Yemek borusu kanserinin yüksek oranda görüldüğü ülkelerde, kansere yol açtığı düşünülen en belirgin etken, alkol tüketimidir. Batılı ülkelerde de bu hastalığın en yaygın nedenleri arasında alkol kullanımı yer almaktadır. Beslenme alışkanlıklarının da yemek borusu kanseri üzerinde etkisi vardır. Çok sıcak içeceklerin hızlı bir şekilde içilmesi, kömürde ızgara, tütsüleme ve kızartma yöntemi ile hazırlanan gıdaların tüketimi; meyve, sebze ve balık etinden fakir beslenme yemek borusu kanserine zemin hazırlar.
Hastalığın erken evresinde yaygın olarak görülen ilk belirti, katı yiyecekleri yutma güçlüğüdür. Şikayetler tanıdan birkaç ay önce başlamakta; ancak hasta tarafından sıradan bir şikayet olarak algılandığından çoğu zaman doktora geç başvurulmaktadır. Hastalığın diğer belirtileri göğüste ağrı ve kanlı öksürüktür. Yemek borusu kanserinin önemli bir başka belirtisi ise, ani kilo kaybı (ayda 6-7 kilo kaybı) diğer bir bulgudur.
Yemek borusu kanserinin erken evrede tedavisi için yemek borusu alınmakta ve mide ya da kalın bağırsaktan bir tüp oluşturarak, yemek geçişi sağlanmaktadır. İleri evrede yapılacak tedavinin şekli ve kapsamı, hastalığın ne kadar yayıldığına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Gelişen teknolojilerin kullanıldığı yöntemler sayesinde hasta açısından daha konforlu ameliyatlar uygulanabilir. Kapalı yöntem olarak bilinen “laparoskopik” uygulamaların yanı sıra; robotik cerrahi yöntemiyle kanser cerrahisi yapılabilir. Ameliyat sonrası ise hastalığın yaygınlığına veya tümörün büyüklüğüne bağlı olarak ameliyat öncesinde hastaya kemoterapi ve radyoterapi yöntemleri tercih edilebilir.
Hastaya tedavi edici bir ameliyat yapılamıyorsa, öncelikle yemek borusu içinde açılan ve yemek geçecek bir alan oluşturan “stent” kullanılmaktadır. Hastalık çok ileri düzeyde ise; mideye takılan bir tüp yardımıyla hastanın beslenmesi sağlanabilir.
Tedaviden olumlu sonuç almak için erken teşhis büyük önem taşır. Bu nedenle;
Katı yiyeceklerin yutulmasında güçlük yaşandığında,
Göğüste ağrı hissedildiğinde,
Kanlı öksürük varsa,
Ani kilo kaybı gibi belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.
Genel Cerrahi Uzmanı Uzm. Dr. Davut Demir yazdı...
