Van TSO, VATBO, Vanspor başkanlığı gibi önemli başkanlıklarda bulunan ve bir dönemler Van’ın en güçlü ve en objektif başkanlarından biri olan Feridun Irak, kente dair yerinde tespitlerini paylaşmaya devam ediyor. Son seçimde Van TSO adayı olan ve kaybettikten sonra VATBO seçimlerinde de görev almayan Irak buna rağmen kente temas eden konuları yorumlamaya devam ederken, seçimlere kısa bir süre kala siyasetçilere ve siyasete hazırlanan STK temsilcilerine gönderme yaptı. Irak, STK’lara görevlerini siyasete basamak olarak kullanmamaları uyarısında bulunurken, milletvekillerine ise; “Tayin atama gibi işlerle değil halkın sorunlarıyla ilgilenen, projeler üreten toplumun menfaatlerini kendi menfaatlerinin önünde tutan vekillere ihtiyaç var.” dedi.
Van TSO tarafından çıkarılan Ekobülten gazetesine konuşan Van TSO ve Van TBO eski başkanı Feridun Irak hem oda ve STK’lara hem de siyasete dair değerlendirmelerde bulundu. Ekobülten’in sorularını cevaplayan Feridun Irak, kentin suskun STK’larına ve siyasetçilerine gönderme yapmayı da ihmal etmedi. İşte Feridun Irak’ın o röportajı:
SORU: Hangi yıllarda Van TSO başkanlığı yaptınız süreci anlatır mısınız?
1996-1998-1999 yıllarında Van TSO Başkanlığını yaptım.Türkiye’deki TSO’ların kuruluş tarihine baktığımızda Van TSO’nun kuruluşunda çok geç kalındığını görürüz.Nihayet 1962 yıllında ilimizin iş adamları elini taşın altına koyarak Van TSO’nun kuruluşunu gerçekleştirmişlerdir. Günümüze kadar gelinmesini sağlayan kurucu üyelere sonsuz teşekkür ederim. Ben ve arkadaşlarım göreve geldiğimizde şehrin en güzel yerinde arsa ve bu arsanın üzerinde hizmet binası bulunmaktaydı. Ancak bu bina üyelerimize iyi hizmet vermeye müsait değildi. İse hizmet binasının yeniden düzenlenmesiyle başladık. Üyelerimizden ve TOBB’den aldığımız destekle binayı daha kullanışlı hale getirdik. Aynı zamanda da ilimizin yatırımların yapılabilmesi istihdam oluşturulması ilimizin tanıtılması gibi çalışmaları başlattık. Bir ilin kalkınması için olmazsa olmaz olan Organize Sanayi Bölgemiz yoktu. Organize Sanayi Bölgesinin kurulması için hızla çalışmalara başladık.Ve çok kısa süre içinde 1998 yıllında Van OSB’nin kuruluşunu tamamladık. Bu yatırımda çok büyük çaba katkıları olan dönemin Valisi A.Kadir Sarı ve Dönemin Belediye Başkanı Aydın Talay’a da bu vesile ile bir kez daha teşekkür ediyorum. Bugün Van Organize Sanayi bölgesindeki yatırımları ve çok sayıda yatırımcının da yer tahsisi için sıra bekliyor olması beni çok mutlu ediyor. Gerçekleştirdiğimiz önemli çalışmalarımızdan biride KOSGEB idaresinin Van’a kazandırmamızdır.1998 yıllında hizmet binamızda yer tahsis ederek çalışmalarına başlayan KOSGEB o günden bugüne kadar yaklaşık 450.000 ( eski parayla 450 trilyon) kaynak aktararak yatırımcılarımıza önemli kaynak sağlamıştır. Biz Van’da KOSGEB’in kuruluşunu gerçekleştirdiğimizde bu kurum Türkiye’de 20 ilde hizmet vermekteydi.21. il biz olduk. Önemli projelerimizden biride Van’da Ticaret Borsasını kurmamızdır. 14 kurucu arkadaşımla 1999 yılında Ticaret Borsasının kuruluşunu yaptık. Küçücük bir ofiste kurucu üyelerin maddi destekleriyle gerçekleştirdiğimiz Ticaret Borsasını 10 yıl gibi kısa bir sürede Türkiye’deki 120 Borsa içinde projeleri, işlem hacmi ve hizmet binasıyla ile ilk 20 Borsa içine girmesini başardık. Ticaret Borsalarının Kars’ta 1936-Elazığ’da 1937 Erzurum’da 1946 yıllında kurulduğunda bakıldığında Van’da kuruluşta ne kadar geç kalındığı görülür.Kuruluş aşaması zor ve sancılıdır. Bu zoru başaran kurucu arkadaşlarıma sonsuz teşekkürler.
SORU: Başka ne gibi çalışmalarınız oldu?
