Uzun yıllardır İran ile beklenen ticaret hacmini yakalamayı bekleyen Van tarihi bir toplantıya ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Türkiye-İran diplomatik ilişkilerinin yeni bir sürece girdiği şu dönemde 30 milyar hedeflenen ticaret hacmi için kolların sıvandığı dönemde Van Valiliği, DAKA, IPIS (İran Dışişleri Bakanlığı Politik ve Uluslararası Araştırma Merkezi), YYÜ VE TASAM işbirliği ile düzenlenecek forumda sektörel ve finansal derinleşme ele alınacak.
İki ülke başkanlarının karşılıklı ziyaretleri ve görüşmeleriyle yeni bir sürecin başladığı Türkiye-İran ilişkilerinde geniş kapsamlı ilk toplantı Van’da gerçekleşecek. Van’ın uzun yıllardır beklediği İran ile ticaret noktasında da önemli görüşme ve değerlendirmelerin yapılacağı Türkiye-İran Forumu Van odaklı olarak hem iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik faaliyetleri hem de Van’ı ele alacak. STK olarak da Van TSO’nun da yer alacağı ve oturumlarda rol üstleneceği toplantılarda Van adına önemli değerlendirme ve geleceği dair adımların konuşulması ve uygulamaya geçirilmesi adına önerilerin sunulması bekleniyor.
VAN’DA BÜYÜK ZİRVE!
23-25 Ekim 2014 tarihinde Van Valiliği, DAKA (Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı), IPIS (İran Dışişleri Bakanlığı Politik ve Uluslararası Araştırma Merkezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve TASAM işbirliği ile Van’da düzenlenecek Türkiye - İran Van Forumu’nun ana teması “Sektörel ve Finansal Derinleşme” olarak belirlendi. Açılış konuşmalarını TASAM Başkanı Süleyman Şensoy, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, Van Valisi Aydın Nezih Doğan, İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakan Yardımcısı Hadi Soleimanpour ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti Temsilcilerinin yapacağı Türkiye - İran Van Forumu Elite World Van Otel’de gerçekleştirilecek. 23 Ekim Perşembe akşamı düzenlenecek resepsiyon sonrasında Forum’un resmî programı, 24 Ekim Cuma günü açılış konuşmalarının ardından devam edecek. Türkiye - İran Van Forumu’nda iki gün boyunca “Kamu Diplomasisi”, “Kültür ve Turizm”, “Eğitim (Dil)”, “Enerji ve Petrokimya”, “Bankacılık ve Finans”, “Sanayi”, “Türkiye - İran Medeniyet Diyaloğu”, “Lojistik, Ulaştırma ve Haberleşme”, “Ekonomi ve Ticaret”, “Bilim ve Teknoloji”, “Sağlık ve Sağlık Turizmi”, “Medya ve İletişim” ile “İnşaat, Müteahhitlik ve Altyapı” konuları işlenecek. Her oturumda iki ülkeden önemli diplomat, bürokrat, akademisyen, işadamının konuşacağı panelde iki gün boyunca Van ve ekonomi Van odaklı olarak sürekli gündeme taşınacak.
DAKA AÇIKLAMA
Ekonomik ilişkilerin siyasi ilişkilere katkısı bağlamında; Türkiye-İran arasında tercihli ticaret anlaşması imzalanması, serbest ticaret bölgesi kurulması, Van’da bir İran Konsolosluğu açılması, buradaki mevcut sınır kapısının modernizasyonu, yeni sınır kapılarının açılması, ticaret ve sanayi odaları arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi, İran-Türk İş Konseylerinin faaliyetlerini yoğunlaştırması, etkin fuarlar düzenlenmesi, karayolu-demiryolu-havayolu ulaşım imkanlarının geliştirilmesi, “kardeş şehirler” arası ilişkilerin yoğunlaştırılması, sivil toplumun daha etkin olmasının sağlanması vb. sayılabilir. Bu alanlarda yapılacak çalışmalar, Van’ı gerek İranlı gerekse Türkiyeli işadamları için cazibe merkezi haline getirecek, İran ile 300 kilometreye yakın sınırı bulunan bu serhat şehrini ekonomik bakımdan Türkiye’nin önde gelen şehirlerinden biri haline getirecektir. Ayrıca, bu alanlarda etkili sonuçlar alınması yanında, İran-Türkiye ilişkilerinin gelişmesi, Van’ın ekonomik bakımdan gelişmesine büyük katkı sağlayacaktır. İki ülke ticari ve ekonomik ilişkilerinin gelişmesi, diğer Güneydoğu Anadolu illeri ile birlikte Van ilinde görülen sosyoekonomik sorunların çözümüne de büyük katkı sağlayacaktır. İran ve Türkiye Dışişleri Bakanlarının 2014 yılı başında Van’da bir araya gelmesinden alınan ilhamla düzenlenecek olan Türkiye-İran Van Forumu, özelde Van şehrinin, genelde Türkiye ve İran ekonomilerinin karşılıklı derinlik kazanmasına stratejik ve entelektüel katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
VAN ODAKLI BÜYÜK TOPLANTI!
