Van’da giyim sektöründen fırıncısına, lokantacısından taksicisine kadar herkes ekonomik sıkıntı yaşarken, geçtiğimiz günlerde UKOME (Ulaşım Koordinasyon Merkezi) toplantısında alınan karar ile taksicilerin vatandaştan aldığı yol ücretinde bir azalmaya gidildi. Alınan karar üzerine Şehrivan Gazetesi olarak Van Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı ile taksici esnafıyla bu kararı konuştuk. Karardan memnun olmayan taksici esnafı ve Şoförler Cemiyeti, esnafın bu karar ile mağdur edildiğini belirtti.
2011 yılında yaşan 2 büyük depremden bu yana bir türlü belini doğrultamayan Van esnafı her geçen gün daha çok iflasın eşiğine geliyor. Geçtiğimiz yıldan bu yana artan terör olayları ile birlikte başlayan operasyonlar da esnafın derdine dert kattı. Yaşanan bunca sıkıntının üzerine SGK primleri de arttırılınca esnaf isyan noktasına geldi. Van’da giyim sektöründen fırıncısına, lokantacısından taksicisine kadar herkes ekonomik sıkıntı yaşarken, geçtiğimiz günlerde UKOME tarafından alınan karar ise esnafın mağdur edilmesine neden oldu. Toplantıda alınan karar ile taksicilerin vatandaştan aldığı yol ücretinde bir azalmaya gidildi. Daha önceleri kilometre başı 4 TL’ye yolcu taşıyan taksi ücretleri 2,5 TL’ye, başlangıç ücreti de aynı şekilde 2,5 TL’ye düşürüldü. Alınan karar üzerine Şehrivan Gazetesi olarak Van Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Emin Tuğrul ile Van’da taksicilik yapan taksici esnafıyla konuştuk. Alınan karar her ne kadar halk nezdinde olumlu karşılansa da taksiciler ve şoförler cemiyeti alınan kararın doğru olmadığına dikkat çekti.
TUĞRUL: EVDEKİ HESAP ÇARŞIYA UYMUYOR
UKOME tarafından alınan kararla ilgili değerlendirmelerde bulunan Van Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı Emin Tuğrul, UKOME toplantısında alınan kararın alt komisyonda da görüşüldüğünü ifade ederek, “Biz şoförler odası olarak alt komisyonda da bu karara karşıydık. Şimdi taksici esnafımız her ne kadar 5 kilometrelik yola 15 TL yazılıyorsa da taksicinin hesabı da düşünülmeli. Yola göre taksicinin gideri de çoktur. Bir taksinin yıllık sigortası 4 bin liraya yakın bir rakam. Bunun hesabını hiç kimse yapmıyor. Sadece akaryakıtın hesabı yapılıyor. Evdeki hesap çarşıya uymuyor diye bir söz var. Bu gerçekten de doğru bir söz. Taksici aracının aylık rutin bakımını yaptırır buna ayrı bir ücret öder. Sigortalar kan pahası. Ve taksi şoförü mutlaka sosyal güvenlik sigortasını yapmak zorunda. Zaten sigorta primleri çok fazla. 600 TL’ye yakın bir para söz konusu. Araç trafik sigortası keza öyle. Bir de kasko yaptırdığını düşünseniz artı belediyeye harç ödeniyor. Vergisini ödüyor. Yani kısacası giderlerin çok fazla olduğunu hiç kimse hesaplamıyor. Ama vatandaş taksiye bindiğinde şu kadar para alındı deniliyor.” İfadelerine yer verdi.
‘TAKSİCİ ESNAFI MAĞDUR’
Batıdaki taksici esnafı ile Van taksici esnafının kıyaslanmaması gerektiğine dikkat çeken Tuğrul, “Çünkü onlar sürekli dönüyor. Sürekli her adımda para kazanıyorlar. Ama bizde öyle bir şey. Biz de günde en fazla 3 ya da 4’tür. Bunu da 30 TL’den sayarsak taksici esnafımız 120 lira para alıyor. Bunu aylığa vurduğumuzda 3 bin lira eder. Bu da ancak bir yıllık sigorta parası değil. Gerçekten taksici esnafı mağdurdur. Bu alınan karara da biz şerhimizi bırakacağız. Biz bu fiyatın düşürülmesine karşıyız. Evet, vatandaş memnun olabilir ama emeğin karşılığı alınmadıysa taksici ona göre de hizmet sunamaz. Vatandaş şikâyet ediyor taksicilerle ilgili yok taksi eskidir, yeterince iyi değil deniliyor. Taksici kazanmıyor ki taksisini değiştirsin. Ayrıca bizim esnafımız kazandığının çoğunu sanayiye veriyor. Aracını değiştirme gibi bir şansı yok ki. İş yapmış olsalar bizde isteriz batıdaki gibi hizmet olsun. Biz de batıdaki imkânlar olmadığı için bu fiyatların bizi mağdur edeceğini düşünüyoruz. Tabi bizde isteriz esnafımız da kazansın vatandaşımızda.” Şeklinde konuştu.
