Müjdesi geçtiğimiz aylarda başbakan tarafından verilen bölge illerine yönelik teşvik ve destek paketi ile ilgili ilk adımlar atılmaya başlandı. Uzun süredir konuşulan ve detayları beklenen pakette 8 bölge 21 cazibe merkezi il belirlenirken TRB2 bölgesinin lokomotifi olarak ilan edilen Van’da ilk toplantı Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan’ın katılımıyla gerçekleşti. Yapılan toplantıda cazibe merkezi olmanın Van’a kazandıracağı avantajlar konuşuldu.
Hükümetin Cazibe Merkezi İller kapsamında açıkladığ teşvik paketinin geleceğine dair önemli toplantılardan birisi Van’da düzenlendi. Doğu’daki cazibe merkezi illerin lokomotif ili olarak ilan edilen Van’da, düzenlenen toplantıya Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan katıldı. Bu görüşmeleri yapmak üzere gelen Elvan, sabahki Ak Parti İl Başkanlığı programına katılan Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan Yukarı Norşin Camisi'nde cuma namazı kıldıktan sonra Cazibe Merkezleri toplantısına katıldı. Elvan, sivil toplum kuruluşu temsilcileri, iş adamları ve sanayicilere yapacakları desteklemelerle ilgili bilgiler vererek gelecek dönemde Van başta olmak üzere Muş, Bitlis ve Hakkari illerini cazibe merkezi haline getireceklerini vurguladı. Elvan şunları söyledi: "İş dünyası sahip çıkarsa, teröristleri, sempatizanlarını elinin tersiyle iterse bölge hak ettiği yere gelecektir. Allah'ın izniyle terörle mücadelede önemli bir noktaya geldik, terör can çekişiyor."
ELVAN: VAN’A HİZMET İÇİN BURADAYIZ
Gerçekleştirilen toplantıda konuşan Kalkınma Bakanı Lütfü Elvan ilk olarak şunları söyledi: “Bugün gördüğünüz gibi milletvekillerimiz, genel başkan yardımcımız, sayın bakanımız Beşir Atalay, bakan yardımcımız ve Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri illerimizin valileri bizimle beraberler. Sizlere hizmet etmek ve bölgemizi ayağa kaldırmak için bizler buradayız. Cazibe merkezine yönelik sizlere bilgiler vereceğiz.”
“BÖLGE TÜRKİYE’NİN İNCİSİ OLACAK”
Van’ın 15 yıl önceye kadar daha iyi durumda olduğunu ifade eden Elvan, “Başta Van merkez olmak üzere bu bölge tarihiyle, doğasıyla, kültürüyle, gelenek görenekleriyle ve mevcut potansiyeliyle bölgenin Türkiye dışına çıkmasını da sağlayacak önemli bir cazibe merkezine sahiptir. Aradığınız her şey burada Van ilinde var. Peki, eksik ne var? Eksik olan şey Van’ı ve yakınındaki diğer illeri kalkınmasıdır. Aslında ciddi anlamda da bir kalkınma oldu. 14-15 yıl öncesine göre bölgeler arası gelişmişlik anlamında ciddi farklılıklar ve gelişmeler oldu. Bu bizim için yeterli mi? Hayır kesinlikle yeterli değil. Bu potansiyel var mı? Evet var. Biz istediğimiz takdirde, sizler istediğiniz takdirde bu bölge sadece Doğu Anadolu’nun değil, Türkiye’nin incisi haline çok rahat getirebiliriz.” Dedi.
“BEKLENTİMİZ YATIRIM YAPMANIZDIR”
Cazibe merkezleri programının eski teşviklerden farklı olduğunu ifade eden Elvan, işadamlarına çağrıda bulundu. Elvan şunları söyledi: “Biz sizler için, Van, Muş, Bitlis, Hakkâri için buradayız. Şu anda uygulamaya koyacağımız cazibe merkezleri programı ise geçmiş dönemlerdeki teşvik mevzuatından daha farklı ve komple bir paket olarak sizlere sunulan bir programdır. Sizlere anlatacağımız süreçten sizde çok iyi göreceksiniz ki gerçekten yatırım yapmak isteyen bir yatırımcıya her türlü imkânı sunduğumuz bir altyapı oluşturuyoruz. Bizim sizlerden beklentimiz. Van’a, Muşa, Hakkâri’ye ve Bitlis’e yatırım yapmanızdır.”
