Van ile özdeşleşen ve bölge halkının olmazsa olmazı otlu peynir, kendi anavatanında artan fiyatı ile çeyrek altınla yarışıyor.
Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi otlu peynirin fiyatındaki yükseliş durmuyor. Yaz aylarıyla birlikte taze otlu peynir daha fazla rağbet görmesine rağmen, geçen yıla göre fiyatında yüzde yüzlük bir artış görülmesi ise dikkat çekici bir nokta. Geçen yıl 8 lira olan taze otlu peynir bu yıl kilosu 15 lirayla cep yakıyor. Ana vatanı Van olan otlu peynir son aylarda fiyatı artarak 25 TL'ye satışa sunuldu. Fiyatı yüzde yüz artan otlu peynir artık gram gram alınırken, fiyattaki artışta kuraklığın yanı sıra artan talep neden olarak gösteriliyor. Van'daki Peynirciler Çarşısı esnafı da artan fiyatlardan rahatsız. Satışta düşüş olduğunu söyleyen esnaf, fiyatların eski günlerine dönmesinin biraz zaman alacağını belirtiyor.
GÖÇ PEYNİR ÜRETİMİNİ OLUMSUZ ETKİLEDİ!
Peynirciler Çarşısı esnafı Metin Kırmız, fiyatların yüksek olmasının sebebini köyde üretim yapan vatandaşın artık üretim yapmadığına bağladı. Kırmız, “Artık tüketim üretimden daha fazla. Sürekli köyden kente bir göç söz konusu. Kimse artık hayvancılığın zahmetini çekmiyor. Hayvancılık yapmıyor artık insanlar. Tabi devletimizde bunları teşvik edici bir çalışmada yapmayınca sonuçta hayvancılık durma noktasına geliyor. Zaten peynirin fiyatında geçen seneye göre yüzde yüz gibi bir artış söz konusu. Geçen sene bu dönemde 8 TL’ye sattığımız peyniri biz bu yıl 15-16 liraya satıyoruz. Ondan ziyade bu işi yapan vatandaşlar kış aylarında hayvanlarını beslemek için bile yem bulamaz oldu. Hayvanlar için topladıkları otu bile çok pahalıya satın alıyorlar. Hal böyle olunca da bu insanlar hayvancılık yapmıyor. Durum böyle olunca da peynirin fiyatı artıyor.” Şeklinde konuştu.
‘ŞEHİR HAYATI TATLI GÖRÜNÜYOR’
Peynirciler olarak mağdur olduklarını söyleyen Kırmız şöyle devam etti: “Aslında o insanlarda haksız sayılmaz. Zaten bin bir zahmetle bu peyniri üretiyorlar. Karşılığını nasıl alsınlar bu insanlar. Bizde mağdur oluyoruz. Gelen müşteri zaten çok şikâyetçi. Fiyatı fazla bulunca satın alamıyor. Haliyle bizde mağduruz. İş yapamaz olduk. Eskiden çobanlar olurdu. Onlar hayvanlara bakarlardı. Ama şimdi çoban bulmak bile başlı başına bir dert. En basiti bu yıl çobanlar ayda 3 bin 500 liraya razı olmayıp çobanlık bile yapmıyorlar. Artık şehir hayatı onlara daha tatlı görünüyor. Göçler yoğunlaştı.”
HEM VATANDAŞ HEM DE ESNAF GÜLSÜN
Yine çarşı esnafı olan Mehdi Kaya ise geçen yıla göre süt oranının azaldığına dikkat çekerek, “Artık mevcut süt ihtiyacı bile karşılayamıyoruz. Bundan ziyade dışarıya da fazlasıyla satış yapıyoruz. Bu bir nevi fiyatta artışa neden oluyor. Açıkçası fiyatın bu kadar artması bizi de şaşırttı. Yaz geldi taze peynire rağbette artıyor. Ama yine de gömü olan peynir daha çok satılan bir peynir. Ama zamanla tükenince fiyatı haliyle artmak zorunda kalıyor. Umuyoruz ki fiyatlar düşer ve hem bizim hem de müşterinin yüzü güler. Mahsul az olunca çiftçi de az üretmek zorunda kalıyor.” İfadelerini kullandı. Anavatanı Van olan otlu peynirin kendi vatanında yüzde yüzlük fiyat artışına tepki gösteren bir diğer çarşı esnafı Murat Birici, “Eskiden köylüler koyun besler peynir üretirdi. Ama şimdi ne köylü kalmış ne de peynir üretecek bir vatandaş. Hal böyle olunca peynirin fiyatı artıyor. Biz satın aldığımız peynirden nerdeyse kar elde edemiyoruz.” Dedi.
KIRMIZI ET İLE YARIŞIYOR
Peynirciler Çarşısı esnafı Davut Ayan da, Otlu peynirin fiyat yükselişinin kırmızı eti geçtiğini ve bunun da alım gücünü zorlaştırdığını belirterek, kuraklık nedeniyle Gürpınar, Çatak, Çaldıran ve Özalp'teki süt üreticilerinin yeterince verim alamadığını dile getirdi. Yine mera alanlarının da sınırlanmasının da verime doğrudan etkisi olduğunu söyleyen Ayan, başka kentlerden, hatta yurtdışından otlu peynire olan talebin artmasının da talebi karşılamakta zorluklara yol açtığını sözlerine ekledi.
FİYATLAR CEP YAKIYOR
Çarşı esnafından ziyade peynir almak isteyen vatandaşlar da peynir fiyatının yüksek olmasından şikâyetçi. Peynir almak için peynirciler çarşısına gelen Ali Kayan, “Bizim yöreye ait olan bu eşsiz lezzete ulaşmak gerçekten artık çok zor. Fiyatlar fırladı. Satın alamaz olduk. Resmen cep yakıyor. Pazarlık yapmaya çalışıyoruz ama esnafında yapabileceği bir şey yok. Herkes aynı dertten yakınıyor. Herkes artık köylüler peynir üretmiyor diyor.” Diye belirtti.
ŞEHRİVAN ÖZEL – MERAL YILDIZ
