarihsel yapıyı görmeye gelen yerli ve yabancı turistler, araçlarını park edebilecek uygun bir mekan bulamamaktadır. Ayrıca insanların lavabo ihtiyacını karşılayacak alanlar bile mevcut değildir. Kalenin bu durumu; AKP İktidarı tarafından, tarihsel ve kültürel değerlere hiçbir şekilde önem verilmediğini; aksine yok olması için bakımsızlığa ve ilgisizliğe terk edildiğini kanıtlar niteliktedir.” Dedi.
‘ACİLEN KORUMA ALTINA ALINMALI’
Üçer, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik’in cevaplamasını istediği soruları ise şöyle sıraladı: “Çavuştepe (Aspeşîn) Kalesi’nin turistlerin ziyaretini engelleyecek şekilde böylesine ihmal edilmesi nasıl açıklanabilir?. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden gerekli önlemleri almamakta ve Kalenin turizm merkezlerinden birine dönüşmesini sağlamamaktadır?. Kale sit alanı olduğu halde neden koruma altında değildir?. Kalede (bakım-koruma-rehberlik hizmetleri için) hiçbir personelin görevlendirilmemesinin gerekçesi nedir?. Söz konusu mekânda, Kalenin tarihsel ve kültürel dokusunu bozmayacak bir şekilde uygun bir yere park alanı ile yine lavabo ihtiyacını karşılayacak alanların yapılması düşünülmekte midir?. Bu tür eksikliklerin yerli ve yabancı turistlerin gelişlerini engelleyeceği gerçeği neden ihmal edilmiştir?. Kale, bu güne kadar restorasyona ve kazı çalışmalarına tabi tutulmuş mudur?. Tutulmuşsa kalenin hangi alanları restore edilmiş ve hangi araç/gereçler bulunmuştur?. Böyle bir restorasyon ve kazı çalışması yapılmamışsa; Bakanlığınızın gelecek yıl (ya da daha uzun vadeli projeleri kapsamındaki) programında böle bir çalışma yapılması öngörülmekte midir?. Kale’nin bakımını, korunmasını ve turizm merkezine dönüşmesini sağlamak amacıyla, lüzumlu önlemlerin alınması hususunda girişimde bulunmayı ve gereken talimatları vermeyi düşünmekte misiniz?”
(ŞEHRİVAN)
