Tarih öğretiminde yeni yaklaşımlar kapsamında; tarihçiler, tarih öğretmenleri, öğrenciler, tarih ders kitapları, sınıf ortamı ve ölçme ve değerlendirme yeniden kurgulanmaya başlandı.
Dünyada tarih öğretimindeki çalışmalara ve uygulamalara baktığımızda öğrencilerin tarih derslerinde pasif konumdan çıkarılıp aktif hale getirilmeye çalışıldığı görülmektedir. Günümüzde hala öğrenciden sadece bilgi aktarıcı olarak görülen tarih öğretmeninin anlattıklarını tekrarlaması ve hatırlaması beklenmektedir. Oysa tarih anlayışı sadece not tutma, hatırlama olarak ele alınıp sıkıcı ve ezberlenecek bilgi yığınlarından ibaret olmamalıdır.
Tarih kitapları bilimin temel ilkesi olan düşünmeye ve sorgulamaya açık olmalıdır. Bireysel farklılıklar ve farklı öğrenme stilleri göz ardı edilmemelidir. Tarih araştırmalarının farklılığı ve alt alanlarının çeşitliliği tarih konularını nasıl daha etkili biçimde öğretebileceğimiz konusundaki düşüncelerimizi de değiştirmelidir.
Yeni gelişen tarih alanları ve bunlardan ortaya çıkan içeriği her düzeyde öğrencilere kazandırmak ve entegrasyonunu sağlamak için yeni yöntem ve teknikler kullanılmalıdır. Aktif tarih öğretiminin temeli öğrencileri öğrenmede sorumlu hale getirebilmek ve öğrencileri sürekli aktif tutabilecek yöntemleri uygulamaya dayanmalıdır. Türkiye de daha önce tarih yasak savma şeklinde iken, öğretmen uygulama dersleri günümüzde programlarının vazgeçilmez dersleri haline gelmiştir.
Tarih bilindiği gibi; İnsan topluluklarının geçmişte meydana getirdikleri olay ve olguları; yer ve zaman göstererek, sebep ve sonuç ilişkileriyle açıklayan bilim dalıdır. Bu kapsamda bakıldığında Tarih Öğretiminde uygula önemli yer tutar.
Uygulama tatbikat, tatbik, pratik anlamına gelmekle birlikte kuramsal bir bilgiyi, ilkeyi, düşünceyi herhangi bir alanda hayata tatbik etme, tatbik anlamına gelir.
Tarih Öğretiminde Uygulama ise: Uygulama safhasında öğrencilerden üzerinde çalışılan konu veya nesneyle ilgili gözlem, analiz ve değerlendirmelerini sunmaları istenmelidir.
Öğrencilerin sağlıklı gözlem, analiz ve değerlendirme yapabilmeleri için, daha önceden bu niteliklere sahip olup olmadıkları tespit edilmeli ve eğer öğrenciler bu niteliklere sahip değillerse bu yönde desteklenmelidirler. Bu noktada dikkat edilmesi gereken bir husus ise, öğrencilerin ne öğrendikleri ve ne başardıklarının farkında olması ve öğrendiklerini günlük yaşamla nasıl bağlantılı hale getirilmesi konusunda yönlendirilmeleridir.
Mesela Örnek Etkinlik yapılacaksa; Tarih dersi çerçevesinde yürütülecek yapılandırmacı öğretim etkinliklerinde nesne veya resimler kullanılabilir. Öğrenciler nesne veya resimlerin ışığı altında öğretimi yapılan konuyla bağlantılı olarak kendilerine sunulan bilgileri yapılandırabilirler.
Evet; Tarih Öğretimi Uygulamalarında dikkat edilecek hususları çok iyi öğrenmeli ve öğretmeliyiz.
Bizler; Tarih Öğretimi derslerinde atlas kullanımı yaygınlaştırmalıyız. Ders kitaplarında orijinal ve anlamlı haritalara ve haritalı etkinliklere yer vermeliyiz. Dersler haritalar üzerinden yürütülmeli ve derslerde öğrencilere harita çizdirmeliyiz.
Tarih öğretmeni tahtaya çizdiği harita üzerinden çalışma yaptırılabilmelidir. Projeksiyon yardımı ile yansıtılan haritalardan ve haritalı sunulardan yararlanmalıyız. Ders işlenişinde animasyonlu harita gösterimlerinden yararlanmalıyız. Bir haritadan günlük oluşturma, bir metinden ticaret yolu haritası yapma, harita üzerindeki kültür merkezlerini uygun simgelerle işaretleme gibi etkinlikler yapmalıyız.
Bu konuda öğretmenlerin ilgi, istek ve yeterliklerinin de etkili olacağı kanaatindeyim. Özellikle haritalar ve harita kullanımı konusunda tarih öğretmenlerinin yetiştirilmesi önemli bir gerekliliktir. Ayrıca yeni tarih haritalarının hazırlanması, ders kitaplarına konulara yönelik ve güncel tarih haritalarının eklenmesi ve haritalı ders materyallerinin geliştirilmesi hayati önem arz etmektedir.
