Akdamar Otel’de düzenlenen kahvaltıda, gazetecilerle bir araya gelen İMO Van Şubesi Başkanı Kamuran Turgut ve yönetimi, amaçlarının ilde görev yapan ulusal ve yerel basın mensuplarıyla tanışmak ve kaynaşmak olduğunu söyledi. Kahvaltı sonrasında bir açıklamada bulunan Turgut, inşaat sanayisinin, geleceğin altyapısını hazırlayan, bugünü ve yarını şekillendiren, ülkenin lokomotif sektörü olduğunu belirterek, ekonominin üçte birini etkileyecek güce sahip inşaat sektöründeki hareketliliğin, kendisine bağlı yaklaşık 400 alt sektörün de üretime geçmesi anlamını taşıdığını söyledi. Van inşaat mühendisleri odası olarak 1000’e yakın üyelerinin bulunduğunu ifade eden Turgut, Van’da en fazla üyeye sahip meslek odası olduklarını söyledi. Açıklamalarında Van’daki inşaat sektörünün durumu ve inşaat mühendislerinin sorunlarına değinen Turgut, “Van’daki çarpık yapılaşmayı önlemek, şehir merkezine sıkışan Van’ı açmak, yeni imara girmiş yerler ve yeni imara açılacak yerlerde yapılaşmayı geliştirmek için müteahhitlere cezbedici fırsatlar tanınmalıdır. Örneğin; Yüksek kat verilmesi, harç alınmaması, arsa tahsisi, alt merkezlerin kurulması, altyapısının yapılması gibi haklar tanınmalıdır” dedi.
İŞTE İMO’NUN AÇIKLAMALARI
İnşaat Sanayisi, ülkemiz geleceğinin altyapısını hazırlayan, bugünü ve yarını şekillendiren, ülkemizin lokomotif sektörüdür. Ekonomide her ilk adımın inşaatla atıldığı hatırlandığında, dünya ekonomilerinin krizleri aşmada neden sektörümüzü kullandıkları daha iyi anlaşılabilmektedir. Ekonomimizin üçte 1’ini etkileyecek güce sahip inşaat sektöründeki hareketlilik, kendisine bağlı yaklaşık 400 alt sektörün de üretime geçmesi anlamını taşımaktadır. Gerek Çalışma Bakanlığı gerek Sosyal Sigortalar Kurumu istatistiklerine göre, sektörümüz, yüzde 20 ye yakın istihdam kapasitesiyle ilk sırada yer almaktadır.
Van inşaat mühendisleri odası ve temsilcilikler (Van, Hakkari, Muş, Bitlis, Ağrı) olarak 1000 e yakın üyemiz bulunmakla beraber, Van’da en fazla üyesi olan meslek odasıyız. Aynı zamanda inşaat sektörünün tüm dallarında mesleğimiz gereği etkin olarak yer almaktayız. Van İnşaat Mühendisleri Odası olarak;
ÇARPIK YAPILAŞMA
Van’daki çarpık yapılaşmayı önlemek, Şehir merkezine sıkışan Van’ı açmak için, daha yeni imara girmiş yerleri ve yeni imara açılacak yerlerde yapılaşmayı geliştirmek için müteahhitlere cezbedecek fırsatlar tanınmalıdır. Örneğin, yüksek kat verilmesi, harç alınmaması, arsa tahsisi, alt merkezlerin kurulması, altyapısının yapılması vs. gibi haklar tanınmalıdır
ARSA SORUNU
Hızlı nüfus artışının doğurduğu en büyük sorun, yeterince arsa üretilememesidir. Van’da yeterince arsa üretilememesi, arsa fiyatlarının çok yükselmesine neden olmaktadır. Arsa payı inşaat maliyeti içinde %15-20 oranına sahip olması gerekirken günümüzde bu oran Van’da %40’ı aşmış durumdadır. Buda yüksek fiyatlarla yapı satışına neden olmaktadır. Bu yüzdende vatandaşın alım gücünün düşmesine ve bunun sonucu olarak da müteahitin inşaatını satamamasına neden olmaktadır.
İPEKYOLU CADDESİ
Geleceğin cumhuriyet caddesi olmaya aday olan ve aynı zamanda üç merkez ilçeye de (Edremit, İpekyolu, Tuşba) bağlantısı olan ve Van’ın en geniş caddesi olan İpekyolu caddesinde çok ciddi imar sıkıntıları vardır. Örneğin eskiden beridir uygulanan yoldan 10 m çekme olayı; şimdi İpekyolu’nun bazı bölgelerinde 5 çekme, bazılarında 10 çekme ve bazılarında da 25 çekme olarak planlanmış olup, her bölgeye de farklı emsaller verilmiştir. Bu sorunun biran önce düzeltilip cadde boyunca herkese aynı ve eşit emsaller verilmelidir yoksa İpekyolu caddesinde verilen bu imar uygulanırsa çok kötü bir görünüm ve çarpık yapılaşma gerçekleşecektir.
