Önder ALTINAL –Şehrivan ÖZEL
Rekor başarı ile bitirilen fakat sorunları bir türlü bitmek bilmeyen TOKİ’nin yeni konutlarında şikayetlerin ardı arkası gelmiyor. Isınma ile başlayan ardından, altyapı, su, kanalizasyon gibi sıkıntılarla devam eden konutlarda en büyük sorun ise yönetici şirket ile vatandaşlar arasında yaşanıyor. Konutların bitmesinden bu yana sorumlu olan İstanbul’lu şirketin bu kez de kömür ihaleleri vatandaşın canını sıkıyor.
Van’da 2011 yılında yaşanılan depremin ardında çok hızlı bir şekilde yükselen TOKİ konutlarında sorunlar bitmek bilmiyorum. Geçtiğimiz yıl yaşanılan alt yapı sorunları, su ve kanalizasyon sorunlarının yanı sıra şimdilerde ise kışın yakılacak olan kömür ihalesi ve alımı sorunu yaşanıyor. Konu hakkında gazetemize açıklamalarda bulunan TOKİ sakini Doğan Çetin ve Kömürcüler Kooperatifi Başkanı Cevdet Arvas, yapılan kömür alımı ihalesinin şeffaf olmadığını ve alımlarda ihalenin dışardan yapıldığını belirtti. Geçtiğimiz yılda kömür konusunda yaşanılan sıkıntılardan dolayı dökülen kömürlerin, ihalede geçen kömür oranlarına göre daha küçük olduğunu belirten Kömürcüler Kooperatifi Başkanı Cevdet Arvas, ihalede bülteninde kömürün portakal kömür olarak geçtiğini ancak alımda ceviz kömür alımı yapıldığını dile getirdi. Arvas ayrıca, “Van’ın havası kirlenecekse, bu ihalenin Van’da yapılması gerekiliyor” sözlerine yer verdi.
ÇETİN: İHALELER ŞEFAF BİR ŞEKİLDE YAPILSIN
Konu hakkında ilk olarak gazetemize konuşan TOKİ sakini Doğan Çetin, ihalenin şeffaf ortamlarda yapılmadığını bunun yanı sıra alımı yapılan kömür ile ihalede bahsi geçen kömürün ayni olmadığını dile getirdi. Çetin ayrıca TOKİ’de alımı yapılacak olan 18 bin tonluk alımın Vanlı kömürcü esnafına verilmesi halinde esnafın kendinin toparlayacağını söyledi. Çetin, “TOKİ’de çok farklı ifadeler ve beyanlar bulunuyor. Örnek olarak yapılacak olan kömür ihalesi. Geçtiğimiz yıl yapılan kömür ihalesi kimseye bir bilgi verilmeden, alelacele ve çok gizli bir şekilde yapıldı. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl yapılan kömür ihalesinde portakal alımı kömür ihalesi alımı yapılacak. Ancak geçen yıl yine bu şekilde portakal kömür alımı görülürken ceviz ve fındık büyüklüğünde bir alım yapıldı. Bunun yanı sıra bazı TOKİ sitelerinde kömür tükenirken diğer sitelerde ise yaz ayı olmasına rağmen halen kömür stokları bulunuyor. Bu yıl yapılan kömür ihalesinde yaklaşık olarak 18 bin tonluk bir kömür alımı yapılacak. Böyle büyük bir alımın bölge esnafına ve özelliklede ildeki esnafına çok büyük bir destek ve yara sarma olacaktır. Ancak gelin görün ki yapılan ihale ve yapılan alımlar maalesef burada yapılmıyor.”
“İHALE FORMALİTE İCABI YAPILIYOR”
“Bu kadar büyük bir alımından Vanlı esnafın yararlanmaması çok büyük bir sorundur. Yani tam anlamıyla anlayacağınız dışardan gelen bir esnaf neden burada kömür ihalesine girip bu ihaleyi alsın. Vanlı esnaf zaten depremden sonra büyük sıkıntılar yaşıyor ve bir türlü toparlanamıyor. Bu insanlar elemanlar çalıştırıyorlar, araç yakıtı kullanıyorlar, sigortalı elemanlar çalıştırıyor bunun yanı sıra bu memlekete faydaları dokunuyor. Bu yüzden bizde hem esnafımızın kazanmasını hem de biz TOKİ sakinlerinin kazanmasını istiyoruz. Bu sene ki ihalesi 6 günlük bir günlüğe sığdırılmıştır. Bu yüzden bizler yapılan ihaleyi şeffaf bulmuyoruz. Çünkü kömür kullananlar burada, alımlar burada ancak ihale İstanbul’da yapılıyor ve alımlarda buradan gerçekleştirilmiyor. Biz bu yüzden kendilerine ihalelerin şeffaf ve kamuoyu önünde yapılması için beyanatlarda bulunduk. Bu ihale basın önünde yapılsın ve az önce de belirttiğim gibi hem esnaf hem de vatandaş kazansın. Şeffaf bir ortamda ihale yapılması durumunda hem bizlerin içi rahat edecek hem de bizim insanımız kazanacak. Bana göre bu ihale daha önceden ayarlanmış ve bir hafta içinde yapılacak ihale sadece formalite icabı yapılıyor” sözlere yer verdi.
