Artan trafik kazalarının önlenmesi için 29 Aralık 2015 tarihinde sürücü adaylarının ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine dair yönetmelikte değişikliğe gidildi. Bu değişiklikle birlikte tabip tarafından sürücü adaylarından genel muayene isteniyor. Ancak aile hekimliklerinde tüm muayenelerin yapılması için gerekli teçhizat bulunmadığından vatandaşla aile hekimi karşı karşıya kalıyor.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, 1 Ocak 2016’dan itibaren, ehliyetler değiştirilmeye başlandı. Sağlık Bakanlığı, ehliyet alımında gerekli olan sağlık raporları için aile hekimlerini de adres olarak gösterdi. Gereken hallerde aile hekiminin sürücü adayını uzman doktora yönlendirilebileceği de belirtildi. Ancak uygulama, vatandaşla aile hekimini karşı karşıya getiren bir şekle büründü. Vatandaşlar “alt tarafı bir imza” diyerek herhangi bir uzmana sevk edilmeden sağlık raporlarını aile hekimlerinden almak istiyor. Sadece 2014 yılında Türkiye’de yaklaşık bir milyon 200 bin trafik kazasının yaşandığını ve bu kazalarda 3 bin 500 kişinin hayatını kaybettiğini bilen aile hekimleri ise usulüne uygun biçimde alınan bir sağlık raporunun hayat kurtaracağını söyleyerek bu talepleri reddediyor. Hal böyle olunca da vatandaş aile hekiminin işini yapmadığını öne sürer oldu. Yaşanan bu değişiklik üzerine Şehrivan Gazetesi olarak Van Aile Hekimleri Derneği ile görüştük ve olması gerekeni sizler için yazdık...
ALTAY: SAĞLIK RAPORUNUN İÇERİĞİNİ AŞTILAR
Şehrivan gazetesi olarak görüştüğümüz Van Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Mehmet Yıldırım Altay, ehliyet alacaklar kişilerin mutlaka heyet raporu almaları gerektiğine dikkat çekti. Altay, “Rapor alma aile hekimlerine geçtikten sonra bizde bir süre rapor vermeye başladık. Ta ki 2015 Aralık ayına kadar. Ehliyet raporlarının sürücü sağlık yönetmeliğinin genelgesinde değişikliğe gidildi. O genelgeye istinaden detaylandırdılar. Diyabet ölçüsü, tansiyon, uyku sorunu, kiloya göre tahlil yapma, epilepsi atağının olup olmadığı, ayrıca kanser hastalığı, görme alanı değerlendirmesi psikiyatride yapılacak olan IQ testinin 90’ın üzerinde olması zorunluluğu, madde bağımlılığının olup olmadığı gibi sağlık raporunun içeriğini aştılar genelgede.” Diye belirtti.
“TESTLERİ YAPMAK İÇİN GÜCÜMÜZ YOK”
Daha önce ehliyet almak için Aile hekimlerine müracaat edildiğini kaydede Altay, “Bizde gerekli muayeneyi yapıp, çok büyük bir sıkıntı yoksa raporu verirdik. Ama şimdi her şey isteniyor raporda. Ancak şöyle bir problem var. Sadece bizden rapor alınacak diye bir zorunluluk yok. Sürücü yönetmeliğinin son maddesinde raporu aile hekiminden de alabilirsiniz deniliyor. Ancak tüm tetkikleri burada yapmak gibi bir imkânımız yok. Her doktorun kendi uzmanlık alanı var. Ve bütün doktorlarda her alana bakacak diye bir kural yok. Ve daha da önemlisi benim burada epilepsi hastası olup olmadığını öğrenebilmeme için teçhizatım yok. Görme alanı için ayrı bir cihaz gerekiyor. Bizde Aile Hekimleri olarak ehliyet için sağlık raporları standardı ve algoritma oluşturduk. Yapılması gerekenin ne olduğunu algoritmada açıkladık. Bizim önerimiz hastanelerde gerekli testlerin yapılması. Çünkü bizim tüm testleri yapmak gibi bir gücümüz yok. Şimdilerde ehliyet alanlarda 10 yılda bir sağlık raporu almak zorundalar. Ki olması gerekende bu, bize gelmek yerine ikinci basamak sağlık kuruluşlarına gidip gerekli tüm tetkikleri yapabilirler. Çünkü biz burada tüm tetkikleri yapmak gibi bir gücümüz yok.” Şeklinde konuştu.
ALTAY: RANDEVU SİSTEMİ OLUŞTURULABİLİR
Olması gerekenin ne olduğu konusunda önerilerini dile getiren Dr. Altay, “Bizim önerimiz önergede geçen aile hekimi raporu verebilir maddesinin çıkarılmasıdır. Çünkü biz gerekli tetkikleri yapamayız. Bu zamana kadar gerekli tüm tetkikler yapılmadan rapor verildiğinden dolayı onlarca kaza meydana geliyor. Kısa bir süre önce epilepsi hastası bir sürücü yolda fenalaşıyor ve kaza yapıyor. Hâlbuki gerekli tetkik yapılmış olsaydı o şahsa ehliyet verilmemiş olacaktı ve kazada yapmamış olacaktır. Şöyle bir düzenlemeye gidilebilir. Hastanelerde olan randevu sistemi gibi rapor almak içinde randevu sistemi oluşturulabilir. Ehliyet ve sağlık raporları için hastaneden birkaç doktor bu bölüme bakabilir. Böyle olunca da bu kargaşadan kurtulmuş oluruz.” Dedi.
