SGP’ye göre Türkiye’nin kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla endeks değeri 53 oldu.
Satınalma Gücü Paritesi (SGP) ayrıntılı olarak tanımlanmış bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanmaktadır. Diğer bir ifadeyle, SGP, farklı para birimlerinin satın alma gücünü eşitleyen bir değişim oranıdır. Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları giderilmekte ve uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabilmektedir. Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SGP’ye göre kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) endeksi 2014 yılı sonuçlarına göre 28 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 iken, bu değer Türkiye için 53 oldu ve AB ortalamasının %47 altında kaldı.
Türkiye’nin kişi başına GSYH Endeksi sıralamasında 37 ülke içerisinde 31’nci sırada yer aldı. Türkiye’nin kişi başına GSYH endeksi 2012 yılında 52 ve 2013 yılında 53 idi. Dolayısıyla geçen yıla göre herhangi bir değişim göstermedi. Euro Bölgesini oluşturan 19 ülkenin kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) endeksi ise son üç yıldır 107 değerinde sabit kaldı. Karşılaştırmalarda, 28 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) olmak üzere toplam 37 ülke kapsandı. 37 ülke arasında SGP’ye göre kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 263 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 28 ile Bosna-Hersek oldu. Türkiye bu sıralamada 37 ülke içerisinde hem geçen yıl hem de bu yıl 31. sırada yer aldı.
SGP’YE GÖRE KİŞİ BAŞINA GSYH ENDEKS DEĞERLERİ (AB28=100), 2014:
Türkiye’nin 2014 yılı kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 57 oldu. Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla temel alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan (eğitim, sağlık vb.) hizmetleri de kapsamaktadır.
Tüketicilerin refah düzeyi geçen yıla göre yüzde 3,4 azaldı. Kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 28 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 iken, Türkiye için 57 oldu ve AB ortalamasının %43 altında kaldı. Bu değer Türkiye için 2012 yılında 57 iken, 2013 yılında 59 olarak hesaplanmıştı. Dolayısıyla, Türkiye’de tüketicilerin refah düzeyinde geçen yıla göre yüzde 3,4 düşüş görülmüştür. Euro Bölgesini oluşturan 19 ülkenin fiili bireysel tüketim değeri ise son üç yıldır 106 değerinde sabit kalmıştır. Karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında kişi başına fiili bireysel tüketim değeri en yüksek ülke 140 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 34 ile Arnavutluk oldu. Türkiye 2013 ve 2014 yıllarında 30. sırada yer aldı.
SGP’YE GÖRE KİŞİ BAŞINA FİİLİ BİREYSEL TÜKETİM DEĞERLERİ (AB28=100), 2014:
Türkiye’nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi 55 oldu. Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünün göstergesidir. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “ucuz” olarak ifade edilmektedir. Türkiye’nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2014 yılı sonuçlarına göre 55 oldu. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 55 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini göstermektedir.
AB ülkelerine göre Türkiye’de fiyatlar son iki yılda yüzde 8,3 ucuzladı. Türkiye’nin fiyat düzeyi endeksi, 2012 yılında 60 ve 2013 yılında 58 olarak hesaplanmıştı. Buna göre, AB28 ülke grubuna göre Türkiye’nin son iki yılda yüzde 8,3 ucuzladığı söylenebilir.
