Cumhurbaşkanının yürütmenin başı olması ve bir partiye üye olmasını sağlayacak yeni anayasa teklifi, AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş tarafından, 316 imzayla TBMM Başkanı İsmail Kahraman'a sunuldu. Müzakereleri yürüten AK Partili Abdülhamit Gül ve MHP'li Mehmet Parsak ortak basın toplantısında değişiklik teklifiyle ilgili açıklama yaptı. Yapılan değişiklikler kamuoyu ile paylaşırken yeni anayasa ile birlikte köklü değişiklikler yapılacağı belirtildi.
Milletvekili seçilme yaşının 18'e düştüğü, vekil saysının 600'e çıkarıldığı değişiklikler ile birlikte seçim tarihleri de netleşmiş oldu. Cumhurbaşkanı'nın 2018 yılında devreye gireceği düzenleme ile:
YEREL SEÇİMLER MART 2019'DA
CUMHURBAŞKANLIĞI VE GENEL SEÇİMLER İSE KASIM 2019'DA YAPILACAK.
TOPLAM 21 MADDE
MHP'li Mehmet Parsak ile AK Parti'li Abdulhamit Gül'ün teklife ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Gül, ''Toplam 21 maddelik anayasa değişiklik teklifini sunduk. Bu metin uzlaşı metnidir. Milli mutabakat. HSYK konusunda mutabakata vardık'' dedi.
"Daha önce AK Parti, CHP ve MHP olarak, mini anayasa değişikliği kapsamında 7 madde üzerinde anlaşmıştık. Bu maddeler de Anayasa değişiklik teklifine derc edilmiştir. CHP'nin de bu anlamda mutabık kaldığı, özellikle yargıya ilişkin maddeleri de koyduk."
Parsak ise şöyle konuştu:
''Bugün saat 17.30 itibariyle tam mutabakat çerçevesinde anayasa değişiklik teklifi metni Adalet ve Kalkınma Partisi grubu tarafından TBMM'ye arz edilmiştir.''
"Anayasamız Türk Anayasasıdır. Anayasamızın hiçbir yerinden Türk ibaresinin çıkarılması önerilmemektedir, bu bir tartışma alanı değildir. Anayasamızın değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini ortaya koyan 4. maddesi de dahil olmak üzere ilk 4 maddesi tartışma konusu değildir."
TEKLİFİN ANA HATLARI NETLEŞTİ
Teklifte hem yönetim sistemi hem de yargı ve seçimlerle ilgili önemli değişiklikler var.
Teklif, Meclis'te 330-367 aralığında oyla kabul edilirse referanduma gidilecek.
Teklif, 367 ve üzeri oyla kabul edilirse Anayasa değişikliği için referanduma gidilmesine gerek kalmayacak.
BAŞBAKANLIK KALDIRILACAK
Teklifle, Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olacak. Başbakanlık kurumu kaldırılacak.
Cumhurbaşkanı'nın bir veya daha çok yardımcısı olacak.
Cumhurbaşkanı'nın bir siyasi parti ile bağı olabilecek. Bunu yasaklayan madde anayasadan çıkarılacak.
En az yüz bin seçmen tarafından da Cumhurbaşkanlığına aday gösterilme imkanı getirilecek.
Sıkıyönetim uygulaması anayasadan çıkarılacak. OHAL ilan etme yetkisi, Cumhurbaşkanına verilecek. OHAL ilanı kararları Meclisin onayına sunulacak
CUMHURBAŞKANI'NA KARARNAME ÇIKARMA YETKİSİ
Cumhurbaşkanı'nın kararname çıkarma yetkisi olacak.
Cumhurbaşkanı'na Meclis'i fesih yetkisi verilecek bu durumda kendi görevi de sona erecek.
Cumhurbaşkanı tıpkı bakanlar gibi soruşturulabilecek, milletvekillerinin oylarıyla Yüce Divan'a gönderilebilecek.
Teklifte "Cumhurbaşkanı devletin başı olacak, yürütme yetkisi Cumhurbaşkanında bulunacak. Cumhurbaşkanı ayrıca, cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar ve üst düzey kamu görevlilerini atamaya yetkili olacak." ifadeleri yer alıyor.
MİLLETVEKİLİ SAYISI ARTACAK
Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak. Seçilme yaşı 18'e indirilecek. Yedek milletvekilliği uygulaması getirilecek. Bu değişiklikler 2019'da uygulamaya girecek.
TEKLİFTE YARGI İLE İLGİLİ BÖLÜMLER DE VAR
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) üye seçim yöntemi değişecek. Üyelerin yarısını Cumhurbaşkanı, diğer yarısını Meclis seçecek.
Meclis'teki seçimde 5'te 3 çoğunluk aranacak. İki turda bulunamazsa üye kura ile belirlenecek.
ASKERİ YARGI KALDIRILACAK, AYM'NİN ÜYE SAYISI 15'E İNECEK
Askeri yargı tamamen kaldırılacak. Askeri yargıdan gelen üyelerin çıkarılmasıyla Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) üye sayısı 15'e inecek.
MGK'NIN YAPISI DEĞİŞECEK
Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) da yapısı değişiyor. Jandarma Genel Komutanı, MGK üyeliğinden çıkarılacak