KUL: RAPOR 5 YILDA BİR YAPILMALI
Van Aile Hekimleri Derneği Başkan Yardımcısı Dr. Zübeyde Kul da, “İnsanlar bizi anlamakta sıkıntı yaşıyor aslında. Biz onları hastaneye sevk ettiğimizde bizim onlara zorluk çıkardığımızı düşünüyorlar. Aslında bizde gerekli aletler olmadığından sevk etmek zorunda kalıyoruz. Biz kişinin sağlığını düşünüyoruz ancak karşı taraf bunu anlamakta zorlanıyor. Hatta bu sağlık raporu alma 5 yılda bir yapılmalı. Gerçekten olması ve yapılması gereken bir şeydir.” Şeklinde konuştu.
ALAGÖZ: EHLİYET İÇİN FİYAT DÜŞÜRÜLMELİ
Ehliyet almak için sürücü kursuna başvuru yapan Mehmet Alagöz adlı vatandaş, sağlık raporu alamamaktan şikayetçi. Alagöz şu ifadelere yer verdi: “Rapor almak için sağlık ocağına gittim ancak bana rapor veremediklerini söylediler. Bana araçlarının olmadıklarını ve bu yüzden de hastaneye gitmem gerektiğini söylediler. Hastaneye gittim gitmesine ancak yine rapor alamadım. Tam donanımlı sağlık raporu için 150 lira istediler. Sürücü kursuna bin lira verdim. Sınav giriş ücreti için yine 100 lira para istiyorlar. Son olarak birde maliyeye 500-600 lira para yatırdığımızda ehliyet almak 2 bine mal oluyor. Bu konuda hükümetin bir düzenleme yapmasını istiyorum. Zaten yeni yönteme göre 10 yılda bir ehliyetler yenilenecek. Bu yüzden ücretlerin biraz indirilmesini istiyorum. Özellikle bu sağlık raporu olayı bir an önce çözülmelidir.”
“SAĞLIKLI, SAĞLIK RAPORLARI VERİLMİYOR”
Sağlık raporlarıyla ilgili görüştüğümüz bir sürücü kursu yetkilisi ise, “Ehliyet alınması için sağlık raporu şart. Rapor sağlık ocaklarında ve hastanelerde veriliyor. Sağlık ocakları zaman zaman bu raporu vermiyor. Kurslarımıza kayıt yapan öğrencilerde bundan şikayetçi oluyor. Neden verilmiyor bilmiyorum ancak dediğiniz gibi teçhizat eksikliği varsa bu konuda haklılar. Hastanelerde özellikle özel hastaneler raporlar için aldıkları ücretler yüksek. Bunun yanı sıra birde sokak aralarında direk hiçbir muayene yapmadan rapor verenler var. Sağlık raporlarının verilmesi konusunda sıkıntılar var. Bu sıkıntılara bir çözüm bulunmalıdır. Sağlık raporu adı altında muayene yapılmadan raporlar verildiği zaman buda trafik kazalarının yükselmesine neden oluyor. Raporlar konusunda bir çalışma yapılmalıdır.” Şeklinde konuştu.
EHLİYET BELGESİ ALABİLME YETERLİLİĞİ
Yönetmelik gereği ehliyet belgesi alabilme yeterliliği genel değerlendirmesi şöyle: “İşitme kaybı, günlük hayatı kısıtlayan denge problemi, baş dönmesi nedeni olabilecek bir hastalık.
Uyku bozukluğu (Obstrüktif uyku apnesi sendromu, gündüz aşırı uyuklama
hali), malign tümör hikâyesi, eklem hareketlerinde kısıtlama. Ekstremite noksanlığı, kas, tendon ve bağ lezyonları, hipoglisemiye yol açabilecek ilaç kullanılan diabetes mellitus hastalığı, kalp-damar hastalığı (anjinal yakınma, akut koroner sendrom tanısı, angioplasti, kalp yetmezliği, hipertansiyon, bilinç bozukluğuna yol açabilecek ritim bozukluğu, kalıcı pil implantasyonu.) Organ yetmezliği (organ nakli geçirilmiş olması, kronik böbrek yetmezliği ve diğer hayati önemi haiz organlarda dekompanse yetmezlik.) Santral sinir sistemi hastalıkları. Periferik sinir sistemi hastalıkları, epilepsi, kas hastalıkları (myopati, progresif muskuler distrofi, kas-sinir kavşak hastalıkları.) Ruh hastalığı (ağır akıl hastalığı, zekâ geriliği, demans, kişilik bozukluğu, ağır davranış bozukluğu. Alkol bağımlılığı, psikotrop madde bağımlılığı, görme derecelerinin 5’inci maddenin ikinci fıkrasına uygun. Görme alanının uygun, renk körlüğü (Herhangi bir koşul aranmadan sürücü olabilirler.) Gece körlüğü (tavukkarası), gün içinde yapılan yolculuklar ile sınırlı (gün doğumundan bir saat sonra, gün batımından bir saat önce), derinlik duyusunun normal, pitozis-hemipitozis. Diplopi ve şaşılığı, blefarospazm, katarakt, afaki, progresif göz hastalığı. Monoküler görme (snellen eşeli ile görme derecelerinin 5 inci maddenin ikinci fıkrasına uygun) olup olmadığı yönünde değerlendirme yapılır.
ŞEHRİVAN SAĞLIK: MERAL YILDIZ – ÖZEL HABER
