ŞEHRİVAN SEÇİM: ÖNDER ALTINAL - Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri tamamlandı. Pek, Van’da hangi partiden kimler vekil seçildi? Yeni dönemde ve yeni sistemde hangi isimler mecliste Van’ı temsil edecek? Kesin sonuçlarla birlikte kim kaybetti, kim kazandı. Partilerin oy kazançları ve oranları tablolara nasıl yansıdı? İşte detaylar...
24 Haziran seçimleri flaş sonuçlarla tamamlanırken, aylardır gündemi meşgul eden temsiliyet haritası da şekillenmiş oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin ilk başkanı olduğu seçimde Erdoğan’ın oy oranı yüzde 52,58 olarak açıklandı. İnce’nin yüzde 30’un üzerinde oy aldığı seçimlerde HDP barajı aşarak meclis aritmetiğini bir kez daha değiştirdi. İYİ Parti’nin, SP’nin meclise yeni dahil olan partiler olarak yer aldığı seçimde CHP’nin Batı’daki düşüşü, HDP’nin Batı’da yükseliş yapıp Doğu-Güneydoğu’da oy kaybetmesi çok konuşuldu. Van ve bölge illerin bir çoğunda oy kaybeden HDP bu bölgede vekillikler de kaybederken bu kayıplardan birisi de Van’da oldu. HDP’nin oy ve oran düşürdüğü Van’da AK Parti çok küçük bir oranda yükseliş sağlamasına rağmen 3’üncü vekili kazanmayı başardı. Cumhur ittifakı ile birlikte Van ve bölgede oy yükselten AK Parti ve MHP bölgenin değişer haritasında kilit rol oynadı. 8 vekil ile TBMM’de temsil edilecek Van’da bir taraftan sonuçlar konuşulurken, öte taraftan yeni isimler konuşulmaya başlandı. Sonuçlar açıklanır açıklanmas hem AK Parti hem HDP kutlamalar yapmaya başlarken Ak Parti seçimin ardından ikinci bir kutlama gerçekleştirerek yeni vekillerini halk ile tanıttı.
24 Haziran seçimleri önceki gün seçmenin sandığa gitmesiyle tamamlandı. Türkiye’de bulunan 56 milyon seçmenin 49 milyonu sandığa gitti, oy kullandı. Yapılan seçimin ardından Ak Parti Türkiye geneli 295 milletvekili çıkarırken, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 146, Halkların Demokratik Partisi (HDP) 67, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) 49 ve İYİ Parti ise 43 vekil çıkardı. Meclis koltuk dağılımına göre Ak Parti ile MHP’li Cumhur İtifakı 344, CHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi ise meclise 189 vekil ile gitmeyi başardı. Her hangi bir itifakta yer alamayan HDP ise meclise Türkiye’nin 3’üncü büyük parti olarak 67 vekil götürdü. Peki, Van’da ne oldu. Ak Parti ile HDP’nin yarıştığı Van’da bir öncesi seçime göre 1 farklılık oldu. Ak Parti vekil sayısını 3’e yükseltirken, HDP ise 5 vekil çıkar. İşte rakamlarla Türkiye ile Van seçimi ve Van’ın çıkardığı vekiller...
VEKİL SAYISI 7-1’DEN 6-2’YE GELDİ
7 Haziran 2015 seçimlerinde Van’da Ak Parti’den sadece Burhan Kayatürk’ü meclise gönderirken, alınan erken seçim kararının ardından 1 Kasım seçimlerinde Ak Parti’de Beşir Atalay ve Burhan Kayatürk’ü meclise gönderdi. Bu dönemde HDP, 7 Haziran’da 7 milletvekili Van’dan meclise gönderdi. Bu isimler; HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ Şenoğlu, Lezgin Botan, Yurdusev Özsökmenler, Adem Özcaner, Tuğba Hezer, Selami Özyaşar ve Remzi Özgökçe oldu. 1 Kasım da ise HDP hemen hemen aynı isimler olan; Figen Yüksekdağ Şenoğlu, Lezgin Botan, Nadir Yıldırım, Tuğba Hezer Öztürk, Adem Geveri ve Bedia Özgökçe Ertan’ı meclise gönderdi.
