Son bir kaç yıldır yaşanılan çatışmalar, saldırılar ve bozulan barış ortamına rağmen Van tarihi ve kültürel zenginlikleri ile ön plana çıkmaya çalışıyor. Daha önce UNESCO geçici listesine alınan Van Kalesi ve Akdamar Kilisesi yaşanan olayların en büyük mağduru olmasına rağmen dünyanın yüzünü döndüğü iki önemli değer olmayı başardı. Buna rağmen hakettiği değeri alamayan bu iki önemli değer tescillenmesi halinde dünyanın önemli merkezleri haline gelecek olmasına rağmen Van bu güzellikleri kente değere dönüştürmekte sıkıntı çekmeye devam ediyor. Öyle ki tarihi, doğal ve kültürel zenginlikleri ile bölgenin, ülkenin ve dünyanın önemli kentlerinden biri olan Van, yaşanılan ortamın sıkıntısını en üst seviyede yaşıyor. Güzellikleri yeterince korunmadığı gibi değere de dönüştürülemeyen Van’da, yıllardır bilinçsizce kirletilen ve kirliliğinin önüne geçilemeyen Van Gölü için de bir güzel haber daha Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü’nden geldi. Son iki yıl içerisinde üst üste UNESCO listelerine dahil olan Akdamar Kilisesi ve Van Kalesi’nden sonra bu kez Van Gölü’nün UNESCO miras listesine girme yolunda adımlar atıldı. Van’ın en büyük potansiyeli olan ve Van’ın yıllardır sırtını döndüğü Van Gölü, bu listeye girerse dünyanın Van’a yüzünü dönmesi için 3 sebepten birisi olacak olan Van Gölü şimdi hem UNESCO listesine girmeyi hem de hakettiği ilgiyi görmeyi bekleyecek. Bu listeye girerek önemli bir değer olarak kayıtlara geçecek olan Van Gölü de diğer değerler gibi barış ve huzur ortamının sağlanması ile misafirlerini kabul etmeyi bekleyecek.
Van Kültür ve Turizm Müdürlüğü, dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü'nün UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması için çalışma başlattı. Eşsiz güzelliği, masmavi görüntüsü, sodalı suyu ve sahilleri ile kenti ziyaret eden turistlerin hayran kaldığı Van Gölü'nün, dünya mirası listesine alınarak kirlilikten kurtarılması amaçlanıyor. Fakat dünyanın önemli bir değeri olmaya hazırlanan Van Gölü’nü bekleyen önemli bir tehlike var. Van Gölü kirliliği her geçen gün artarken, göle akan atıkların arıtılması anlamında ise ihmaller yaşanmaya devam ediyor. Belediyeler göl civarında küçük adımlar ile çalışmalar yapsa arıtamayan tesisler ve bilinçsiz kirlilik gölün gün geçtikçe kirlenmesine neden oluyor. Son zamanlarda ilk olarak il koordinasyon kurulunda tüm kurumların göle sahip çıkılması çağrısı yapılırken, belediyelerin gölden çıkardığı tonlarca çöp gölün bir nebze olsa nefes almasını sağladı. Ancak bu çalışmalar bilinçsiz kirlilikle birlikte yok oldu. Van diğer değerleri olduğu gibi kendi değeri ve kültürünü yok etmeye devam ederken Van Gölü’nün korunması adına en büyük adım ise Van İl Kültür Turizm Müdürlüğü’nden geldi. Kültür Turizm İl Müdürü Muzaffer Aktuğ dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü'nün UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması için çalışma başlattı. Yapılan çalışma doğrultusunda Van Gölü dünya miras lisesine alınması haline Van Gölü belki de kurtulmuş olacak.
AKTUĞ: KORUNMASI İÇİN ÇALIŞMA BAŞLATTIK
Daha önce kentin en önemli değerleri arasında yer alan Van Kalesi ve Akdamar Adası'nın dünya mirası geçici listesine alınmasını sağladıklarını anımsatan Aktuğ, Van Gölü için de aynı süreci başlattıklarını bildirdi. Aktuğ, Van Gölü'nün kent için çok önemli bir değer olduğunu ancak gün geçtikçe kirlendiğini vurgulayarak şu ifadelere yer verdi: "Gölün bir an önce sahiplenilmesi açısından dünya mirasları listesine alınması konusunda çalışmalarımızı başlattık. Müze müdürlüğümüze bu konuda gerekli talimatı verdik. Yüzüncü Yıl Üniversitesi ile bu çalışmayı yürüteceğiz."
