Van’da geçtiğimiz günlerde etkili olan dolu yağışı kentte ekili alanlarda büyük zarara neden olurken, kentte tarımla uğraşan onlarca çiftçinin emeğini de öldürdü. Saatlerce yağan iri taneli doluların yaşattığı tahribat yaşanan o felaketten birkaç sonra gün yüzüne çıktı.

 

Geçtiğimiz günlerde Van’da etkili olan şiddetli fırtına ve yağış bir süre sonra yerini dolu felaketi alınca Van’da birçok çiftçinin bostanı, bağı ve bahçesi de büyük bir zarar gördü. Neredeyse ceviz büyüklüğünde yağan dolu, meyve ağaçlarını, sebze fidelerini kırmasının yanı sıra birçok araçta zara gördü. Felaketten en çok zarar gören Vanlı çiftçiler geçimlerini nasıl sağlayacaklarından dert yanmaya başladı. Felaketin ardından fotoğraflanan zaiyat olayın boyutunu bir kez daha gün yüzüne çıkarırken gözler bu konuyla ilgili bir çalışma yapılıp yapılmayacağına çevrildi. Yaşanan felaket üzerine Şehrivan Gazetesi olarak Van Ziraat Odası, Van TB, Tarım İl Müdürlüğü, AFAD İl Müdürlüğü, Van Büyükşehir Belediyesi ve Van TSO ile felaketin kentte nasıl bir zarar verdiğini konuştuk. Gazete olarak ayrıca ulaştığımız bilgilere göre; meyvede yüzde 70, sebzede yüzde 60 ve tarımsal ürünlerde yüzde 10’luk bir zararın olduğu söz konusu olduğu tespit edilmiş durumda.

 

KARTAL: TARIM SİGORTASI ÇOK ÖNEMLİ

Şehrivan Gazetesi’ne konuşan Van Tuşba Ziraat odası genel sekreteri Tayfur Kartal, “Yaşanan dolu gerçekten büyük bir afetti. Gecen geç saatlerde başlayan dolu yağışı bazı yerlerde ceviz büyüklüğünde bazı yerlerde de fındık büyüklüğündeydi. Dolu özellikle meyve ağaçlarına çok fazla zarar verdi. Bu da ceviz, kayısı ve fişne ağaçlarına büyük zararlar verdi. Bunlara ek olarak sebze fideleri de zarar gördü. Yaptığımız çalışmalarda civar köylerindeki muhtarları aradık zararın boyutunu öğrenmek için. Baktık ki şehir merkezine yakın olan yerler daha çok zarar görmüştü. Çünkü yağış en fazla merkezde görüldü. Özellikle Şamranaltı Mahallemizdeki çiftçilerimizin zarar gördüğünü tespit ettik. Bu tarz durumlarda çiftçilerimize tarım ürünleri sigortasının ne kadar önemli olduğunu belirtelim. Tarım ürünlerinin sigortasının yarısını zaten devlet karşılıyor. Geri kalanını da çiftçilerimize taksit imkânı sunuyorlar. Bu konuyu her zaman çiftçilerimize söylüyoruz ne kadar önemli olduğunu. Çiftçilerimize tarım sigortasının özellikle doğal afetlerde ne kadar önemli olduğunu söylüyoruz.” İfadelerine yer verdi.  

 

“ZARARIN BOYUTU ÖNCE TESPİT EDİLECEK”

Tarımla ve hayvancılıkla uğraşan çiftçilerin sigorta yapmanın çok önemli olduğunu vurgulayan Kartal, “Sigortalama olduğunda zarar ve ziyan karşılanır. Zarar ve ziyanın tespiti için çiftçilerimizin tarım il ve ilçe müdürlüklerine dilekçeyle başvuruda bulunmaları gerekiyor. Afetin boyutları yapılacak çalışmaların ardından ortaya çıkacaktır. Zararın boyutu önce tespit edilecek ve afet kapsamına girip girmediği il tarım komisyonlarında valilikçe alınacak kararla ortaya konulacaktır. Bu da ancak detaylıca yapılacak tespitlerin ardından ortaya çıkacaktır.” Dedi.

