ŞEHRİVAN ÖZEL: ORHAN AŞAN : Yeni yıl ile ilgili beklenti ve temenniler dillendirilmeye devam ederken Van özeli için ise uzman isimlerden özellikle ekonomi anlamında kritik uyarılar geldi. 2018 yılının ekonomik anlamda ilk değerlendirmesini Şehrivan Gazetesi aracılığı ile yapan Van Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (SMMMO) Başkanı İbrahim Şahin, Van adına tedbir alınması gereken uyarılarda bulundu. Van’ın ekonomisini en iyi bilen ve sık sık görüşlerini paylaşan önemli isimlerden biri olan Şahin, 2017’de büyük sıkıntıları atlatan Van için 2018’de durumun daha riskli hale gelebileceği uyarısın yaptı. Özellikle vergi borçları ve depremden kalma diğer borçlarını terkin etmeyen ve 2018 itibariyle ödemeye başlayacak olan Van esnafların ve iş adamlarının iflasın eşiğine gelebileceği yorumunu yapan Şahin bu konuda acilen kısa, orta ve uzun vadede tedbirler alınması gerektiğini belirtti. Vergi konusunda özellikle uyarılarda bulunan Şahin, kentin ekonomisi adına yapılması gereken diğer konularda fikirlerini paylaştı.
2017’de depremden kalan borçlar ve bazı noktalarda sıkıntılar yaşasa da İranlılar’ın gelişi ve inşaat sektörü gibi artışlardan dolayı iyi bir yıl geçiren Van’ı 2018’de daha zorlu bir yıl bekliyor. Hükümetin de önemli tedbirler aldığı ve zor geçeceği mesajını verdiği yeni yıl için Van’ın ekonomik gidişatını en iyi bilen isimlerden birisi olan İbrahim Şahin’den de önemli uyarılar geldi.
2018 YILI ZORLU GEÇECEK
Büyük bir ekonomik krizin yaşandığı 2017 yılından çıktığımız bu günlerde açıklama yapan yetkililer 2018 yılı içinde pek umutlu konuşmuyor. Kentin para giriş ve çıkışlarını yakından takip eden Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası 2018 yılının daha da zorlu geçeceğini duyurdu. Başkan İbrahim Şahin’e göre 2011 yılından bu yana ertelenen ve bu ay itibariyle ödenmesi gereken vergi borçlarının esnaf ve tüccarı ciddi bir krize sürükleyecek. 2017 yılından ülke ve Van için pek parlak geçmediğini anlatan Şahin, İran pazarının iyi değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Şahin, “İranlıların bir nebze ekonomik canlılık getirmesine rağmen kentimizdeki ekonomik yapı çok da iç açıcı değil. Nedeni de bizim gibi kentlerde yatırımın olmadığı, fabrika üretim tesislerinin olmadığı, daha çok cari harcamalara yönelik memur ve işçi maaşlarıyla ayakta duran kentler olmamız hasebiyle kente ekonomik bir kazanım sağlamıyor. Bu açıdan 2017 yılının bizim açımızdan çok iyi geçtiğini söyleyemeyiz.” Dedi.
ŞAHİN: ESNAF KEPENK İNDİREBİLİR
Ocak ayı itibariyle Van esnafının cebinden ciddi bir nakit para çıkışı olacağını aktaran Şahin şöyle konuştu: “2018 yılında ödenmesine başlanacak vergi mükelleflerinin vergi borçları 30 taksitle 6 ayda ödenecek. İlk taksitlerde bu ay içerisinde başlayacak. Dolayısıyla 2011 yılından bu yana bekleyen vergi borçları her ne kadar faizsiz de olsa bu ay ödenecek. Çok ciddi bir borç birikmesi var. İnsanlar bu borçlarını bu ay ödemek zorundalar. Dolayısıyla bu insanların cebinden ciddi bir nakit çıkışı olacak. Getirinin yanında götürünün fazla olması ciddi sorunlar oluşturacak.”
CİDDİ VERGİ BORÇLARI VAR!
