23 Ekim ve 9 Kasım 2011 tarihlerinde meydana gelen 7,2 ve 5,6'lık depremler sonrasında Van merkez, Erciş, Edremit ve buralara bağlı köylerde hastane muayene ücreti ve eczane katılım payı ödemeleri alınmamaktaydı. Vanlılar önceki gece Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’nın aldığı sürpriz bir karar ile güne uyandı. Alınmayan tüm muayene farkı ücretleri dün itibari ile toplu bir şekilde hastaların hesaplarına yansımaya başladı. Durum karşısında şok yaşayan hastalar eczaneleri sorumlu tutarak eczacılar ile tartıştı.
Van’da 2011 yılında yaşanan yıkıcı depremler sonrası Van merkez, Erciş, Edremit ve bu ilçelere bağlı köylerde SGK tarafından alınan bir karar ile hastane muayene ücretleri ve eczane katılım payları alınmayacağı duyurulmuştu. Nitekim yaklaşık 2 yıldır gerek Devlet gerekse Özel Hastanelere giden vatandaşlar ek bir ücret ödemeden muayene oluyor, eczanelerden ise ilaç katılım payı ödemesi yapmadan ilaçlarını alıyordu.
Vatandaşlar alınmayan fark ücretlerinin hiç alınmayacağını var sayarak rahat rahat doktora gidiyor, eczaneden ilacını ücretsiz alıyor ve bu durumdan oldukça memnun görünüyordu.
Fakat birçok vatandaş ise durumun farkındalığı içinde eczanelerden ilaç katılım payı yâda muayene ücreti çıkıp çıkmadığını soruyor, karşılığında eczane çalışanlarından aldığı cevap ise birikmiş muayene ücretinin olduğu yönünde olunca eczane çalışanı ve hasta yakınları arasında tartışma çıkıyordu.
VATANDAŞLAR GÜNE SGK’NIN SÜRPRİZİ İLE UYANDI
Hastane muayene ücretleri ve eczane katılım paylarının alınmayacağı kararı alan SGK vatandaşlara bir sürpriz yaparak, alınmayan muayene farkı ücretlerini hem de toplu bir şekilde vatandaşa fatura etti. SGK’nın bu kararı karşısında şok yaşayan vatandaşlar eczanelere hücum etti. Eczacılar ile tartışan vatandaşlar bu uygulamadan dolayı mağdur olduklarını anlatırken depreminin bir kez daha fırsata çevrildiğini söyledi.
VATANDAŞ: GERÇEKTEN DEPREMİ FIRSATA ÇEVİRDİLER
Vatandaşlar alınan muayene ücretleri ve eczane katılım paylarından dolayı mağdur olduklarını ifade ederek, “Önceki gün eczanelerden ilacımızı rahat bir şekilde alabiliyorduk. Ancak dün itibariyle eczanelere gittiğimizde büyük bir şok ile karşılaştık. Alınmayacak dedikleri muayene farkı ücretleri toplu bir şekilde bizlere fatura edilmiş. Bu durum karşısında şok yaşadık. Depremi fırsata çevireceğiz diyenler gerçekten de depremi fırsata çevirmiş bizleri bir kez değil, birçok kez mağdur etmişlerdir. Bu kaçıncı mağduriyet. İlk başta TEDAŞ, sonra belediye şimdide SGK bu mağduriyet nereye kadar devam edecek. Bazı vatandaşlara 400 ila 600 Lira arasında muayene farkları çıkartılmış. Biz bu farkları nasıl ödeyelim. Neden insanlarla dalga geçiyorlar. Yetmedi mi mağduriyetimiz. Yetkililer Van’ı Paris’e çevirdik, depremzedelere tüm imkânları seferber ettik, bunu yaptık şunu yaptık. İşte görünen köy kılavuz istemez her şey ortada. depremin fırsata dönüşmesi budur. TOKİ, TEDAŞ, Belediye şimdide SGK, daha ne olsun. Depremzedenin başına gelecek en büyük felaketi depremden sonra bizlere bu kurumlar yaşattı.” Dedi.
VATANDAŞ DA ECZANELER DE MAĞDUR
Muayene ücretleri ve eczane katılım paylarının alınması eczaneleri zor duruma soktu. Eczane çalışanları arasından tartışmalar yaşanmaya başlandı. İlaç almak için eczaneye gelen vatandaşlar muayene ücreti ve eczane katılım paylarını görünce eczacılarla ile tartışmaya giriyor. Bu durum karşısında vatandaşları bilgilendirmeye çalışan eczacılar bazen kendilerini tartışmanın içerisinde buluyor. Vatandaş mağduriyetini eczacılara anlatırken, eczacılar ise sorunun kendilerinden kaynaklanmadığını, sorunun hastanelerden kaynaklandığını ifade ediyor.
