ŞEHRİVAN HABER: HAKAN İZGİ/ORHAN SAĞLAM- Mart ayında kapandıktan sonra 1 Temmuz’da açılan düğün salonları, vaka patlaması sonrası en çok tartışılan konu oldu. Vakaların patladığı Van ve bölgede tepkiler çığ gibi yağarken Van ve 13 ilde düğünlere sınırlama getirildi. Sınırlandırmalar sonrası iptaller ardı ardına geldi. Valilik konuyu ısrarla gündemde tutup bu konuda tedbirlerin ciddi olacağını vurgularken, düğün salonu sahipleri de olayın ekonomik kayıplarını öne çıkarıp karara tepki gösterdi.
Koronavirüsün artmasında en büyük sebep olarak görülen düğünlerle ilgili Van’ı da kapsayan 14 ildeki düzenleme yeni bir tartışma başlattı. Belli saatler arasında ve sadece 1 saatliğine izin verilen düğünlerle ilgili karar sonrası iptaller başlarken, Van Valiliği daha önce kamuoyuna yaptığı duyuruyu dün bir kez daha yinelerken bir taraftan da düğün salonu işletmecileri ile bir araya geldi. Düğünlerle ilgili yeni tedbir, sınırlama ve önlemleri salon sahipleri ile konuşan Van Vali Yardımcısı Mesut Ozan Yılmaz, sürece dair detayları paylaştı. Vali Mehmet Emin Bilmez de pandemi süreci ile ilgili kurum temsilcileri ile yaptığı toplantıda konuyla ilgili detayları paylaştı. Süreç bu şekilde işlerken Şehrivan Gazetesi, kentteki düğün salonu sahiplerini dinledi. Kentteki vaka artışının en büyük müsebbiplerinden birisi olarak görülen salon sahipleri de kenti açılarından yaşadıkları krizi dile getirirken, sürecin önceden değil de aniden duyurulmasına tepki gösterdi. Salon düğünlerinin sınırlandırılıp mahalle düğünlerinin aynı şekilde devam etmesinin çelişkili bir karar olduğunu vurgulayan salon sahipleri, Mart’tan bu yana kapalı olan salonların, kısa bir süre sonra yeniden kapanmasının kendileri ve çalışanları açısından tam anlamıyla büyük sıkıntı olduğunu söyledi.
YASAK KARARI SONRASI TARTIŞMA BAŞLADI
Koronavirüs salgını yurt genelinde etkilerini göstermeye devam ederken, son günlerde artan vaka sayıları yurt genelinde önlemlerin artmasına neden oldu. İçişleri Bakanlığı 81 valiliğe Covid-19 tedbir konulu yeni bir genelge göndererek Van’ında aralarında bulunduğu 14 ilde 26 Ağustostan itibaren kına gecesi, nişan ve sünnet gibi etkinlikler yasaklandı. Düğün ve nikâh törenleri ise 1 saat ile sınırlı tutuldu. Karar sonrası Van Valiliği kentteki yeni tedbirleri basın açıklaması ile duyururken dün toplanan pandemi kurulunda konu bir kez daha gündeme alındı. Bununla birlikte düğün salonu sahipleri ile bir araya gelindi. Yeni süreçle ilgili kendilerine bilgilendirme yapılan düğün salonu sahipleri ise Şehrivan’a konuşarak konuyla ilgili tepki gösterdi. Şehrivan’a konuşan düğün salonları sahipleri: “Vaka artışların özellikle düğün salonları, olarak göstermeleri çok yanlış bir algı, çünkü düğün salonlarında yapılmayan düğünler ev ve bahçelerde yapılıyor.” İfadelerinde bulundular.
VAN’DAKİ İŞLETMECİLER: ÖNCEDEN HABER VERMELERİ GEREKİYORDU
Son yayınlanan İçişleri Bakanlığı genelgesinin düğün salonları sahiplerine yaptırımlarının ağır olduğuna dikkat çeken, Van’daki düğün salonu işletmecilerinden Hasan Emin Taysun, “Önceden bu genelge için bize haber verilseydi. Bizde ona göre kendimize yol çizerdik. Bir anda böyle bir genelgenin yayımlanması hem bizi hem çalışanları hem de düğün sahiplerini çok derinden üzdü. Zararlarımızın karşılanmasını talep ediyoruz. Bundan öncede maskesiz ve ateşini ölçmediğimiz hiç kimseyi içeri almıyorduk. Halay zaten yasaktı, sadece ufak bir fon müziği vardı. Çünkü en başta sağlık var, ondan sonra da cezai yaptırım var. 18 tane çalışan personelim var, bunların hepsi de part time çalışan elemanlar, birde bu çalışanların aileleri var. Öncelikle bunlara bir çözüm getirilsin. Düğün saatleri 1 saatle sınırlandırılmış. Peki, 1 saatte insanları nasıl oturtacağız, takı merasimleri zaten 1 saatte yapılıyor. En azından 2 veya 3 saat olsaydı yükümüz biraz hafiflerdi.” İfadelerini kullandı.
