Torba Yasa ile yürürlüğe giren vergi ve prim affı için geri sayım başladı. Faiz affı ve yapılandırma için vatandaşların 31 Ekim’e kadar başvuru yapması gerekiyor. Van’da ise ciddi tam bir muamma var. 5 yıldır mücbir sebep halinin devam ettiği Van’da esnaf ve tüccar ne yapılandırmaya başvurabiliyor ne de vergi terkinine bel bağlayabiliyor. Haliyle borç olan mükellefler kara kara düşünüyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden (TBMM) geçtikten sonra Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan ve resmi gazetede yayınlanan vergi ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borçlarının yapılandırılmasının detaylarını daha önce Şehrivan’a aracılığı ile paylaşan uzmanlar Van’daki mükelleflerin mücbir sebep halini sonlandırdıktan sonra beyannamelerini sunarak yapılandırmadan faydalanabileceklerini belirtmişti. Fakat mücbir sebebin devam ettiği Van’da 5 yıllık bir borcu olan Vanlı’nın bu borçlarla ilgili terkin umudu da sürerken önemli bir karar vermesi gerektiği belirtilmişti. Uzmanların yapılabilecekler ile ilgili önerilerinden sonra mücbir sebepten dolayı vergilerini ödeyemeyen Vanlıların bu paketten beklentilerini aldık. Vanlılar yapılandırmanın özelde Van için büyük anlam ifade ettiğini ifade ederken, mücbir sebep halinin kaldırılması zorunluluğunun ise yanlış olduğunu söyledi. İşte Van esnafı ve vatandaşının vergi affından beklentileri...
GÜNGEN: BU GİDİŞLE İŞİMİZDEN OLACAĞIZ
Giyimci esnafından Murat Güngen 2011 yılında bu yana vergi ödemelerini yapamadıklarını söyledi. Güngen, “2011 yılında yaşanan depremlerin ardından mücbir sebep halinden dolayı vergi ödemelerimizi yapamıyoruz. Borcumuz gün geçtikçe artıyor. Ödemelerde her geçen gün erteleniyor. Bu gidişle ödemelerimizi nasıl yapacağımızı da bilmiyoruz. Hiçbir birikimimiz yok. Ancak işyerimizde elde ettiğimiz gelirimiz ile günü kurtarmaya çalışıyoruz. Vergi borçlarımızın silinmesi konusunda hükümetin bir çalışma yapması gerekiyor. Yoksa bu gidişle işimizden de olacağız.” Dedi.
AYDIN: BU HALİYLE İŞİMİZE YARAMAZ
Borçların silinmemesi durumunda Vanlıların daha büyük borçlar içinde kalacağını ifade eden minibüsçü esnafından Cihan Aydın ise şunları söyledi: “Van’da ciddi bir borç sıkıntısı var. TOKİ’ler, çekilen krediler, bizim gibi bir iş kurmak için alınan paraların borçlarını ödeyen Vanlılar, borçlarını borçla kapatır hale geldi. Buna birde 2011 yılından bu yana ödenmeyen vergi borçları eklenirse insanlar isyan eder o da yetmez emin olun ki intihar eder. Van’da yıllık ciddi bir ödeme çıkıyor. Özellikle TOKİ ve kredi ödemeleri en büyük borçlardır. İnsanlar bir şekilde bu borçlarını ödüyor. Bugüne kadar toplanan vergi borçları bir anda istenirse ne yaparız bilmiyorum. Van için borçlarda bir af kesinlikle yapılmalıdır. Sizin bahsetmiş olduğunuz af ne yazık ki Van’ın pek işine yaramayacak.”
ŞAHİN: DEVLET MİLLETİNE DESTEK VERMELİDİR
Borçlar için terkinin yapılması gerektiğini söyleyen market yetkilisi Ercan Şahin, yapılandırma yasasının Van’a katkı sağlamayacağını söyledi. Şahin, “Yapılan yapılandırma elbette ki önemlidir. Ben bu yapılandırmayı en ince detayına kadar okudum. Ancak ne yazık ki hiçbir şey anlamadım. Resmen bir şeyleri anlamamamız için yazmışlar. Sadece yapılandırmadan yararlanmak için mücbir sebepten vazgeçmemiz ve tüm beyannamelerimizi vermemiz gerektiğini gördüm. Buda çok zor. Bizim için borçlar çok fazla, ancak bu borcun devlete etkisi o kadar büyük değil. Bizde bu ülke topraklarında yaşıyorsak devlet, milletine gereken desteği vermesi gerekiyor.” Şeklinde konuştu.