 

KARTAL: ALLAH BİZİ FELAKETLERDEN KORUSUN

Yaşanan yağışın büyük bir felaket olduğuna dikkat çeken Kartal, “Bence afet kapsamına alınması gerekiyor. Böylece çiftçilerimizin zarar ve ziyanları karşılanacak. Çünkü meyvecilik yapan onlarca çiftçimiz şuan mağdur. Zarar ve ziyan karşılanmalı. Bizi onlarca çitçi aradı bizde onları tarım müdürlüğüne yönlendirdik. Resmi dilekçe ile başvuru yapıldıktan sonra gerekli tespit çalışmaları başlayacaktır. Yineliyorum çiftçi arkadaşlarımız her zaman tarım ürünlerini sigortalasınlar. Zarar ve ziyanın karşılanmasını istiyorlarsa bu konularda dikkatli olmalarını belirtiyoruz. Tekrardan çiftçilerimize geçmiş olsun diliyorum. Allah bizi felaketlerden korusun.” Diye konuştu.

 

“ÖRTÜALTI SEBZECİLİĞİ GENİŞ BİR ALANDA YAPILMAKTADIR”

Konuya dair Şehrivan’a konuşan Van Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanı Şerif Kayalık, Van’ın Edremit İlçesi sınırları içerisinde yer alan Eminpaşa ve Süphan mahallelerinde meyve yetiştiriciliğinin çok yaygın olduğunu belirterek, elma yetiştiriciliğinin bu mahallelerde daha çok ön plana çıktığına dikkat çekti. Kayalık, “Bunların yanı sıra kayısı, kiraz ve vişne yetiştiriciliği de yaygındır. Bahse konu yerleşim alanlarında yaklaşık 2000 dekarlık alanda yukarıda bahsedilen meyvelerin tarımı yapılmaktadır. Meyveciliğin dışında açıkta ve örtüaltı sebzeciliği de geniş bir alanda yapılmaktadır. İlin yeşil salata ihtiyacının büyük kısmı bu bölgelerden karşılanmaktadır.” Dedi.

 

KAYALIK: ONLARCA AİLENİN EMEĞİ HEBA OLDU

Kayalık 17 Mayıs gecesi Van’da meydana gelen dolu felaketinin Edremit İlçesi Eminpaşa Mahallesindeki ekili ve dikili alanlarda yarattığı zararın çok fazla olduğuna vurgu yaparak, “Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanlığı ekiplerince mahallede tespitlerde bulunularak meydana gelen zararın boyutları ortaya çıkarılmıştır. Mahalle Muhtarı eşliğinde zarar gören bahçeler örnekleme usulü şeklinde gezilmiş ve özellikle başta Van elması (yerli ve erkenci çeşit) olmak üzere kayısı, kiraz, vişne benzeri meyve ağaçlarının meyvelerini döktüğü, dal ve yapraklarının kırıldığı görülmüştür. Ağaçlarda kalan meyvelerin ise dolu tanelerinin etkisi ile yaralandığı ve meyve özelliğini yitirdiği tespit edilmiştir.” İfadelerine yer verdi. Bunların yanı sıra yeşil salatalar olarak bilinen maydanoz, tere, roka, turp, marul ve sarımsakların yapraklarının zedelendiğini, bazı seraların naylonlarının delindiğini kaydeden Kayalık, “Geçimini bu tür tarımsal faaliyetlerden sağlayan onlarca ailenin emeği yarım saatlik dolu yağışı ile heba olmuştur. Büyükşehir Belediyesi olarak üreticilerimize geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz.” Diye konuştu.  

