İşverenden işçiye, iş adamından STK yetkililerin kadar herkes asgarin ücretin bin 300 TL olmasını istiyor ancak bir şartla. O şart ise asgari ücret ile birlikte artacak olan vergi ve SSK fiyatları. Herkesin en büyük beklentisi devletin SSK ve vergi ücretlerini minimize etmesi oldu. AK Parti’nin 1 Kasım seçimleri öncesindeki önemli vaatlerinden birisi olan asgari ücret zammı için artık geri sayım yapılıyor. İktidar olması halinde asgari ücreti 1300 TL yapma sözü veren AK Parti hükümeti kurar kurmaz çalışmalarını startını verirken 2016 Ocak itibariyle zamlı maaşların ödenmeye başlaması bekleniyor. 1300 TL’ye yükselecek olan asgari ücret çalışanlar açısından sevinçle karşılansa da devlet dışında elemen çalıştıran özel şirket sahipleri ise kara kara düşünüyor. Bir ailenin geçinmesi için bu zamlı hali bile yeterli olmayan bu miktar ‘az bile’ yorumları alırken bu zamma özel işletmeciler sevinemiyor. Zira asgari ücretin 4’te 3’ü kadar da vergi ödeyen SGK çalışanları bu durumu ekonomik olarak sıkıntılı günler yaşayan Van’daki işletmecileri de kara kara düşündürüyor. Zaten bir ekonomik krizden geçen kentte iş yeri sahipleri bu verginin kendileri için büyük ve ödenemez bir miktar olduğunu düşünürken ekonominin önemli isimleri de devletin bu noktada işvereni ödeyemeyeceği borçların altına konulmaması gerektiğini söylüyor. Devletin bu konuda da bir çalışma yapması gerektiğinin altını çizen uzmanlar bu durumun ileriki günlerde kaçak işçi çalıştırma gibi tedbirleri de aldırılabileceğini ve durumun Van’da olumsuz bir şekilde vuku bulabileceğinin de altını çiziyor... KAMUDA ÇALIŞANA TAMAM AMA...Kamudaki asgari ücret çalışanları açısından bir sorunun olmadığı yeni asgari ücret zammı noktasında esnaf ise kara kara düşünüyor. Çünkü yeni zam ile artan sadece maaş olmayacak. İş yeri sahiplerinin artan maaşlardan dolayı hem SGK primlerinde borçlanması artacak hem de stopaj ve benzeri ödemelerden dolayı vergi borcuna da ekstra yük binecek. Devlet açısından sorun bulunmasa da bu noktada yüzleri güldürecek olan zammın piyasaya kötü anlamda yansıması olabilir. Şöyle ki iş sahipleri asgari ücreti bin 300 yapacak ancak işçilerin maaşını ödeme konusunda sorunlar yaşayacağını düşündüğü için eleman çıkarma yolunda da başvurabilir. Peki, bunun için ne yapılabilir? Şehrivan Gazetesi olarak tamda bu nokta da hükümetin asgari ücret ile ilgili çalışmasını, işçilerin alacakları ücreti ve işverenlerin asgari ücret ile ilgili düşüncelerini sizler için derledik. DİKİCİ: İŞSİZLER ORDUSUNA YENİ ERLER KATILIRVan Gıdacılar ve İş Adamları Derneği (VAGİAD) Yönetim kurulu başkanı Veysel Dikici uzun zamandır tartışılan asgari ücreti gazetemize değerlendirdi. Dikici ilk olarak şu ifadelere yer verdi: “Günlerdir asgari ücretin 1300 TL olacağı tartışmaları devam ediyor. Yeni hükümetin bu siyasi taahhütlerini uygulayacağını belirtiyor. Tabi ki bugünkü ekonomi konjonktür ve hayat pahalılığında 1300 TL rakamı uygun belki de az. Ancak asgari ücret maliyeti sanayici ve iş adamlarına yüklenirse çarklar yavaşlar bu yükü kaldırılamaz ve işçi çıkışları başlar. İşsizler ordusuna yeni erler katılır. 1-2 işçi çalıştıran işyerleri belki bu yükü kaldırır. Ancak potansiyel sanayici ve iş adamı bu yükü kesin kaldıramaz zaten bu gün bir işçinin işadamına %15 gelir vergisi %14 SSK primi ve %1 işsizlik fonuyla maliyeti yaklaşık 1560 TL’dir. Artış en az bürüt 450 TL daha yük getireceği gibi bu yükün kıdem tazminatı ve SSK tavan matrahlarındaki yükü çok daha fazla olacaktır.” “TÜM YÜK İŞVERENE YÜKLENMEMELİ”Yükün sadece iş veren yüklenmemesi gerektiğini belirten Dikici, “Her iki kesiminde mutlu olması için işveren yükümlülüklerinin aynı kalması sadece işçi payını işçinin kendisine ödediğimizde asgari ücret 1300 TL ödenmektedir. Yani yükü tek başına işverene yüklememek lazım sosyal ve adaletli paylaşımda