PROJE BEDELLERİNİN VE HARÇLARIN YÜKSEKLİĞİ
Proje bedelleri, ruhsat harçları ve yapı kullanma izin harçlarının yüksek olması, insanları inşaatta kaçak yapıya teşvik etmektedir. Bu nedenle bu gibi harçların düşürülmesi için çalışma yapılması gerekmektedir.
HİBE KURUMLARI
TDDK, KOSGEB, DAKKA vs. gibi kredi veren kurumlara başvuru yapan firmalar evrak prosedürü yüzünden başvurularını ya yarıda bırakıyor ya da hiç başvuru yapmıyor. Bunun için bu destek kredileri veren kurumların evrak prosedürünü biraz daha hafifletmesi gerekmektedir.
VERGİLER
Diğer bir sorunda KDV, Stopaj, vergi, SGK primlerinin vs. yüksek olmasından dolayı Taahüt işi yapan firmalar ciddi sıkıntılar çekmektedir. Bunların düşürülmesi için gerekli adımların atılması gerekmektedir. Aynı zamanda kurumların hak ediş ödemelerini zamanında yapmaması, yaklaşık maliyetlerin yanlış hesaplanması üyelerimizi ciddi sıkıntılarla karşı karşıya bırakmaktadır.
TURİZM
Van’da inşaat sektörünün gelişmesi için bir diğer çözüm turizm faaliyetlerine hız verilmesidir. Özellikle Van’ın turizm ilçesi olan Edremit turizme yakışacak şekilde geliştirilmeli, Van’ın çehresini değiştirecek sahil yolu projesi biran önce faaliyete sokulmalı, Van’daki vatandaşımızı Van denizi ile bütünleştirmek içinde çeşitli su sporu etkinlikleri, plajlar, yürüme yolları, devasa parklar vs. gibi projeler geliştirilmelidir.
KAYIT DIŞI EKONOMİ
Van’da taşeron firmaların büyük bir kısmının kayıt dışı olması
kalitenin düşmesine ve kontrol mekanizmasının işlememesine neden olmaktadır. Vergi mükellefi olmayan, sigortasız işçi çalıştıran taşeron firmalar herhangi bir aksilikte sorumluluktan kaçmakta ve sorumluluk inşaat mühendislerine kalmaktadır
KALİFİYE ELEMAN SIKINTISI
İnşaat sektöründe yetişmiş usta sayısı oldukça yetersizdir. Bunu aşmak için meslek edindirme kursları açılmalı ve sertifikalı programlar teşvik edilmelidir. Ayrıca sektörde sertifika zorunluluğu getirilmelidir. Böylece inşaatlarımızda kalite artacaktır
MESLEĞİN EHLİ OLMAYAN KİŞİLERİN İNŞAAT YAPMASI
Mevcut yasalara göre Maliye, Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıt yaptıran herkes müteahhitlik yapabilmekte, başkaca hiçbir teknik yeterlilik, bilgi, eğitim ve teknik deneyim aranmamaktadır. Bu durum bir yandan inşaat sektöründe tekniğine uymayan kalitesiz yapı ve haksız rekabete, diğer yandan da Müteahhitlik mesleğinin prestij kaybına sebep olmaktadır. Bunun için öncelikle Müteahhitlik mesleğinin tanımı yapılmalıdır. Her önüne gelenin bu mesleğe soyunmasını önlemek devletin en önemli görevidir. Bu konuda ilgili kurum ve kuruluşlar, meslek odaları ve STÖ’in görüşleri alınarak bir Müteahhitlik Yasası çıkarılmalı, İnşaat Sektörünün örgütlenme yapısı gözden geçirilmeli ayrıca belirli bir sermaye garantisi sınırı getirilmelidir.
TORBA YASA
Getirilen Torba yasalarla meslek odası olan STÖ’ler pasivize edilmeye çalışılmıştır. Merkezi hükümet kendisine muhalif olan meslek odalarını ve kuruluşları bertaraf etmeye çalışmaktadır. Bunun son örneği olarak da ülkenin en büyük teknik meslek odası olan TMMOB’ye bağlı Mühendisler ve mimarlar kamu ihalelerine girerken daha önce yaptıkları denetim faaliyetleri nedeniyle edindikleri İş Denetleme Belgelerinin, alımından itibaren ilk beş yıl 1/5'ini, sonrasında da tamamını kullanabilirken, değişiklikle beş yıl süre kesintisiz hale getirilmiştir. Yani mühendisler ve mimarlar bu değişiklikle, İş Denetleme Belgelerinin tamamını değil, sadece 1/5'ini kullanabilecektir.
Önder ALTINAL - Şehrivan
