"Demokratik hakkımı kullanıyorum. Sandığa gitmiyorum." Yazılı afiş, Van'a yaklaşık 30 kilometre mesafedeki Karagündüz köyünün girişinde asılı. Bu köy seçimi boykot ediyor. Sebebi, AK Parti'nin köy nüfusunun büyük bir bölümünü oluşturan 'Küresünniler'den milletvekili adayı göstermemiş olması. Seçim günü piknik düzenleyecek ve seçmenleri sandık yerine pikniğe gitmeye teşvik edecekler. Van'da AK Parti'ye kurulduğundan bu yana destek çıkan 'Küresünniler', siyasette yeteri kadar temsil edilmediklerinden şikâyetçi. İran'dan 1915'te Van'a göçen Azeri Küresünniler, şehirde AK Parti'nin de en güçlü seçmen tabanı olarak görülüyor.

 

'KÜRTLERE HAKARET EDİLDİ, CEVAP VEREMEDİK'

Küresünniler Düşünce Platformu sözcüsü Ferhat Atacan, "Van'da nüfusumuz yaklaşık 150 bin civarında, oy potansiyelimiz de 30-40 bin civarında. Ama bugüne kadar ne yazık ki yaşadığımız bu topraklarda hiç yönetimlerde olamadık" diyor. Atacan geleneksel olarak muhafazakar aile yapısına sahip olduklarını, bugüne kadar da hep sağ görüşlü partileri desteklediklerini söylüyor. 13 yıldan beri de AK Parti'nin yanında yer almışlar. "Biz Türk kökenliyiz" diyen Atacan, Küresünnilerin yapısını ve bölge siyasetine bakışlarını şöyle anlatıyor: “Biz genelde küçümsenen bir toplum olduk. Hep 'Acem' dendi bize, Acem olmadığımız halde hep ötekileştirildik. Kimliğimizi bu çatışma ortamından dolayı gündeme dahi getiremedik. Üç maymunları oynadık." Atacan, 'Devletçi' geleneklerinden dolayı, kardeş gibi yaşadıklarını söylediği Kürt toplumunun arkasında duramadıklarını da anlatıyor: “Kürtlere hakaret edildi, duymazdan geldik. Cevap veremedik, konuşamadık, gözlerimizi kapattık. Destek de vermedik. Çünkü biz yapı itibariyle devletçiydik. Evet, hatalar yapılıyordu, çok ciddi sorunlar yaşanıyordu ama dile getiremiyorduk. O yüzden iki arada bir derede kaldık (...) Kürt dilinin yasaklanmasını doğru bulmuyorduk ama buna karşı bir şey yapamıyorduk."

 

TEPKİ ERDOĞAN'A DEĞİL!

Bu seçimlerde de "yedi milletvekili aday adayları olmasına rağmen AK Parti tarafından görmezden gelindikleri için" boykot kararı aldıklarını söyleyen Atacan bu kararlarını şöyle anlatıyor: “Biz Tayyip Erdoğan'a olan sevgimizden herhangi bir ödün vermiyoruz. Biz AK Parti'nin de politikalarını benimsiyoruz. Bizi il yönetimi yok sayıyor. Burada iki parti var HDP ve AK Parti, bizim de oy verebileceğimiz tek parti AK Parti oluyor. Bizi çantada keklik görüyorlar. 'Gidebileceğiniz yer yok. Mecburen bizim yanımızda yer alacaksınız, onun için bizim yanımızda yer almayan insanları söz sahibi edelim' gibi bir mantık geliştiriliyor.”

 

 

Atacan'ın anlattığına göre AK Parti önce bu kararı ciddiye almamış. "Yönetim kadrosu tarafından hakarete varan sözler sarf edildi, 'Vazgeçerler, üç gün sonra gelirler' dendi ama bizim boykot kararı daha çok pekişti. Boykot kararından vazgeçmek söz konusu değil" diyor Küresünniler sözcüsü. Boykot kararının sorulduğu AK Parti İl Başkanı Zahir Soğanda, "Onlar bizim kardeşlerimiz, partimizin gerçek sahipleridir. Onlarla hiçbir sorun yok. Üzülmüş olabilirler. Kendilerini temsil edilmiyor olarak görebilirler, ama partimiz herkese açıktır. Önümüzdeki dönemlerde bunlar telafi edilebilir. Milletvekilliğini hak etmişlerdir.” Diyor.