"DOSYALARIMIZI İLGİLİ KURUMLARA GÖNDERECEĞİZ"
Van Gölü'nün, dünyanın en büyük sodalı gölü olduğunu bildiren Aktuğ, şöyle konuştu: "Van Gölü'nün suyunun insan sağlığına faydaları, yapılan çalışmalarla kanıtlandı. Biz bunun duyurusunu, tanıtımını yapamadık. Böyle bir çalışma yaparak Van Gölü'müzü UNESCO listesine alabilirsek, zannediyorum ki kurtarmış olacağız. Aksi takdirde bu kirlenmenin sonucunda gölümüzü kaybedeceğiz. Gün geçtikte kirleniyor ve sahiplenilmesi gerekiyor. Kentimiz için çok önemli olan bu değerin korunması gerekiyor. Kısa süre içinde dosyalarımızı tamamlayarak ilgili kurumlara göndereceğiz. Van Gölü'nün de diğer değerlerimiz gibi listeye alınacağına inanıyoruz." Aktuğ, bölgede yaşanan terör olaylarının kentin ekonomisine ve turizme büyük zarar verdiğini dile getirdi. Bu olayların yaşanmaması durumunda turizmde hak ettikleri yere gelebileceklerini anlatan Aktuğ, "Van gerçekten bir turizm kenti. Tarihi, doğası ve kültürüyle insanlar tarafından tercih edilmesi gereken bir kent. Turizmin gelişmesi, kentimizin tanıtımı ve imajı açısından UNESCO listesine girmek çok önemli. İnşallah bunun karşılığı önümüzdeki günlerde kendini gösterir." Diye konuştu.
AKTUĞ: GEÇ KALINMIŞ BİR ÇALIŞMA
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal ise Van Gölü'nün UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması projesinin geç kalınmış bir çalışma olduğunu söyledi. Van Gölü'nün, sadece Van'ın ya da Türkiye'nin değil, dünyanın en önemli değerlerinden biri olduğuna dikkati çeken Battal şunları söyledi: "Bu tür güzellikler bütün insanlığın sahiplenmesi gereken yerlerdir. İnsanların dikkatini buraya çekmek, varlığını htirmek Van Gölü'nün korunmasını sağlamak açısından önemlidir. Biz üniversite olarak bu konuda birçok bilimsel çalışmaya imza attık. Şu anda da Van Gölü'nün bütün çevresinde kirlilik parametreleri aldığımız projemiz son aşamaya geldi. Kentteki bütün dinamiklerle birlikte hareket ederek bu süreci olumlu sonuçlandırmalıyız."
“BUNUN İÇİN BİRÇOK PROJE YÜRÜTÜYORUZ”
Battal, dünyanın en önemli değerlerinden biri olan Van Gölü'nün dünya mirası listesine girmesi için tüm imkânları seferber edeceklerini kaydetti. Vanlılar olarak yıllarca göle sırtlarını dönerek yaşadıklarını, artık yüzlerini göle dönmeleri gerektiğini savunan YYÜ Rektörü Battal, "Bunun için birçok proje yürütüyoruz. Gölümüzün dünya mirası listesine alınmasıyla, korunması ve temizliği konusunda daha etkin adımların atılması sağlanacak. Kirliliğin en büyük nedeni arıtma tesislerinin yetersizliği. Bu konuda büyük projelerin hayata geçirilmesi gerekiyor." İfadesini kullandı.
VAN’DA İKİ ESER UNESCO’YA ALINDI
Daha önce başvurusu yapılan ve UNESCO listesine alınan Akdamar Adasının yanı sıra Van Kalesi’de Unesco listesine alındı. Türkiye’de 59 varlığın bulunduğu listede Van’dan toplamda 2 varlık yer alıyor. Van Kalesinin listeye alınmasıyla ilgili daha önce açıklamalar bulunan Van Kültür ve Turizm İl Müdürü Muzaffer Aktuğ Van Kalesi’nin UNESCO listesinde yerini alması için 2015 yılı sonlarına doğru hazırladıkları dosyayı Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü’ne gönderildiğini belirterek, Şubat 2016 tarihinden sonra değerlendirilmeye alındığını söyledi.
ARTIK LİSTEDE KALE DE VAR
Aktuğ yapmış olduğu açıklamada şu ifadelere yer vermişti: “Dosyamızı hem Türkçe hem İngilizce olarak düzenledikten sonra tekrar gönderdik. Tabi bu 9 aylık bir süreyi buldu. 9 aylık bir beklemeden sonra Temmuz ayı içerisinde toplanan UNESCO Kurulu üyeleri, Türkiye’deki tarihi kalıntılar içerisinde 9 eserin yanı sıra Van Kalesi’ni de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne aldılar. Ancak 15 Temmuz olayları nedeniyle ileri bir tarihte toplanma kararı alındı. Ağustos ayı içerisinde yapılan ikinci bir toplantı sonrası bize bu haber ulaşmış oldu. Şu an Akdamar Adamızla birlikte Van Kalemiz de UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer aldı.”