AK PARTİ VEKİL SAYISINI ARTTIRDI
7 Haziran seçimlerinin ardından 1 Kasım’da vekil sayısını 1 tane artıran Ak Parti, bu artışını 241 Haziran’da da gösterdi. 1 Kasım’da Atalay ve Kayatürk’ü meclise gönderen Ak Parti, Van’da vekil sayısını yine bir tane artırdı. 24 Haziran seçiminde Ak Parti, Van’da Ankara’ya Osman Nuri Gülaçar, İrfan Kartal ve Abdulahat Arvas’ı gönderdi. 7 Haziran’da 7 vekil alan HDP ise yine düşüş yaşadı ve 5 vekil meclise gönderebildi. Van’da yine HDP Eş Başkanını aday gösterilen Sezai Temelli, Bedia Özgökçe Ertan, Murat Sarısaç, Muazzez Orhan ve Tayyip Temel meclise gidiyor. 5 vekilli HDP, Van’da azda olsa bir oy oranı kaybetti.
HDP’NİN VAN’DAKİ OY ORANI DÜŞTÜ
24 Haziran Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve milletvekilliği seçimlerinde HDP Van’da 5 vekil çıkarırken, Ak Parti, 3 vekil çıkararak 1 Kasım seçimlerine oranla, Van’daki gücünü arttırdı. 24 Haziran seçimlerinde HDP Van’ın 13 ilçesinden 11 birinde liderliği aldı ancak 1 Kasım seçimlerine göre, oylarında düşüş yaşandığı gözlendi. 1 Kasım’da Van’da oy oranı yüzde 65, 53 olan HDP, bu oranı 24 Haziran’da 60’59’a düşürdü.
HDP İKİ 2 İLÇEDE BAYRAĞI AK PARTİ’YE DEVRETTİ
HDP 1 Kasım seçimlerinde Van’ın Bahçesaray ilçesinde yüzde 50,7 oranla lider olmasına rağmen, 24 Haziran seçimlerinde Bahçesaray’da yüzde 37,11’e gerileyerek, liderliği Ak Partiye verdi. Yine Van’ın Gevaş ilçesinde HDP 1 Kasım seçimlerinde 50,4’lük oran alırken, 24 Haziran’da 43,2’ye düştü. Ak Parti ise Gevaş ilçesinde 1 Kasım seçimlerinde 43,9’lük oy oranı alırken, 24 Haziran’da 50,39’a yükseldi. Diğer ilçelerde de HDP 1 Kasım seçimlerine göre 24 Haziran seçimlerinde oy oranında düşüş yaşadı. Ak Parti ise gücünü artırarak ilçelerdeki oy oranında yükseliş elde etti.
AK PARTİ PARTİDE ARTIŞ AZ AMA VEKİL KAZINIMI BÜYÜK OLDU!
AK Parti’nin 1 Kasım 2015’te Van’da elde ettiği 30.30 oranındaki oranı ve 142 bin 436’lık oyu önceki günkü 24 Haziran seçimlerinde yüzde 30.80 oranına geldi. Oy olarak da 167 bin 624 seviyesine kadar yükseldi. HDP’nin oy oranını düşürmesi AK Parti’ye artı 1 vekil olarak katkı sunarken Van 7 Haziran’da 1 düşen, 1 Kasım’da ise 2 olan vekil sayısını uzun 3’e yükseltmiş oldu. Öte yandan MHP’nin 2,89’luk oyunun da Cumhur İttifakı’na eklendiği göz önüne alındığında iki parti Cumhur İttifakı olarak 34,08 oranında toplam oya kavuşmuş oldu.
