Yaygın ve yoğun aşılama programına rağmen Avrupa ülkelerinde koronavirüs vaka sayılarındaki yeniden artış eğilimi, hükümetleri yeni tedbirler almaya yöneltti. Birçok Avrupa ülkesi, Kovid-19'un daha bulaşıcı türü olan Delta varyantının neden olduğu vaka sayılarındaki artışın önüne geçmek için yeni önlemler açıkladı. Almanya'da temmuz başında 1000'in altında seyreden vaka sayıları, 14 Temmuz'dan sonra bu sayının üzerine çıkmaya başladı. 14 Temmuz'da 1548 olarak tespit edilen vaka sayısı 21 Temmuz'da 2 bin 203'e çıkarak bu ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Haftalık 100 bin kişide görülen yeni vaka sayısı da artış gösterdi. Salgının üçüncü dalgasından sonra 6 Temmuz'da 4,9'a kadar gerileyen bu sayı, 9 Temmuz'da 5,5'e, 16 Temmuz'da 8,6'ya, 23 Temmuz'da da 13,2'ye yükseldi. Söz konusu artışın, ülkede Kovid-19'un daha bulaşıcı türü olan Delta varyantından kaynaklandığı belirtildi. Robert Koch Enstitüsü (RKI), Delta varyantının yeni vakalardaki oranının yüzde 84'e çıktığını bildirildi. ALMANYA, VAKALARDA ARTIŞ UYARISI YAPTI Almanya Başbakanı Angela Merkel de Kovid-19 vakalarının artmasının endişe verici olduğunu söyledi. Mesafe ve maske kullanma gibi tedbirlere uyulmasının büyük önem taşıdığını vurgulayan Merkel, aşı olmanın salgının üstesinden gelmenin anahtarı olduğuna dikkati çekerek halkı aşı olmaya çağırdı. Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn da Kovid-19 vakalarında gelecek aylarda ciddi artış yaşanabileceği uyarısında bulundu. RKI, vakaların sonbahar ve kış aylarında artabileceği uyarısı yaparak hükümetin önlemler almasını istedi. Haftalık 10 bin kişide görülen yeni vaka sayılarına işaret eden Spahn, "Bu sayı, bu şekilde her 12 günde iki katına çıkarsa eylülde 400'ü, ekimde de 800'ü aşar." ifadesini kullandı. ALMANYA'DA HER EYALET KENDİ ÖNLEMİNİ BELİRLİYOR Öte yandan ülkede her eyalet Kovid-19 önlemlerini kendisi belirliyor. Haftalık 100 bin kişide görülen vaka sayılarının 35'in üstünde bölge bulunmadığı için sert tedbirler gevşetildi. İç mekanlarda, toplu taşıma araçlarında ve mesafenin kuralına uyulmasının mümkün olmadığı yerlerde maske takma zorunluğu devam ediyor. Ayrıca, Kovid-19 salgınındaki durumu görüşmek için ağustos sonunda planlanan ve Başbakan Merkel ile eyalet başbakanlarının yer aldığı toplantının, vakaların artmasından dolayı ağustos başına alınabileceği konuşuluyor. AŞILAMADA SON DURUM Almanya'da devam eden aşı kampanyasında 50 milyon 406 bin 782 kişiye Kovid-19 aşısının ilk dozu, 40 milyon 367 bin 107 kişiye de ikinci dozu yapıldı. Böylelikle, halkın yüzde 60,6'sına Kovid-19 aşısının ilk dozu, yüzde 48,5'ine de ikinci dozu uygulanmış oldu. BELÇİKA Belçika'da 22 Mart haftasında artan ve 5 bine yaklaşan vakalar, salgın tedbirleri ile aşılamaların hızlanmasıyla azalmış, hükümet tedbirlerin çoğunu mayıs ve haziranda gevşetmişti. Temmuz başında ise vakalar yeniden artış gösterdi. Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsünün yayımladığı haftalık verilerin günlük ortalamasına göre, 15-21 Temmuz haftasında yeni vaka sayısı yüzde 19 yükselerek 1407 olarak kaydedildi. Yüzde 18'lik artışla günlük ortalama 72 bin 692 test yapılırken bunların yüzde 2,1'i pozitif çıktı. HÜKÜMET, HASTALIĞA DAİR BİLET DAĞITACAK Hükümet, 13 Ağustos'tan itibaren bir kişinin tam aşılı, hastalığı geçirmiş ve iyileşmiş ya da negatif test sonucuna sahip olup olmadığına ilişkin bilgileri gösteren bir tür bilet dağıtmaya başlayacak. Belçikalılar, etkinliklere bu biletle katılabilecek. Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrol Merkezinin (ECDC) verilerine göre de Avrupa Birliği (AB) içinde en çok aşılama yapan 3'üncü ülke olan Belçika'da yetişkin nüfusun yüzde 82,7'si aşının ilk dozunu aldı, yüzde 62,7'si ise tam aşılandı. Yunanistan'da son dönemde Kovid-19 vakalarındaki hızlı artış sebebiyle aşılama mecburiyeti başta olmak üzere kısıtlamalar sertleştirilerek çok sayıda yeni önlemin hayata geçirilmesi kararlaştırıldı. Parlamentoda onaylanan yasal düzenlemeyle 1 Eylül'den itibaren geçerli olmak üzere sağlık personeline ve huzurevi çalışanlarına aşı olma zorunluluğu getirildi. Vakalarda daha fazla artış olması durumunda hükümetin aşı zorunluluğunu özel sektör çalışanları ve eğitimcilere de genişletmeyi planladığı belirtiliyor. TOPLUMSAL ALANLARA SADECE AŞILI KİŞİLER GİREBİLECEK Hükümetin kararlaştırdığı yeni önlemler kapsamında tiyatrolar, spor salonları ve eğlence mekanları gibi kapalı yerlere, 16 Temmuz'dan itibaren sadece aşılı kişilerin girişine izin veriliyor. Restoran, kafe ve barların kapalı alanlarına da aşısız kişiler alınmıyor. Aşı olmayı reddeden çalışanların açığa alınması ve yasaklara uymayanlara 50 binden 200 bin avroya kadar para cezaları kesilmesi öngörülüyor. YUNANİSTAN Öte yandan Yunanistan'da turizm sezonunun açılmasının etkisiyle Ege adalarında Kovid-19 vaka sayılarındaki ciddi artış sebebiyle bazı bölgelerde kısıtlamalar sertleştirilirken önemli turizm merkezlerinden Mikonos Adası'nda tekrar gece sokağa çıkma yasağı getirildi. Adada 26 Temmuz Pazartesi'ye kadar sürecek tedbirler kapsamında ayrıca, özel ya da kamuya ait alanlarda gerçekleştirilen törenlerde 20'den fazla kişinin bir araya gelmesi yasaklandı. Restoran ve kafe gibi eğlence yerlerinde de 24 saat boyunca müzik yasağı uygulanıyor. YASAKLAR TURİSTLERİ ETKİLEDİ Mikonos'ta, uygulanan kısıtlamalar nedeniyle işletme sahipleri ve turistler büyük şaşkınlık yaşarken adada binlerce rezervasyonun iptal edildiği, yasaklardan etkilenen yabancı turistlerin adadan ayrıldığı bildirildi. Yunanistan Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede son 24 saatte 2 bin 854 Kovid-19 vakası kaydedildi, 7 kişi salgın nedeniyle hayatını kaybetti. 