Forum öncesinde yaptığı açıklamada Türkiye ve İran’ın Orta Asya, Güney Asya, Orta Doğu, Kafkaslar gibi havzalarda ortak çıkarları bulunan, ortak tarih ve değerleri paylaşan iki bölgesel güç adayı olduğunu, iki ülke ilişkilerinin stratejik ortaklık olarak tanımlandığını, iki ülkenin bölgesel ve küresel meselelere çözüm bulunması hususunda işbirliği içinde çalışmalarına duyulan ihtiyacın derinden hissedildiğini söyleyen TASAM Başkanı Süleyman Şensoy “Çok boyutlu şekillenen dünya güç sistematiği içerisinde Türkiye - İran ilişkilerinin ideal bir noktaya taşınabilmesi için, yalnızca siyasi ve stratejik temelli değil, her parametrede karşılıklı derinlik oluşturacak bir yapıya doğru yönelinmesi gerekir” dedi. Türkiye - İran ilişkilerinin tüm girişimlere rağmen “çok konuşma - az sonuç” denklemine sıkışıp kaldığını ve iniş çıkışlarla dolu olduğunu belirten Başkan Süleyman Şensoy yeni dönemde bunun aşılıp aşılamayacağı sorusunun bölgenin geleceğinin ve sorunlarının yönetilebilmesi açısından da önemli olduğunu ifade etti. İran İslam Cumhuriyeti’nin doğalgazda Avrupa pazarına girmek istediğini, bu bakımdan da İran için Türkiye’nin çok önemli olduğunu, buna benzer çıkarların yanı sıra iki ülkenin karşı karşıya kaldığı bölgesel tehditlerin de benzer olduğunu vurgulayan Şensoy “Siyasi alanda farklılıklara değil ortak noktalara yoğunlaşılarak, ilişkilerde sektörel ve finansal derinleşmenin sağlanması aklın gereği ve her iki tarafın da çıkarınadır. Türkiye - İran Van Forumu özelde Van şehrinin, genelde Türkiye ve İran ekonomilerinin sektör temelli derinlik kazanmasına stratejik ve entelektüel katkı sağlayacaktır” dedi.
“İLİŞKİLERİN GELİŞMESİ VAN’DA ÇÖZÜME BÜYÜK KATKI SAĞLAYACAK”
Toplantı öncesi yayınlanan metinde Van ile ilgili bazı değerlendirmelere de yer verilirken Van’ın bölgedeki önemi şu şekilde dile getirildi; “Türkiye’nin sadece İran ile değil, aynı zamanda Orta Doğu, Kafkas ve Karadeniz ülkeleri ile bağlantılarında stratejik bir konumda bulunan Van, tarih boyunca ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerin kilit noktasındaki şehirlerden biri olagelmiştir. Günümüzde de Van, Türkiye için İran ile birlikte tüm Orta Asya, Güney Asya ve Kafkasya ülkelerine çıkış kapısı, İran için ise Türkiye ile birlikte tüm Avrupa ülkelerine erişim noktası konumundadır. Ekonomik ilişkilerin siyasi ilişkilere katkısı bağlamında; Türkiye-İran arasında tercihli ticaret anlaşması imzalanması, serbest ticaret bölgesi kurulması, Van’da bir İran Konsolosluğu açılması, buradaki mevcut sınır kapısının modernizasyonu, yeni sınır kapılarının açılması, ticaret ve sanayi odaları arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi, İran-Türk İş Konseylerinin faaliyetlerini yoğunlaştırması, etkin fuarlar düzenlenmesi, karayolu-demiryolu-havayolu ulaşım imkanlarının geliştirilmesi, “kardeş şehirler” arası ilişkilerin yoğunlaştırılması, sivil toplumun daha etkin olmasının sağlanması vb. sayılabilir. Bu alanlarda yapılacak çalışmalar, Van’ı gerek İranlı gerekse Türkiyeli işadamları için cazibe merkezi haline getirecek, İran ile 300 kilometreye yakın sınırı bulunan bu serhat şehrini ekonomik bakımdan Türkiye’nin önde gelen şehirlerinden biri haline getirecektir. Ayrıca, bu alanlarda etkili sonuçlar alınması yanında, İran-Türkiye ilişkilerinin gelişmesi, Van’ın ekonomik bakımdan gelişmesine büyük katkı sağlayacaktır. İki ülke ticari ve ekonomik ilişkilerinin gelişmesi, diğer Güneydoğu Anadolu illeri ile birlikte Van ilinde görülen sosyoekonomik sorunların çözümüne de büyük katkı sağlayacaktır. İran ve Türkiye Dışişleri Bakanlarının 2014 yılı başında Van’da bir araya gelmesinden alınan ilhamla düzenlenecek olan Türkiye-İran Van Forumu, özelde Van şehrinin, genelde Türkiye ve İran ekonomilerinin karşılıklı derinlik kazanmasına stratejik ve entelektüel katkı sağlamayı amaçlamaktadır.”
BİRBİRİNDEN ÖNEMLİ İSİMLER VAN’DA BULUŞACAK
Programda Türkiye-İran’dan yüzlerce konuşmacı ve müzakerecinin katıldığı toplantılarda farklı konularda önemli konular masaya yatırılacakken Van’dan da önemli isimler bu konuşmalarda yer alarak Van’ın bu ilişkilerde daha çok yer almasını tartışacak. Özellikle Van’ın Kapıköy ile İran ile daha fazla ticaret yapabilmesi adına Van odaklı düzenlenecek olan toplantı yeni döneme giren Türkiye-İran diplomatik ilişkileri sonrası yapılan ilk kapsamlı toplantı olarak da not düşecek. Tebliğ sunacak konuşmacıların dışında Türkiye ve İran’dan uzman, araştırmacı, akademisyen, gazeteci, iş dünyasının temsilcileri, bürokrat ve diplomatların izleyici veya müzakereci olarak katılacakları Forum üç gün sürecek. Türkçe ve Farsça simultane çeviri hizmetinin de verileceği Forum’da sunulan tebliğler TASAM Yayınları tarafından kitaplaştırılacak.
ÖMER AYTAÇ AYKAÇ
ŞEHRİVAN ÖZEL
