Van’da son dönemlerde kadınlar inisiyatif alıp, STK’larda, iş dünyasında rol almaya başladı. Her geçen gün ekonominin önemli kademelerinde yer almaya başlayan Van’daki iş kadınları artık sanayide de, diğer alanlarda da kadınların bulunması gerektiğine vurgu yaparken; “Kadın deyince tekstil akla gelmemelidir. Tekstilin yanı sıra farklı sektörlerde de kadınlarımızın olması söz konusu olabilir. Farklı sektörleri temsilen kadınların olması gerekir.” Dedi.
Her yıl tarihin tekerrür ettiği 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü bu yılda Türkiye’nin birçok ilinde olduğu gibi Van’da da kutlandı. Her kesimden kadının haykırdığı ortak mesaj ise ‘şiddetin durması ve ölümlerin son bulması’ oldu. Kadınlar aynı zamanda yılın sadece bir gününde değil her gününde hatırlanmak istemediklerini dile getirdi. Şehrivan Gazetesi olarak geçtiğimiz 8 Mart’ta küçük esnaf olarak iş hayatına atılan kadınları dinledik bu yıl ise büyük başarılar elde eden büyük iş kadınlarıyla buluştuk.
KADINLAR NE DİYOR?
Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart'ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gün olması sebebiyle her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli etkinliklerle kutlanır. Türkiye’nin birçok ilinde olduğu gibi Van’da da kadınlar 8 Mart’ı kutladı. Bu yıl 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününde verilen ortak mesaj ise ‘şiddetin durması ve ölümlerin son bulması’ oldu. Şehrivan Gazetesi olarak geçtiğimiz yıl zor şartlarla iş hayatına atılan kadınları dinlemiştik. Bu yıl ise büyük başarılar elde eden kadın patronları dinledik. Esin Eczanesi’nin sahibi Esin Akarsu Orunç, Rescate otel Yöneticisi İrem Tinli Angün ve VASİKAD Başkanı Özge Burak Değer ile 8 Mart’ı ve bölgede iş hayatına atılan kadınların yaşadıkları sorunları konuştuk.
DEĞER: 60 KADINIMIZA GİRİŞİMCİLİK BELGESİ VERDİK
Şehrivan’a konuşan Vanlı Sanayici İş Kadınları Derneği Başkanı (VASİKAD) Özge Burak Değer, nüfusun yarısını oluşturan kadınların ekonomik hayata atılımının önemli bir adım olduğuna dikkat çekerek, “Dolayısıyla bu anlamda ekonomik hayata eşit bir şekilde katılım için çalışmalar yapıyoruz. Kadın ekonomik alanlarda ciddi anlamda sıkıntılar yaşıyor. Kendi işletmelerini kurarken, bu işletmeleri kurduktan sonra ihtiyaç olan şeyler için yetkili mercilere ulaşırken ve bununla beraber iş hayatını sürdürürken de yaşamış olduğu problemler var. Bölgesel anlamda sıkıntılarımız daha fazla var. Kadın iş hayatında bir erkek kadar özgür ve rahat bir şekilde çalışamıyor. Van Sanayici ve İş Kadınları Derneği (VASİKAD) olarak bizde bununla ilgili çalışmalar yapıyoruz. Şu ana kadar 60 kadınımıza girişimcilik belgesi verdik. Bununla beraber finans kısmında ise hibe programlarından yararlanmasını sağlayarak kendiişlerini açmaları konusunda kendilerine yardımcı olmaktan yanayız.” Diye belirtti.
ERKEKLERE SAĞDUYU ÇAĞRISI!