“Van bu tempoyla giderse 2018 yılında yatırımların yapılmayacağını varsayarsak ciddi sıkıntıların yaşanacağını düşünüyorum. İnsanların birçoğu iş yerlerini terk edecek kapatacak. İflas etme noktasına gelecek. Şu an da insanlar vergi dairesine gittiği zaman hiç hayal etmedikleri borçlarla karşılaşıyor. Bu insanlar 5 buçuk yıl rahat bir süreç yaşadığı için şimdi ödemeler konusunda ciddi sıkıntılar yaşayacak. Eğer ciddi bir kazanç yoksa normal sermayelerinden tüketecekler. Bu nedenle 2018 yılında devlet yatırımları artarsa bu krizin biraz daha aza ineceğini düşünüyorum. İran’da da ciddi sıkıntılar var. Eğer bu durumda böyle devam ederse kentimiz 2018 yılında ciddi bir zorlu süreç bekliyor olacak.”
VAN’IN KURTULUŞ REÇETESİNİ AÇIKLADI
Mali müşavirler olarak yaşanan krize en büyük şahit olduklarını anlatan Şahin, “Bizler mali müşavirler olarak şu an da kentin bütün tüccarlarının hesaplarını bizler yapıyoruz. 2017 yılında daha önce almış olduğumuz ücretlerimizin bir kısmını alamadık. Esnafın durumu ortada bu nedenler ücretlerimizi bile alamadık. Özellikle kamu kurumlarından iş alan müteahhitler ve iş adamları paralarını alamadıklarını söylüyorlar. Yine tüketim malzemesi satan esnaflarda aynı sorunu yaşıyor. İranlı vatandaşların gelişi de çok etki etmedi. Bu nedenle ciddi sıkıntı yaşandığını görüyoruz. Van’ın kurtuluş reçetesini uzun, orta ve kısa vadede yapılacak işlemlerle başarılı olur. Kısa vadede yanı başımızdaki ülkelerle ticaretin gelişmesi etkili olur. Orta ve uzun vadede ise kesinlikle yatırımların bölgede yapılması gerekiyor.” Dedi.
ŞAHİN: TEŞVİKLER ETKİSİZ KALDI
Cazibe merkezleri kapsamında sunulan teşviklerin etkili olmadığını söyleyen Şahin, şöyle konuştu: “Bizim bölgemizi cazibe merkezleri kapsamında teşviklerle cezbetmeye çalıştılar. Fakat baktığımızda 6. Bölge teşvikleri bu bölgede çok da etkili olmadı. Nedenlerinin başında da güvenlik meselesi geliyor. Ardından bölgemiz çok farklı yansıtılıyor dışarıdan. Dolayısıyla burası bizim ülkemiz. Bana göre Van İstanbul ve İzmir’den daha güvenli bir şehir ama yansıması yanlış olunca insanlar sanki bu bölgede çok farklı şeyler varmış gibi kaçıyorlar. Yeniden yapılacak teşvikler kentin dinamikleriyle yapılmalı. Oturulup konuşularak çözülmelidir.”
BU YATIRIMLAR VAN ADINA OLUMLU!
“Ankara’daki bürokratlar teşvik hazırlarken, gelip buradaki yerel unsurlarla programları hazırlamalıdır. Bu bölgemize çok ciddi katkılar sağlayacaktır. Bölgemiz yatırımlarla gelişir. Yüzlerce kişinin istihdam edileceği yeni yatırımlar bölgeye heyecan katacaktır. Tüm bunlar yapılırsa Van gelişir ve güçlenir. Mesela 2 tane çağrı merkezi ilimizde kuruldu. Bu yatırım Van için olumlu bir yatırımdır. Binlerce insan burada istihdam ediliyor. Çağrı merkezilerini Van’a kazandıranlara da teşekkür ediyoruz.”
“VAN’DA GÜVENLİK SORUNU YOK”
Hemen hemen her platformda dile getirilen kentin güvenlik konusunda da açıklamalarda bulunan Başkan İbrahim Şahin, “Bu kentte gerçekten bir güvenlik sorunu yok. Ama özellikle Valilik, Belediye ve buna benzer kurumların önlerinde barikat ve duvarların görüntüsü bile bu kentte korku salıyor. Bu yapıların bir an önce kalkması lazım. Bizim ülkemizde güvenlik sorunu olduğunu düşünmüyorum. Özellikle Van merkezde güvenlik sorunu yok. Ama güvenlik sorunu olduğu algısı yaratılıyor. Bana göre bu algının bir an önce kaldırılması lazım. Buraya gelecek insanların yatırım yapmalarına teşvik sağlanmalı. Ben iş adamı olsam Van’a geldiğim zaman barikatları gördüğümde hemen geri giderim. Burada bir sorun olduğu algısı oluşur bende. Yetkililere sizin aracılığınızla seslenmek istiyorum. Bir an önce bu duvarların kaldırılması gerekiyor. Bu duvarların ve barikatların kaldırılması kentte güvenlik sorununun olmadığının yansımasını yaratmamız lazım.” Dedi.
