Van Kadın Derneği (VAKAD) 2015 yılı verilerini ve faaliyet raporunu açıkladı. Toplantıda konuşan VAKAD aktivisti Zozan Özgökçe, 2015 yılı içerisinde 25 kadının intihar ettiğini dile getirdi. Özgökçe, “Bir yıl içerisinde 25 kadın intihar etti. Biz VAKAD, Aile Sosyal Politikalar Müdürlüğü, Kamer ve Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP) ile birlikte yaptığımız ortak çalışmalarda intiharlarla ilgili detaylı incelemeler yapıyoruz.” Dedi. VAKAD 2015 2015 yılı verilerini ve faaliyet raporlarını açıkladı. Dernek binasında yapılan toplantıda konuşan VAKAD aktivisti Zozan Özgökçe, derneğe 2015 yılı içerisinde toplam 203 kadının başvuru yaptığını dile getirerek, “Bu kadınların 143’ü Türkiyeli olup 60’ı sığınmacılardan oluşmaktadır. Derneğimizin Kadın Dayanışma Merkezine ulaşan kadınların yüzde 70’i Türkiyeli, yüzde 22’si Afgan, yüzde 8’i İranlıdır. Derneğimize başvuran İranlı ve Afgan sığınmacıların yüzde 18’i şiddet gördüğü sebebi ile bize başvurmuş olup geri kalan yüzde 82’lik kısmı genellikle yaşadığı günlük yaşam sorunları ile gelmişlerdir. Bu sorunlar sağlık sorunları, imza atma günlerinin değişimi, kimlik belgelerinin süresinin bitimi, belediyeden ve valilikten nakdi ve ayni yardım, şehir dışına çıkmak için izin gibi sebeplerle gelmektedirler. Mülteci kadınlar arasından şiddet görenlerin failleri ev içindeki kişiler çoğunlukla eş olduğu gibi ev sahibi şiddetine maruz kalan kadınlar da vardır. Derneğimize başvuran 203 kadın 287 konuda destek istemiştir. Derneğimiz 2015 yılı içerisinde başvuran 203 kadına 287 konuda destek vermiştir. Kadınların yüzde 81’inin karşılaştığı sorunlar diğer destek kurumları ile birlikte çözüme kavuşturmuş olup, kadınlara yapacakları resmi işlemler kısmında refakat ettik, hukuksal destek ve kurumsal rehberlik hizmeti verdik. Bunun yanı sıra az sayıda kadına maddi destek, ayni destek, barınma desteği ve çeşitli işlere yönlendirme gibi çalışmalar yaptık.” İfadelerini kullandı. MEDENİ DURUMLARINA GÖRE KADINLARÖzgökçe, ülke genelinde kadınların yaşadıkları sıkıntıları şu şekilde açıkladı: “Kadınların medeni durumlarına bakıldığında dayanışma Merkezine gelen kadınların yüzde 46’sı resmi nikâhlı tek eşli, yüzde 19’u bekâr, yüzde 15’i boşanmış, yüzde 5’i Resmi Nikâhlı kuması var, yüzde 5’i dini nikâhlı tek eş, yüzde 5’inin eşi vefat etmiş, yüzde 3’ü evli ancak ayrı yaşıyor, yüzde 2’sini dini nikâhlı kuması var.” YÜZDE 59’U GÖRÜCÜ USULU İLE EVLENMİŞKadın Dayanışma Merkezine başvuran kadınların yüzde 59’u kendi rızası dışında görücü usulü ile yüzde 28’i kendi rızası ile görücü usulü, yüzde 12’si severek ve isteyerek, yüzde 1’inin ise berdel evliliği yaptığını ifade eden Özgökçe, “Derneğimizin Kadın Dayanışma Merkezine başvuran kadınların yüzde 53’ü 9-17 yaş aralığında, yüzde 36’sı 18-25 yaş aralığında ve yüzde 3’ü 26 yaş üstündeyken evlilik yapmış ve yüzde 8’i ise evlilik yaşını belirtmemiştir. Derneğimizin Kadın Dayanışma Merkezine gelen kadınların yüzde 28’i Okuryazar değil iken, yüzde 19’u okuryazar, yüzde 10’u İlköğretim ilk kademeyi bitirmiş, yüzde 13’ü ilköğretim ikinci kademeyi bitirmiş, yüzde 17’i düz lise mezunu, yüzde 2’si meslek lisesi mezunu ve yüzde 6’sı yüksekokul ve üniversite mezunu olup yüzde 5’i eğitim durumunu belirtmemiştir.” Dedi. GELİR DURUMLARINA GÖRE KADINLARKadın Dayanışma Merkezine gelen kadınların yüzde 90’ının herhangi bir geliri bulunmamakla birlikte yüzde 10’nun gelirinin bulunduğuna işaret eden Özgökçe, “Yalnız geliri olan yüzde 10’luk kısmındaki kadınların gelir olarak belirttikleri gelirlerin büyük bir kısmı ‘çocuk yardımı, nafaka, dulluk maaşı ve özürlü maaşıdır. Derneğimizin Kadın Dayanışma Merkezine gelen kadınların yüzde 78’sinin çalışmaya bağlı sosyal güvencesi yoktur. Yeni Genel Sağlık Sigortası sistemindedirler. Daha önce yeşil kartları