ŞEHRİVAN EKONOMİ: ÖNDER ALTINAL - İran ile ilişkiler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son ziyareti ile bir adım daha ileriye taşındı. Kapıköy’ün modernizasyonunun tamamlanmasıyla 24 saat açık kalacak olan Kapıköy’ün büyük bir hareketlilik yaşatması bekleniyor. Fakat Van-İran ilişkilerini iyi bilen bir ismin önerisi Van ile uçuşların da başlatılması ve Van’ın bir aktarma merkezi olması.
İranlılar’ın Van’a girişlerde rekor kırması, Kapıköy’ün modernizasyonunda sona gelinmesi son olarak da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmelerinden sonra kapıların 24 saat açık kalması Van’ı tam anlamıyla umutlandırdı. İran pazarından faydalanma konusunda önemli bir süreçten geçen Van’ın durumunu bu kez İran pazarını en iyi bilen isimlerden olan Urmiye Sanayi Ticaret Odası Başkanvekili Samed Poursultani, Şehrivan’a değerlendirdi. Van’daki turizm fuarına katılan ve fuar için üç bine yakın İranlının Van’a giriş yaptığını söyleyen Poursultani, Van’ın bu potansiyelini katlayabileceğini belirterek Urumiye-Van uçuşlarının başlaması gerektiğini vurguladı. Poursultani ayrıca, “Van havalimanı şu anda Türkiye içinde Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve Antalya’ya da direkt uçuşlar var. Van bu anlamda bir aktarma merkezi olabilir.” Diye konuştu.
Kapıların 24 saat açık kalması ve ekonomik anlamda ticaretin artırılması yönelik konuşmaların ve 2 ülke cumhurbaşkanlarının görüştüğü bu günlerde, Van’ın İran’dan daha fazla yararlanması konuşulmaya başlandı. Sadece Türkiye tarafında değil İran tarafından da bu konuşmalar daha baskın bir şekilde hissedilmeye başladı. Yapılan görüşmeler ve yapılan açıklamalardan bir tanesini de Urmiye Sanayi, Madencilik, Ticaret ve Tarım Odası Başkanvekili Samed Poursultani gazetenize Şehrivan’a yaptı.
PROTOKOL KAPSAMINDA KOMİTE KURULDU
İlk olarak Urumiye ile Van Ticaret ve Sanayi Odaları arasında yapılan işbirliği protokolüyle ilgili konuşan Poursultani, “Öncelikli olarak Van TSO Başkanı Necdet Takva ve yönetim kuruluna teşekkür ederim. 4 yıl önce Urumiye Odası olarak Van TSO ile bir işbirliği yaptık. Bu işbirliği kapsamında bir protokol imzaladık. İmzalanan protokol kapsamında bir komite oluşturuldu. Bu komite sınırdaki sorunlarla ilgilensin, ayarlamalar yapsın ve görüşmeler yapsın. Sonrada bu sorunları komitede gündeme getirsin ve sorunlara çözüm bulunsun.” Dedi.
POURSULTANİ: BİZ DE YAKINDA AÇACAĞIZ
Protokol kapsamında odalarda ülkeleri temsilen ofisler kurulduğunu söyleyen Poursultani şöyle devam etti: “Yapılan bu protokol kapsamında hem Van odasında hem de Urumiye odasında odaları temsilen ofislerin açılmasına karar verildi. Her iki tarafın tüccar ve esnafları bu ofislerde gerekli işlemlerini rahatlıkla yapabiliyorlar. Van TSO odası bu konuda hızlı bir şekilde davrandı ve burada ofis açıldı. Bizde Urumiye’de yeni bir bina yapıyoruz. Bizde yakın zaman Van TSO ofisini odamızda açmayı hedefliyoruz. Biz de aynı hizmeti Urumiye Odası’ndan vereceğiz.”
“OFİSİN TÜCCARA KATKISI ÇOK BÜYÜK”
Van TSO’da açılan ofisten çok memnun olduklarını söyleyen Poursultani, “Biz Urumiye Odası olarak açılan bu ofisten çok memnunuz. Tüccarımız ve esnafımızın en ufak bir sorunu olduğu zaman bu sorunun çözümü için çaba gösteriyoruz. Bu ofislerin açılmasından sonra bizim sınır ticaretimiz iyi gelişmeler oldu. Bu iyi ticaret gelişmeleri daha da sağlamlaştı. Bizim STM’lerimiz veya gümrükteki resmi mal giriş çıkışlarında e-sertifika belgesi var. Bu belgede daha önce sorunlar yaşıyorduk. İran’dan yanlış sertifikalar verilir ve sorunlar meydana geliyordu. Yaptığımız çalışmalar sonucunda kendi odamızda bunu konuştuk ve sorunu çözdük. Şimdi tüm tüccarlar bir mal aldıkları zaman bu belgenin doğruluğunu odadaki siteden de teyit edebiliyorlar. Bu bana göre tüccar için önemli bir imtiyazdır.” İfadelerini kullandı.
