Van'ın Bahçesaray ilçesinde vatandaşlar, atalarından öğrendikleri zeka oyunları satranç ve damayı yeni nesillere aktararak kültürel mirası koruyor.

 

Kent merkezine yaklaşık 110 kilometre mesafede, karlı yüksek dağların çevrelediği yollardan geçilerek ulaşılan ilçede satranç ve dama, vatandaşların vazgeçilmez oyunları arasına girmiş durumda. Yöresel kıyafetleriyle kahvehane ve parklarda satranç ve dama oynayan yaşlılar, çevrelerine topladıkları gençlerle sohbet ederek ilçenin ortasından geçen nehrin kıyısında çaylarını yudumluyor. Vatandaşlar, atalarından öğrendikleri bu oyunları köy, dere kenarı, kahvehane, sokak ve parklarda oynayarak yeni kuşaklara aktarırken boş vakitlerini de değerlendiriyor. Çocuklar da büyüklerini ilgiyle izleyip yaptıkları hamleleri dikkatlice gözlemliyor.

 

"YAŞLI TEYZELERİN SATRANÇ OYNADIĞINI GÖRDÜM"

Kaymakam ve Belediye Başkan Vekili Mehmet Özcan, yaptığı açıklamada, ilçede satranç ve damanın yaygın olarak oynandığını söyledi. Bu durumun kendisini şaşırttığını ifade eden Özcan, "Ben ilçeye geldiğimde bu oyunların yeni oynanmaya başlandığını tahmin ediyordum ancak böyle değilmiş. Osmanlı döneminden beri Bahçesaray'da satranç oynanıyormuş. Açıkçası çok şaşırmıştım. İlçe merkezinde ve tüm köylerinde satranç oynandığını biliyorum hatta yaşlı teyzelerimizin bile satranç oynadığını gördüm." dedi.

 

Özcan, satranç ile daha profesyonelce ilgilenmek isteyen gençlere destek olmaya çalıştıklarını dile getirdi. Bir süre önce Antalya'da liseler arasında düzenlenen satranç turnuvasına gönderdikleri ekibin güzel bir dereceyle döndüğünü anlatan Özcan, şöyle konuştu: "Satranç bu ilçenin bir rengi, keyfidir. Eskiden ahşaptan, kendilerinin kurduğu birtakım mekanizmalarla satranç taşı üreten insanlar da varmış. Gerçekten yaşatılması gereken bir değer. Satranç zaten dünyaca ünlü bir alan. Hazır burada da böyle bir temel varken biz de bu doğrultuda geliştirilmesi ve daha da yaygın hale getirilmesi için elimizden geleni yapmaya çalışacağız."

 

"DEDELERİMİZDEN ÖĞRENDİK, ÇOCUKLARIMIZA ÖĞRETİYORUZ"

İlçe sakinlerinden Mehmet Şirin Yaba ise satranç ve damanın yörede çok eskilerden beri oynandığını belirtti. Yaşlısından genç ve çocuklara kadar herkesin bu oyunlara ilgi gösterdiğini vurgulayan Yaba, şöyle konuştu: "Satranç ve dama oyunlarının hem bizim hem de gençlerimiz için çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Oyun esnasında birçok strateji düşünüyorsun, hamle yapmaya, rakibini yenmeye çalışıyorsun. Bu da zekamızın gelişmesine katkı sağlıyor. Özellikle gençlerimiz başta olmak üzere bu oyuna müthiş bir ilgi var çünkü bence bu biraz da merak işi. Biz babamızdan, dedelerimizden öğrendik şimdi çocuklarımız da bizden öğreniyor. Bazen kadınlar da bize eşlik ediyor, hem izliyor hem öğreniyor."

 

Yaba, belediyenin ücretsiz satranç takımları dağıtarak kendilerine destek olduğunu söyledi. İlçenin satranç tutkunu sakinlerinden 65 yaşındaki İhsan Balık, baba ve dedelerinden öğrendikleri oyunu gelecek kuşaklara aktardıklarını ifade ederek, "Bu oyunlar boş vakitlerimizi eğlenceli hale dönüştürmek için bulunmaz bir fırsat. Çok keyifli oluyor. İnşallah biz de çocuklarımıza, torunlarımıza öğreteceğiz, onlar da gelecek nesillere aktaracak." dedi.

 

Okul çıkışı öğleden sonra çay ocağında satranç ve dama oynayanlarını izleyen ortaokul 6. sınıf öğrencisi Ömer Sabırlı da bu oyunları ailesiyle de oynadığını dile getirdi. 

Editör: TE Bilisim