11 milyon nüfuslu Yunanistan'da salgının başından bu yana 471 bin 894 vaka, 12 bin 882 Kovid-19 kaynaklı ölüm tespit edildi. Ülkede halkın yaklaşık yüzde 44'ü aşı sürecini tamamladı. İNGİLTERE İngiltere'de son haftalarda artan Kovid-19 vakalarına rağmen dört aşamalı plan dahilinde uygulanan Kovid-19 kısıtlamalarının sonuncusu 19 Temmuz'da kaldırıldı. Ülkede normalleşme tarihi olarak duyurulan ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın "Özgürlük Günü" diye adlandırdığı 19 Temmuz itibarıyla 1 metre olan sosyal mesafe kuralı ve maske zorunluluğu kaldırıldı. Buna karşın özellikle toplu taşıma gibi kalabalık alanlarda hala maske takılması tavsiye ediliyor. KISITLAMALAR KALDIRILDI, VAKALAR ARTTI Kısıtlamaların kaldırılması kapsamında, iç ve dış mekanlarda bir araya gelecek kişi sayısına ilişkin sınırlama da ortadan kalktı. Gece kulüpleri ve barlar açıldı, konser, sinema ve tiyatrolara katılım sayısındaki kısıtlama kaldırıldı. Uzmanlar ise Delta varyantının Kovid-19 vakalarının yüzde 99'unu oluşturduğu İngiltere’de, kısıtlamaların kaldırılmasıyla söz konusu varyantın "üçüncü dalga"yı körükleyeceğinden endişe ediyor. Aralarında çok sayıda doktor ve araştırmacının yer aldığı 122 uluslararası bilim insanı, tıp dergisi The Lancet'te yayınladığı açık mektupta, İngiltere'nin Kovid-19 kısıtlamalarını kaldırma planını kınadı ve bunu "tehlikeli ve etik olmayan bir deney" olarak niteledi. İngiltere ve Galler'de Sağlık Bakanlığının geliştirdiği Kovid-19 uygulamasını kullanan 600 binden fazla kişiye de temaslı oldukları gerekçesiyle kendini tecrit etmesi gerektiğine dair uyarı mesajı gönderildi. Çok sayıda çalışanın kendini izole etmesi nedeniyle işletmelerin, tecrit uyarılarının ciddi personel sıkıntısına neden olduğu ve hizmetleri etkilediğine dair şikayetleri gündeme geldi. Özellikle süpermarketler, çok sayıda personelin izolasyonu nedeniyle ürün kıtlığı yaşanabileceği konusunda uyardı. SON 24 SAATTE 36 BİN VAKA Öte yandan Başbakan Boris Johnson ile İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, 17 Temmuz'da Kovid-19 testi pozitif çıkan İngiltere Sağlık Bakanı Sajid Javid'le temaslı oldukları gerekçesiyle 26 Ağustos'a kadar karantinada kalacak. Ülkede, son 24 saatte 36 bin 389 Kovid-19 vakası tespit edildi, 64 kişi salgın nedeniyle hayatını kaybetti. Toplam vaka sayısı ise 5 milyon 637 bin 975'e çıktı. Aşılama programına 8 Aralık 2020'de başlanan ülkede, Kovid-19 aşısının ilk dozunu yaptıranların sayısı 46 milyon 476 bin 845'e ulaşırken bunlardan 36 milyon 762 bin 646'sına ikinci doz aşı yapıldı. AVUSTURYA'DA GECE HAYATI VAKALARI YÜKSELİŞE GEÇİRDİ Ülkede haziran sonu itibarıyla 50'nin altına gerileyen günlük vaka sayıları özellikle gece hizmet veren eğlence mekanlarının yeniden hizmete girmesiyle artış gösterdi. Günlük vaka sayılarının 400'e çıktığı ülkede, virüse yakalananların büyük çoğunluğunda Delta varyantı görülüyor. Vaka sayılarındaki artışa rağmen önlemleri kaldırmayı sürdüren hükümet son olarak 22 Temmuz'da toplu taşıma, günlük ihtiyaçların giderildiği market, banka, postane gibi kapalı alanların dışında kalan alışveriş merkezleri ve iş yerlerinde maske kullanma zorunluluğunu kaldırdı. İktidarın aldığı son karara karşı çıkan Viyana eyaleti, maske zorunluluğunun bu bölgede bütün kapalı alanlarda süreceğini açıkladı. AŞI