İRAN’DA BÜTÇE AYIRDI
Kapıların modernizasyonu için İran tarafından bütçe ayrıldığını ifade eden Poursultani şu ifadeleri kullandı: “Yaptığımız görüşmeler doğrultusunda Esendere Gümrük Kapısının açılması konuşuldu. O gümrük kapısının açılması konusunda Van TSO ve Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası büyük mücadeleler verdi. Bu konuda kendilerine teşekkür ederiz. Hızlı bir şekilde kapı açıldı, umarım devamında yapılacak olan çalışmalar ile İran tüccarı buradan daha fazla faydalanacaktır. Kapı için aynı işler kapsamında İran tarafında da bütçe belirlenmiş. Ancak halen işlere başlanmamıştır.”
POURSULTANİ: UÇAK KONUSU ÇOK ÖNEMLİ
Van’da düzenlenen Turizm ve Seyahat Fuarı’na katıldıklarını söyleyen Poursultani, “Urumiye odası olarak Van’da düzenlenen 8. Turizm ve Seyahat Fuarı’na davet edildik. Fuara katıldık. Fuara geldiğimiz gün Razi Kapısında büyük kuyruklar gördük. Yaklaşık 3 bin kişilik İranlı kapıdan giriş yaptılar. Ancak bu gelişlerde kapıda zorluklar yaşanıyor. Kapıdaki bu sorunlardan dolayı Urumiye ile Van arasında bir uçak seferi başladı. Ancak bu da devam etmedi. Her iki ilin valileri sağ olsun bizlere yardımcı oldular ve bu iş yapıldı. Bu yardımı yeniden bekliyoruz. Uçak konusu çok önemli bir konu ve buna sahip çıkılması gerekiyor. Uçağın hem İran tarafına hem de Türkiye tarafına gidiş gelişlerde önemli menfaatler var. Her iki tarafta bundan karlı çıkıyor. 25 yıldır ben Van’a gidip geliyorum. 25 yıldır Van’a gidiş gelişlerde hızlı olarak uçak gibi hızlısını ve rahatını görmedim.”
“KAR EDEYİM AMACI BİR KENERA BIRAKILDI”
Van’ın son yıllarda kendini çok geliştirdiğini söyleyen Poursultani, Vanlıların İranlılara olan ilgisinin de güzel olduğunu ifade etti. Poursultani, “Van’ın ulaşım açısında yolları belediyeler ve diğer yetkililer tarafından çok iyi yapılmış. Turizm deki eğitim anlamında Van’da önemli gelişmeler ve yükselmeler var. Esnaf kendi faydası için elemanlarına iyi eğitimler verdi. Otel hizmetlerine baktığımız zaman İranlı misafirlere karşı çok güzel bir karşılamaları var. Burada var olan eksiklikler giderilmiş. Yemek, taksi ve diğer alanlarda İranlılara karşı olan ilgi kendi menfaatleri doğrultusunda çok iyi bir seviyeye getirilmiş. Kanuni yollar ile yapılan bu çalışmalar çok iyi olmuş. Vanlılar artık sattıkları malzemeleri ucuza satıyor, az kar ediyor ama çok sat. Bu laf Van’da şu anda istenilen seviyeye gelmiş. İnsanlar sadece bir kere kar edeyim ama pahalıya satayım demiyor. Bu çok önemlidir.” Dedi.
“İRAN’IN POTANSİYELİ VAR” DEDİ
Van esnafının tüccarın kıymetini anladığına dikkat çeken Poursultani şöyle devam etti: “Çok fazla turist Van’a geldiğinde, Van’daki esnaf ve tüccarlar bunun kıymetini çok iyi anladılar. Açık bir şekilde söylemek gerekirse, Vanlılar artık İranlıların bir kereliğine değil her zaman Van’a geldiğini ve gelebileceğini gördüler. Biz de bundan çok memnun oluyoruz. Bu bizleri mutlu ediyor. Sadece 2 günde 3 bine yakın insanın Van’a gelmesi önemli bir örnektir. İran’da bu potansiyel var. Bu potansiyellerde daha fazla da istifade edilebilir.”
“VAN AKTARMA MERKEZİ OLABİLİR”
Van’ın havalimanıyla ilgili de konuşan Poursultani, Van’ın bir aktarma merkezi olabileceğini ifade etti. Poursultani, “Van havalimanı şu anda Türkiye içinde Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve Antalya’ya da direkt uçuşlar var. Bunu dışında aktarmayla da diğer illere uçuşlar var. Zaman zaman günlük 14, zaman zaman ise 20’nin üzerine uçuş oluyor. Bu önemlidir. Van bir aktarma şehri olduğu için Urumiye, Tebrik, İsfahan ile uçak seferleri yapılabilir. Bizim bundan faydalanmamız gerekiyor. Van’a ya da Türkiye’nin diğer şehirlerine giden İranlılar arasında çocuklar ve yaşlılar olduğu zaman gümrükte çok bekleyemiyor. Bu yüzden uçak seferleri hayata geçirilmeli ve insanlar uçak ile istedikleri şekilde daha rahat gidebilmelidir. Van bu anlamda bir aktarma merkezi olabilir.” Diye konuştu.