8 Mart için dernek olarak bir takım çalışmalar yaptıklarını ifade eden Değer, kadınlar için sadece bir ayla anılmaması gerektiğine vurgu yaptı. Değer, “Yıl içerisinde kendi işletmeleri konusunda, ekonomik hayata atılımlarında bir ele ihtiyaçları var. Hem eğitim alanında da hem de işletmeleri yürüttükleri esnadaki çalışmalarda profesyonel desteklere ihtiyaçları var. Bizde bu destekler noktasından her kesin sağduyu oluşturmasından yanayız. Kadınların bir arada dayanışma halinde olması önemlidir. Erkeklerinde bu noktada sağduyu oluşturmasını temenni ediyoruz. Kadınların kendiişlerini kurmasının yanı sıra sanayi alanında da bölgesel olarak kadınların az olduğunu fark ettik. Sanayi alanında çok az kadınımız var. Bunu nasıl çoğaltabiliriz. Sadece kadın deyince tekstil akla gelmemelidir. Tekstilin yanı sıra farklı sektörlerde de kadınlarımızın olması söz konusu olabilir. Farklı sektörleri temsilen kadınların olması gerekir. Bu yönde de çalışmalar başlattık. Ancak amacımız öncelikle bölgedeki kadınlarımızın meslek edinmelerini sağlamak. Bu yönde ilk adımımızı attık ve öncelikli olarak eğitimlerini verdik bu eğitimler sonrası da kendiişlerini kurmaları ile ilgili çalışmalar başlatacağız.” İfadelerini kullandı.
DEĞER: BİZ KADINLARIN VARLIĞINI OLDUKÇA ÖNEMSİYORUZ
Kadınlar işyeri açma konusunda profesyonel anlamda ihtiyaçları olduğunu dile getiren Değer, “Aynı zamanda işletmelerinde çalışırken de sıkıntılar yaşıyorlar. Sadece kadın işletmelerinde değil, sosyal yaşamın her alanında kadınlarımız problem yaşayabiliyorlar. Yürürken, trafikteyken, her hangi bir kuruma girerken kadınlar problemler yaşayabiliyor. Bu nedenle biz toplumun özellikle kadınlara yönelik bir pozitif ayrımcılığın her alanda olmasından yanayız. Bu anlamda kadınlara daha fazla el atıcı, yardımcı olucu ve pozitif ayrımcılığın daha ön planda olduğu çalışmaların olması biz kadınlar olarak daha fazla memnuniyet duymamızı sağlayacaktır. Kadınlar sadece çalışma hayatındaki kadınlar değil. Kadınlar aynı zamanda bir anne, bir karar alma mekanizmalarıdır. Dolayısıyla bir mahalleyi, bir şehir ve bir ülkeyi bir kadın değiştiriyor. Ki 2023 hedeflerinde dünyanın en büyük ekonomisini hedefleyen bir Türkiye var. Bu hedef ve Türkiye içinde en büyük kaynak kadınlardır. Bu yüzden biz kadınların varlığını oldukça önemsiyoruz. Toplumda bunun çok iyi farkında ve bununla ilgili yapılan programlardan gelişim sağlıyor. Kadınlara yönelik hibeler, ekonomik hayata atılımlar ve kalkınma alanındaki çalışmalarda kadın ön planda yer alıyor ve çalışmalar yapılıyor. Ben kadınlara şu şekilde seslenmek isterim. Kadınlar doğuştan girişimcidir. Dolayısıyla kadınlarımız sadece eğitim aldıkların alanlarda başarılı olacaklar diye bir şey yok. Kadınlar kendi evlerinde de çok başarılılar. Evde inanılmaz güzel işler yaparak üretim yapıyorlar. Yeter ki pazarla buluşsun. Bu pazarla buluşturma noktasında biz elimizden geleni yapacağız.” Dedi.