ECZACILAR: OLAYIN ŞAŞKINLIĞINI YAŞIYORUZ
SGK’nın yeni uygulaması karşısında mağdur olduklarını ifade eden eczacılar ise birçok hastanın çıkan katkı payları yüzünden ilacını almadan gittiğini ifade ediyor.
Eczacı Reşat Erdoğan, “Gerek Devlet, gerekse Özel Hastanelere giden vatandaşlar ek bir ücret ödemeden muayene oluyorlardı. Eczanelerden ise ilaç katılım payı ödemesi yapmadan ilaçlarını alıyordu. Sabah saatleri itibari ile, Medula eczane provizyon sistemine reçete işlediğimizde, doğal afet provizyon tipinin 16-05-2013 tarihi itibari ile kaldırıldığını gördük. Elbette bu durum sona erecekti, fakat eski tarihli muayene ücretlerinin çıkması biz eczacıları ve hasaları mağdur etti. Birçok hasta ilacını almadan çıkıp gidiyor. Eğer SGK buna bir çözüm getirmez ve devlet bunu affetmez ise hastalarla her gün ciddi boyutta tartışma yaşayacağız. Hasta muayene ücretleri en az 30-40 TL borcu çıkıyor. Bazı hastaların ise 150 TL ile 350 TL arası muayene ücretleri çıkıyor. Olayın şaşkınlığını yaşıyoruz.” Dedi.
Akköprü eczanesi çalışanları ise, Durumun eczaneler üzerinde olumsuz bir etki yarattığını eczanelerin zor durumda kaldığını, bu durumun acilen çözülmesi gerektiğini söyleyerek, aksi takdirde eczane çalışanları ve hasta yakınları arasında ciddi boyutlara ulaşan tartışmaların çıkacağını dile getirdiler.
AYTİN: SORUN ECZANELERDEN KAYNAKLANMIYOR
Eczacı Seda Aytin ise, SGK’nın bu uygulaması karşısında şaşkın olduklarını söyleyerek, “Vatandaş ile eczaneler arasından problemler yaşanmaya başlandı. Vatandaş eczaneye geldiği zaman birikmiş borcu ortaya çıkıyor. Ve vatandaşlar duruma tepki gösteriyor. Biz vatandaşlara sorunun bizden kaynaklanmadığını anlatmaya çalışmamıza rağmen birçok vatandaş tarafından tepki görüyoruz. Buda biz eczacı ve çalışanlarımızı zor duruma sokuyor. SGK’dan bir an önce bu soruna bir çözüm bulmasını istiyoruz.” Dedi.
İÇEN: ECZANELERİMİZDE BİR KAOS ORTAMI OLUŞMAKTADIR
38. Bölge Van Eczacı odası Başkanı Engin İçen ise daha önce SGK ile birçok kez yazışmalar yaptıklarını ancak uygulamanın ne zaman sona ereceği konusundan kendilerine herhangi bir bilgi verilmediğini ifade ederek, uygulamanın birden bire sonlandırılması nedeniyle eczacıların da büyük sıkıntılar yaşadığını belirtti.
