İHD Van şubesi 3 aylık süre zarfında Van’da yaşanan olayları raporlar halinde açıkladı.
İnsan Hakları Derneği Van Şubesi, Temmuz ayından bu yana Van’da yaşanan olayları raporlaştırarak basınla paylaştı. Dernek binasında düzenlenen basın toplantısına İHD üyeleri katıldı. Üyeler adına açıklama yapan İHD Van Şube Başkanı Murat Melet, 2013 yılında başlatılan ancak geçtiğimiz yıl biten çözüm sürecine değinerek, geçtiğimiz yıl 24 Temmuzdan bu yaba ülkenin şiddet sarmalının içine girdiğini kaydetti. Çatışmaların, operasyonların ve bombalı eylem haberlerinin artık yaşamlarının bir parçası haline geldiğine işaret eden Melet, “Sadece bir kaç ay içerisinde Ülke genelinde ve bölgemizde sayıları yüzleri bulan masum siviller, örgüt militanları, askerler, polisler yaşamını yitirdi.” Dedi.
“HALKIN BARIŞ ARZUSUNU CANLI TUTMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Bölgede birçok il ve ilçe merkezinin savaş alanına döndüğünü, yaşanan çatışmalar nedeniyle birçok sivil vatandaşın yaşamını yitirdiğini ve barış dilinin yerini savaş dilinin aldığını ifade eden Melet, barışın dillendirilmez olduğunu belirtti. Melet şöyle devam etti: “Yaşanan çatışmalar ve patlayan bombalar nedeniyle insanlar sokakta hatta evinde bile güvende hissedemez olmuştur. Çözüm süreci ile halklarda oluşan barış umudu yerini karamsarlığa bıraksa da bizler insan hakları savunucuları olarak eninde sonunda sorunların tek çözümünün müzakereden ve barıştan geçtiğini bir kez daha belirtmek, dillendirmek istiyoruz. Savaşa, kıyıma ve insanlık suçlarına karşı halkların barış arzusu ve umudunu canlı tutmaya devam edeceğiz.”
MELET: OHAL İLE DEMOKRASİ VE ANAYASA RAFA KALDIRMIŞTIR
Van’da insan hakları ihlalleri yılın ilk altı ayında belirtilen raporlarda olduğu gibi devam ettiğini ifade eden Melet, “Yaşanan çatışmalar nedeniyle ihlallerde Temmuz-Eylül döneminde de artarak devam etmektedir. Bu dönem içerisinde 15 Temmuzda TSK içerisinde bir gurubun kanlı bir darbe girişimi yaşanmış fakat darbeciler amaçlarına ulaşmamışlardır. Bizlerde İnsan Hakları Derneği olarak her türlü darbeye karşı olduğumuzu bir kez daha yinelemek istiyoruz. Bu girişimler ülke demokrasisine vurulabilecek en büyük darbedir. Öte taraftan mevcut iktidar, darbe girişimi sonrasında ilan edilen ve geçtiğimiz günlerde süresi uzatılan OHAL ile birlikte darbe girişimini gerekçe göstererek adeta demokrasiyi ve anayasayı rafa kaldırmıştır. Kanun Hükmünde Kararnamelerle binlerce memur detaylı bir araştırma yapılmaksızın görevden uzaklaştırılmış, belediyelere kayyumlar atanmış ve Sendika kararlarını uygulayan on binin üzerinde öğretmen görevden uzaklaştırıldı. Darbe girişimi gerekçe gösterilerek on binlerce insan mağdur edildi. Ayrıca Toplanma ve gösteri hakkına yönelik müdahaleler, operasyon ve ev baskınları nedeniyle meydana gelen ihlaller, düşünce ve ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, konut dokunulmazlığı, kadına ve çocuklara yönelik şiddet, fuhşa zorlanan kadınlar, ekonomik ve sosyal haklardaki kayıplar gibi pek çok kategoride ihlaller bu dönemde de ortaya çıkmıştır.” Şeklinde konuştu.
“ÖRGÜTÜN PATLATTIĞI BOMBALAR SİVİLLERİN ÖLÜMÜNE NEDEN OLDU”
1 Temmuz ve 30 Eylül dönemi içerisinde yaygınlaşan şiddetli çatışmalara da değinen Melet, “Van’da 3 örgüt militanı 16 güvenlik görevlisi yaşamını yitirmiş, 2 örgüt militanı, 27 güvenlik görevlisi yaralanmış, 3 sivil yurttaş çatışmalar sonucu yaşamını yitirirken,39 yurttaş yaralanmıştır. Örgüt tarafından patlatılan bombalarda sivil can kayıpları, yaralanmalar ve mal kayıpları yaşanmıştır. Bu tarz olayları da tasvip etmediğimizi de belirtmek istiyoruz. Bu süreçte Valilik tarafından gösteri, miting, yürüyüş ve konser gibi etkinliklere izin verilmemiş halkın gösteri ve yürüyüş hakkı ihlal edilmiştir. Yapılmaya çalışılan yürüyüşlere de polis müdahalesi gerçekleşmiş gözaltı ve yaralanmalar yaşanmıştır. Tespit edebildiğimiz kadarıyla 92 ev baskını gerçekleştirilmiş, 196 yurttaş gözaltına alınmış, bunlardan 76'sı tutuklanmıştır. Çaldıran İlçesinde Soğuk Mahallesine bağlı Uzunyol (Kevrâ Şamîya) Mezrasında düğününe bir hafta kala S.U.(17-18) adında genç bir kız tavana astığı iple intihar etmiş, ayrıca Başkale ilçesinde B.B eşi R.B. tarafından katledilmiştir. Van Cezaevlerinde bulunan 134 yurttaş ‘yer yok’ gerekçesiyle başka hapishaneye sürgün edilmiştir.” Diye belirtti.