“VAN TSO’NUN BÜYÜK EMEKLERİ VAR”
Van’a gelen İranlıların sayısıyla ilgili de bir değerlendirme yapan Poursultani şöyle konuştu: “Aldığımız verilere göre Nevruz Bayramı’ndan bu zamana kadar 350 bin İranlı Van’a gelmiş. 700 bini aşkın İranlı Türkiye’ye gelmiş. Bu potansiyeli bir miktar daha desteklememiz gerekiyor. Burada Van TSO’nun büyük emekleri var. Van TSO oda bünyesinde Farsça dil kursları başlattı. Bunun dışında eğitim kursları devam ediyor. Eğitimlerin yanı sıra Van TSO bizimle her dakika işbirliği yapıyorlar. Her hangi bir sorun olduğu zaman bir araya gelir ve ne yapabiliriz diye fikir alışverişinde bulunuyoruz.”
POURSULTANİ: TÜRKLER DE İRAN’A GELSİN
“Türkiye’deki insanların İran’a gelmesini istiyoruz” diyen Poursultani, “Ben sizin aracılığınızla birde istekte bulunmak istiyorum. Bizde aynı şekilde Türkiye’den turist gelmesini istiyoruz. Nasıl İranlılar Türkiye’ye geliyor, Türkiye’deki vatandaşların da İran’a turist olarak gelmesini istiyoruz. Hedef henüz istediği seviyeye gelmiş değil. İran ile Türkiye’nin yakın şehirlerinden gelen insanlar tüccar olarak geliyorlar veya çok az sayıda akrabalık gidiş-gelişleri var. Bizim de yardıma ihtiyacımız var. Bizde bu anlamda sizden turist bekliyoruz. İnşallah bu da istenilen seviyeye geliyor.” Dedi.
VALİ ZORLUOĞLU’NA BAŞARI DİLEDİ
Van kara ve havayolunun yanı sıra demiryolu avantajının da olduğuna işaret eden Poursultani şu ifadelere yer verdi: “Sizin Van’da demiryolu avantajınız var. Bu da önemli bir avantajdır. Tüccarlar istedikleri zaman buradan tüm Türkiye ve Avrupa’nın birçok ülkesine buradan malzeme gönderebiliyor ya da alabiliyor. Bu Van için önemli bir avantajdır. Fuarda Van Valimiz ile görüşme ve tanışma imkanımız oldu. Kendisi Van’da yeni görevine başlamış. Kendisine yeni görevinde başarılar diliyoruz. Umarız Van’ı daha yukarıya taşırlar.”
“ALTYAPIYI DEVLET HAZIRLAYACAK”
Kurdukları komitelerde devletten de yöneticileri beklediklerini söyleyen Poursultani, “Biz komiteler olarak bir araya geliyor ve görüşmeler yapıyoruz. Ancak devlet adamlarının da komitelere girmesini ve burada olmasını istiyoruz. Bizim sorunlarımızı çözüme yönelik devlet yetkililerinin de komitede yer alması gerekiyor. Altyapıları devlet bizim için ayarlayacak. Bizde gerekli görüşmeleri zaten sağlıklı yapıyoruz. Devlette bunun içine girdiği zaman çok daha verimli işler yaparız. Bizim Van ile Urumiye arasındaki komite çok önemlidir. Bizim Türkiye’de başka böyle bir komitemiz yok. Diğer şehirlerle de bu tür işbirliği ve komiteleri yapmak isteriz. Turizm, ticaret ve sanayi konusunda gerekli tüm görüşmeleri yaparız.” Şeklinde konuştu.
“KAPIMIZ TÜCCARA HER ZAMAN AÇIKTIR”
Devlet yetkilileri ile birlikte işler daha kısa sürede çözeceklerini söyleyen Poursultani son olarak şunları söyledi: “Bizim işimiz komitelerde var olan sıkıntıları toparlamak ve gündeme getirmek. Ancak bizim içimizde devletten yetkili insanlar olduğu zaman var olan sorunları ve işleri hemen anında çözebiliriz. Zaman bizim için en değerli şeydir. Biz yapılması gereken işler konusunda çok geç kaldık. 25 yıl boyunca konuştuk, altyapımız, gümrük yok gidiş ve geliş yok dedikçe yaşlandık. Biz yaşlandık inşallah var olan sorunlar kısa sürede çözülür ve gençlerimiz, geleceğimiz daha rahat bir hayat geçirirler. Bu konuda Urumiye ile Van ticaret odasının kapıları her zaman tüccara açıktır. Biz insanların sorunu her zaman dinlemeye hazırız. Odalarda arkadaşlıklar kazanıyoruz ama en fazla zamanlarımızı da orada kaybediyoruz. Biz tüccarın emrindeyiz. Ne tür sıkıntılar olursa bize aktarsınlar bizde buna çözüm bulmaya hazırız.”