olanlar GSS denilen Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınmışlardır. Sosyal güvencesi olan kadınların da eşlerinden veya babalarından dolayı sosyal güvenceleri olduğu tarafımızca not edilmiştir. Derneğimizin Kadın Dayanışma Merkezine başvuran 203 kadın 287 konuda destek istemiştir. Kadınların yüzde 33’ü aile içi ve dışında şiddet gördüğü için, yüzde 19’u ekonomik destek talebi ile yüzde 16’sı iş bulmak için, yüzde 27’si kurumsal destek, rehberlik ve bilgi edinme amacı ile yüzde 5’i medikal destek, burs desteği ve eğitim desteği talepleri sebebi ile derneğimize gelmişlerdir.” İfadelerini kullandı. EN FAZLA SEVGİLİ ŞİDDETİNE MARUZ KALIYORLARKadın Dayanışma Merkezine başvuran kadınların yüzde 45’inin aile içi ve dışı şiddet gördüğünü ifade eden Özgökçe, “Bu konuda bizden destek isteyen kadınlardan yüzde 98’i fiziksel, yüzde 91’i sözel, yüzde 74’ü ekonomik ve yüzde 26’sı cinsel şiddet, yüzde 2’si dijital şiddet gördüğünü belirtmiştir. Kadına yönelik şiddetin türlerinin yalnız bir tanesi görmemektedir. Şiddet gördüğünü ifade eden kadınların yüzde 72’si sevgili, eşinden veya eski eşinden, yüzde 10’u eşin ailesindeki bireylerden (kayınpeder, kayın, kaynana), yüzde 11’i kendi aile bireylerinden (baba, abi), yüzde 7’si de komşu, oda arkadaşı ve bilinmeyen kişiler tarafından şiddet gördüğünü beyan etmiştir. VAKAD’dan Önce Başvurduğu Kurumlar. Derneğimizin Kadın Dayanışma Merkezine gelen kadınlardan yüzde 65’i daha önce herhangi bir kuruma başvurmamış olup, yüzde 15’i Karakol ve Adliyeye, yüzde 10’u SYDV’na, yüzde 3’ü hastane, yüzde 3’ü İŞKUR’a, yüzde 2’i Baroya, yüzde 1’i Valiliğe, yüzde 1’i Siyasi Partilere ve hayır kurumlarına başvurduklarını belirtmişlerdir.” Şeklinde konuştu. SOSYAL VE EKONOMİK GÜVENCELERİ YOKÖzgökçe konuşmasına şöyle devam etti: “Aile içi şiddet yaşayan her iki kadından biri çocuk yaşta evlendirilmiştir. 9 yaşında bile evlendirilen kadınlar vardır. Her 3 kadından 2’si görücü usulü ile evlilik yapmaktadırlar. Her iki kadından biri istemediği kişiler ile kendi rızaları olmadan evlenmektedirler. Ve bu kadınların mutsuz evlilikleri olmaktadır. Kadın olmak yoksul olmak anlamına gelmiştir. Yoksulluğun öznesi kadın olmuştur. Savaşla, ekonomik krizle cebelleşen Van halkının en diptekileri kadınlardır. Kadınlar bağımsız kuruluşlara başvurmayı tercih etmektedirler. Kadına Yönelik Şiddetin failleri kadınlara en yakın kişilerdir. Her üç kadından biri aile içi şiddet yaşamaktadır. Kadınların iş bulma konusunda ulaşabilecekleri mekanizmalar yetersizdir. Kadınların çalışabileceği alanlar çok sınırlıdır. İş bulma ve işlere yerleşme konusunda kadınlar eğitim haklarından mahrum bırakıldıkları için mecburi işsizdirler. Kadınların sosyal ve ekonomik güvenceleri yoktur.” “ÇOCUKLARA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VERİYORUZ”Özgökçe, konuşmalarının devamında bir yıllık faaliyet raporlarını açıkladı. Kadın Dayanışma Merkezinde kadınlara hukuksal, sosyal, psikolojik, ekonomik, sosyal danışmanlık yapıldığını ifade eden Özgökçe, “Bunun yanı sıra sürekli olarak devam eden Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı, Liderlik Eğitimi, Finansal Okuryazarlık eğitim programını dernek merkezinde uygulamaktadır. Dernek olarak, KEDV (Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı) , UNICEF ve Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte 2013 yılı içerisinde açtığımız Kadın ve Çocuk Merkezini 2015 yılı içerisinde de devam ettirdik. Çocuklara okul öncesi eğitim veriyoruz ayrıca kadınlarla eğitim, seminer gibi faaliyetleri yürütüyoruz. 2015 yılı içerisinde ‘Birlikte Başardık’ adlı kitabı bastırdık. 2 adet kısa film çektik. 210 bilgilendirme semineri organize ettik.” Dedi. Özgökçe devamında VAKAD’ın bir yıllık faaliyetlerini açıkladı. ŞEHRİVAN KADIN: MERAL YILDIZ