Geçtiğimiz yıllarda ilimizde meydana gelen depremlerden sonra Merkez’de bulunan otellere ve Van Turizm’inde ki seyreklikten şikâyetçi olan otel işletmecileri İran pazarında yaşanılan sorunlardan sonra başka Pazar bulmakta zorluk çektiklerini, Van’da turizm sektöründe geçen yıllara oranla ciddi bir düşüş yaşandığını ve otel işletmelerinin birlik içinde olmadan Van turizminin bir yerler gelmeyeceğini belirtti. Bazı yeni otellerin istihdam ve büyük yenilikler getireceği beklentisiyle 2014’ü gözleyen oteller, beklentilerinin aksine yeni otellerden sonra birlik ve beraberliğin kalmadığını, yeni oteller dışında ildeki diğer otellere rağbetin azaldığını belirtti. Asıl yapılması gerekenin Van otellerinin yerli ve yabancı turist sayısını bir pasta gibi bölerek eşit bir şekilde dağıtılması gerektiğini fakat bunu yapacak bir kurumun olmadığını belirten işletmeciler durumdan şikâyetçi.
“TURİSTİK MEKANLAR CANLANDIRILMALI”
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Tamara Oteli Genel Müdür Yardımcısı Hikmet Çakır otel işletmecilerinin değerlendirmeleri sonucu turistik mekanların canlandırılması halinde Van Turizm’ine duyulan ilginin artacağını belirterek “Geçen yıllara göre çok ciddi anlamda bir düşüş var. Gerek yabancı misafirler gerekse de yerli misafirlerde ciddi anlamda bir düşüş var. Geçen senelere oranla bir artış vardı. Çok eskilere dönersek 80’lerden gelen turist sayısını turist sayısı ciddi anlamda yakalamıştık. O dönemlerde turistleri çok iyi yakalamıştık. Deprem ve deprem sonrası dönemlerde çok büyük bir düşüş yakaladık. Özellikle İran pazarında yaşadığımız sorunlardan sonra başka pazarlar bulmak ve turistleri buraya çekmek çok zor ve sıkıntılı zamanlar geçirmemize sebebiyet veriyor. Bundan bir 3-4 yıl sonra Van toparlanırsa özellikle bizim değerlendirmemelerimiz sonrasında, turistik mekânları canlandırırsak, evet mutlaka bir artış olacaktır. Burada sektör yöneticileri bir araya gelirlerse bu gerçekleşir. Sektör yöneticileri bir araya gelip çalışmalar yapmazlarsa, Van’ın tanıtımı ile ilgili herhangi bir girişimde bulunmazlarsa, herkes kendi çapında farklı bir yere çekilip serbest piyasadan faydalanmanın peşinden koşarlarsa biz Van olarak hiç bir şey yapamayız.” dedi.
“PASTAYI KOMPLE ALDILAR”
Yeni gelen otellerden büyük bir bekleyiş içinde olduklarını fakat bu yeni otellerin var olan otellere zarar verdiğini belirten Çakır “Bizim 5 yıldızlı otellerden beklentilerimiz vardı. Bu otellerin Van’a gelip çok büyük katkılar sağlayacaklar, dışardan pastaya katkı bulunacaklar, kongre merkezi haline getirecekler bizde bunlarda nem alacağız diye düşündük. Ancak bu otellerin gelmesi haksız bir rekabeti kendisiyle birlikte getirdi. Var olan pastayı aldılar, pastayı almakla dahi yetinmeyip bir haksız rekabet ortamına sürüklediler. Bununda en büyük göstergesi bir fiyat politikasıydı. Fiyatlar düştü, fiyatlar düşünce hizmet düştü ve hizmet düşünce de kalite düştü. Van’ı ciddi anlamda bir yere getirmek istiyorsak, turizm sektöründeki tüm yöneticiler, bununla ilgili çalışma yapan turizm il müdürlüğü, Valilikteki çalışmalar ciddi anlamda bir araya gelerek toparlayabilecek durumdalar. Ama bunun içinde büyük ve ciddi çalışmalar gerekiyor. Aksi durumda şu an, şu durumda bu gidişatta küçük sektörler kapanmak zorunda kalacak. Bizim küçük oteller dediğimiz oteller kapanma noktasına gidecekler. Buna bir şekilde dur denilmesi gerekiyor.” dedi.