ALTYAPI HAZIRLANACAK, TEKLİFLER ALINACAK
Yapılacak olan çalışmaların ardından teklifler alamaya başlayacaklarını dile getiren Elvan, “Sizlere bir paket olduğunu ifade ettim. Normal teşvik sisteminden farklı bir metodoloji ve farklı bir yaklaşım ortaya koyuyoruz. Bu konuda mevzuatla ilgili çalışmalarımızı bitirdik. Yasal mevzuat çalışmaları ve bakanlar kurulu kararımız taslak olarak tamamlandı. İnşallah önümüzdeki günlerde bunların hem yasal altyapısını hem de diğer düzenlemeleri yapacağız. Ardından teklifleri almaya başlayacağız.” Şeklinde konuştu.
ELVAN: ÜCRETSİZ OLARAK YAPACAĞIZ
Fizibilite çalışmalarını bakanlık olarak ücretsiz yapacaklarını söyleyen Elvan şöyle konuştu: “Cazibe merkezi programı neyi içeriyor. Yatırım düşüncesi aşamasından işletme aşamasına kadar tüm süreçleri kapsayan bir destek mekanizmamız var. Öncelikle her bir firmaya danışmanlık desteği vereceğiz kalkınma bakanlığı aracılığıyla. İçinizden birisi yatırım yapmak istiyor. Bununla ilgili bir fizibilite çalışmasının yapılmasını istiyor. Bu yatırım yapıldığı zaman acaba Van’da kar edebilir miyim diyerek bir talepte bulunabilirsiniz. Bunun biz size ücretsiz olarak yapacağız.”
“SİZİNLE BİRLİKTE BU SÜRECİ GÖTÜRECEĞİZ”
Siz kalkınma bankasına başvuracaksınız. Kalkına bankası sizleri dinleyecek. Fizibilite çalışma istiyorsanız o çalışma yapılacak. Elinizde bir çalışma var ve bunun üzerinden bir çalışma yapmak istiyorsanız yine size danışmanlık desteği veremeye devam edeceğiz. Yatırımın danışmanlık aşamasından arsa temini, bina yapımı, makine teçhizat yardımı, işletmeye geçinceye kadar tüm süreçlerde Kalkınma Bankası sizinle olacak. Bu noktada da size teşvik belgesi verilerek 'gidin yatırım yapın' demeyeceğiz. Sizlerle bu süreci götüreceğiz. Kalkınma Bankası kendine ait bir fabrika yapıyormuş gibi çalışacak. Süreci de bu şekilde götüreceğiz.”
ARSA TAHSİSİNİ KALKINMA BANKASI YAPACAK
Arsa tahsisi konusunda ki tüm çalışmaları Kalkınma Bankası’nın yapacağına işaret eden Elvan, “Diyelim ki yatırım yapılmaya karar verildi ve Van’da konfeksiyon alanında yatırım yapacağız. Gerekli çalışmalar yapıldı. Bundan sonraki süreç nedir? Arsa tahsisi. Arsa teminini öncelikli olarak Organize Sanayi Bölgeleri içerisinde boş olan parselleri değerlendirerek gerçekleştirmek istiyoruz. Bakanlığımız Milli Emlak Müdürlüğü ile bir protokol imzalayacak. Bunun görüşmelerini arkadaşlarımız yaptılar. Bu protokol çerçevesinden arsa tahsisi için tüm çalışmaları yine Kalkınma Bankası yürütecek. Siz bu anlamda arsa tahsisi konusunda hiçbir işlem ile uğraşmayacaksınız. Banka kendisi arsa tahsisine yönelik çalışmaları yürütecek.” Şeklinde konuştu.