1998-1999 sezonun da Vanspor’a başkanlık yaptım.Başkanlığını yaptığım bu sezonda Vanspor 2. lig de şampiyon olarak 1.lige çıktı. (Bugünkü süper lig) Bu şampiyonlukta yönetici arkadaşlarımın yanı sıra fedakar taraftarlarımızın, yerel basınımızın Teknik Direktörlüğe getirdiğimiz Rıdvan Dilmen ve ekibi ile birlikte örnek mücadele veren futbolcularımızın bizi her zaman destekleyen dönemin valisi A.Kadir Sarı’nın ayrı ayrı payları vardır. Kendilerini saygıyla anıyorum. Vanspor Başkanlığımın yanı sıra Van Valiliğine ait çeşitli şirketlerde de yöneticilik yaptım. Kardeşim Fatih Irak ve bana ait olan 9000m2 arsamızı hibe ettik. Bu arsamızın bir kısmında babam Hilmi Irak’ın isminin verildiği 34 derslik ilköğretim okulu yapıldı .Diğer kısmında ise annem Emine Irak adına aile ve sosyal politikalar müdürlüğü tarafından kadınlara yönelik hizmet verecek olan bina inşa edilmektedir.
SORU: İş hayatına nasıl atıldınız? Sanayici ve iş adamı olarak Van’ı yatırımcılara nasıl anlatırsınız?
Ben Ticaretle uğraşan bir ailenin çocuğuyum. Ailem kasap ve deri ticareti yapmaktaydı, ilerleyen zaman içinde Cumhuriyet Caddesinde Van’ın ilk süper marketini kurduk. Daha sonra yem Sanayi olarak ticari hayatımıza devam ettik. Van son derece önemli ve stratejik potansiyeli olan bir ildir. Türkiye’nin en büyük çayır meralarına ve hayvancılık için en uygun iklime sahiptir. Dolayısıyla beslenmenin temelini oluşturan hayvancılık burada yapılırsa kârlı olur. Bunun yanı sıra Turizm, inşaat, madencilik ve sınır Ticareti için çok büyük potansiyele sahiptir.
SORU: Van’da yaşayan bir iş adamı ve sanayici olarak, kentin ekonomik kalkınması hakkındaki düşünceleriniz öğrenmek istiyoruz?
Geri kalmış bölgelerin kalkınabilmesi için bugüne kadar uygulanan teşviklerden istenilen sonuçlar alınamadı. Alınamazdı da çünkü düzenlenen teşvikler ile batıdaki iş adamları bölgede yatırım yapsın istendi onlarda gelmediler gelmedikleri gibide bizleri hep kurtarıcılar bekleme içinde bıraktılar. Oysa yapılması gereken bölgedeki girişimciyi sahaya indirerek beyin ve sermaye gücünü önleyecek teşvikler vermektir. Diğer taraftan inandırıcı olmalıyız. Batıdaki iş adamlarını ilimize yatırım yapmaya davet edenlere baktığımızda kendileri batıya yatırım yapıyorlar. Sormazlar mı bu ne perhiz bu ne lahana turşusu.
SORU: Van TSO’da başkanlık yapan biri olarak, şimdiki çalışmaları değerlendirir misiniz? Ayrıca başka nasıl çalışmalar yapılır?
Ticaret Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları ve diğer meslek kuruluşları, bulundukları illerin sosyo-ekonomik hayatına önemli kazanımlar sağlayan kurum ve kuruluşlardır. Sadece yazıldığı, söylendiği gibi üyelerinin mesleki faaliyetlerini kolaylaştıran kurumlar olarak görerek kendilerini sınırlı tutamazlar. Bizden sonra iş başına gelenlerde bir şeyler yapmanın gayreti içinde olmuşlardır. Şimdi iş başında olan arkadaşlarımızda daha çok yeni olmalarına rağmen önemli çalışmalar yapıyorlar. Dünyanın en kalabalık kahvaltı sofrası ile kırılan rekor Van’ın tanıtımı açısından takdire şayandır. Emeği geçenlere teşekkür ederim.
SORU: Van kadim bir coğrafya da bulunan bir kent. Sizde yıllarca bu kentin hak ettiği değeri alması için yoğun bir çaba gösterdiniz. Sizce Van nasıl hak ettiği değeri alacaktır?
Hak ettiğimiz yerde değilsek bunda hepimizin sorumluluğu vardır. Bu noktada herkesin sorumluluk üstlenmesi gerekiyor. Ama bu noktada hak ettiğimiz yere gelebilmek için de bazı şartların oluşması gerekiyor. Bunun için de bizim Van olarak, “Deneyimli yol gösteren liyakatli yöneticilere, yani bir işin nasıl olmayacağını değil nasıl olacağını söyleyen yöneticilere ihtiyacımız var. Tayin atama gibi işlerle değil halkın sorunlarıyla ilgilenen, projeler üreten toplumun menfaatlerini kendi menfaatlerinin önünde tutan vekillere ihtiyacımız var. Kurum-kuruluşlarını siyasete basamak olarak gören ve kullanan değil proje üreten yatırımlar kovalayan meslek kuruluşu başkan ve yöneticilerine ve İlini terk etmeyen kazandığı yere yatırım yapan iş adamlarına ve doğru teşviklere ihtiyacımız var.”
Ömer ALTINAL - Şehrivan