HDP’NİN 1 KASIM İLÇE OY ORANLARI
Bahçesaray: 50,7
Başkale: 95,7
Çaldıran: 81,8
Çatak: 75,0
Edremit: 61,1
Erciş: 58,2
Gevaş: 50,4
Gürpınar: 70,4
İpekyolu: 59,6
Muradiye: 70,0
Özalp: 87,6
Saray: 85,7
Tuşba: 59,6
AK PARTİ’NİN 1 KASIM İLÇE OY ORANLARI
Bahçesaray: 43,0
Başkale: 2,8
Çaldıran: 14,9
Çatak: 20,9
Edremit: 33,4
Erciş: 36,2
Gevaş: 43,9
Gürpınar: 26,7
İpekyolu: 35,9
Muradiye: 25,9
Özalp: 8,8
Saray: 11,8
Tuşba: 36,2
HDP’NİN 24 HAZİRAN İLÇE OY ORANLARI
Bahçesaray: 37,11
Başkale: 83,32
Çaldıran: 72,17
Çatak: 58,96
Edremit: 54,88
Erciş: 54,39
Gevaş: 43,02
Gürpınar: 54,46
İpekyolu: 53,34
Muradiye: 65,06
Özalp: 84,27
Saray: 77,04
Tuşba: 54,12
AK PARTİ’NİN 24 HAZİRAN İLÇE OY ORANLARI
Bahçesaray: 56,01
Başkale: 12,98
Çaldıran: 23,03
Çatak: 34,68
Edremit: 38,13
Erciş: 39,60
Gevaş: 50,39
Gürpınar: 39,43
İpekyolu: 35,9
Muradiye: 29,30
Özalp: 12,71
Saray: 19,72
Tuşba: 39,06
HDP, Van’da hangi vekilleri seçti? İşte isim isim HDP’nin Van vekilleri:
SEZAİ TEMELLİ
Sezai Temelli, 1963 yılında İstanbul’da doğdu. 1985 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Bölümünden mezun oldu. Aynı fakültede doktora çalışmalarını tamamlayan Temelli, 1986 yılından itibaren önce araştırma görevlisi, sonrasında da öğretim üyesi olarak İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde görev yaptı. ÖES(Öğretim Elemanları Sendikası) ve Eğitim Sen üyesi olarak sendikal mücadelenin de içinde bulunan Temelli, 2016 yılında 675 Sayılı OHAL KHK’sı ile üniversiteden ihraç edildi.
BEDİA ÖZGÖKÇE ERTAN
6 Ocak 1975'te Van'da doğdu. Baba adı Süleyman, anne adı Hanım'dır. Avukat; Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. İnsan Hakları Derneği Van Şubesinin kurucularından olup yönetim kademelerinde görev aldı. Son 3 yıldır da İHD MYK Üyeliği yaptı. Van Bölge Barosu İnsan Hakları Merkezi ve Van Barosu Kadın Hakları Merkezinin kurucularındandır. Baroda, ayrımcılıkla mücadele, mülteci hukuku ve işkencenin önlenmesi alanlarında çalıştı. Ayrımcılıkla mücadele ile ilgili çok sayıda ulusal ve uluslararası eğitimde yer aldı. İnsan Hakları Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı. 2004 Yerel Seçimlerinde Demokratik Halk Partisi listesinden seçilerek Van'ın ilk kadın İl Genel Meclisi Üyesi oldu. Çok iyi düzeyde İngilizce ve Kürtçe bilen Ertan, evli ve 3 çocuk annesidir.
MURAT SARISAÇ
1983 Van Gürpınar doğumlu olan Murat Sarısaç ilk ve lise öğrenimini Van’da tamamladı. Aksaray Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi’nden mezun oldu. 2010 yılında tutuklanarak 5 ay cezaevinde kaldı. DBP Parti Meclisi üyeliği yaptı. Sonrasında DBP İl Eş Başkanı olan Sarısaç kısa bir süre sonra tutuklandı. 16 ay cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edildi. Şubat 2018 yılında HDP’nin 3. Olağan Kongresi’nde Parti Meclisi üyesi seçildi.
MUAZZEZ ORHAN
1972 yılında Başkale^de doğdu. Anadolu Üniversitesi’nden mezun olan Orhan 1992’de halk eğitim bünyesinde usta öğretici olarak görev yaptı. 1998 yılında Ziraat Bankası’nda memur olarak çalıştı. 2002 yılında 100. Yıl Üniversitesi’nde çalışmaya devam etti. OHAL kapsamında 2017 tarihinde açığa alındı ve üniversite yönetimi tarafından ihraç edildi. 2018 KHK ile tekrar ihraç edilen Muazzez Orhan, 2 dönem Eğitim-Sen Van Şubesi yürütme kurulunda kadın sekreterliği görevini yürüttü.