ELVAN: BİNA YAPIMI İÇİN İKİ SEÇENEK VAR
Bina yapımı konusunda iki alternatifin olduğunu vurgulayan Elvan şu ifadelere yer verdi: “OSB’de bir arsaya diyelim ki temin ettik. Bu arsanın üzerine ne yapılması gerekiyor. Elbette ki bir bina yapılması gerekiyor. Fabrika binasının tutarları yine banka tarafından yapılacak. Diyelim ki bu bina için 100 bin lira harcanacak. Size iki teklif sunacağız. Ya bu binayı il özel idaresi yapsın ya da isterseniz kendiniz bu binayı yapabilirsiniz. Hak edilişe göre de Kalkınma Bankası ödemeleri gerçekleştirilecek. Bina için gerekli olan masrafları da biz karşılamış olacağız.”
“SIFIR FAİZLİ KREDİ VERECEĞİZ”
Öz sermayenin korunması durumunda yatırımcıya sıfır faizli kredi vereceklerini kaydeden Elvan, “Binayı yaptıktan sonra artık binanın içine makine alınması gerekiyor. Bunun için de öngörümüz toplam sabit yatırımın yüzde 30'unun öz sermaye olması gerekiyor. 100 liralık yatırımın 30 lirasını yatırımcı koyacak. 70 lirasını biz kredi olarak vereceğiz. Makine teçhizatın bedelini biz karşılayacağız, sizlerden ilave teminat istemeyeceğiz. Alınan teçhizat, teminat olarak verilmiş olacak. Bunda yüzde 30'luk öz sermayeyi koruyacağız. Sıfır faizli kredi vereceğiz. Ödeme şartları da eğer yerli makine kullanırsanız vade 10 yıl olacak, ilk 3 yıl ödemesiz. İthal makine kullanırsanız 2 yıl ödemesiz 7 yıl vade olacak. Yerli makine teçhizat kullanımını özendirmek istiyoruz.” Dedi.
“EĞİTİM MASRAFLARINI BİZ KARŞILAYACAĞIZ”
İşe alınacak elemanların eğitim masraflarını karşılayacaklarını dile getiren Elvan, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Makine teçhizatından sonra eleman istihdamı yapacaksınız. Personel istihdamında da bunların eğitimini biz karşılayacağız. Diyelim ki konfeksiyon alanında 500 eleman çalıştıracaksanız bu elemanların tam iş yapar hale gelmeleri için her türlü eğitim verilecek ve masrafları banka karşılayacak. Bundan sonra işletme aşamasında da biz toplam sabit sermaye yatırımının yüzde 10'u kadar işletme sermayesi verebileceğiz. Sermaye için aldığınız kredi şartları da, yüzde 50 faiz sübvansiyonu sağlayacağız. Alınan kredilerin yarısını biz karşılayacağız. Ödeme şartları ise 1 yıl ödemesiz 4 yıl vadeli olacak."
ÇAĞRI MERKEZLERİ İÇİN ARSA VE BİNA SÖZÜ
Batı illerindeki bir fabrikasını bölge illerine getirmek isteyen iş adamlarına da ciddi teşviklerin verileceğini kaydeden Elvan, "Batı illerinden Van'a taşınacak fabrikanın 1 milyon liraya kadar taşınma masraflarını biz karşılayacağız. Buradan bedelsiz yatırım yeri istiyorsanız bunun tesisini sağlayacağız. Eğer siz taşıdığınız fabrikayı büyütmek istiyorsanız büyüteceğiniz kesime yönelik mekanizmalardan yararlanabileceksiniz. İstanbul'dan Van'a taşınan tesisi yeni yatırım gibi kabul edeceğiz. Bu şekilde 6 bölgenin teşviklerden yararlandırılabilecek. Çağrı merkezleri için de 200'den fazla eleman istihdam edilmesi durumunda arsa tahsisi yaparak ve binayı biz vereceğiz. OSB'lerde yeterli yer olmaması durumunda dışarıdan arsa tahsisi yapabilecek ve tüm desteklerin aynı şekilde kullandırılacağız. Sadece tahsis edilen yerlerle ilgili altyapı eksikliklerine karışmayacağız.” İfadelerini kullandı.
