Doç. Dr. Tuncay Öğün, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi tarafından düzenlenen ‘Selçuklular’dan Günümüze Türk-Ermeni İlişkileri’ panelinde Van İsyanı konulu bir sunum yaptı. Muğla Sıdkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tuncay Öğün, Ermeni sorununa yönelik çarpıcı bilgiler verdi.
ÖĞÜN: BUNUN ALTINDA EZİLECEKLER
Ermeni meselesinin bilinenin aksine sadece Ermeni ve Türkler arasında olmadığını savunan Doç. Dr. Tuncay Öğün, şöyle konuştu: “Bu bölgeye has bir durum olarak maalesef şöyle bir anlayış var; ‘Ermeni sorunu Türklerle Ermeniler arasındadır. Bu Kürtleri ilgilendiren bir sorun değildir. Bazıları hatta bunu sevinerek izlemektedir ve zannediyorlar ki Ermenilerin davası sadece Türklerledir. Oysa o dönemde bu bölgede Türk’ten fazla Kürt vardı. Olaylar Kürtlerle Ermeniler arasında Kürtlerle Türkler arasındaydı. Üstelik de bölgede bulunan Kürtler aşiret yapısına sahip oldukları için silahlı guruplar teşkil ediyorlardı. O dönem Ermenilere sözcülük yapan konsoloslar raporlarında hep Kürtlerin eşkıyalıklarından ve saldırılarından dert yanmaktaydı. Dolayısıyla bugün geri planda durup kıs kıs gülenler yarın destek verdikleri bu görüş kabul edilirse bunun altında ezileceklerdir. Bunu da unutmasınlar.”
“OSMANLI HÜKÜMETİ İZİN VERMEYECEK”
Ermeni sorununun sadece Ermenilerle Türkler arasında olmadığına en büyük delilin Berlin antlaşmasında olduğunu belirten Öğün, şunları söyledi:
“Berlin antlaşmasının 61. maddesi Ermenilerle ilgilidir. Bu maddede; ‘Osmanlı Hükümeti Kürtlerle Çerkezlerin, Ermenilere kötü muamelede bulunmalarına izin vermeyecek’ bu anlaşma bile Ermeni sorunun sadece Türklerle Ermeniler arasında değil de bölgedeki Kürtler ve Çerkezlerle ilgili olduğunu göstermektedir. Burada bir katliam, soykırım ya da Kürtleri suçlayıcı bir şeyden bahsetmiyorum. Komşu köyler arasında yaşanan sorunlar hep olmuştur. Fakat Ermeniler bunu büyüterek Osmanlı devletini büyük devletlere şikayet ediyor dış baskı yapılmasını istiyor. Sadettin Paşa buralara kadar gelerek aşiretlerin bu tarz davranışlardan uzak kalması için gayret sarf etmiştir. Ermenilerin bölgede iki isyanı vardır, ‘1. Van isyanı 1896’da oldu. Rus kaynaklarına göre 250 Müslüman, 500 Ermeninin hayatına mal oldu. Devlet kaynaklarına göre, 324 Müslüman, 356 Ermeni hayatını kaybetti.”
“ERMENİLER KALECİKTEN KAFKASYA’YA GÖÇ ETTİ”
Van’ın Tuşba ilçesi sınırlarında bulunan Kalecik mahallesine Ermenistan’ın başkenti Erivan’dan göç eden Bruki aşireti mensuplarının yerleştirildiğini anlatan Öğün, “Erivan’dan Türkiye’ye göç eden Bruki aşireti mensupları kardeşlerimiz yaşamaktadır. Kalecik köyü 1915 yılında Rus komutanının emriyle buradaki Ermeniler Kafkasya’ya göç etti. Herhangi bir soykırıma falan uğramadı. Bruki aşiretinin Van’a gelişi 1920 yılını falan bulmaktadır ki bunun sebebi Ermenistan’da uğradıkları saldırılardır. Sorunun mağduru şimdi katillere acıyor. Bir takım siyasi yönlendirme nedeniyle gençlerimiz arasında bu inancı taşıyan arkadaşlarımız var.” Doç. Dr. Tuncay Öğün, ayrıca konuşmasında, gençlerin tarih bilincine sahip olmaları adına Zeve Şehitliği gibi yaşananları hatırlatan yerleri görülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