“POZLARIN VERİLMESİ BİR ANLAM İFADE ETMEZ”
Ayrıca kömür alım ihalesinin yanı sıra TOKİ’de var olan sıkıntılar için hiçbir yetkilinin kendilerinin ziyaret etmediğini ve sıkıntıları görmediğini dile getirdi. Çetin ayrıca yapılan ziyaretlerin magazinsel boyutuyla yapıldığını ve bu ziyaretleri de TOKİ yöneticilerinin ayarladığını belirterek, şu sözlere yer verdi: “Bu anlamda öncelikli olarak yapılacak kömür ihalesi ve bunun dışında var olan sorunlarımız için sayın valimiz, sayın belediye başkanımız ve sayın kaymakamımızı sorunlarımızı görme adına kendilerini içimizde görmek istiyoruz. Kendileri etkinliklere katılıp hatta bazı evlerde gezilere yaparak sorunları dinlediklerini söylüyorlar ama bu ziyaretleri yaptık demekle olmaz. Bu yüzden kendilerinin buraya gelip olaya hâkim olmaları gerekiyor. Sadece bu kömür ihalesi için değil daha öncesinde yaptığım açıklamalarda da bunu dile getirmiştim, yetkililer burada alanlarda sorunları dinleyip gözlemlesinler. Magazinsel bir şekilde ev dolaşmalarını ve toplantılarda konuşmalarını istemiyorum. Burada olayların içinde olmalarını istiyoruz. Örnek olarak geçtiğimiz haftalarda Rojin adlı bir sanatçı burada Vali beyi ziyaret etti. Bizim Rojin ve onun ziyaretlerinden daha büyük sorunlarımız varken bizlere randevu verilmiyor ve görüşme yapamıyoruz. Biz bu anlamda sanatçılar karşılanmasın ya da görüşülmesin demiyoruz ama bu kadar büyük sıkıntılar varken, magazinsel bir şekilde pozların verilmesi bir anlam ifade etmez. Bizlerde bunu doğru bulmuyoruz. Sayın Valimizi biz bir yıldan beridir burada görmüş değil. Haberlerde ya da diğer birçok yerde ziyaretlerin yapıldığını duyduk ama biz kendimiz görmedik. Ben bu yapılan ziyaretlerinde önceden ayarlandığını ve bu şekilde lanse edildiğini düşünüyorum. 2-3 eve belirlenen şekilde ziyaretler yapılmasın. Gerektiğin bir hafta sonlarını buraya versinler ve insanları dinlesinler. Ben bu ziyaretlerin yönetim tarafından ayarlandığını ve bununda bilerek yapıldığını düşünüyorum. Bu insanlar tam olarak ne yapmaya çalışıyorlar bilmiyorum ama arkadan gizli saklı işlerin yapıldığını düşünüyorum.”
ARVAS: İHALE KATAKULLİYE GETİRİLİYOR
Daha sonra görüştüğümüz ve gazetemize çarpıcı açıklamalar yapan Van Kömürcüler Kooperatifi Başkanı Cevdet Arvas, TOKİ’deki kömür alımları konusunda kendilerine herhangi bir başvurunun olmadığını dile getirdi. Arvas, “Mevcut olan Boğaziçi Firması adı altında mevcut olan kömür alımı konusunda bize herhangi bir resmi yazışma ya da her hangi bir fiili görüşme yapılamamıştır ve bize de bu konuda bir talep gelmemiştir. İhale tabiri caizse katakulliye getirilerek dar bir zaman da buradaki esnafın yararlanamayacağı şekilde 5-6 günlük bir zaman dilimine alınarak bir ihale yapılıyor. Bu firmanın merkezleri de İstanbul olduğu için bizim kendi kanaatimizce bunlar kendi yandaşları ve kendileri gibi düşünene insanlar ile bu kömür alımları yapmayı düşünüyorlar. Oysa ki biz isterdik ki bunlar önceliği Vanlı esnaflara versinler. Ki burada kömürcüler sitesinde yer alan 62 şirkette bu kapasiteyi karşılayabilecek bir güçtedir. Ama işe olur ise ve bize talep gelir ise bizler bu kapasiteyi karşılayabiliriz. Şayet bu iş Van’daki esnafa verilirse hem kaliteli bir kömür sunulurdu hem de Van’ın yereldeki esnafına da büyük bir katkı sağlanırdı. Burada esnaf kazanırdı, esnafın işçileri kazanırdı ve bu şekilde de tüm memleket kazanırdı” dedi.
