Çalışma hayatında yeni dönem bireysel emeklilik sistemi Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi. Asgari ücretle katılımın başlayacağı sistemde devlet katkısı da olacak. Sistemden çıkılabilecek mi? İşte bireysel emeklilik sistemiyle ilgili tüm detaylar...
Bireysel emeklilik tasarruf ve yatırım sistemi yasasına eklenen bir maddeyle 45 yaş altı çalışanların BES'e dahil olmasını öngören yasa değişikliği Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alıyor.
Mevcut BES'te bulunan yüzde 25 devlet katkısı otomatikte de var. Ek olarak otomatiğe geçenler bin lira alacak. Mevcut sistemde bulunan fon yönetim ücreti ve giriş ücreti otomatik BES'te olmayacak. Sadece yıllık aidat alınacak. Yeni Zelanda'dan alındığı halinde işveren katkısı da olduğu için önümüzdeki yıllarda bu olanak da gerçekleşebilir.
1 OCAK 2017'DE BAŞLAYACAK
Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) sonunda yazılı halde Meclis'e sunuldu. 1 Ocak 2017 tarihinde başlayacak otomatik BES'le ilgili en çok gelen soruların başında mevcut bireysel emeklilik sisteminde bulunan çalışanların durumu oldu. Hemen şunu belirtelim ki iki sistem birbirinden tamamen ayrı olduğu için mevcut bir BES fonunuz olsa bile otomatik olarak BES'e ikinci kez dahil olacaksınız. Şimdi birçok çalışan hangi sistemi kullanması gerektiği konusunda ikileme düşecek.
Tabii ki BES bir tasarruf aracı olduğu için her iki taraftaki birikimi günlük yaşamını etkilemeyenlerin hem otomatik hem gönüllü BES'te devam etmeleri mümkün. Ancak eğer iki taraflı birikim sizi zorlayacaksa otomatik BES daha avantajlı gözüküyor. Otomatik sistem de gönüllüde olduğu gibi birikiminizden tam anlamıyla yararlanmanız için 10 yıl sistemde kalmayı ve 56 yaşında emekliliği şart koşuyor. Ancak mevcut BES ve otomatik BES karşılaştırıldığında mevcut sisteme göre otomatik BES'in 3 avantajının olduğu görülüyor. Öncelikle mevcut BES'te bulunan yüzde 25 devlet katkısı otomatikte de var. Ek olarak otomatiğe geçenler devletten bonus olarak bin TL alacak. Bu ilk avantaj. İkinci olarak mevcut sistemde bulunan fon yönetim ücreti, giriş ücreti otomatik BES'te olmayacak. Sadece yıllık aidat alınacak. Bu da kişilere önemli bir maliyet avantajı sağlayacak. Son olarak otomatik sistemin Yeni Zelanda'dan alındığı halinde işveren katkısı da var. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda otomatik BES'e işveren katkısı da gelebilir.
ÇALIŞAN 2 AY İÇİNDE SÖZLEŞMEDEN CAYABİLECEK
Çalışan, emeklilik planına dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi müteakip 2 ay içinde sözleşmeden cayabilecek. Cayma halinde, ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte 10 iş günü içinde çalışana iade edilecek.
Şirket, cayma süresince ödenen katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlayacak şekilde fon yönetiminden sorumlu olacak. Cayma hakkını kullanmayan çalışan, belirlenecek hallerde katkı payı ödemesine ara verilmesini talep edebilecek. Bu madde kapsamında bir emeklilik sözleşmesi bulunan çalışanın işyerinin değişmesi halinde, yeni işyerinde bu madde kapsamında bir emeklilik planı varsa, çalışanın birikimi ve sistemde kazandığı emekliliğe esas süresi yeni işyerindeki emeklilik sözleşmesine aktarılacak.
Yeni işyerinde emeklilik planının bulunmaması halinde çalışan, talep ederse önceki işyerinde düzenlenmiş sözleşme kapsamında katkı payı ödemeye devam edebilecek; talep etmezse emeklilik sözleşmesi sonlandırılacak.
BİN LİRA DEVLET KATKISI
Çalışan adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı payları üzerinden devlet katkısı sağlanacak. Çalışanın cayma hakkını kullanmaması halinde, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, bin lira ilave devlet katkısı sağlanacak. Bakanlar Kurulu, bu tutarı yarısına kadar artırmaya veya yarısına kadar azaltmaya yetkili olacak.
Emeklilik hakkının kullanılması halinde, hesabında bulunan birikimi en az 10 yıllık, yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana, birikiminin yüzde 5'i karşılığı ek devlet katkısı ödemesi yapılacak.
Çalışan katkı payının takip ve tahsil sorumluluğu şirkete ait olacak.
Şirketlerce, fon işletim gideri kesintisi dışında başka bir kesinti yapılamayacak.
İşverenin yükümlülüklerine ve yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması halinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 100 lira idari para cezası uygulanacak.
Düzenleme, 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecek.