‘KARARIN ZARARDAN BAŞKA GETİRİSİ YOK’
Taksici esnafını koruma adına alınan bu karara itiraz edeceklerine vurgu yapan Tuğrul, “İtirazımız her ne kadar kabul edilmese de biz şansımızı deneyeceğiz. Biz alt komisyonda da biz itirazımızı dile getirdik ama maalesef bu kabul edilmedi. Tabi UKOME’nin belli bir kuralı ve bileşenleri var. Orada bir oy çokluğu sağlanırsa karara bağlanır. Bizim de orada tek başımıza itiraz etmemiz çözüm olmaz. Ama bu karar bizim esnafımıza zarardan başka bir şey değil. Esnaftan her türlü şey isteniyor. Sigortacılarla da bir görüşün derim. Taksiciler hemen hemen her gün vergilerini, primlerini, aracın belli başlı ihtiyaçlar gibi harcamalara para yetiştiremiyor. Esnaf zaten zor durumdaydı bu karar ile daha da zor durumda kalacak.” Dedi.
“ÇÜNKÜ ARAÇ ÇALIŞTIĞINDA ESNAF ÇOK RAHAT KAZANACAK”
Yapılan araştırmalara göre çevre illerde en ucuz taksi ücretlerinin Diyarbakır’da olduğunu dile getiren Tuğrul, o illerde taksi alışkanlığının olduğunu işaret etti. Tuğrul, “Bizim burada toplu taşıma alışkanlığı yok. Herkesin şahsi aracı var ve bakkala bile kendi aracıyla gider oldular. İnşallah bu iyi olur ve toplu taşıma alışkanlığı kazanılır. Artık hayırlısı diyelim. Umarım düzelir. Esnafın mağduriyetinin giderilmesinin tek yolu aracın sürekli çalışması. Çünkü araç çalıştığında esnaf çok rahat kazanacak. Van’da iş yok ki. Taksici Van’da 4 iş değil de 10 iş yaparsa bu fiyat hayli hayli esnafı kurtarır. Toplu taşıma teşvik edildiğinde bu trafik keşmekeşliği de çözülür. Yapılan istatistiklere göre vatandaş bir yılda şahsi aracına yaptığı masraf yerine toplu taşımayı tercih etse her türlü kazanır. Yani bir aracın masrafları ticari taksi kullanmaya göre kat ve kaz daha fazladır. Bunlar istatistiklere göre yapılan bir araştırmadır. Geniş zamana yayılması yerine daha dar bir zaman diliminde çözüme kavuşturulması insanların da taksi kültürünü arttıracaktır.” İfadelerine yer verdi.
KESKİNER: BELEDİYE BİZE İMKÂN SAĞLAMIYOR
Van’da taksicilik yapan Recep Keskiner de taksicilikte çok sıkıntı yaşadıklarını dile getirerek, “Belediye bize imkân sağlamıyor. Cemiyet olsun ulaştırma bakanlığı olsun bize imkan sağlamıyorlar. Belediyeyle bu durumu konuştuk. Daha önceleri havaalanında çok iyi iş yapıyorduk. Ama şimdi orada hemen hemen her ilçenin aracı var orada. Bunlar bizim için büyük sıkıntı. Minibüsler bize çok engel oluyor. Duraklarda durup bas bas bağırıp ‘Havaalanı’ vs. gibi anonslar yapıyorlar. Özelliklede yeni gelen otobüsler. Bunların olmaması gerekiyor. Acil çözüm şart.” Dedi.
“BEN ASIL BELEDİYEDEN ŞİKÂYETÇİYİM”
SGK primlerinin çok fazla olduğunu ve bundan dolayı çok fazla mağdur olduklarına işaret eden Keskiner, “Sigorta primleri daha da arttı. Bunlara ek kasko zorunluluğu getirildi. Van harici hiçbir yerde belediyeye para ödenmiyor. Sadece biz ödüyoruz. Ben sadece model değişikliği için belediyeye bin lira para ödedim. Sigortayı da geçelim. Ben asıl belediyeden şikâyetçiyim. Belediye bizden işgaliye parası alıyor, yıllık vergi alıyor, ruhsat parası alıyor ve birde model değişikliği parası alıyor. Ben birkaç ay önce aracımı değiştiğimde belediyeye 3 bin lira para ödedim. Ankara’da bunu sordum sadece 50 lira alınıyor bu da noter parasıymış. Onlar dakikasında işlerini hallederken biz aylarca uğraşıyoruz.
