TÜRKİYE'de yaşanan 15 Temmuz Darbe Girişimi'nin ardından FETÖ bağlantılı memurlar için operasyon başlatıldı. Birçok memur açığa alındı. Peki memurların açığa alınması ne anlama gelir? Açığa alınan memurların hakları nelerdir ve ne kadar maaş alırlar? Ayrıntılar memurhaber.com'da. AÇIĞA ALMAK-GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMAK NE DEMEKTİR?23.07.1965 tarihli ve 12056 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Görevden Uzaklaştırma" başlıklı 137. maddesindeki; "Görevden uzaklaştırma, Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir.Görevden uzaklaştırma tedbiri, soruşturmanın herhangi bir safhasında da alınabilir." hükümlerine göre devlet memurları açığa alınabilir-görevden uzaklaştırılabilir. Ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Ceza Kovuşturması Sırasında Görevden Uzaklaştırma" başlıklı 140. maddesindeki; "Haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma yapılan Devlet memurları da 138 inci maddedeki yetkililer tarafından görevden uzaklaştırılabilirler." hükümlerine göre haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma yapılan devlet memurları da açığa alınabilir-görevden uzaklaştırılabilir.Bu maddeye göre kişiler memuriyetten ya da öğretmenlikten atılmış değillerdir. Sadece soruşturmaları tamamlanana kadar görev yapamayacaklardır. KİMLER AÇIĞA ALMAYA-GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMAYA YETKİLİDİR? 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Yetkililer" başlıklı 138. maddesindeki; "Görevden uzaklaştırmaya yetkililer şunlardır:a) Atamaya yetkili amirler;b) Bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri;c) İllerde valiler;ç) İlçelerde kaymakamlar (İlçe idare şube başkanları hakkında valinin muvafakati şarttır.)Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden uzaklaştırma tedbiri, memurun kurumuna derhal bildirilir." hükümlerinde devlet memurlarını açığa almaya-görevden uzaklaştırmaya yetkili olanlar belirlenmiştir. SORUŞTURMALARA NE ZAMAN BAŞLANILACAK? 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Görevden Uzaklaştıran Amirin Sorumluluğu" başlıklı 139. maddesindeki; "Görevinden uzaklaştırılan Devlet memurları hakkında görevden uzaklaştırmayı izleyen 10 iş günü içinde soruşturmaya başlanması şarttır.Memuru görevden uzaklaştırdıktan sonra memur hakkında derhal soruşturmaya başlamıyan, keyfi olarak veya garaz veya kini dolayısıyla bu tasarrufu yaptığı, yaptırılan soruşturma sonunda anlaşılan amirler, hukuki, mali ve cezai sorumluluğa tabidirler." hükümlerine göre açığa alınan-görevden uzaklaştırılanlara 10 iş günü içinde soruşturma başlatılması şarttır.Soruşturma sürecinin mümkün olduğunca kısa tutulup sonuçlandırılması kanun ve hakkaniyetin gereğidir. AÇIĞA ALINAN-GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILANLARA NE KADAR AYLIK ÖDENECEK?657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Görevden Uzaklaştırılan veya Görevinden Uzak Kalan Memurların Hak Ve Yükümlülüğü" başlıklı 141. maddesindeki; "Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenir. Bu gibiler bu Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam ederler.143 üncü maddede sayılan durumların gerçekleşmesi halinde, bunların aylıklarının kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir ve görevden uzakta geçirdikleri süre, derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu sürenin derece yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı, üst dereceye yükselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir." hükümlerine göre;Açığa alınan-görevden uzaklaştırılan devlet memurlarına aylık maaşlarının 2/3'ü ödenecektir. Soruşturma sonucunda ya da mahkeme kararı ile aklandıkları halinde tekrar göreve başlatıldıkları zaman aylık maaşlarında alamadıkları 1/3 lük kısımları da alacaklardır. SORUŞTURMA SONUCUNDA SUÇSUZ BULUNANLAR 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Tedbirin Kaldırılması" başlıklı 141. maddesindeki; "Soruşturma sonunda disiplin yüzünden memurluktan çıkarma veya cezai bir işlem uygulanmasına lüzum kalmıyan Devlet memurları için alınmış olan görevden uzaklaştırma tedbiri, 138 inci maddedeki yetkililerce (Müfettişler tarafından görevden uzaklaştırılanlar hakkında atamaya yetkili amirlerce) derhal kaldırılır.Görevden uzaklaştırma tedbirini kaldırmıyan görevli hakkında 139 uncu madde hükmü uygulanır." hükümlerince açığa alınan-görevden uzaklaştırılanlara 10 iş günü içinde başlatılacak soruşturma sonucunda disiplin yönünden memurluktan çıkarma veya cezai bir işlemuygulanmasına gerek görülmeyenler görevlerine derhal başlatılacaklardır. MEMURUN GÖREVE TEKRAR BAŞLATILMASI ZORUNLU OLAN HALLER NELERDİR?657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Memurun Göreve Tekrar Başlatılması Zorunlu Olan Haller" başlıklı 143. maddesindeki; "Soruşturma veya yargılama sonunda yetkili mercilerce:a) Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası verilenler;b) Yargılamanın men'ine veya bereatine karar verilenler;c) Hükümden evvel haklarındaki kovuşturma genel af ile kaldırılanlar;ç) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel olmıyacak bir ceza ile hükümlü olup cezası ertelenenler;Bu kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır." hükümlerinde Memurun göreve tekrar başlatılması zorunlu olan haller belirtilmiştir. AÇIĞA ALMA-GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA KARARI HANGİ HALLERDE KALDIRILABİLİR? 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Görevden Uzaklaştırma Tedbirinin Kaldırılmasında Amirin Takdiri" başlıklı 144. maddesindeki; "140 ıncı ve 142 nci maddelerde 143 üncü maddenin a, b, c fıkralarında yazılı olanlar hakkındaki görevden uzaklaştırma tedbiri, Devlet memurunun soruşturmaya konu olan fiillerinin, hizmetlerini devama engel olmadığı hallerde her zaman kaldırılabilir." hükümlerince açığa alma-görevden uzaklaştırma kararı kaldırılabilmektedir. Fakat içinde yaşadığımı süreçte bu maddenin uygulanacağı kanaatinde değiliz yetkililer riske girmemek için mutlaka soruşturma sonucunu bekleyecektir. AÇIĞA ALMA-GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA SÜRESİ EN ÇOK NE KADARDIR? 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Süre" başlıklı 144. maddesindeki;" başlıklı 145. maddesindeki; "Görevden uzaklaştırma; bir disiplin kovuşturması icabından olduğu takdirde en çok 3 ay devam edebilir. Bu süre sonunda hakkında bir karar verilmediği takdirde memur görevine başlatılır.Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde görevinden uzaklaştırmaya yetkili amir (Müfettişlerin görevinden uzaklaştırdıkları memurlar hakkında atamaya yetkili amir) ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceliyerek görevine dönüp dönmemesi hakkında bir karar verir ve ilgiliye de yazı ile tebliğ eder." hükümlerine göre açığa alma-görevden uzaklaştırma süresi en çok 3 ay devam edebilir. Ceza soruşturmasına bağlı olarak soruşturma yapılıyor ise (Şu andaki Milli EğitimBakanlığındaki açığa alma-görevden uzaklaştırmalar ceza soruşturmasına bağlı olarak yapılmamaktadır.) ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceliyerek görevine dönüp dönmemesi hakkında bir karar verilir.