Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Van Bölge Müdürü Özer Coşğun, 2016 yılı Ocak ayında yayımlanan istatistikleri açıkladı.

 

İstatistikleri açıklayan Özer Coşğun, TÜFE’de (2003=100) 2015 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 0,21, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 8,81, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,81 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7,67 artış gerçekleştiğini söyledi. Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illerinin dahil olduğu TRB2 bölgesinde ise Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 0,78 ve yıllık yüzde 7,41 arttığını dile getiren Coşğun, “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2015 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,33 düşüş, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 5,71 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,71 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 5,28 artış gerçekleşti. 2015 yılı Aralık ayında finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarına bakıldığında, en yüksek aylık reel getiri Euro’da, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 3,28, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 2,72 oranlarıyla gerçekleşti. Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Amerikan Doları yüzde 1,96, mevduat faizi yüzde 0,74 ve külçe altın yüzde 0,29 oranında reel getiri sağladı. Buna karşılık Borsa İstanbul (BIST) 100 Endeksi yüzde 8,61 ve Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 0,82 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise Amerikan Doları yüzde 1,41 ve mevduat faizi yüzde 0,20 oranında reel getiri sağlarken, BIST 100 Endeksi yüzde 9,10, DİBS yüzde 1,36 ve külçe altın yüzde 0,25 oranında yatırımcısına kaybettirdi” dedi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, sabit fiyatlarla perakende satış hacminin 2015 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 0,7 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,4 arttığını dile getiren Coşğun, “Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,9 azaldı. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2015 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 3,8, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise yüzde 0,7 azaldı” diye konuştu.

 

Trafiğe kayıtlı araç sayısının 2015 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla ülkemizde 19 milyon 882 bin 69 olduğunu kaydeden Coşğun, bu sayının Van’da 76 bin 141, Muş’ta 30 bin 562, Bitlis’te 20 bin 224 ve Hakkari’de ise 9 bin 173 olduğunu belirtti. Coşğun, “Ülkemizde tavuk yumurtası üretimi 2015 yılı Kasım ayında 1,4 milyar adet gerçekleşerek bir önceki aya göre yüzde 0,8 ve bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 2,5 azalış gösterdi. Bunun yanında, ticari süt işletmelerince kasım ayında 676 bin 704 ton inek sütü toplandı. Bu veriye göre, toplanan inek sütü miktarı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 arttı. Kasım-2015’e ait dış ticaret endekslerine bakıldığında; ihracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,8 azalırken, ithalat birim değer endeksi ise yüzde 17,3 azaldı. 2015 yılı Kasım ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplam sanayi ciro endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,2 arttı. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 6,6 azalırken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,4 arttı. Tarım ÜFE, 2015 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,30, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 14,02, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,02 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,20 artış gösterdi. 2015 yılı Ekim ayı işgücü istatistiklerine göre; Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 104 bin kişi artarak 3 milyon 147 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puanlık artış ile yüzde 10,5 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 0,1 puanlık artış ile yüzde 12,6 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0,4 puanlık azalış ile yüzde 19,3 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 0,1 puanlık artış ile yüzde 10,7 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 0,5 puanlık artış ile yüzde 46,2 olurken, işgücüne katılma oranı 0,6 puanlık artış ile yüzde 51,6 olarak tahmin edildi. Kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,4 puan azalarak yüzde 33,6 olarak gerçekleşti. Ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen malların üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi, 2015 yılı Aralık ayında aylık yüzde 0,36 ve yıllık yüzde 10,90 oranında arttı. İnşaatta kullanılan girdi maddelerinin dönemlere göre maliyet değişimlerini ölçen bina inşaatı maliyet endeksi, 2015 yılı IV. çeyrekte (2015 yılı Ekim-Aralık dönemi) bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 azalırken, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5,4 oranında arttı. Tüketicilerin kişisel mali durumları ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri ve gelecek dönem beklentileri ile yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimlerinin ölçülmesini amaçlayan tüketici eğilim anketi çalışması sonuçlarından derlenen, tüketici güven endeksi 2016 yılı Ocak ayında yüzde 2,7 azaldı. Aralık ayında 73,58 olan endeks ocak ayında 71,62 oldu. Konut satışları 2015 yılında ülkemizde bir önceki yıla göre yüzde 10,6 artarak 1 milyon 289 bin 320 oldu. Konut satışlarında 2015 yılında, İstanbul 239 767 konut satışı ile en yüksek paya (yüzde 18,6) sahip oldu. 2015 yılında Van’da 3 bin 286, Muş’ta 929, Bitlis’te bin 137 ve Hakkari’de 139 konut satıldı. İllerde yaşam endeksi 2015 çalışmasının sonuçlarına göre; ülkemizde illerde yaşam endeksinde ilk sırayı Isparta aldı. Bitlis 68’inci, Van 71’inci, Hakkari 76’ıncı ve Muş 81’inci sırada yer aldı. 2016 yılı Ocak ayına ait sektörel güven endekslerinin sonuçlarına göre; mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi 2015 Aralık ayında 99,02 iken, 2016 Ocak ayında 92,53 değerine düştü. Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi bir önceki ay 104,93 iken, ocak ayında 108,76 değerine yükseldi. Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi ise bir önceki ayda 85,11 iken, ocak ayında 83,91 değerine düştü. İmalat sanayi su, atık su ve atık istatistikleri anketi sonuçlarına göre iş yerleri 2014 yılında 2,4 milyar metreküp su çekti. İş yerleri tarafından 2014 yılında toplam 1,9 milyar metreküp atık su deşarj edildi. Alıcı ortamlara deşarj edilen 1,6 milyar metreküp soğutma suyunun 9,7 milyon metreküpü arıtılırken, soğutma suyu haricinde deşarj edilen 359 milyon metreküp atık suyun ise yüzde 55,1’i arıtıldı. İmalat sanayi iş yerlerinde 2014 yılında 1 milyon tonu tehlikeli nitelikte olmak üzere toplam 16 milyon ton atık oluştu. 2015 yılı Kasım ayı katı yakıt üretim ve teslimat verilerine göre; toplam satılabilir üretim miktarlarına bakıldığında, taşkömürünün 138 bin 915 ton, linyitin 3 milyon 548 bin 203 ton ve taşkömürü kokunun 404 bin 848 ton, teslimat miktarlarına bakıldığında ise; taşkömürünün 3 milyon 521 bin 895 ton, linyitin 3 milyon 783 bin 662 ton ve taşkömürü kokunun 443 bin 139 ton olarak gerçekleştiği görüldü. Maden işletmeleri su, atık su ve atık istatistikleri anketi sonuçlarına göre maden işletmeleri 2014 yılında 220 milyon metreküp su çekti. Maden işletmeleri tarafından 139 milyon metreküp atık su deşarj edildi. Anket kapsamında bulunan maden işletmeleri tarafından 2014 yılında toplam 24 milyon metreküp atık su arıtıldı. Maden işletmelerinde oluşan toplam 755 milyon ton atığın yüzde 99,7’sini mineral atıklar oluşturdu” diye konuştu.