İLÇE MİNİBÜSLERİNE TEPKİ VAR…
“Artı belediyenin feni muayenesi var taksilerle ilgili. Biz zaten TUVTÜRK’ten fenni muayeneyi yapıyoruz onlarda ayrıca gelip burada fenni muayene yapıyor. Çok gereksiz bir şey. Burada bir arkadaş 3 aydır taksi almış ama plakası hala sivil. Belediye bir türlü işlerini halletmiyor. 4-5 bin lira borç çıkardılar arkadaşa. Bakanlığa kadar gittik ama sonuç yok. Kazancımız depremden önceye kadar çok iyiydi. Taksimetre ucuzdu. İnsanlarda bunu sevdiği için taksilere talepleri vardı. Taksi ücretlerinde bir indirime gidildi. Bu indirimin faydalı olması bir yerde de halka bağlı. Bizde ayrıca taksi kültürü yok. Yine bizim işimize gelir. Ama günde daha fazla iş yapmamız gerekiyor ki kazanabilelim. En büyük şikayetimiz şehir içinde yolcu taşıyan ilçe minibüsleri. En acil çözüm onların şehir içinden çıkarılması.” Diye belirtti.
“ÜCRETLERİN DÜŞÜRÜLMESİ BİZE GÖRE YANLIŞTIR”
Taksici Seyfettin ise yaşadıkları sıkıntıları şu ifadelerle dile getirdi: “Şu an aldığımız ücret ile ancak ayı kurtarıyoruz. Ücretlerin düşürülmesi bize göre yanlıştır. Ekonomik anlamda sadece biz değil kentteki tüm insanlar, esnaflar sıkıntı yaşıyor. Bizde çok fazla ücret almaya meraklı değiliz ve emin olun ki şu anki ücretler bizi ancak kurtaran fiyatlardır. Diğer illerde çok farklı değil. Belediye elbette ki vatandaşı düşünmek için fiyatta indirime gidebilir ama bizimde ekmek kapımız sadece burasıdır. Öyle arkadaşlarımız var taksi hattı almak için bir sürü borca giriyor. Şimdi bu durumda olan arkadaşlar ne yapacaklar. Emin olun ki taksitlerini, evinin masraflarını kıl payı çıkaran arkadaşlar var. Bu insanlar düşünülmelidir. Bana göre uygulama sıkıntılar yaratır. Birde bir çalışma yapıldığında herkes düşünülmeli.”
“ULAŞIM İÇİN TAKSİ KULLANAN BİRİ DEĞİLİM”
Vatandaş Ali Yılmaz da yaptığı konuşmada, “Ulaşım için taksi kullanan biri değilim. Sadece bir kere şehir dışına çıkmak için otobüse geç kaldığımda taksi kullandım. Beşyol'da bindiğim taksiyle otogara gittim. Daha önce hiç taksiye binmediğim için fiyatları bilmiyordum. Taksici arkadaş benden 20 lira aldı. Bana göre çok aldı. Ben öyle düşünüyorum. Hiç binmediğim taksiye bir kereden sonrada asla binmem. Ama taksiyi çok kullanan insanlar var. Bu insanlar için fiyatlar düşürülmelidir.” Dedi.
VATANDAŞ DA FİYATTAN ŞİKÂYETÇİ
Öte yandan kentteki taksi fiyatlarıyla ilgili görüş bildiren bir vatandaş ise konuyla ilgili şikayetini şu şekilde dile getirdi: “Van’da taksi fiyatlarında bir indirim olmasının doğru karar olduğunu düşünüyorum. Çünkü fiyatlar gerçekten yüksek. Geçtiğimiz aylarda havaalanından bindiğim bir taksiyle şehir merkezine gelince tam 35 TL gibi bir ücret talep edildi. Bence bu Van gibi havalimanı şehir merkezinde bulunan bir şehir için çok fazla. Üstelik Van çevredeki illere göre çok daha büyük bir şehir. Ben Bingöl’de de bulundum. Bingöl’de şehrin neresine giderseniz gidin 5 TL. Yani 5 TL’ye Van’da gideceğiniz mesafeden çok daha uzun bir yol gidebiliyorsunuz. Madem öyle Van’da da bunun gibi bir uygulamaya gidilsin. Van bu noktada büyük şehirlerle yarışıyor. Bu noktada fiyatlar ne kadar uygun olursa vatandaşın da taksiye binme oranı artık. İnsanlar her gün havaalanından yola kadar yürümek yerine taksiye binerler eğer fiyatlar uygun olursa. Öbür türlü kimse Van’da taksi kullanmaz.”
ŞEHRİVAN GÜNCEL: MERAL YILDIZ – ÖZEL HABER