bir kısmını da devlet üstlenmelidir. Son zamanlarda ki siyasi ve ekonomik riskler yurt dışında gelen yatırımcıları olabildiğince ürküttüğü gibi ciddi anlamda sıcak para çıkışına da sebep olmuştur. Dış rekabetin olabildiğine fazla olduğu bir ortamda her asgari ücretli için yaklaşık 450 TL artış üretici ve sanayiciyi bir hayli sıkıntıya sokacağı gibi dış rekabeti de bitirir. Ayrıca sanayici ve iş adamlarımız üzerinde bu kadar siyasi ve mali baskı varken bu artışla büyük yatırımcı ve sanayicinin üretimlerini komşu ülkelere kaydıracağı endişesi yaşanmaktadır. Özelikle Romanya, Moldova, Bulgaristan, Slovakya ve mısırdaki ucuz iş gücü ciddi yatırımcı çekmektedir. %49 ile işbaşına gelecek Ak parti ekonomik kurmayları işçiye 1300 TL vermeli ancak işveren yükünü artırmamalı. Zaten kıdem tazminatı ve SSK yükü bir hayli ağırlaştırılmış olacak Bunlar bile maliyeti en az %30 artırılacaktır. Mutlu ve huzurlu çalışmak ve yaşamak dileğiyle.” Sözlerine yer verdi. IRAK: KAŞ YAPALIM DERKEN GÖZ ÇIKARILMAMALIKonuyla ilgili görüştüğümüz iş adamı Feridun Irak ise şu ifadelere yer verdi: “1 Kasım seçimleri sürecinde seçim giren siyasi partilerin tamamına yakın partiler Asgari ücretin artırılmasıyla ilgili vaatleri oldu. Sonuçta seçimler oldu ve hükümet kurulduktan sonra bu vaadin yerine getirilmesiyle ilgili bir beklenti söz konusu oldu. Bu günlerde de asgari ücret komisyonu da bu konuyu görüşmek için toplantılar yapıyor. Elbette ki bugün Türkiye’de ödenen asgari ücret 1 ailenin bir evin geçimini sağlayacak miktarda değil. Asgari ücretin yükseltilmesi son derece önemlidir. Ancak burada kaş yapayım derken göz çıkarılmamalıdır. O da şudur ki bunun maliyeti hiçbir zaman işverene yüklenmemelidir. “ÜCRET DOĞRU ANCAK VERGİ YANLIŞ”Asgari ücretin yükseltilmesi doğru ancak, asgari ücretle yükselen verginin işveren tarafından verilmesini doğru olmadığını söyleyen Irak, “Devlet yatırım yapan, istihdam sağlayan işverene asgari ücret şu kadar öde diyor. Buna eyvallah ama bir o kadar da bana vergi ver diyor. İşte burası adil değil. Yatım yapan, istihdam oluşturan ve işverene sen şu kadar asgari ücret vermelisin deme tamam, ama bir o kadar bana vergi ver demesine itirazımız var. Burada yapılması gereken asgari ücretin arttırılması görüşülürken, bir asgari ücret ya da yarısı kadar devlet almış olduğu vergiden feragat edecek, dolayısıyla asgari ücret sorunu bu şekilde çözülmüş olacak.” Şeklinde konuştu. IRAK: SÖMÜRÜ İLE TEŞVİK OLMAZIrak son zamanlarda gündeme gelen bölgeler olarak asgari ücretlerin belirlenmesine ise tepki göstererek, emeğin sömürülmesi ile teşvik olmadığını söyledi. Irak son olarak şunları söyledi: “Bunun yanı sıra asgari ücretle ilgili bir konu daha gündeme geldi. İşte bölgelere göre asgari ücret verilsin diye. Bu tür bazen söylemler oluyor. Doğu ve Güneydoğu Bölgelerinde asgari ücret düşük olsun şeklinde. Bu şekilde olduğu zaman bu oraya yatırımı da teşvik eder gibi son derece yakışık alamayan önerilerde gündeme gelmektedir. İnsanın emeği ve alın teri sömürerek teşvik olmaz. Burada asgari ücrete çalışan ve yaşayan insanın hangi harcaması Batıdakinden daha az ki siz asgari ücretin daha az olmasını istiyorsunuz. Yani burada ekmek, et veya giyim mi daha mı ucuzdur, ne daha ucuzdur ki. Dolayısıyla emeğin sömürüsü üzerinden teşvik olmaz.” ŞAHİN: ÜCRET YETERLİ DEĞİL AMA…Konuyu birinci dereceden en iyi bilen Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavirler Odası Başkanı İbrahim Şahin’de gazetemize yaptığı açıklamalarda önemli noktalara değindi. Şahin, “Maalesef ülkemizde asgari ücretin belirlenmesinde vergi ve SSK yükü çok ağır. Elbette ki asgari ücret alan insanlar için şu an belirli olan ücret ve yapılması planlanan ücret yeterli değil, aksine az olduğunu düşünüyoruz. Bugün bir evin mutfak masrafı ve diğer masraflarını düşündüğümüzde bu ücretin daha