“HER YERDE BİR POZİTİF AYRIMCILIK YAPILMASINDAN YANAYIZ”
8 Mart’ın anlam ve önemi çok farklı bir gün olduğunu belirten Değer, 8 Mart’ın bir kutlama olmadığını dile getirdi. Değer, “8 Mart’ta ilimizde, bölgemizde ve ülkemizde kadınların farkındalığını oluşturma anlamında program yapılıyor. 8 Mart önemli elbette ki. Bizde 8 Mart’ı şu açıdan önemsiyoruz. Kadının ekonomiye katılımının altını çizmek ve bu farkındalığı yaratma adına bizlerde bir program hazırladık. Az önce de belirttiğim gibi girişimcilik eğitimi verdiğimiz kadınlarımızın sertifikalarını 8 Mart’a yetiştirdik. 8 Mart tarihinde Van’daki protokolü, iş adamlarını kadın erkek ayırmaksızın bir araya getireceğiz. Amacımız sertifikaları verirken kadınların ekonomik hayatına vurgu yapmak. 8 Mart kadına yönelik olan farkındalığın oluşması için çok önemli bir gün. Biz kadınların her yerde görünmesinden yanayız. Her yerde bir pozitif ayrımcılık yapılmasından yanayız. Bölge olarak buna gerçekten ihtiyacımız var. Bölgede kadınlar sosyal ve ekonomik anlamda ciddi problemler yaşıyorlar. En azından ayakları yere basan, güçlü, yenilikçi, üreten kadınların varlığına ihtiyacımız var. Ki bunların hepsi mevcut, yeter ki ellerinden tutulsun ve önleri açılsın. Kadınlar güçlü sadece bu gücü ortaya koymada problemimiz var bunları da hep beraber aşacağız.” Şeklinde konuştu.
DEĞER: HEP BERABER GELECEĞİ PLANLIYORUZ
Çalışan bir kadın olduğunu söyleyen Değer, kendisine ait bir iş yerinin olduğunu ve aynı zamanda VASİKAD başkanı olduğunu belirtti. Değer, “Bizim buradaki en büyük amacımız kadın girişimciliğinin önünü açmak. Kadınlarımıza seslenmek istiyoruz. Kadınlar her yerde üretebilecek konumdalar. Yeter ki kendilerine inansınlar. Biz kadın girişimciliğini vurgularken öncelikle cesaret, sonra eğitim ve son olarak finans dedik. Eğitim kısımlarını tamamladık, kadınlarımızın cesareti zaten tam bunun dışında da hibelerde de birçok programlar var. Kendilerine bizlerde yardımcı olacağız. Biz kendine inanan bir platform olmak için yola çıktık. Bu anlamda büyümeye devam eden bir aileyiz. Her sektörden kadınlarımız bizimle beraber. Hep beraber geleceği planlıyoruz. Kadın faklı sektörlerde daha fazla büyümesi ümidi ile 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutluyorum.” Dedi.
ORUNÇ: KADIN ÖZÜNDE ZATEN GÜÇLÜDÜR
Gazetemize konuşan Esin Eczanesi sahibi Esin Akarsu Orunç, öncelikle kadınların bölgede yaşadığı belli başlı sıkıntılar olduğuna işaret etti. Sosyo-ekonomik alanda yaşanan sıkıntılar var. Özellikle bölgenin geçirmiş olduğu talihsiz bir dönem var. Eğitim düzeyi ile alakalı bazı sıkıntılar var. İnsanların ve özellikle de kadınların evlerinden çıkması ile ilgili cesaret anlamında sıkıntılar var. Bu anlamda destekçi olmak gerekiyor. İlk olarak eğitim ardından kadınları cesaretlendirecek projeler ile güç olmak lazım. Bu anlamda iyi projeler sunmak ve doğru kanallara götürmek gerekiyor. Kadın özünde zaten güçlüdür. Evinde sadece anne değil farklı projelerde üretebilendir. Bu bir terzilik, aşçılık, kozmetik alanı olabilir. Kadınlar her alanda fikir üretebilmektedir. Bu yüzden biraz cesaret gerekiyor. Bunun içinde başvurabilecekleri yerler var. VASİKAD, kadın girişimciler gibi alanlara başvurabilirler. Bu yerlere ulaştıkları takdirde biz kendilerine güç olabiliriz. Sadece içlerindeki tılsımı biraz canlandırmaları gerekiyor. Annelik elbette ki en kutsal meslek ve karşılığı olmayan bir meslektir ama bunun dışında kadının kendisine cesareti ve güvenin gelmesi açısından iş kadını olabilmelidir.” İfadelerini kullandı.