TOKİ SAKİNLERİ MUHATAP BULAMIYOR
Dışardan alımlar yapıldıktan sonra vatandaşın yaşamış olduğu sorunlara muhatap bulamadığını belirten Arvas ayrıca bu sorunlar içinden üzerlerine düşen görevi yerine getireceklerini söyledi. Arvas şöyle devam etti: “Bunun yanı sıra bildiğiniz gibi dışardan alım yapıldığı zaman ve yapılan kömür alımlarında kömür kötü olduğu zaman vatandaş her hangi bir itiraz edemiyor ve nihayetinde muhatapta bulamıyorlar. Oysaki yereldeki esnaftan ya da Van Kömürcüler Kooperatifi’nden almış olsalar bizlerde vatandaşımızın yaşamış olduğu bu sıkıntılara muhakkak çözüm oluruz. Bu şekilde sorunlarını giderirdik. Örnek olarak geçtiğimiz yıllarda yapılan ihalelerde ve daha sonrasından yaşanılan sıkıntılardan dolayı orada dökülen kömürlerde gördüğümüz kadarıyla, kömür alımında ve ihalede portakal kömür denilmesine rağmen, gelen kömür ceviz büyüklüğündeki kömürlerdir. Hal böyle olunca portakal kömür yerine, ceviz kömür kullanılınca kömürün ızgaradan düşme olasılığı daha da artıyor. İşte bu yüzden insanlar bu anlamda sıkıntılar çektikleri zaman ve kömürden buradaki esnaftan alındığı zaman vatandaşlar buradaki esnafa gelip sıkıntısını dile getirirdi ve biz buradaki esnaflarda o sıkıntıları çözerdik. Ben bunu daha öncesinde de söyledim şimdi de söylüyorum.”
“İSTANBUL’DAKİ BABALAR VANLI ESNAFI DÜŞÜNMÜYOR”
Arvas dışardan yapılan alımlarda Vanlı kömürcülerine ölümüne neden olduğunu ayrıca depremden sonra büyük bir düşüş yaşadıklarını belirterek, “Bu alımların dışardan yapılmasın yereldeki esnafın ölmesine neden oluyor. Çünkü esnaf burada kazanmadıktan sonra, buradaki çalışan işçilerin sayıları da azalıyor ve iş yerlerinin kapanmasına neden oluyor. Bizim depremden önceki işlerimiz ciddi anlamda çok iyiydi ancak depremden sonra işlerimiz kötüleşti. Daha sonrasına TOKİ konutları yapıldı ve bizlerde bütün ümitlerimizi o konutlara bağladık. Ancak gelin görün ki hal böyle olunca bizim umutlarımız ve ümitlerimiz boşa çıktı. Boğaziçi şirketinin ve firmasının bu ihaleyi dışardan yapması ve İstanbul’daki babaların oturup masa başında Van’daki esnafın durumunu düşünmeden bu alımları ve ihaleleri yapıyorlar. Ve ben şunu da söylemek istiyorum eğer ki burada kömür ile ilgili çalışan bir işletme var ise, bunun bir kooperatifi varsa, burada çalışan esnaf vergisini veriyor, SSK’lı çalışıyor ise bu tür alımların yapılması buradaki esnafa sorulmadan, o konutlarda oturan insanlara sorulmadan bu ihaleler yapılıyor ve alımlar oluyorsa biz bu işin altında farklı işlerin olduğunu kesinlikle düşünüyoruz” sözlerine yer verdi.
ARVAS: HAVA KİRLENECEKSE İHALE VAN’DA YAPILSIN
“Van’da kömür yakılacaksa ve hava kirlenecekse bu ihale Van’da yapılsın” diyen Arvas son olarak şunları söyledi: Bu konuda biz kendilerine buraya gelip esnafla oturup konuşsunlar ve buradaki esnafın bu alımı karşılayabileceğini söylüyoruz. Bana göre TOKİ konutlarındaki bu alımlar buradaki esnaf ile yapılsaydı, kömürcüler sitesinde çalışanların sayısı artardı ve bu şekilde işsizliğinde bir nebze olsun önüne geçilirdi. Biz bu işin altında bir rant olduğunu düşünüyoruz. Kesinlikle şeffaf bir alımın yapılmasını istiyoruz. Şeffaf yapılsın da dışardan gelen adamda burada ihaleye girebilir. Ancak eğer ki bu kömür Van’da yakılacaksa ve eğer ki buradaki hava kirlenecekse, Vanlı vatandaşların bu alımların ödemesini yapıyorsa biz bu işin Van’da yapılmasını istiyoruz. Bunun yanı sıra alımlar her ne kadar dışardan yapılsa da biz vatandaşımız sorun yaşadığı durumda bilirkişi olarak yanlarında olur ve bu konuda kendilerine yardımcı oluruz. Oradaki bazı insanlar ya ben ısınıyorum ne olacak demesinler. İhalede portakal kömürü geçiyor fakat ceviz kömürü alımı yapılıyor. TOKİ sakinleri bunun farkına varsınlar ve bunu çok iyi bir şekilde görsünler. Hatta kendilerini buraya davet ediyoruz kömürün tam olarak ne olduğunu gelip burada yerinde görsünler ve farkında olsunlar. Biz bu konuda tam anlamıyla kendilerinin yanındayız.”