TAYSUN: “TÜM İLLERE YASAK GETİRİLSİN”
İşletme sahiplerinin mağdur olduğuna değinen Taysun, “Yük artık tamamen bizim sırtımızda hem düğün sahiplerinin sorumluklarını hem de çalışanların sorumluklarını almak zorundayız. Batıdaki plajlar ve partiler serbest, sadece 14 ilde neden düğünler yasak. Madem yasak getireceksiniz, tüm illere yasak getirilsin. En büyük sorunumuz ise bu hafta düğünler için stokladığımız etler ve aldığımız eşyalar. 1 gün içerisinde 8 tane programımız iptal oldu. Aldığımız kaporaların hepsini geri ödemek zorunda kaldık.” Dedi.
“DÜĞÜNLER ARTIK EVLERDE YAPILACAK”
Düğün Sarayı Müdürü Mehmet Sıddık Şayak, “Van’da bilinen bir gerçek var. Buralar aşiret bölgesi, düğünlerin 1 saatte bitirilmesi imkânsız bir durum. Bir de hangi saate başlayacak hangi saatte bitecek onu bile bilmiyoruz. İnsanların en mutlu günlerinde hadi saatiniz doldu çıkın da diyemiyoruz. Hal böyle olunca herkes kendi evinde düğünlerini yapmak zorunda kalacak. Düğün salonları bu konularda tedbirlerini alıyordu. Ama dışarda yapılan bir düğünde tedbir alınacağını hiç zannetmiyorum. Bizim Eylül ayı için yer ayırttığımız düğünler bile iptal olabilir. Düğün sahipleri bize ikram yapılmayarak sadece su verilecekse kendi suyumu kendi evimde de içerim diyorlar. Kira sahipleri ise bizden kiralarını talep ediyorlar, onlar bile bize bir indirimde bulunmuyorlar. Yaklaşık 30 tane çalışanımız var. Böyle devam ederse düğün salonunu da kapatabiliriz.” Diye ekledi.
“SALON DÜĞÜNLERİNİ EN AZINDAN DENETLEYEBİLİYORLARDI”
Vaka artışının asıl nedeni dışarda yapılan düğünlerden kaynaklandığını belirten İşletmeci Sinan Tura, “Bu süreçte en zararlı çıkan düğün salon sahipleri oldu. Biz önceden de Valiliğe taleplerimizi iletmiştik. Dışarda yapılan düğünler yasaklansın sadece düğünlerin salon ortamında yapılması gerektiğini dile getirmiştik. Ama ne yazık ki kabul etmediler. ‘Bu bölgeye ait kültürleri yasaklayamayız’ dediler. Salon düğünlerini denetleyebiliyorlardı ama dışarda yapılan düğünleri denetleyemiyorlar. Peki, neden sadece düğün salonları kapatıldı, kalabalık sadece düğünlerde mi oluyor? Bu 14 ilde neden İstanbul yok, Van’ın 15 katı bir nüfusa sahip. Bu hafta sonu düğünlerimizin hepsi de iptal oldu. Verdikleri paralarla düğün için hazırlık yaptık ama şimdi adamlar paralarını geri istiyorlar. Yani kısaca aldığımız malzemelerin hepsi de elimizde kaldı.”
“SADECE 14 İLDE HASTALIK VARMIŞ GİBİ DAVRANILIYOR”
“8 ay gibi bir süreçte kapalıydık, 45 günlüğüne açtılar ama biz bu süreçte de istediğimiz şekilde düğün yapamadık. Halay yasak olduğu için insanlar dışarda düğünlerini yapıyorlar. Devlet bu konuda hiçbir önlem almadı. 15 gün bir zaman dilimi verilseydi eğer kimse de mağdur olmazdı. 15 gün sonra direk düğün salonlarını kapatmaya giderdik. Çünkü ileri tarihte düğün tutmuş insanlar var. Bizde onlara bu sorundan bahsederdik. 15 içerisinde herkes düğünü yapardı ve bizde mağdur olmazdık. Sanki sadece 14 ilde hastalık varmış gibi davranıyorlar.” Diye konuştu.
“EKONOMİK KAYIP BÜYÜK” DİYORLAR!