“VAN’A ROL MODELLERİN GELMESİ GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM”
Böyle özel günlerden ziyaden kadına verilen önemin genelleştirilmesinden yana olduğunu dile getiren Orunç, “Kadının güçsüzlüğünün vurgulanıp, ezilmişlik alanında çok ilerlememek gerektiğini düşünüyorum. Aslında kadın ezildiği kadar erkeklerde ezilebiliyor. Erkeğin ezilmişliği çok daha zor oluyor. Bu yüzden kadının güçlü yönünün gösterilmesi gerektiğini düşünüyorum. 8 Mart Dünya Kadınlar Günün de yaşlı kadınlarla, huzur evleriyle, küçük yaşta gelin olan kızlarla, cezaevlerindeki kadınlarla ilgilenilmesi gerektiğine inanıyorum. Onlarında yaptıkları ve ihtiyaç duydukları şeyler var. Bu tür günlerde sadece güçlü kadınların yaptığı şeyleri sergilememek gerektiğine inanıyorum. Bu kadar hengameye rağmen ayakta durabilen Van’a rol modellerin gelmesi gerektiğini düşünüyorum. Biraz daha manevi ruhlara dokunulmasını düşünüyorum. Onun dışındaki iş kadınları her gün işlerine gidiyor, güçlü ve üretebilen kadınlardır. Bu yüzden 8 Mart’ın diğer saydığım kadınlar için biraz özel olması gerekiyor.” Dedi.
TİNLİ: KADINLARA GEREKEN FIRSATLAR VERİLMİYOR
Rescate Oteli Yöneticisi İrem Tinli Angün de 8 Mart’ın tüm dünyada kadınların eşitlik özgürlük ve daha huzurlu yaşama isteklerini dile getirdikleri çok özel bir gün olduğuna işaret ederek, “Yılın sadece bir günü kadınları hatırlamak onların aile ve toplum üzerindeki değerlerini ön plana çıkarmakla onların hak ettiği kazanımlar ödenmiş olmaz Eşitlikten söz ederken bunu uygulamalarda da görmemiz gerekir. Fakat ne kadar görüyoruz bu tartışılır. Örneğin siyaset idare ve toplumun diğer alanlarında kadınlara gereken fırsatlar verilmiyor, Kadın haklarını insan haklarından ayrı tutmak mümkün değildir Kadın hakları ile savunulan kadınların ayrıcalıklı haklara sahip olması değil sadece insan oldukları için her yerde ve herkes için geçerli haklara sahip olmasıdır Kadınların eğitim sağlık siyaset ve toplumun her alanında özgür ve aktif olarak görev almalarına fırsat verilmelidir. Daha uygar ve sağlıklı bir toplum için kadınlara her zaman ihtiyaç vardır Kadınlara verilmiş bu güzel güne saygı duymalı ve onları sadece bir günle değil; her zaman hatırlamalıyız. Bütün kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar gününü kutluyor eşitlik özgürlük ve mutluluk dolu bir yaşam sürmelerini diliyorum.” İfadelerini kullandı.
8 MART’IN TARİHÇESİ
Dünya Kadınlar Günü ya da Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart'ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. İnsan hakları temelinde kadınların siyasi ve sosyal bilincinin geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanmasına ayrılmaktadır. Türkiye'de ise 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı. Türkiye'de 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın ve yığınsal olarak kutlandı, kapalı mekânlardan sokaklara taşındı. "Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı" programından Türkiye'nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında "Türkiye 1975 Kadın Yılı" kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı. 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından "Dünya Emekçi Kadınlar Günü" kutlanmaya devam ediliyor.
ŞEHRİVAN KADIN: MERAL YILDIZ – ÖZEL HABER