 

2015 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre, Türkiye’de ikamet eden nüfusun 2015 yılında bir önceki yıla göre 1 milyon 45 bin 149 kişi artarak 78 milyon 741 bin 053 kişi olduğunu ifade eden Coşğun, “Erkek nüfusun oranı yüzde 50,2 (39 milyon 511 bin 191 kişi), kadın nüfusun oranı ise yüzde 49,8 (39 milyon 229 bin 862 kişi) olarak gerçekleşti. 2015 yılında Van’ın nüfusu 1 milyon 96 bin 397 kişi, Muş’un 408 bin 728 kişi, Bitlis’in 340 bin 449 kişi ve Hakkari ilinin nüfusu 278 bin 775 kişi oldu. Ekonomik güven endeksi 2016 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 16,8 oranında azalarak 100,81 değerinden 83,88 değerine düştü. Ekonomik güven endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir. Endeks, tüketici güven göstergesi ile mevsim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi (reel kesim), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ait normalleştirilmiş alt endekslerin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşmaktadır. 2016 yılı Aralık ayı dış ticaret istatistiklerine göre, ülkemizde ihracat 2015 yılı Aralık ayında, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 11,1 azalarak 11 milyar 802 milyon dolar oldu. Van’da 2015 Aralık ayında ihracat 1,9 milyon dolar, ithalat 2,4 milyon dolar; Muş’ta ihracat 119 bin dolar, ithalat 121 bin dolar; Bitlis’te ihracat 323 bin dolar, ithalat 281 bin dolar ve Hakkari’de ihracat 1,7 milyon dolar olurken, ithalat ise gerçekleşmemiştir. 2015 yılı IV. dönem turizm istatistiklerine göre, turizm geliri ekim, kasım ve aralık aylarından oluşan IV. çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 14,3 azalarak 6 milyar 568 milyon 22 bin dolar oldu. Turizm gelirinin (cep telefonu dolaşım ve marina hizmet harcamaları hariç) yüzde 77,6’sı yabancı ziyaretçilerden, yüzde 22,4’ü ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi” şeklinde konuştu. 

Editör: TE Bilisim