IŞIK: VAN’IN İŞİNE YARAMAZ
Gazetemize konuşan vatandaşlardan Hüseyin Işık terkinin olması gerektiğini ancak yapılacak olan terkinin herkesin işine yaraması gerektiğini dile getirdi. Işık şunları söyledi: “Şu an için konuşulan yapılandırma Van’ın işine yaramaz. Vanlıların borçlarını taksitle ödemesi için ilk olarak mücbir sebep halinden vazgeçmesi gerekiyor. Bu ne kadar doğru bilemem. Van için depremden bu yana kalan borçlar için terkin yapılması gerekiyor. Van’ın vergi borcu çok fazla ve Van’da her yıl devlet kasasına giden paralarda çok fazla. Afet konuları adı altında yapılan TOKİ’lerinde parası halen alınıyor ve bu yıllarca devam edecek. Giden paramız çok fazla kazancımız ise çok az. Bu yüzden 4-5 yıllık var olan borçlar bir şekilde affedilmelidir.”
“BUGÜNE KADAR VERGİSİNİ VERENLER NE OLACAK?”
Terkin yapılması durumunda dikkat edilmesi gereken detaylarında olduğunu dile getiren Işık, “2011 yılından bu yana 5 yıl geçti. Bu zaman dilimi içerisinde Vanlılar vergilerini veremedi. Bu yüzden de borçlar biriktikçe birikti. Van için her hangi bir vergi terkini yapılması durumunda dikkat edilmesi gerekenler var. Bugüne kadar vergisini veren memurlar ile bugüne kadar mücbir sebepten dolayı bir kuruş ödemesini yapamayan insanlar aynı tutulmamalıdır. Vergisini bugüne kadar veren vermiş zaten. Ancak af çıktığı zaman bu adamların karı ne olacak? Bu yüzden çıkabilecek her hangi bir vergi terkinin de bu tür detaylara dikkat edilmesi gerekiliyor.” Dedi.
EKİNCİ: VERGİ TERKİNİ ZOR GÖRÜNÜYOR
Vergi borcu ve yapılandırmayla ilgili konuşan Vanlı esnaflardan Şamil Ekinci şu ifadeleri kullandı: “Vergi borcum var. Vergilerimi mücbir sebepten dolayı henüz ödeyemiyorum. Önümüzde şu an iki seçenek var. Ya 31 Ekim’e kadar mücbir sebep kalkacak ve bir şekilde yapılandırmadan faydalanarak vergilerimizi ödemeye başlayacağız. Ya da terkini bekleyeceğiz. Terkinin olması biraz zor görünüyor. Bu yüzden ben 31 Ekim’e kadar tüm beyannamelerin verilmesi ve borçların taksitle bir şekilde ödenmesinden yanayım.”
“HERKES ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYMALI”
Yetkili isimlerden yardım beklediğini de ifade eden Ekinci, “Vergilerin terkin edilmesi konusunda en fazla çalışan ve üzerinde duruna kurum Van Ticaret ve Sanayi Odasıdır. Terkinin olup olmayacağı henüz net değil. Ancak TSO ve diğer yetkili kesimlerin bize yardımcı olmaları gerekiyor. Terkin yapılmayacaksa bile 31 Ekim’e kadar mücbir sebep hali bitmeli ve bizde borçlarımızı bir şekilde ödemeliyiz. TSO ve diğer kesimlerin bildikleri bir şeyler varsa bunları bizimle paylaşmaları gerekiyor. Mağdur olan bir Van var. Bu yüzden herkes elini taşın altına koyması gerekiyor.” Dedi
AĞBAL: SON BAŞVURU TARİHİ 31 EKİM!