“YARIM KALAN TESİSLERDE DESTEKLENECEK”
Yarım kalan ve tamamlanamayan tesislere de destekler vereceklerini ifade eden Elvan şöyle devam etti: “Özet olarak bizim teşvik mekanizmamız budur. Bunlardan sadece birinden de yararlanabilirsiniz, bir bütün olarak da yararlanabilirsiniz. Bir başka önemli husus bu bölgede yarım kalmış tesisler var. Bu yarım kalmış tesislerinde tamamlanması ve faaliyete geçmesi içinde destek vereceğiz. Veya tesis tamamlanmış makineleri var. Ancak işletme sermayesi yetersiz olması nedeniyle çalıştırılamayan bir fabrika var. O fabrikalara da destek vereceğiz. Benim ifade etmek istediklerim bunlar. Sizin de sorularınız varsa biz bunları alacak ve değerlendireceğiz.”
ELVAN: BU BÖLGE TERÖRDEN ÇOK ÇEKTİ
Birlikte hareket edilmesine gerektiğine vurgu yapan Elvan, “Bu bölge potansiyel açısında inanılmaz bir yapıya sahip. Samim olduğumuz takdirde birlikte hareket ettiğimiz taktirde, biz size gerekli her türlü desteği vereceğiz. Vekillerimiz ve bakanlık olarak bizler buradayız ve sizlere hizmet edeceğiz. Bu bölgeyi ayağa kaldırmamız gerekiyor. Bu bölge terörden çok çekti. Teröre destek verenleri aranızda barındırmayacaksınız. Terör örgütü bölgenin gelişmesini istemiyor. Bölgede terör olmasa şimdi Van şahlanmıştı, Türkiye'nin önemli merkezlerden biri olmuştu. Bu günlerimize ve illerimize hep birlikte sahip çıkalım. İş dünyası sahip çıkarsa, teröristleri, sempatizanlarını elinin tersiyle iterse bölge hak ettiği yere gelecektir. Allah'ın izniyle terörle mücadelede önemli bir noktaya geldik, (terör) can çekişiyor. Bu bölgeyi kalkındıracağız. Bu bölge artık rahata kavuşsun. Yeter artık.” Dedi.
“PROGRAM KALKINMAYA KATKI SUNACAKTIR”
Hep birlikte Van’a ve diğer kentlere sahip çıkılması gerektiğini kaydeden Elvan son olarak şunları söyledi: “Van’a birlikte sahip çıkacağız. İlinize sahip çıkın. Terör örgütlerinin kimler tarafından desteklendiğini sizler de biliyorsunuz. Bunlar nasıl ayakta kalıyor? Bu yüzden gelin hep birlikte Van’ımıza ve diğer kentlerimize sahip çıkalım. Sınır ülkelerinde yaşananları görüyorsunuz. Halkın çektiği acıları, insanlara nasıl zulmedildiğini görüyorsunuz. Birlikte bölgeyi parlatalım, güçlü hale getirelim. İnşallah bu noktada sizlerle hep birlikte bölgemizi ayağa kaldıracağız. Geçmişte yatırım yapmamış bu alanda meslek sahibi olmamış olanlar gelip bende yatırım yapacağım diyorsa onlara biraz mesafeli duracağız. Bizim önceliğimiz daha önce bu işlerle uğraşmış olanlara ve tecrübe sahibi olanlara öncelik vereceğiz. Bu program inşallah bu bölgenin hızla ayağa kalkmasına katkı sunacaktır. Ben buna inanıyorum.”
ŞEHRİVAN EKONOMİ: ÖNDER ALTINAL / ORHAN AŞAN
FOTOĞRAF: VEYSEL İZGİ
