Ömer Faruk TOKTAŞ - Şehrivan ÖZEL
Van’ın çözüm süreci, deprem sonrası yeniden yapılanma sonrası kimliğini aradığı şu sıralar Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, bölge insanına destek vermek için Vanlı’yı bekliyor. 4 ana başlık altında onlarca projeye hibe desteği sağlayan TKDK, bu desteklerle hem Van’da tarım ve hayvancılığı yeniden canlandırmayı hem de bölgenin turizm potansiyeline uygun desteklerle vatandaşın yanında olmayı hedefliyor. Fakat buna rağmen desteklerden faydalanma oranı halen beklenilenin altında…
Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurunu İl Koordinatörü İbrahim Başak kırsal turizmin Van için geldiği son noktayı, bu konuda verilen projelerin ne gibi şartlar taşıması gerektiğini ve başvuru sürecinin aşamalarını Şehrivan’a anlattı. İl Koordinatörü İbrahim Başak projelerin tüm aşamalarında faydalanıcılarımıza her türlü teknik desteği sağladıklarını ve çeşitli zamanlarda basın-yayın aracılığıyla başvuru çağrılarına çıktıklarını belirtti. Başak yaptığı açıklamalarda “Kırsal turizm, kırsal alanlarda sadece alternatif istihdam olanakları ve ek gelir kaynakları sağlamakla kalmayıp aynı zamanda kırsal ve kentsel nüfus arasında etkileşimi teşvik etmekte ve kırsal alanlar çevresi ve tarihi ile birlikte kırsal turizm için önem arz etmektedir.” İfadelerini kullandı.
‘KAPASİTESİNDEN DAHA AZ YARARLANILIYOR’
Kırsal turizmden kapasitesinin altında yararlanıldığını belirten Başak “Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun kuruluş amacı; ulusal kalkınma plan, program ve stratejilerinde öngörülen ilke ve hedefler çerçevesinde, Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan kaynakları da kapsayacak şekilde, kırsal kalkınma programlarının uygulanmasına yönelik faaliyetleri gerçekleştirmek üzere 5648 sayılı kanun ile 2007 yılında kurulmuştur. İlgili kanun gereği İl Koordinatörlüğümüzde 2008 yılında tüm fiziksel ve alt yapı çalışmalarını tamamlayarak faaliyetlerine başlamıştır. Kırsal turizmin, kırsal alanların gelişmesinde önemli bir rol üstlenmektedir. Kırsal turizm, kırsal alanlarda sadece alternatif istihdam olanakları ve ek gelir kaynakları sağlamakla kalmayıp aynı zamanda kırsal ve kentsel nüfus arasında etkileşimi teşvik etmekte ve kırsal alanlar çevresi ve tarihi ile birlikte kırsal turizm için önem arz etmektedir. Bu durum, kırsal nüfusa daha güçlü bir kimlik duygusu vermekte olup kırsal alanlarda yaşam kalitesinin artırılmasına katkı sağlayacaktır. Türkiye’nin zengin tarihi ve doğal kaynakları ve sosyal değerlerinin, turizmi dış pazarlarda yüksek potansiyele ve rekabet gücüne sahip bir sektör haline getirmesine rağmen kırsal turizm, kapasitesinin altında yararlanılan bir kaynaktır. Bu nedenle kırsal turizm, gelişen kent merkezleri ve sahillerdeki tatil merkezlerine alternatif olarak gelecekte çok daha önemli rol oynayabilecektir.” Dedi.