Maliye Bakanı Naci Ağbal, yaptığı açıklamada, bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına imkân getiren kanunla esnaftan sanayicilere, işletmecilerden öğrencilere kadar çok geniş bir kesime önemli kolaylıklar getirdiklerini söyledi. Söz konusu düzenleme ile vatandaşlara, kamuya olan borçlarını daha az tutarda ve kolay bir şekilde ödeme imkânı tanıdıklarını aktaran Ağbal, "Mükelleflerimiz, bu tarihi fırsatı kaçırmamak için başvurularını son güne bırakmasın." dedi. Yeniden yapılandırmada başvuru süresinin 31 Ekim'de sona ereceğine dikkati çeken Ağbal, Maliye Bakanlığı olarak borcu olan herkesin, kanunun getirdiği imkânlardan yararlanmasını istediklerini ifade etti.
YAPILANDIRMA HANGİ BORÇLARI KAPSIYOR?
Derlenen bilgilere göre, söz konusu kanun çerçevesinde, milyonlarca mükellefi ilgilendiren vergi cezaları, askerlik, seçim, nüfus, karayolu geçiş ücreti ve RTÜK idari para cezaları. Gümrük vergileri, sigorta primleri, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, genel sağlık sigortası prim alacakları gibi birçok alacak ile bunların her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz ve gecikme cezaları yeniden yapılandırılacak. Yasanın çıktığı dönem itibarıyla vergi dairelerine 6,3 milyon vatandaş borçlu konumunda bulunurken, vergi alacağının büyüklüğü ise 90 milyar lira seviyesinde bulunuyor. Bu kapsamda 4,2 milyon seviyesinde mükellefin 6,5 milyar lira trafik cezası, 158 bin kişinin 1,1 milyar lira tutarında ecrimisil borcu, 581 bin kişinin 2,1 milyar lira Yurt-Kur Öğrenim ve Harç Kredileri borcu bulunuyor. Ayrıca, 8,9 milyon kişi ve işverenin de SGK'ya 68 milyar lira seviyesinde kesinleşmiş prim borcu bulunuyor.
YÜZDE 80'E VARAN İNDİRİM İMKÂNI
Uygulama kapsamında mükellefler, 30 Haziran 2016'dan önceki dönemlere ait vergi ve cezaları için başvurabilecek. Bu tarih itibarıyla gecikmiş vergi borçlarında Yİ-ÜFE oranında yapılandırmaya gidilecek, peşin ödemelerde Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca yüzde 50 indirim de yapılacak. Vergi ihtilaflarının sulh yoluyla sonlandırılması durumunda ise mükellefler yüzde 80'e varan indirimden yararlanabilecek. Ayrıca belediyelerin idari para cezaları hariç, su, atık su ve katı atık ücreti alacakları, belediyelere ödenmesi gereken paylar beyana dayanan vergiler de yeniden yapılandırma kapsamında yer alacak. Düzenleme ile spor kulüplerine de borçlarını 36 taksitte yapılandırma imkânı sağlanıyor.
50 LİRANIN ALTINDAKİ BORÇLAR SİLİNİYOR
Yapılandırma ile vadesi 31 Aralık 2011'den önce olan ve 50 lirayı aşmayan alacakların tahsilinden vazgeçiliyor. Devlette bu kapsama giren 29 milyon dosya bulunurken, düzenleme ile 1,2 milyar liralık kamu alacağından vazgeçilmiş oluyor.
ÖDEME SEÇENEKLERİ NASIL OLACAK?
Yapılandırılan borçlar, tercihe göre peşin veya taksitler halinde ödenebilecek. Peşin ödemeler, ilk taksit ödeme süresinin son günü olan 30 Kasım 2016 tarihine kadar yapılacak. Peşin ödemelerde, yapılandırılan borçlara herhangi bir katsayı veya faiz uygulanmayacak. Yapılandırılan borçların taksitle ödenmek istenmesi halinde, 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden biri seçilebilecek ve ilk taksit 30 Kasım 2016 tarihine kadar, kalan taksitler de ikişer aylık dönemler halinde ödenecek.
ŞEHRİVAN EKONOMİ: ÖNDER ALTINAL / ÖZEL HABER
