Önder ALTINAL – Şehrivan ÖZEL
Bir zamanlar yakıt sektörünün en önemli temsilcileri olan kömürcüler de son yıllarda sıkıntılı günler yaşayanlar arasında yer alıyor. Toplu konutlar, doğalgazın yaygınlaşması gibi nedenlerle her geçen gün ticaret hacimleri düşen kömürcüler siyasi ilgisizliği de dile getirmeyi ihmal etmiyor. Konu hakkın da görüştüğümüz ve kömürcüler esnafı hakkında bilgi aldığımız Kömürcüler Kooperatifi Başkanı Cevdet Arvas, Depremden sonra büyük bir düşüş yaşadıkları ve her geçen günde kan kaybettiklerini kaydetti. Arvas ayrıca siyasi partilerin 30 Mart yerel seçimlerinden önce yapılan ziyaretlerin dışında hiçbir siyasi partilerin kendilerini ziyaret etmediklerini ve sorunlarını dinlemediklerini söyledi.
TOPLU KONUTLAR KÖMÜRCÜLERİ OLUMSUZ ETKİLEDİ
Kömürcülerin depremden sonra doğal gazın yaygınlaşması ve toplu konutların kömür alımlarının dışardan yapılmasında dolayı büyük bir düşüş içine girdiklerini belirten Arvas, “Kömürcüler sitesinde yer alan esnaf gün geçtikçe ve doğal gazında yayılması ile birlikte artı birde depremden sonra toplu konut kömürlerinin dışardan alınmasından dolayı kömürcü esnafın gün geçtikçe kan kaybetmeye devam ediyor. Depremden önce mevcut olan 62 üyemizden ve toplamda 700’e yakın bir çalışanı olan sitemizin 2011 yılındaki iki büyük depremden sonra ise giderlerin artması ve borçların oluşması ile birlikte burada 700’e yakın istihdam edilen insanımızın sayısı büyük bir düşüş yaşadı. Bunun yanı sıra burada işletme sahibi olan insanlarımız bu düşüşten dolayı buradaki dükkanlarını kapatmak zorunda kaldılar. Buda giderin çok gelirinde az ya da hiç olmamasından kaynaklandı. Depremden önce burada bulunan 62 esnafımızdan 30-35 tanesi halen burada faaliyet göstermektedirler. Bu esnaflarda başka yerde bir işleri olmadığında dolayı burada sadece zaman geçiriyorlar. Bunun yanı sıra esnaf burada krizden dolayı burada çalışan sayılarını azaltmak zorunda kaldılar. Bu işçi sayılarını azaltan esnaf burada ayakta durmaya çalışıyor ve mücadele ediyor ama hal böyle devam ederse bu esnaflarda 1-2 yıl içerisinde işletmelerini kapatmak zorunda kalacaklar” sözlerine yer verdi.
ARVAS: KÖMÜRCÜ ESNAFI KAN KAYBEDİYOR
Esnafın gün geçtikçe kan kaybettiğini, sosyal yardımlaşma kömür yardımlarının da dışardan yapılamasından dolayı şikayetçi olduklarını dile getiren Arvas, “2011 yılındaki depremden önce Kömürcüler sitesi ‘bacasız fabrika’ diye lanse ediliyordu. Çünkü Van’da bugüne kadar kümelenmiş ve bir araya gelmiş hiç bir esnaf grubu 700 kişiye yakın bir işçi sayısını, bir istihdamı yapmamıştı. Bunu sadece Van’da kömürcüler esnafı ve kömürcüler sitesi sağlamıştır. Tabi depremden sonra işlerin düşmesi ile birlikte ve yapılan alımların dışardan yapılması ile birlikte ayrıca bunun yanında sosyal yardımlaşmanın aşırı derecede kömürü dışardan alıp burada dağıtmasından dolayı memleketimizde var olan istihdam da düşüş yaşamaktadır. Şuanda sitemizde çalışan ve işveren çalışanların sayısına baktığımız zaman 150 insanı burada ya bulursunuz ya da bulamazsınız. Bunun gibi daha birçok sıkıntılarımız daha var. Esnaf maalesef her geçen gün kan kaybetmeye devam ediyor. Esnafın şuan da günlük kendi büro giderlerini karşılayamayacak bir duruma gelmiştir. Az önce sosyal yardımlaşma adına dağıtılan yardımlardan bahsettim. Biz sosyal devlet anlamında sosyal yardımlaşma adı altında yardımların dağıtılması karşıtı değiliz. Ama burada bir kömür ya da gıda veyahut bir yardım dağıtımı yapılıyorsa her sektörü ilgilendiren dağıtımlar Van’daki esnaftan ya da yetkili yerlerden alınması gerekiliyor. Bu anlamda bizim sektörümüz üzerinden konuşacak olursak. Bu tür yarımlarda bizim kooperatif ile bir araya gelinip biz kooperatif ile anlaşmaları gerekmektedir. Bunun neticesinde de vatandaşa bir fiş, çek ya da her hangi bir belge verilir ve git şuradan kömürün al denilir. Bu şekilde kömürcü esnafı fişini, çekini ya da belgesini alan esnafta gider gerekli yerden tahsilatını yapar ve Vanlı esnaf kazanmış olur. Bu şekilde önerilerde bulunduk ancak sesimizi duyan olmadı. Bizi bu anlamda anlayanda yok” dedi.
“30 MART’TAN ÖNCE DEĞİL 30 MART’TAN SONRA ZİYARET ETSİNLER”
Yaşanılan bu kadar sıkıntıya rağmen defalarca bu sıkıntıları dile getirdiklerini söyleyen Arvas, buna rağmen hiç kimsenin kendilerini dinlemediklerini ve sorunlarına çözüm olmadığını vurguladı. Arvas, “Ziyaretleri 30 Mart’tan önce değil 30 Mart’tan sonra yapılmasını istiyoruz.” Aras şöyle devam etti: “Hiç bir siyasi partili ve seçilmiş seçim dönemi dışında buraya ziyaret etmemişlerdir. Seçim döneminde sadece bir oy almak için buraya ziyaretlerde bulunana siyasi patiler seçimden sonra buraya uğramadılar. Buraya gelen siyasi partililerin hiç biri buradaki esnafın durumunu kaide almadılar. Siyasi partiler buradaki insanları birer sürü halinde gördüler ve o sürüyü de peşlerine takıp götürme şeklinde düşündüler. Biz 30 Mart’tan önceki siyasi partileri ve yöneticilerini istemiyoruz. Biz bugün burada siyasi parti ve yöneticilerini görmek istiyoruz. Bu partilerin benim ve esnafımın yanında olması istiyoruz. Biz siyasi partilere ve dışardan yapılan alımlara isyan ediyoruz. Mülkü amirler ve diğer tüm yetkililer umarız bizim sesimizi duyarlar ve bu soruna artık çözüm ararlar. Daha öncede buna benzer röportajlar verdik, haberler yaptık ama sesimiz duyan olmadı. Bize karşı 3 maymunu oynadılar. Van’ın geleceği için, istihdam için, ekonomik değerler için kimsenin 3 maymunu oynamasına gerek yok. Vanlı esnafın içinde olsunlar, sıkıntıları dinleyip sıkıntılara çözüm olsun ve bizim yanımızda olsunlar. Bu şekilde olduğu zaman hem Vanlılar kazanır hem de eminim ki kendileri de çok iyi kazanırlar.”