MELET: EĞİTİMSEN ÜYESİ 733 ÖĞRETMEN GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILDI
Van'da DBP'li ve Özalp belediye başkanlarının yerine içişleri bakanlığı tarafından kayyum atandığını belirten Melet şu ifadelere yer verdi: “Halkın seçtiği belediye başkanlarını tutuklayıp seçilmişlerin yerine KHK'larla memur atanmasının hukuki olmadığını belirtmek istiyoruz. Özalp belediye Eş başkanı Şerafettin Özalp evine yapılan baskınla gözaltına alınmıştır. Van'ın Saray İlçesinde yaşayan ve kemoterapi tedavisi gören Ersin Akatay, Van havaalanında gözaltına alındı. Uzun süredir İstanbul'da kanser tedavisi gören ve Saray'a bağlı Kurucan köyündeki evine dönmek için İstanbul'dan Van'a gelen Ersin Akatay, havaalanında gözaltına alınarak Van Emniyet Müdürlüğü TEM Şubesine götürüldü. Özalp ve Saray'da dün yapılan baskınlarla 9 kişi gözaltına alınmış ve Akatayl ın evinde de aramalar yapılmıştı. Akatay daha sonra serbest bırakıldı. Van'ın Erciş ilçesi Haydarbey Mahallesi'nde yakılmış bir erkek cenazesi bulunmuş, Mahalle girişine bırakılan cenaze sabah saatlerinde mahalle sakinleri tarafından fark edilmiş, Mahallelinin haber vermesi üzerine bölgeye gelen polis ve savcının incelemelerinin ardından cenaze Erciş Devlet Hastanesi'ne kaldırılmıştır. Gülen cemaati bağlantısı gerekçesiyle 693 memur görevden uzaklaştırılmıştır. Eğitimsen üyesi 733 öğretmen sendika kararı nedeniyle bir gün derse girmedikleri için haklarında soruşturma açılmış, örgüte yardım ettikleri gerekçe gösterilerek görevden uzaklaştırılmıştır. Öğretmenlere yaşatılan bu durumunun hukuki olmadığını belirtmek istiyor ve bu öğretmenlerin derhal görevlerine iade edilmesini istiyoruz.”
“10 TV KANALININ YAYINI KESİLMİŞTİR”
Melet şöyle konuştu: “Son üç aylık dönemde de basın özgürlüğü konusunda "12 Eylül Askeri Darbesi " uygulamalarını aratmayan ve hatta kimi zaman aşan baskılarla karşı karşıya bulunduğunu söylemek isteriz. Özellikle siyasal iktidarın düşünce dünyası ile uyuşmayan muhalif basına yönelik göz altı soruşturma ve tutuklama, haber sitelerine erişimi engelleme ,haber takibini zorlaştırma gibi uygulamalarıyla basın özgürlüğü üzerinde sansür ve baskının oluştuğunu ifade etmek isteriz. Bu süreçte JINHA Haber ajansının internet sayfasına engelleme getirilmiş 1'i çizgi film kanalı olmak üzere 10 TV kanalının yayını kesilmiştir. Bu kanallardan biri de ilimizin tek ulusal çapta yayın yapan kanalı Van TV'dir. Basına dönük yapılan uygulamanın insani ve hukuki hiçbir gerekçesinin olmadığını dile getirmek istiyoruz. Derneğimize yapılan başvurular, yerel ve ulusal basından edindiğimiz bilgilere göre toplamda 5036 hak ihlali tespit edilmiştir.”
“TARAFLARIN YENİDEN MÜZAKERE SÜRECİNE DÖNMESİNİ UMUT EDİYORUZ”
Türkiye’de ve bölgede yaşam hakkı ihlalleriyle dolu tablonun artık değişmesi gerektiğini kaydeden Melet, “Çünkü raporlaştırdığımız ihlaller önlenebilir ihlallerdir ve toplumsal barış ihlallerin yaşanmayacağına inanmaktayız. Barışı daha güçlü bir umut, duygu ve sesle haykırmaktan vazgeçmemeliyiz. Çünkü biliyoruz ki hak ihlallerinin, adaletsizliklerin, savaşların, akan kanın durdurulmasının tek çözümü barış iradesidir. Bu temelde insan hakları savunucuları olarak acılarımız ve can kayıplarımızın daha da artmaması için silahların derhal susturulmasını istiyor, tarafların yeniden müzakere sürecine dönmesini umut ediyor insan hakları ihlallerinin son bulduğu, toplumsal barış, adalet ve özgürlüklerle dolu onurlu bir yaşam temenni ediyoruz.” Dedi.
ŞEHRİVAN GÜNCEL: MERAL YILDIZ
