Vanlı Onur Kızılay ve Burak Can Alpaslan isimli öğrenciler, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde (Van YYÜ) açılan TUBİTAK 50. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Van Bölge Yarışmasına katıldı. Öğrenciler, Mesut Özata Anadolu Lisesi Proje Rehber Öğretmeni Meryem Akköprü’nün yardımıyla ceviz döküntü yaprak özütlerinin mısır ve arpa tarlasındaki yabancı otları biyolojik yöntemlerle yok etmek için araştırma yaptı. Öğrencilerin bu araştırması; Van, Ağrı, Bitlis, Hakkari, Muş, Siirt ve Şırnak'tan yarışmaya katılan 2 bin 226 proje arasında ilk 100'e girdi. Proje, bilim kurulu değerlendirmesi sonucunda Van YYÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesindeki sergide yerini aldı.
Projeyle ilgili bilgi veren rehber öğretmeni Meryem Akköprü, ceviz yapraklarından doğal herbisit elde ettiklerini belirtti. Döküntü yapraklardan elde ettikleri özütünün doğal bir herbisit olarak arpa ve mısır tarlalarındaki yabancı otları yok etmek için kullanılabildiğini ifade eden Akköprü, “Cevizden elde edilen döküntü yaprak özütü var. Bu özütü doğal herbisit yapımında kullandık. Kurutulmuş yapraktan ziyade döküntü yapraklarını kullandık. Bu döküntü yapraklardan biyolojik bir özüt elde ettik. Bu özütü de doğal herbisit olarak kullanacağız. Doğal herbisit, kimyasal tarım ilaçlarının yerine kullanabilecek alternatif yabani ot ilacıdır. Ceviz ağacının altında seyrek bir yaprak örtüsünün olduğunu fark ettik. Bu durum ise öğrencilerimizin dikkatini çekti. Bunun araştırmasını yaptık ve buna allelopatinin neden olduğunu öğrendik. Deneyimizi cevizden elde ettiğimiz bu allelopati maddesini arpa ve mısır tohumları üzerinde kullandık. Bu sayede arpa ve mısır tarlalarında yetişen yabani otları yok etmek için kimyasal tarım ilaçları kullanmak yerine, bu maddeyi kullanabiliriz” dedi.
Ceviz ağaçlarının altında seyrek bir bitki örtüsü fark ettiklerini dile getiren Onur Kızılay isimli öğrenci ise, araştırmaları sonucu bu durumun allelopatiden kaynaklandığını öğrendiklerini söyledi. Allelopatinin, bazı bitkiler tarafından salgılanan kimyasalların diğer bitkileri olumlu ya da olumsuz etkilemesi olduğunu ifade eden Kızılay, “Döküntü ceviz yapraklarından özüt elde ettik. Bu özütü biyo herbisit olarak kullandık. Kimyasal herbisitler hem ekolojik dengeye zarar verir hem de çeşitliliği azaltıyor” diye konuştu.
