Mimarlar Odası Van Şube Başkanı Ünsal Keser, bir türlü çıkarılamayan imar planına tepki göstererek, inşaat sektörünün mağdur olduğunu belirtti.
Keser, “Hükümet halkla birlikte balık tutmak yerine halka balık satmayı tercih etmiştir. Yerinde Yeniden Yapılanma Kredisi (3Y) sağlanmalıdır. Van, ülkenin en doğusunda turizm ve ticaret yollarından uzak İran ile sınırı olmasına rağmen, Bu ülke ile bile ticareti olmayan, yokların çok olduğu, günlük gazetelerin bile bir gün sonra gelebildiği bir şehirdir. Peki, bu şehrin ekonomisi ne üzerine kuruludur? Van bir turizm kenti midir? Van bir sanayi kenti midir? Van ziraat kenti midir? Van sınır ticareti kenti midir? Bu soruların tamamının cevabı hayırdır. Peki, Van'da ne iş yapılır? Çok az tarım hayvancılık ve sanayi o kadar. Bu şehrin lokomotifi piyasaya canlık kazandıran tek sektörü inşaattır. Bu sektörü ise; İmar Planının yeniden yapılması kararı ile durmuştur. Günümüze kadar Van merkez de kısıtlı bir alanda imar izni bulunmaktaydı.” Dedi.
KESER: TOKİ KONUTLARI İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN ÖNÜNÜ TIKAMIŞTIR
TOKİ konutlarının kanun kurallarının dışına inşa edildiğini ifade eden Keser, “TOKİ'ler ise bu kanun kuralın dışında inşa edildiklerinden depremler devam ederken ruhsatsız, imar plansız şekilde yapılmaya devam etmiş ve bitirilmiştir. Bazılarının söylediği gibi “Bu ülkede önce iş yapılır evraklar ona göre daha sonradan hazırlanır.” TOKİ'lerde aynen bu şekilde yapılmıştır. TOKİ'ler yapıldıkları yerler yapılma şekilleri yapıların planları, yapım kararları, halkın ihtiyacı yaşam, çalışma koşulları yeterince düşünülmeden gerekli ön inceleme etütler, anket çalışmaları yapılmadan deprem bahane gösterilerek hızlıca inşa edilmiştir. TOKİ'lerin inşasın da seçilen müteahhitler çalışan işçiler şehir dışından getirildiği gibi inşaat malzemeleri de şehir dışından satın alınmıştır. Doğunun Markaları adlı gazete de TOKİ Van Birim Amiri konuyu şöyle anlatmıştır. “Davet usulü ile gelen firmaların kendi ekipleri zaten hazırdı. Dolayısı ile işini hızını bilmedikleri kişileri deneyerek zaman kaybetmek yerine hazır kurulu ekipleri getirerek işi üretiyorlar. Malzeme konusunda da birçok firma malzemeyi direk üreticiden alıyor” demişti. Şehrin çeperlerinde inşa edilen bu yapılar şehrin konut ihtiyacını sayı olarak karşılarken nitelik olarak karşılamaktan çok uzaktır. Yapılan TOKİ'ler bu anlamıyla Van'ın lokomotif sektörü olan inşaat sektörünün önünü tıkamıştır.” Dedi.
KESER: YAPI SEKTÖRÜ VAN'DA KAN AĞLAMAKTADIR.
Keser yaptığı açıklamaya şu sözlerle devam etti:
“Depremden sonra bina yapılması için şehre gelen bütün ekonomik imkânlar TOKİ eli ile yabancı müteahhitlere, yabancı işçilere ve yabancı malzeme tedarikçilerine ödenerek şehrin ekonomisinin dışında bırakılmış ve şehrin ekonomisi çökertilmiştir. Bunun yanında Arapsaçına dönen ve halen tam olarak açıklanamayan kent planı da eklenince durum ortadadır. Bu nedenlerden İnşaat sektöründe faaliyet gösteren kesimler her açıdan zor durumda ve çaresiz bırakılmıştır. Şehir deprem nedeniyle kaybettiği yapıları; Şehrin dinamiklerini harekete geçirerek şehrin işçisini, müteahhidini, malzeme tedarikçisini, çalıştırarak geri kazanmalı idi. Böylece kaybettiği yapıları yeniden yapan halk hem iş hem ev sahibi olacak aynı zamanda Van'ın ekonomisinin de canlanması sağlanmış olacaktı. Kısa bir süre sonra, şehirde bulunan bir miktar para da TOKİ kredilerinin geri ödemesine gidecek. Böylece şehrin ekonomisine katkıda bulunmamış olan TOKİ'ler şehrin ekonomisinin can suyu olan parayı da alıp şehir dışına çıkaracaktır. Yapı sektörü Van'da kan ağlamaktadır.”
KESER: HÜKÜMET BALIK TUTMAYI DEĞİL, BALIK SATMAYI TERCİH ETTİ
Merkezi hükümetin halka balık tutmak yerine balık satmayı tercih ettiğini söyleyen Keser, “Her zaman söylediğimiz gibi merkez hükümet ben bilirim tavrını sürdürmüş halka birlikte balık tutmak yerine halka balık satmayı tercih etmiştir. Van'ın yıkılan ya da yıktırılan yapılarının yerlerine acilen yeniden yapılar yapılmalıdır. Bunun için isteyenlere yeniden yapılanma kredisi 20-30 yıl vade ile sağlanmalı adı da Yerinde Yeniden Yapılan kredisi olmalıdır. Bu krediler faizsiz ya da çok düşük faizle verilmelidir. Bu vatandaşlar KDV ve diğer vergilerden de muaf tutulmalıdır. Ancak böylece inşaat sektörü harekete geçirilmiş olacaktır. Van deprem öncesinde kendi yağında kavrulmaya çalışan bir il idi. Fakat deprem sonrasında bahsettiğimiz ekonomik çöküntü sermayesi olan iş adamlarını büyük şehirlere kaçırmıştır. Normal şartlarda şehrimize sermaye çekmeye çalışırken bu nedenler şehirden sermayenin kaçmasına neden olmuştur. Bir an önce inşaat sektörüne çözüm bulunmalıdır. İnşaat sektörü çözüme kavuşturulmaz ise önümüzdeki uzun yıllar bunun ağır faturasını hep birlikte ödemek zorunda kalacağız.” Şeklinde konuştu
Önder ALTINAL