Mahallelerde maskesiz ve sosyal mesafesiz düğünlerin yapıldığını ifade eden Taner Gençer, “Bu tür yerlerde herhangi bir önlem yok, vaka artışı patlak verdiği zaman bunun faturası düğün salonlarına kesiliyor. Biz eskiden bin kişilik düğünler yapıyorduk. Ama pandeminden dolayı sayıyı iki yüze kadar indirdik, ne yazık ki o da yetmedi. Van aşiret bölgesi buralarda düğünler kalabalık yapılır. Toplumun sağlığı için yine her türlü tedbiri aldık. İnsanların mutlu günlerinin bozulmasını da istemedik. Bu sefer de düğün saatleri 1 saatle sınırlandırıldı. Bizden istedikleri direk düğün salonlarınızı kapatın evinizde oturun. Bugün Van’da 30’a yakın düğün salonu var bunların çalışan elemanları var. Bunun dışında kasap ve manavlarla da çalışıyoruz.”
“VAKALAR ARTINCA SUÇLU BİZ OLUYORUZ”
Kapalı olduğumuz sürece mağduriyetimizin giderilmesi gerektiğini söyleyen Gençer. “Bizden istedikleri şey takı bile takılmadan düğünlerin bitirilmesi. Bize artık kaçakçı gözü ile bakılıyor çünkü düğün yaptığımız zaman kendi kendimize şüpheye düşüyoruz bakalım yanlış yaptığımız bir yer var mı? Acaba bize ceza gelir mi korkusuyla hareket ediyoruz. Kapatmak mı istiyorsunuz gelin birlikte kapatalım. Ama mağduriyetimizi giderin. Sokaklar, caddeler ve barlarda ikram ve müzik var, her yer tıklım tıklım dolu bir vaziyette. Niye bunlar yasak değil de bizim düğün salonları yasaklatılıyor. İçeriye giren bütün misafirlerin gerekli önlemleri alındıktan sonra düğün salonuna alınıyordu. Artı aynı masaya sadece aileleri alıyorduk. Burada bir adaletsizlik var. Çünkü her taraf kaçak çalışır. Vakalar artınca suçlu biz oluruz. Bir şey oldu mu hemen düğün salonlarını yasaklıyorlar bizi günah keçisi ilan etmişler.” Dedi.
VAN VALİLİĞİ İŞLETMECİLERLE BİR ARAYA GELDİ!
Öte yandan kararla ilgili tartışmalar sürerken Van Valiliği düğün sahipleri ile bir araya geldi. Van Vali Yardımcısı Mesut Ozan Yılmaz koronavirüs tedbirleri kapsamında düğün salonu işletmecileri ile bir araya gelerek İçişleri Bakanlığı’nın koronavirüs ile ilgili son genelgesi hakkında bilgi verdi. İçişleri Bakanlığı'nın 26 Ağustos'tan itibaren 14 ilde sünnet düğünü, kına gecesi, nişan gibi etkinliklere müsaade edilmeyeceğine ilişkin genelgesinin ardından, 14 ilden biri olan Van’da da Vali Yardımcısı Mesut Ozan Yılmaz, düğün salonu işletmecileri ile bir araya gelerek genelgeye ilişkin yeni düzenlemeleri anlattı.
HEM ADLİ HEM DE PARA CEZASI VAR!
Koronavirüs tedbirlerinin sıkılaştırıldığına dikkat çeken Vali Yardımcısı Yılmaz, “Genelge kapsamında düğün ve nikahlar en fazla 1 sürecek. Düğün salonlarında sandalye, koltuklar sosyal mesafe koşullarına uygun ve oyun pistini kapatacak şekilde düzenlenecek. Canlı veya banttan her türlü müzik yasaklanmıştır. Gelin ve damadın birinci ve ikinci derece yakını olmayan 65 yaş ve üzeri vatandaşlar ile 15 yaş altı çocuklar düğünlere ve nikah merasimlerine katılamayacak. Biz bunu denetleyeceğiz. Bunun aksi bir durumda hem para hem de adli ceza uygulanacak. Kapalı su harici yiyecek içecek ikramında bulunulmayacak ve dışarıdan yiyecek içecek getirilmesine müsaade edilmeyecek” dedi. Konuşmaların ardından düğün salonu işletmecileri söz alarak görüş ve önerilerini dile getirdi. Toplantıya ayrıca, Van Büyükşehir Belediyesi Zabıta Dairesi Başkanlığı yetkilileri, İpekyolu, Tuşba, Edremit ilçe zabıta ekipleri, Ticaret İl Müdürlüğü ve Sağlık İl Müdürlüğü temsilcileri de katıldı.