TAYİP TEMEL
1982 Hakkari doğumlu olan Tayip Temel 1999 yılında HADEP gençlik kolları çalışmalarında aktif bir şeklide yer almaya başladı. 2000 yılında politik nedenlerden dolayı Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ndeki öğrenimini yarıda keserek basındaki çalışmalarına başladı. 2011 KCK operasyonlarında tutuklandı. Temel, 2014 yılında serbest bırakıldı. Bırakıldıktan sonra gazeteciliğe devam etti. KHK ile kapatılan Özgür Gün TV koordinatörlüğünü yaptı. Hala gazeteci ve yazarlığa devam etmektedir.
Ak Parti, Van’da hangi vekilleri seçti? İşte isim isim Ak Parti’nin Van vekilleri:
OSMAN NURİ GÜLAÇAR
1965 yılında Van’da doğdu. İlk ve ortaöğretimini aynı ilde bitirdi. İmam-hatip lisesinden mezuniyetinin ardından Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat bölümünden mezun oldu. abancı dil olarak Arapça bilmektedir. Bölge’de Kanaat Önderi olarak tanınan Osman Nuri Gülaçar, 28 yıl imam-hatip olarak görev yaptı. Çeşitli sivil toplum örgütlerinde faaliyet gösterdi. Ensar Vakfı Van Şube Başkanlığı görevinde bulundu. Evli ve 3 çocuk babasıdır.
İRFAN KARTAL
1949 Van doğumludur. İlk, orta ve lise öğrenimini Van'da tamamladı. Yüksek öğrenimini 1973 yılında Ankara Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi (ADMM) İnşaat Mühendisliği bölümünde tamamladı. Eczacı Semra Kartal'ın eşi olan İrfan Kartal, 13,14,15 ve 16. dönem Van Milletvekilliği ve TBMM Başkanlığı yapmış olan Kinyas Kartal'ın öz yeğenidir. 1973 yılından beri birçok sivil toplum kuruluşunda yer alan Kartal, Akil İnsanlar Grubu'nun Van temsilciliği görevinde bulundu. 2 çocuk babasıdır.
ABDULAHAT ARVAS
1969 yılında Van’ın Erciş ilçesinde doğdu. İlköğretimini Erciş’in Yukarı Işıklı köyünde orta ve lise öğretimini ise Van İmam Hatip Lisesinde tamamladı. Bölgede bulunan Arapça eğitim medreselerinde okuduktan sonra merkezde bir süre Kuran Kursu öğretmenliği ve İmamlık vazifesinin ardından, özel şirketlerde idari ve mali işlerde sorumlu yöneticilik görevinde bulundu. Sosyal bilimler, İlahiyat Meslek Yüksek Okulu ve İktisat fakültelerinde ki eğitiminden sonra kısa dönem askerlikle vatani görevini tamamladı. Yurtdışında Petrokimya ve Ekonomi üzerine bir süre eğitim aldıktan sonra, 1999 yılında aktif ticarete atılarak ithalat ve ihracat faaliyetlerinde bulundu. 2001 yılında Van Organize Sanayi Bölgesinde 7.500 m2 kapalı olmak üzere toplam 21.000 m2 üzerine bir fabrika kurdu. 2007 yılında Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesinde Aynı üretim dalları üzerine yeni bir fabrika daha kurdu. 2009 yılında ise Van’da madencilik konusunda ilk adımı atarak ileri teknoloji ile (elmas uçlu sulu sayalama sistem) blok Mermer kesmeyle, ocak işletme faaliyetine başladı. Ayrıca MÜSİAD Van Şube Başkanlığını, Van Ticaret ve Sanayi Odası Yönetimin de Disiplin Kurulu üyeliğini, Van Organize Sanayi Bölgesi müteşebbis heyetinde ise kurul üyeliğini, Van Valiliği Mikro Kredi üyeliğinin yanında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Dernek ve vakıflarında aktif çalışmalarını sürdürmekte, yabancı dil olarak ta Arapça ve Farsçayı biliyor. Evli ve 3 çocuk babası.