‘4 ANA KALEMDE HİBE DESTEĞİ SAĞLIYORUZ’
Kırsal turizmin tedbiri kapsamında toplamda dört ana kalemde destek verdiklerini belirten Başak “Kurum olarak kırsal alanlarda yaşayan insanların bu kapasitelerini artırabilmek için “Kırsal Turizm” tedbiri altında çeşitli hibe desteklerimiz vardır. Bunlara örnek verecek olursak otel, pansiyon ve mikro ölçekli konaklama tesisleri, yeme içme tesisleri, halı saha, at biniciliği, eğlendinlen amaçlı balık avlama, dağ gezileri, turistik açık alan aktiviteleri, havuz, aqua park ve benzeri başlıklarda hibe desteklerimiz vardır. Bu başlık kapsamında bize proje vermek isteyen başvuru sahiplerinin yatırımlarını kırsal alanlarda yapmaları zorunludur. Kırsal alandan kasıt nüfusu yirmi binin altında olan yerleşim yerleri kast edilmektedir. İlimizde bu başlık kapsamında bize proje vermek isteyen başvuru sahiplerinin yatırımlarını Van merkez ilçelerden Tuşba ve İpekyolu ile Edremit ve Erciş ilçelerinin şehir merkezleri hariç olmak üzere ilimize bağlı diğer tüm mahallelerde ve ilçelerde proje başvurusunda bulunabilirler. Kırsal Turizm tedbiri kapsamında kurum olarak başvuru sahiplerine dört ana kalemde hibe destekleri vermekteyiz. Bunlardan en önemlisi inşaat ve yapım işleri kalemleridir. Bu kalem içerisinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kullanmış olduğu inşaat pozlarında olması kaydıyla tüm inşaat pozlarına destek verebiliyoruz. Kısacası temel kazısından çatısına kadar tüm yapım işlerini desteklemekteyiz.” İfadelerini kullandı.
‘HİBE ORANLARI DEĞİŞİKLİK GÖSTEREBİLİYOR’
Hibe oranlarının çeşitli resmi noktalar ile birlikte değişiklik gösterdiğini belirten Başak “Destek verdiğimiz ikinci kalem ise makine ve ekipmanlardır. Bu kalem projenin sürdürülebilirliği açısından gerekli olan tüm makine ve ekipmanları destekliyoruz. Üçüncü destek kalemimiz ise projenin hazırlık aşamalarında başvuru sahibince hazırlanan mimari projeler, statik projeler, elektrik projeleri, sıhhi tesisat projeleri ile iş planı ve teknik proje hazırlıkları için ise toplam uygun harcamaların belli bir oranına kadar destek vermekteyiz. Son destek kalemimiz ise görünürlük faaliyetleri çerçevesinde başvuru sahiplerinin yapacakları tabela ve panolara da belli oranlarda destek verebiliyoruz. Kırsal Turizm tedbiri kapsamında verdiğimiz desteğin üst limiti 500.000 bin Euro olup hibe oranı yüzde 50’dir. Ayrıca kurumumuza sunulan tüm projelerde alınan tüm makine ve ekipmanların KDV ve Gelir Vergisi muafiyetleri bulunmaktadır. Bunun yanında çevre ve şehircilik Bakanlığı’nın pozları da kullanıldığında aslında hibe oranı daha da artmaktadır. Van İl Koordinatörlüğü olarak bu tedbir kapsamındaki alt başlıklarda kurumumuza proje sunan gerçek ve tüzel kişiler mevcuttur. Bu projeler ile ilgili olarak bazı faydalanıcılarımıza gerekli ödemeler yapılmış, bazı faydalanıcılarımızın projelerinin yapım işleri devam etmekte ve bazı projelerin ise incelemeleri İl Koordinatörlüğümüz ile kurum merkezimiz düzeyinde devam etmekte olup proje sahipleri ile en kısa sürede sözleşmeler imzalanacaktır.” Diyerek ekledi.