 

Boykotun yalnızca AKP'ye değil tüm partilere olduğunu söyleyen sözcü Atacan, HDP ve DBP yerel yönetimlerinde de kendilerine yer verilmediği için onlara da tepkililer. Atacan, “Bizim de artık ciddiye alınmamız gerek. Biz de burada yaşıyoruz. Binlerce işsizimiz var. Bu boykot, halkın varlığını ortaya koyma hareketidir." Küresünnilerden HDP'ye oy çıkar mı, diye sorulduğunda Atacan, “Şu an kararsız olan insanlarımız olabiliyor. 'Bizi yok sayan AK Parti'nin dışındaki farklı partilere oy verilebilir' diyenler oluyor" yanıtını veriyor. HDP'nin de kendilerini ziyaret ettiğini belirten Atacan, partinin yaklaşımı için “Boykot kararımıza saygı gösterdiler ve köylerimizde ciddi bir çalışma sergilemeyeceklerini ifade ettiler” dedi. Küresünnilerle ilgili HDP il Eş Başkanı Veysi Dilekçi'nin yorumu da şöyle: “Buralar en çok onlara aittir. Kendi adıma özeleştiri yaparım. Bundan sonra varlıkları daha çok görülecek.”

“Saygı duyuyoruz ama” diye devam ediyor Veysi Dilekçi, “HDP'ye oy vermeleri, bölgedeki hizmet ve bölgenin iyileşmesi için en iyisi."

 

'AKP DOĞUM PARASI VERİYOR YA...'

Peki, Küresünniler gerçekten boykot kararına uyacak mı? Bu soruyu girişinde afiş bulunan Karagündüz köyündekilere de soruldu. Küçük küçük tek katlı evlerin sıralandığı, yol boyu arabanın birçok çukura girip çıktığı bir köy burası. “Siz bir de yağmurluyken gelecektiniz, buraya kadar bile varamazdınız" diyorlar. Kapısını çaldığımız Yardım ailesinde boykota yaklaşımlar farklı. Küresünnilerden Yunus Yardım ve annesi Menevşe Yardım, “Kesinlikle boykot ediyoruz" diyor. AK Parti'den önce DYP'ye oy vermişler. Yunus Yardım, elleri kolları havada, bir yandan gülüyor, bir yandan hararetle anlatıyor: “Azeri olarak artık memnun değiliz. Adaylarımızı seçmediler. Daha önce de Erdoğan'ın şahsına veriyordum zaten.”

Annesi Menevşe de Kürtçe bilmedikleri için kent merkezinde sıkıntı yaşadıklarını, topluluk olarak daha fazla temsil edilmek istediklerini söylüyor. Yunus'un eşi Hürriyet, Kürt. Kürtlerle yapılan evliliklerin sayısı zamanla artmış. Yunus, AK Parti'nin köylerine yatırım yapmadığından şikâyet ederken, "Erdoğan Saray'a harcadığı parayla Doğu'da, Van'da bir fabrika yaptırsaydı ya" diye çıkışıyor. Bu sefer de eşi Hürriyet gülerek lafını bölüyor, “İnşallah kazanacak da yapacak fabrikayı.” "Ailenin tümü boykota uymuyor galiba?” diye sorduğumda, Yunus bu sefer "AKP doğum parası veriyor ya, buranın kadınları o yüzden AKP'ye oy veriyor" diyor.

 

'HEP KANDIRDILAR'

Önceki seçimlerde hep AK Parti'ye oy veren ve şimdi de boykot kararına uyacaklardan biri de Kudbettin Çomak. “12 yıldır AKP'ye oy verdik, hiç bir şey yapmadılar hep kandırdılar" diyor. "Boykottan kim faydalanır, hangi parti kazançlı çıkar?" diye sorduğumda, "Buralarda yine AKP'nin faydasına olur" cevabını veriyor. Ama Çomak, Küresünniler arasında boykot kararından vazgeçilirse, pusulada damgayı bu sefer başka partiye basacak. "Vallaha açıkçası boykot etmeseydik HDP'ye oy verecektik. Şu an vazgeçilsin gidip onlara oy veririm. Bu sefer boykot edersek de sonrakinde onlara oy veririm.” Boykot kararına Küresünnilerin uyup uymayacağını ancak 7 Haziran'daki sandık sonuçları gösterecek ama Van'ın merkezinde bu boykot kararı hakkında düşüncelerini sorduklarım da genellikle "Onlar öyle der ama gider AKP'ye oy verir yine. Partinin ana seçmen tabanı onlar" diyor.


KAYNAK-BBC TÜRKÇE

Editör: TE Bilisim