fazla olması gerektiğini görüyoruz. Ülkemizde asgari ücretler belirlenirken vergi ve SSK yükü oldukça ağır bir şekilde karşımıza çıkıyor. Bin 300 TL olan asgari ücretim maliyeti şu anda bin 818 brüt ücreti olması gerekiyor ki bin 300 TL net gelir sağlanabilsin. Dolayısıyla işverene 1 kişinin maliyet 818 liralık bir maliyet çıkarıyor. Yani bir işçiyi asgari ücrete çalıştırdığınız zaman 850 liraya yakın bir parayı vergi ve SSK’ya ödemeniz gerekiyor. Peki, bu nasıl bir adalettir. Bunun yanı sıra bu şekilde olması halinde kayıp kaçağın önünü alamaz hale gelecektir. Şu anda böyle bir şeyin yapılması topluma yararlı olmaz. Biz elbette ki ücretin arttırılmasını isteriz ancak. Vergi ve SSK’nın çok minimize edilmesi gerekir.” Dedi. “DEVLETİN FEDAKÂRLIK YAPMASI GEREKİYOR”Asgari ücretin bin 300 TL olması durumunda SSK ve vergi yükününde ağır olacağını ifade eden Şahin şu sözlere yer verdi: “SSK asgari ücretin brüt ücretinden 38,5 civarında bir pay alıyor. Yine aynı şekilde vergi dairesi bazı konularda yüzde 12-13’lük bir vergiye tekabül ediyor. Dolayısıyla bir işveren 810-850 TL bir maliye getirecekse, işveren bana göre bunun altından kalkamaz ve mevcut çalışan işçilerinin de işine son verebilirler. Bu yüzden burada düşünülmesi gereken en önemli şey SSK yükü düşürülmeli. Devletin bunu baya düşürmesi gerekiyor. Çünkü bunu devlet yapıyorsa, burada devletin bir fedakârlık yapması da gerekiyor. Bu yapıldığı takdirde biz adil bir çalışma yapıldı diyebiliriz. Bu yapılmadığı takdirde birçok işverenin mağdur olacağını ve işçilerin de işsiz kalacağını düşünüyoruz.” ÇALIŞ: VEKİLLERE 5-6 BİN BİZE BİN 300 TL!Asgari ücretin artırılmasının gündemde olduğu şu günlerde konuyla ilgili görüştüğümüz isimlerin yanı sıra asgari ücretle çalışa işçileri de dinledik. Gazetemize konuşan Mehmet Çalış adlı bir çalışan asgari ücretle ilgili, “Şu an aldığımız ücret elbette ki bize yetmiyor. Kira, evin giderleri, harcamalar, çocuklar, okul derken ayımızı zar zor çıkarıyor. Hatta çoğu yere borçlu kalıyoruz. Bu yüzden ücretin yükselmesi gerekiyor. Bin 300 TL olacak diyorlar. Ama bana göre çok bir şey değişmeyecek. Bin yerine bin 800 TL olması çok daha iyi olurdu. Ama yine de bin 300 TL olsun mu derseniz elbette ki olsun. Çünkü bu ülkede gerçekten asgari ücret yeterli değil. Aylık 2 bin TL’ye ev gideri bunun yanı sıra borcu olan insanlar var. Bin TL’lik, bin 300 TL’lik bir ücretle insanlar nasıl geçinir. Şu an mecliste hiçbir şey yapmadan yaklaşık 10 bin TL alan vekiller var. Bu doğru değil. Vekiller 2-3 bin TL verilsin asgari ücrette 2 bin TL olsun. Bundan kim zarar görür. Vekillerle bizim ev harcamalarımız arasında ne kadar fark var ki. Onlar ekmeği 1 TL’ye alıyor, bizde. Onlar 4-5 kişilik ailedir, bizde. Ki biz saatlerce çalışıyoruz onlar ise dakikalar içerisinde işleri bitiyor ve mecliste yatıyorlar.” Şeklinde konuştu. ALAN: ÜCRET İDEAL AMA DEVLETTE YARDIMCI OLMALIKonuyla ilgili görüştüğümüz işverenlerden Hâkim Alan ise ücretin yükseltilmesi gerektiği ancak bunun yanında kendilerine de SSK ve vergi konusunda devletin kendilerine yardımcı olmalarını istedi. Alan şu sözlere yer verdi: “Asgari ücret elbette ki bu devirde insanların ailelerini geçindirmeleri için yeterli değil. Biz burada maddi anlamda iyi oldukça elbette ki çalışanlarımıza zaman zaman fazladan ödeme yapıyoruz. Açıkçası ben 12 kişiye işveren biri olarak asgari ücretin bin 300 TL olmasından yanayım, ancak SSK ve vergide bu ücretle birlikte yükselince zor durumda kalıyoruz. Bu konuda devlet vergi ve SSK’da bize kolaylık sağladı takdirde bizim asgari ücretle ilgili bir sorunumuz olmaz. Şu an için önemli olan budur. Bu yüzden hükümetin ilk olarak bu konu üzerinde durması gerekiyor. Hükümet bu kolaylığı sağladıktan sonra inanın ki ben 20 kişi de yanımda çalıştırabilirim.” ŞEHRİVAN EKONOMİ: ÖNDER ALTINAL / ÖZEL HABER