“OTELLER ÇOĞALDI ŞEHİR DAĞILDI”
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Akdamar Oteli Genel Müdür Okan Yazıcıoğlu “Bu sene turist sayısında elbette ki sıkıntılar yaşıyoruz. Bu yüzden acentelerle görüşmeler yapılıyor. Acenteler buraya getirilip görüşmeler yapılıyor. Fakat bunu yapan sadece burası diğer otellerin hiç birinin bunu yaptığını ben görmedim. Herkes bekliyor ki ayağına gelsin ama hiç kimsenin ayağına turist gitmez. Bir hareket göstermen lazım ki müşteri gelsin. Ne sattığını ortaya koyacaksın ki herkes görsün. Mesela İran. İran Van’ı biliyor diyoruz ama İran depremden sonra Van’ı bilmiyor. Ne değişiklikler yaptığını bilmiyor. O yüzden sen bunları göstereceksin ki; insanlar bu tarafa gelsinler. İran pazarında sıkıntılar yaşanıyor. Bunları değiştirmek içinde bir şeyler yapmak gerekiyor, hareket göstermek gerekiyor. Yerli Turistimiz depremden önce vardı, şimdi yine var. Oteller çoğaldığı için şehir dağılması var. O yüzdende otellerin dengeleri bozulması var. Yabancı sayısına gelecek olursak, yabancıların kültür turları var. Depremden önce vardı. Şimdi de var ancak birkaç acentemizi kaybetmişiz. Oda bizim eksikliğimiz aslında. Şimdi o acenteleri kazanmaya çalışıyoruz. Düşme yok ama otel sayısı arttığından dağılım var. Ayin için de çalışmalarımız var. Herkesin de yapması gereken bir şey, herkes taşın altına elini sokarsa insanlar buraya gelir. Herkes benim cebimden para çıkması ama müşteri gelsin diyor. Böyle bir şey yok para çıkacak ki para gelsin.” dedi.
“DENİZ GİBİ GÖLÜMÜZ VAR”
Van’a ait deniz gibi görülen çok güzel bir gölün olduğunu ve bu gölde ki gibi bir suyun başka hiçbir yerde olmadığını belirten Yazıcıoğlu “Geçmişte buradaki potansiyeli zaten gördük. Turizm geleceği olarak potansiyel var. Van Deniz’imiz var oranın özellikle değerlendirilmesi gerekiyor. Ben depremden sonra Alanya’ya gittim. Orada denize girmedim pis bir deniz ama turist var. Bu güzelim deniz için niye gelmesinler buraya? Taşlar oturduktan sonra artık Rus pazarına yönelmemiz lazım. Ruslar buraya neden gelmesin ki. Alanya’ya gidiyor, Antalya’ya gidiyor, Kuşadası’na gitmeye başlamış buraya niye gelmesinler ki? Burada da gezilecek görülecek yerler var, burada da deniz var. Önemli olan bunu canlandırmak. İşte burada da Belediye’nin orada tesisler açması gerekiyor. Oteller için bir şeyler yapılaması gerekilir. Bu konuda da çalışmalar yapmamız gerekiyor. 5 yıldızlı oteller bizi etkilemez. Çünkü 5 yıldızlı otellerin müşterisi farklıdır, bizim müşterilerimiz farklıdır. 3 tane, 4 tane 5 tane 5 yıldızlı otel açılmış diye düşünmem ben. Bende 5 yıldızlı otel seviyesinde hizmet vermeye çalışırım. Hizmet kalitemi artırırım. 3 yıldızlı olurum ama benimde 5 yıldızlı bir hizmet kalitem olur. Başarılı bir yıl geçirmek istiyoruz. Depremden önceki döneme baktığımızda herhangi çok büyük bir azalma yok sadece dağılım var.” diyerek sözlerini noktaladı.