‘PROJELER MEVZUTA UYGUN HAZIRLANMALIDIR’
Proje başvuruları için resmi evrakların eksiksiz olması gerektiğini vurgulayan Başak “Kurumumuza sunulan tüm projelerde mevcut Ulusal Mevzuat ile Avrupa Birliği standartlarına uyulması gerekmektedir. Örneğin bir konaklama tesisi kurulacaksa ilgili mevzuat gereği hangi belgelerin bulunması gerekiyorsa bu belgelerin bize sunulması gerekir. Kurum olarak ulusal mevzuattan kaynaklanan bazı belgeleri projenin başvuru aşamasında istiyoruz. Mesela başvuru esnasında eğer bir konaklama tesisi yapılacak ise kurum olarak işin başında başvuru sahibinin yapı ruhsatını alma zorunluluğu vardır veya faydalanıcı yatırımını tamamladıktan sonra ödeme yapılmadan önce başvuru sahibinden Turizm İşletme Belgesini getirmeyi istiyoruz. Az önce dediğim gibi istenilen bu belgeler tamamen Ulusal mevzuatımızdan kaynaklanan belgelerdir. Bu başlık kapsamında başvuru sahipleri ödemelerini iki taksit halinde kurumdan talep edebilmektedirler. Bu çerçevede 250 bin Euro’ya kadar olan projeler için tek taksit, 250 bin Euro ile 1 milyon Euro arsında olan projeler için ise iki taksite ödeme imkânımız olabilmektedir. Aslında girişimcilere önerimiz eğer projenin bütçesi 500 bin Euro ise bunu iki taksit halinde kurumumuzdan talep etmeleri ve birinci taksidine yapım işlerini ikinci taksidine ise makine ekipman alımlarını yapmaları yönündedir.” Dedi.
‘2008’DEN BERİ VAN’DAYIZ’
Kurumun 2008 yılından beri faaliyette olduğunu belirten Başak “Bu tarihten sonra hızlı bir şekilde kurumun fiziki ve teknik alt yapısı kurulduktan sonra akreditasyon sürecine girilmiştir. Hem Avrupa Komisyonu hem de Ulusal akreditasyon alındıktan sonra Koordinatörlük olarak faaliyetlere başladık. Faaliyetler çerçevesinde öncelikle İlimiz ve ilçelerindeki tüm kamu kurum ve kuruluşlara, STK’lara muhtarlıklara çiftçilere yönelik olarak bilgilendirme ve tanıtım toplantılarını yaptık. Bu süreçler bitirildikten sonra 2012 yılı 6. Başvuru Çağrı Dönemi ile beraber Van İl Koordinatörlüğü olarak projeler almaya başladık ve kurum olarak en son olarak 8 Ocak 2014 tarihinde sona eren 12. Çağrı ilanına çıktık. Kurumumuz 13 çağrı ilanına ise yılsonuna doğru çıkmayı planlamaktadır. Kurum olarak 13. Çağrı döneminde proje sunmak isteyen başvuru sahiplerimizin en kısa sürede kurumumuza gelip projelerimiz hakkında detaylı bilgi sahibi olabilirler. Tabii ki biz her çağrı döneminde tanıtım faaliyetleri kapsamında gerek ildeki yerel TV, radyo, gazeteler ve bilboardlar ile gerekse potansiyel başvuru sahiplerine yönelik yapılan birebir görüşmeler, toplantılar ile gerekli bilgilendirmeleri yapmaktayız.” Dedi.
‘GİRİŞİMCİLERİMİZİ PROJE VERMEYE DAVET EDİYORUM’
42 ilde uygulanan bir programdan Van’ın en büyük katkıları almasını istediğini belirten Başak “Çağrı dönemlerinde İlçe merkezlerimizde kırsal turizm tedbiri kapsamında birçok proje aldık. Az önce belirttiğim gibi ödemeleri bitip faaliyete geçen projelerimiz var, yapımları devam eden projelerimiz var ve sözleşme imzalayacağımız projeler var. Bu projelerin tamamlanması ile birlikte ilçelerimize ciddi oranlarda istihdam ve katma değer yaratacaktır. Bu noktada kırsal turizme artan yoğun ilgi sonraki çağrılarımızda bu projelere olan ilginin daha da artacağını ümit ediyorum. Son olarak şunu söylemek istiyorum, IPARD yaklaşık olarak 750 Milyon Euro’luk bütçeye sahip ve 42 ilimizde uygulanan bir programdır. Burada illere parasal olarak verilmiş herhangi bir meblağ bulunmamaktadır. Hangi il çok proje verirse pastadan en çok o il faydalanır. Tabi biz isteriz ki bu pastadan en büyük payı İlimiz alsın. Bunun için tüm girişimcilerimizi proje vermeye davet ediyorum.” Diyerek sözlerini noktaladı.