İçen, “Yaklaşık 1.5 yıl önce ilimiz büyük bir felaket atlattı. Bu felaketten sonra ilimizde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hasta muayene ücretleri, artı katılım paylarının çıkmaması için doğal afet uygulaması yürürlüğe konuldu. Doğal afet uygulamasında hasta herhangi bir katılım payı, artı muayene ücreti ödemiyordu. Hasta, hastaneye gittiği vakit kendisinin depremzede olduğunu ifade ediyor ve provizyon sistemine doğal afet butonu işaretleniyordu. Aynı hasta eczaneye geldiğinde ilaçlarını depremzede olarak alabiliyordu. Deprem yönetmeliğinde doğal afet prosedürünün 2 yıl olarak sürdüğü söylenmekte, bizde yapmış olduğumuz yazışmalarda ve görüşmelerde doğal afet uygulamasının 2 yıl süreceği en kötü ihtimal Haziran ayında sonlandırılacağı tarafımıza bildirilmişti. Yalnız Sosyal Güvenlik Kurumu bunu dün gece saat 24.00 itibariyle bize haber vermeksizin sonlandırmış durumda. Bunun sonucunda tabi daha öncede 2011’den bu yana hastaneye gidip muayene olan vatandaşların, belli bir kısmının muayene ücretlerinin biriktiği miktarların çok yüksek meblağlara ulaştığı tarafımıza ulaşmıştır. Bunun sonucunda hasta bunu kendisi karşılayamadığı için eczacı arkadaşlarımızla ağız dalaşına ve kavga sürecine girmekte. Bundan dolayı da eczanelerimizde tamamıyla bir kaos ortamı oluşmaktadır. Bunu eğer gidermek istiyorsak Sosyal Güvenlik Kurumunun depremzede olduğunu bildiği bütün vatandaşları bu deprem süresince hastanelerdeki muayene ücretlerini affetmesi veya belli bir takside bölmesi gerekmektedir ki vatandaşlar mağdur olmasın. Biz bunu daha önce kendilerine hem yazılı olarak hem de sözlü olarak ifade ettik. Şimdi bu süreçten sonra yapacağımız tek şey bunu tekrardan Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek. En azından muayene ücretleri belli bir miktarın üzerine çıkan vatandaşların belli bir oran da affedilmesi ya da taksitlendirmesini söylemektir. Bu konuda vatandaşlarımızın eczacı arkadaşlarımızla diyaloga girmesi ya da sürtüşmesi her hangi bir şeyi çözmeyecektir. Çünkü bunu çözebilecek tek kurum Sosyal Güvenlik Kurumudur.” Dedi.
İÇEN: VATANDAŞIN MAĞDURİYETİNDE ECZANELER SORUMLU DEĞİLDİR
Vatandaşların mağduriyetin kendileri ile bir ilişkisi olmadığını söyleyen İçen, vatandaşların SGK’ya dilekçeler ile başvurması gerektiğini belirtti.
İçen, “Vatandaşlarımızın şuanda yapacakları tek şey, eğer ki ilaç almaya giderlerse eczanelerde ya da ilaç almaya gitmeden önce T.C. kimlik numaralarını herhangi bir eczaneye muayene sorgu ekranından ‘acaba benim borcum var mı?’ diye sorup, ne kadar olduğunu öğrendikten sonra Sosyal Güvenlik Kurumuna ya da Sağlık Müdürlüğüne ilgili bir dilekçe ile gidip başvurmaları ‘Şu tarih itibarıyla hastanelerde birikmiş olan muayene ücretlerim bu kadardır depremzede olduğum için bu muayene ücretlerinin mümkünse affedilmesi ya da belli bir oranda taksitlendirilmesini rica ederim’ şeklinde bir dilekçe vermeleri gerekmektedir. En azından burada hiç kimse de sıkıntı çekmemiş olur. Çünkü eczacılarımızın hiçbir şekilde muayene ücretlerini atlatmama, ya da muayene ücretini almama gibi bir durumu söz konusu değildir. Ayrıca eczacılarımızın muayene ücretlerini almamalarını veya bunu başka bir şekilde halletmeleri mümkün değildir.” Dedi.
İÇEN: SGK YAZIŞMALARIMIZA CEVAP VERMEDİ
Yaşanan sorunun hastanelerden kaynaklandığını sözlerine ekleyen İçen şöyle devam etti: “Bizim şuan itibariyle herhangi bir yazışmamız olmadı. Daha önce biz bu doğal afet uygulamasının nihayetinde son bulacağını söyledik. Özellikle bazı sağlık ocaklarında, kamu hastanelerinde ve özel hastanelerde hasta belirtmediği için veya unuttuğu için provizyon ekranına doğal afet butonu işaretlenmiyor. O yüzden bu hastaların bakiyesinde muayene ücreti toplanıyor. Bu ileride karşımıza büyük bir sorun olarak çıkacaktır. Çünkü bazı vatandaşların muayene ücretleri 300, 400 hatta 500 Lirayı aşmıştır. Biz bunları öngördüğümüz için daha önce SGK’ya yazılar yazdık. Ama bizlere herhangi bir cevap verilmedi. Sadece doğal afet uygulamasının yürürlükte olduğu ve zamanı geldiğinde yürürlükten kaldırılacağı tarafımıza bildirileceği söylendi. Biz sözlü olarak Sağlık Müdürlüğümüzle de görüştük bu konuyu. Onlarda yapabilecekleri bir işlerinin olmadığını bu konun tamamıyla SGK’nın inisiyatifinde olduğunu söylediler. Bu konuda bizde ilgili mercilerimize yazışmalarımızı ve konuşmalarımızı bildireceğiz ve kendi önerilerimizi sunacağız. Umarım ki vatandaşın faydasına bir karar alınır.”
Orhan AŞAN-Şehrivan