“İRAN PARASININ DEĞERİ DÜŞTÜ”
İran’da ki turistlerin paralarının değer kaybetmesi sebebi ile Van’a gelmediğini belirten Ada Palas Oteli Yetkilisi “Depremden sonra yerli ve yabancı turistlerin Van’a fazla bir rağbeti yok. Olmuş olabilirde ancak bu otellere pek bir etki etmiyor. Otellerin doluluk oranı az. Geçmiş yıllara nazaran bu yaz geçmiş 10-15 yılın en ölü sezonunu geçirdi oteller. Yeni otellerden dolayı kaynaklanıyor diyemeyiz. Çünkü sonuçta yeni otellerde işletme olarak açılmışlar. Deprem sonrası depremin vermiş olduğu psikolojik etkiden dolayı yabancıların fazla burayı tercih etmemesinden dolayı bir azalma var. Onun dışında komşumuz olan İran’da devalüasyondan İranlı’nın Türkiye’ye rağbet etmemesi, gelmemesi. Çünkü paraları çok büyük oranda değer kaybetti. Bu yüzden İran pazarında son 1,5 yıldır Van’ın zararı var. Tabi bu otel olarak değil, Van’ın ekonomik olarak giyimden tutun yiyeceğine kadar Van’ın ekonomik kollarının tümünde büyük bir ekonomik zarar oldu diyebilirim. Van’ın turizm süreci belli değil. Çünkü hep bunu yapacağız diye yola çıkıyor yetkililer. Nerde neyi kaybettik, nasıl bu turizmi Van’da kaybettik diye düşünen yok. Seksenli yıllardaki Van’ın yatak kapasitesi ile şuan ki yatak kapasitesi hemen hemen aynı ama turist sayısı fazla gelmiyor. TOKİ’lerin yapılması da oteller sektörünü büyük ölçüde etkiledi. Son zamanlar da denetimsiz yapılarda otelleri etkiliyor. Çünkü otellerde denetimler yapılıyor. Fakat rezidanslar da, 1+1 evlerde denetimler olmadığı için, onlara da biraz daha cazip geliyor. Şehir merkezinde öğretmen evinin yapımı da otelleri büyük ölçüde etkiliyor. Çeşitli kurumları misafirleri kabul etmesi, konaklaması otelleri büyük ölçüde zora sokuyor.” dedi.
“HERKES BİLİYORMUŞ GİBİ DAVRANMASIN”
Konuşmasını kapatırken herkesin her şeyi biliyormuş gibi davranmaması gerektiğini söyleyen Yetkili “Son olarak herkes her şeyi biliyor edasından vazgeçmeli. İnsanlar bir biri ile istişare yapmalı. Yeri geldiği zaman bir taksi şoföründen bilgi alınmalı. Kurumlar bu konuda üzerlerine düşen görevleri yapmıyorlar. Çünkü onlara gelen bir plan, program dahilinde hareket ediyorlar. Çeşitli etkinlikler yapılıyor. Fakat bu etkinlikler zamansız yapılıyor. En azında Van için büyük bir şans olan Kapıköy Sınır Kapısı’nı biraz daha kapsamlı biraz daha güzel, hem teknik hem de yolcu ulaşım açısında olsun daha güzel bir düzeye çıkarılırsa Van için çok daha iyi olur diye düşünüyorum. İnşallah memleketimiz için her şeyin hayırlısı olur.”diyerek sözlerini noktaladı.
Önder ALTINAL-Ömer Faruk TOKTAŞ/Şehrivan ÖZEL