 

TAKVA: ÇİFTÇİLERİN ZARARI BÜYÜKTÜR

Van Ticaret ve Sanayi Odası (Van TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva da yaptığı açıklamada, “Van tarihinde daha önce böyle bir olayla karşılaşmadım. Yaşanan afet çok büyük bir zarar verdi Van'a. Yaşanan bu doğal afetten dolayı bakanlık tarafından adım atılmalıdır. Yoksa yaşanan olay daha sonralardan Van'a daha çok zarar verecektir. Bu yüzden çiftçiler için verilen kredilerin ödemeleri ertelenmelidir. Bu bir an önce yapılmalıdır. Çiftçinin yaşanan olaydan zararı çok büyük olmuştur. Verilen kredilerin geri ödemesinin ertelenmesi dışında ayrıca çiftçiler için bir an önce yeni krediler verilmelidir. Biz bununla ilgili bakanlığa bir dosyada sunduk. Bunun için bir afet bölgesi ilan edilmelidir. Çiftçilerin zararı büyüktür. Bu zarar içinde önceden adım atılması gerekiyor.” Diye konuştu.

 

UÇAR: KONU AFAD’LIK BİR KONU DEĞİL

Gazete olarak görüştüğümüz Van Afet ve Acil Durum (AFAD) Müdürlüğü, İl Müdürü Osman Uçar şunları söyledi: “AFAD Müdürlüğü olarak zarar olduğu durumda bağlı olan müdürlük zarar için zarar tespit raporu tutar. Bu rapor tutulduktan sonra bize gelir ve bizde bu raporu valiliğe sunarız. Ayrıca afet durumu olması için ekili olan yerin en az 3’te 1 zarar görürse çalışma yapılabilir. Van’da yaşanan dolu yağışı sonrası durum tarım tarafından tutulacak rapor ile belli olacaktır. Ancak benim yapmış olduğum araştırmalara göre Türkiye’de bugüne kadar bu tür olayların yaşandığı yerlerde bir zarar karşılanma durumu olmamış.”

 

“SİGORTALARA DAHA FAZLA ÖNEM VERİLMELİDİR”

Tarım sigortasının daha çok etkili olacağını dile getiren Uçar ayrıca sigortaların da önemine değindi. Uçar, “Durum şu anda tarım il müdürlüğü tarafından yürütülüyor. Ayrıca yaşanan bu olumsuz durumda afetten çok Tarım Sigortasına bakılacaktır. Tarım sigortası olan vatandaşlar bu sigortalardan yararlanacak ve bir şekilde o zarar gören yerler için bir çalışma yapılacaktır. Ancak diğer yerler için bir şey söylemek çok zor. Bu durumun aynısı Van depreminde de yaşandı. Bu yüzde sigorta çok önemlidir. Vatandaş bu sigortalar ve yaşanan olumsuz durumlar için muhakkak ki bilgilendirilmelidir.” Dedi.

 

TİCARET BORSASI DA ÇALIŞMALAR YAPIYOR

Görüşlerine başvurduğumuz Van Ticaret Borsası genel sekreterliği ise şunları aktardır: “Borsa olarak yaşanmış olan dolu yağışı ve sonrasında yaşanan zararlar için bizde çalışmalar yapıyoruz. Ancak şu an içinde elimizde zararın ne büyüklükle olduğu konusunda net bir sayı yok. Valilik ve tarım il müdürlüğü tarafından zararlar için çalışmalar yürütülüyor. Bize de iş düştüğü takdirde elimizde bilgileri veyahut yapmamız gereken çalışmaları yaparız.”

 

AÇIKLAMA YOK AMA...

Bilgi almak istediğimiz ancak bilgi alamadığımız Van Tarım İl Müdürlüğü ise yapmış olduğu çalışmadan edindiğimiz bilgilere göre durumun oldukça kötü olduğunu gösteriyor. Yapılan çalışmada edindiğimiz bilgilere göre; meyvede yüzde 70, sebzede yüzde 60 ve tarımsal ürünlerde yüzde 10’luk bir zararın olduğu söz konusu. Tarımsal ürünlerde zararın az olmasının sebebi ise ekinlerin halen tam olarak yetişmiş olmadığından kaynaklandığı aldığımız bilgiler arasında.


ŞEHRİVAN GÜNCEL: MERAL YILDIZ / ÖZEL HABER

Editör: TE Bilisim