Türkiye’nin genelindeki seçim analizleri hafiflemeye başladığına göre Van’ı konuşabiliriz artık. İstanbul dışında her yerde taşlar yerine oturmaya başladı.

Seçimi takriben devam eden süreçte şöyle sakin kafa ile yapılan değerlendirmelerin daha sağlıklı olacağından hareketle değerlendirmemi birazcık rötarlı paylaşmak istedim.

Ne olursa olsun Van konuşulmalı.

Çünkü Van’ın seçiminde çok önemli mesajlar var.

Bunun için de lafı uzatmaya, subliminal mesajlar vermeye gerek yok.

Veriler üzerinden bir kritik yapmanın zaruri olduğunu düşünüyorum.

Çünkü her ne kadar son 3 seçimdir 1963’ten bu yana yaptığı sürprizleri yapmasa da Van bu seçimde de tam anlamıyla beklenen sonuçlar ortaya koymadı. Yine şaşırttı!

***

NECDET TAKVA PARTİSİNİN OYUNU ARTIRDI MI, DÜŞÜRDÜ MÜ?

Ak Parti’nin Van’a dair belki de en çok çalışması gereken konu bu.

Partililerin belki de Van’da birçok kişinin yaptığı yanlış buradan başlıyor çünkü.

AK Parti’nin 31 Mart 2019 oyları Mart 2014 yerel seçimleri ile kıyaslanıyor.

Osman Nuri Gülaçar’ın aday olup yüzde 41,5 oy aldığı ve AK Parti’nin Van’daki rekorunu kırdığı o seçimle bu seçim aynı değil.

Çünkü o tarihten sonra o dereden çok su geçti.

Haziran 2015 seçimlerinde AK Parti’nin oy oranı yüzde 20’lere kadar düştü. HDP ise rekorla yüzde 73’lere kadar geldi. HDP’nin oyu 370 bini aşarken AK Parti ise 100 bini bile zor yakaladı.

Sonra Kasım 2015’te HDP yüzde 64’lere geriledi, AK Parti yüzde 30’a çıkardı.

Vekil sayısı da 6’ya 2 oldu.

O seçimden sonra da arada referandum dışında 2018’de de cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler yapıldı.

Van’ın son oy oranını verecek olan seçim de genel seçimdir işte.

AK Parti o seçimde 31,8 oy aldı, Cumhur ittifakı ortağı olan MHP ise 3,1 aldı.

İki partinin oyu birlikte değerlendirildiği için topluyoruz.

Sonuç: 34,9

Yani bu seçimden 9 ay önce, Haziran 2018’de Van’da Ak Parti’nin esas oyu yüzde 34’lerde.

***

AK PARTİ’NİN SEÇİM ÖNCESİ OYU KAÇTI? YEREL SEÇİMDE KAÇ OLDU?

Peki, yerel seçime aylar kala yapılan anketler neyi gösteriyordu?

Ona bakalım.

PİAR anket şirketinin Van için AK Parti tahmini: 34,5

EMAX adlı şirketin seçime bir süre kala paylaştığı rakam: 34,2

Ha keza hükümete yakınlığı ile bilinen ORC’nin de rakamları 34-35 bandında.

Yani aynı noktadayız.

Yerel seçimden önce AK Parti’nin Van’daki oy oranı yüzde 35’lerde.

Rakamlar öyle diyor.

Sonra Necdet Takva aday gösteriliyor.

Yoğun bir seçim çalışması yapıyor.

İsminden bahsettiriyor, dikkat çekiyor, tartışılıyor.

Aynı anket şirketlerinden birisi (EMAX) seçime sadece birkaç gün kala yeni bir büyükşehir anketi yapıyor.

Sonuç şaşırtıcı:

Necdet Takva (AK Parti): 41,5

Bedia Özgökçe (HDP): 56,2

HDP’nin oy oranında yüzde 3 oranında, AK Parti’de ise yüzde 1 oranında yüksek bir görünüm var. Ama tahmini en yakın anket olarak kayıtlara geçiyor.

Sonra 31 Mart günü seçim yapılıyor.

Oylar sandığa şu şekilde yansıyor.

HDP’nin adayı Bedia Özgökçe Ertan’ın aldığı oy 260.495

Oranı 53,8.

AK Parti adayı Necdet Takva’nın aldığı oy 196.040 oy. Oranı 40,5.

Bunun üzerine birazcık düşünüverin, yine konuya döneceğiz.

***

HDP’NİN OYLARI NEREYE KAYDI?

HDP, en yakın seçim olan genel seçimde ne almıştı?

Yüzde 64,3.

Toplam oy ise 313 bin 10 oy.

Ondan önceki en yakın seçimde kaçtı?

Yine 313 bin! Üstelik 313 bin 165. 2018 seçiminden 155 oy daha fazla.

Sonuç olarak, HDP’nin net Van oranı bu seçimden önce yüzde 64 civarında.

Taban diyebileceğimiz de 313 bin civarında bir oy alıyor.

Bu seçime dönelim.

Van’da 2018’den bu yana artan seçmen sayısı tam 75 bin 692.

Ne diyoruz?

Gençler AK Parti’den çok HDP’ye tercih ediyor.

Büyük bölümü etti diyelim.

HDP’nin aldığı oy kaç?

260 bin civarında.

75 bin oyun yarısı dahil geldiyse, HDP’nin 313 bin civarındaki oyun 50 bin küsür kadarı nereye gitti?

Eridi…

HDP’nin düşünmesi gereken nokta da bu!

İlçe bazlı analizlerde HDP bir önceki seçime göre Bahçesaray, Başkale, Çaldıran, Çatak, Gevaş, Gürpınar, Muradiye ve Saray’da oylarını büyük oranda düşürmüş.

Edremit, Erciş, İpekyolu, Tuşba gibi 4 en büyük ve merkez dediğimiz ilçelerde oyunu artırdığı tek ilçe ise Özalp. Başkale bu seçimde oy rekorunu Özalp’e kaptırmış.

Ama buradaki esas ayrıntı AK Parti’nin daha önce elinde bulundurduğu Tuşba’yı kaybettirip geriye kalan tüm büyük ilçelerde HDP’ye oy kaymasına neden olması.

Partilerin kendilerine esas soruyus ormayı gereken yer de işte burası:

"4 büyük ilçede neden kazandık, neden kaybettik?"

Süre 4,5 yıl. İstediğiniz sorudan başlayabilirsiniz!

(Devam edecek.)