“VAN’IN TANITIM LOBİSİNE İHTİYACI VAR”
En büyük yatırımın tanıtım olduğunu ifade eden Şahin, tüm dinamiklerin bir araya geldiği bir tanıtım lobisinin oluşturulması gerektiğini anlattı. Tanıtım konusunda Van’ın çok geri planda kaldığını ifade eden Şahin şöyle konuştu: “Kentin tanıtılması anlamında da çok ciddi sorunlarımız var. Kentimizin maalesef bir tanıtım lobisi yok. İstanbul ve Ankara’ya baktığımızda Van’ın ismini yansıtan birçok vakıf olduğunu görüyoruz. Ama maalesef bu derneklerimiz ve vakıflarımız ilimizin genelini kapsamıyor. Bir yere sırtlarını dayamaya çalışıyorlar. Kentin mutlak şekilde bir envanterinin çıkarılması lazım. Vanlı olup da dışarıda yaşayan onlarca bürokratımız, bilim adamımız, tüccarımız ve esnafımız var. Bu insanları Van’a getirip Van’ın lobisini oluşturabiliriz. Kentin tanıtım lobisini oluşturmamız lazım.”
“VAN’I ÇOK DA İYİ TANITAMIYORUZ”
Mutlaka kentimizle ilgili tanıtımlar yapılıyor, bunu yok sayamayız. Fakat demek ki yeterli değil. Biz zaman zaman toplantılarda Van’ın farklı tanındığını görüyoruz. Ama insanlar buraya geldiklerinde bakış açıları ciddi bir şekilde değişiyor. Demek ki biz hepimiz Van’ı iyi tanıtamıyoruz. Eksiklerimiz ve kusurlarımız var. O zaman Van’ın bütün oda ve STK’larıyla birlikte Van’ın temsiliyetini sağlanması anlamında çalışmalar yapmamız gerekiyor. Bireysel olarak değil tümden Van’ın envanterini ortaya çıkararak tanıtım lobisi oluşturmamız lazım.”
“İRANLI TURİSTLERE SAHİP ÇIKMALIYIZ”
2017 yılında kente ciddi bir ekonomik kazanç sağlayan İranlı turistlere sahip çıkılması gerektiğini anlatan Başkan İbrahim Şahin sözlerini şöyle tamamladı: “İranlıların Van’a gelişlerini yönetimden kaynaklanan sıkıntı ve sorunları kente gelerek daha özgür platformlarda yaşamanın bir sonucu olarak görüyorum. Van’a gelen her bir İranlı turistimiz ciddi bir ekonomik katkı sağlamaktadır. Bu insanlara iyi sahip çıkmamız lazım. Hem kamu kurumları hem de bütün kesimlerin bu turistlere yardımcı olması lazım. İlimizde yapacakları bütün etkinliklerde bedelsiz olarak bütün alanlarımızı açmamız gerekiyor.”
“KENT AYAKTAYSA BUNU İRANLILARA BORÇLUYUZ”
“Her gelen İranlı turistin kentimize 100 dolar bıraktığını varsayarsak, ekonomiye çok ciddi bir katkısı olduğunu görüyoruz. Gelen misafirlerimize her anlamda sahip çıkmalıyız. Kentte yapacakları etkinliklere de katkı sunmamız lazım. Bugün kentimizde ekonomi biraz ayakta durmuşsa bunu gelen İranlı turistlere borçluyuz. Van’ın tüm kesimleri bu alandan para kazanıyor. Sermayelerini buraya getirmeye çalışmaları bile var. İranlıların bu kente değer kattığını düşünüyorum. Ne olursa olsun bu insanlara sahip çıkmalıyız. Ticaretteki ilişkilerimizi daha da çok geliştirmemiz gerekiyor.”