HOŞAP KALESİ DE YOLDA
Van’ın tarihi yerlerinin hak ettiği yerde yer alması için gerekli çalışmaları bundan sonra da sürdüreceklerini belirten Aktuğ, “Hoşap Kalesi’nin de UNESCO Dünya Miras Listesi’ne katılımı hususunda hazırlıklarımızı yapacağımızı buradan belirtmek istiyorum. Müracaatımızı yapacağız. Eğer onları da bu listeye dahil edebilirsek ne mutlu bize diye avunacağız. Ben bu konuda katkı sağlayan herkese ve İstanbul Üniversitesi’nden Erkan Koynar’a teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
GEÇİCİ LİSTEDE VAN’DAN İKİ ESER VAR
Karain Mağarası (Antalya) - 1994
Ahlat Eski Yerleşimi ve Mezar Taşları (Bitlis) - 2000
Alahan Manastırı (Mersin) - 2000
Alanya (Antalya) - 2000
Harran ve Şanlıurfa Yerleşimleri (Şanlıurfa) - 2000
İshakpaşa Sarayı (Ağrı) - 2000
Konya Selçuklu Başkenti (Konya) - 2000
Mardin Kültürel Peyzaj Alanı (Mardin) - 2000
Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt Güzergâhı - 2000
St. Nicholas Kilisesi (Antalya) - 2000
St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Çevresi (Mersin) - 2000
Sümela Manastırı (Trabzon) - 2000
Afrodisias Antik Kenti (Aydın) - 2009
Likya Uygarlığı Antik Kentleri (Antalya ve Muğla) - 2009
Perge Antik Kenti (Antalya) - 2009
Sagalassos Antik Kenti (Burdur) - 2009
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı (Şanlıurfa) - 2011
Beyşehir, Eşrefoğlu Camii (Konya) - 2011
St. Pierre Kilisesi (Hatay) - 2011
Aizanoi Antik Kenti (Kütahya) - 2012
Beçin Ortaçağ Kenti (Muğla) - 2012
Birgi Tarihi Kenti (İzmir) - 2012
Gordion (Ankara) - 2012
Hacı Bektaş Veli Külliyesi (Nevşehir) - 2012
Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı (Muğla) - 2012
Niğde’nin Tarihi Anıtları (Niğde) - 2012
Mamure Kalesi (Mersin) - 2012
Odunpazarı Tarihi Kent Merkezi (Eskişehir) - 2012
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi (Gaziantep) - 2012
Zeugma Arkeolojik Siti (Gaziantep) - 2012
Laodikeia Antik Kenti (Denizli) - 2013
Sardes Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri (Manisa) - 2013
Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri - 2013
Anavarza Antik Kenti (Adana) - 2014
Kaunos Antik Kenti (Muğla) - 2014
Korykos Antik Kenti (Mersin) - 2014
Arslantepe Arkeolojik Alanı (Malatya) - 2014
Kültepe Arkeolojik Alanı (Kayseri) - 2014
Çanakkale ve Gelibolu 1. Dünya Savaşı Alanları (Çanakkale) - 2014
Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı (Konya) - 2014
İznik (Bursa) - 2014
Mahmutbey Camii (Kastamonu) - 2014
Ahi Evran Türbesi (Kırşehir) - 2014
Vespasianus-TitusTüneli (Hatay) - 2014
Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi (Mardin) - 2014
Anadolu Selçuklu Medreseleri (Erzurum, Sivas, Kayseri, Konya ve Kırşehir) - 2014
Akdamar Anıt Müzesi (Kilisesi) (Van) - 2015
Dağlık Frigya Vadisi (Kütahya, Afyon ve Eskişehir) - 2015
Antik Aspendos Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri (Antalya) - 2015
Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları (Amasya) - 2015
Yıldız Saray Kompleksi (İstanbul) - 2015
Stratonikeia Antik Kenti (Muğla) - 2015
Uzunköprü (Edirne) - 2015
Eshab-ı Kehf (Kahramanmaraş) - 2015
Mudurnu Tarihi Ahi Kenti (Bolu) - 2015
İsmail Fakirullah Türbesi (Siirt) - 2015
Sultan II. Bayezid Külliyesi (Edirne) – 2016
Bodrum Kalesi (Muğla) - 2016
Sivrihisar Ulu Camisi (Eskişehir) - 2016
Hacı Bayram Cami ve çevresindeki tarihi alanlar (Ankara) – 2016
Nuruosmaniye Külliyesi (İstanbul) - 2016
Malabadi Köprüsü (Diyarbakır) - 2016
Van Kalesi (Van) - 2016
Kibyra Antik Kenti (Burdur) - 2016
Yivli Minare (Antalya) - 2016
Kızılırmak Deltası kuş cenneti (Samsun) - 2016
ŞEHRİVAN GÜNCEL: ÖNDER ALTINAL