YAPTIRMAYANLARA ETKİNLİK YASAĞI GELDİ Ülkede aşı yaptırmış ya da iyileşmiş veya test yaptırmış kişilerin restoran, hotel, kültürel etkinlikler, kişisel bakım hizmetlerinden faydalanmasına izin veriliyor. Kovid-19 sınırlamalarının büyük çoğunluğunun kaldırıldığı Avusturya'da 5 milyon 200 binin üzerinde kişi ilk doz aşısını yaptırırken her iki dozu yaptıranların sayısı ise 4 milyon 235 binin üzerine çıktı. Yaklaşık 9 milyonluk nüfusa sahip Avusturya'da aşı zorunluluğu bulunmazken her iki doz aşı yaptıranların oranının ise yüzde 53'ün üzerinde olduğu tespit edildi. Son 24 saatte 392 vakanın görüldüğü ülkede toplam vaka sayısı 655 bin 589'a yükselirken ölü sayısı ise 10 bin 730 olarak kayıtlara geçti. Ülkede temmuz ayı başında 1000'in altında seyreden günlük Kovid-19 vakaları 22 Temmuz itibarıyla 5 binin üzerine yükseldi. İTALYA'DA SON DURUM İtalya Yüksek Sağlık Enstitüsünün (ISS) salgının ülkede haftalık gidişatına dair açıkladığı son haftalık raporunda, ülkede Delta varyantının yayılmaya devam ettiği, salgında yeni vakaların genç yaş gruplarından çıktığı belirtildi. Bunlara ek olarak; İtalya Milli Takımı'nın EURO 2020'de şampiyon olması ve 11-12 Temmuz’da bu şampiyonluğun kalabalıklar halinde kutlanması vaka sayılarının tırmanmasına yol açan güçlü etken olarak gösteriliyor. YEŞİL GEÇİŞ Mario Draghi liderliğindeki hükümet, ülkede yeniden ekonomik faaliyetlerin durmaması için özellikle sosyal faaliyetlere girişlerde aşıyı şart koşacak şekilde çerçevesini belirlediği "Yeşil Geçiş" belgesini 6 Ağustos'tan itibaren devreye alacak. Buna göre, ağustostan itibaren ülkede en az 1 doz Kovid-19 aşısı yaptıranlar için 9 ay, Kovid-19 geçirenler için 6 ay geçerli olmak üzere "Yeşil Geçiş" belgesi düzenlenecek. Moleküler ya da hızlı Kovid-19 testi yaptıranlar için ise "Yeşil Geçiş" belgesinin süresi 48 saat olacak. “Yeşil Geçiş” belgesi olmayanlar, restoran ve kafe gibi yerlerin iç mekanlarına, tiyatrodan sinemalara, halka açık gösteri, spor etkinlikleri (müsabaka, yarışma) ile müzeler, yüzme havuzları, spor salonları, festivaller, fuarlar, termal merkezler, tematik eğlence parkları ve bahis salonlarına giremeyecek. Kovid-19'a karşı yaygın aşılama kampanyasının 27 Aralık 2020'de başladığı ülkede bugün itibarıyla 64 milyon 122 bin 110 doz aşı uygulandı. Tüm aşıları tamamlananların sayısı 29 milyon 198 bin 814 oldu. Ülkede tüm aşıları tamamlananların 12 yaş üstü nüfusa oranı yüzde 54,06 oldu. İSPANYA'DA 31 BİN YENİ VAKA İspanya Sağlık Bakanlığının 23 Temmuz'da açıkladığı son verilere göre, son 24 saatte 31 bin 171 yeni vaka kaydedildi. Ülkede dün günlük 30 bin 587 vaka tespit edilmişti. Salgının başından bu yana toplam vaka sayısı 4 milyon 280 bin 429'a ulaştı. Vaka artışları karşısında bölge yönetimleri yerel düzeyde önlemler almaya başladı. Katalonya ve Valensiya bölgelerinde daha fazla belediyede gece sokağa çıkma yasağı getirilirken Galiçya bölgesinde ise bar ve kafelerin kapalı mekanlarına girişte aşı belgesi ya da negatif sonuçlu Kovid-19 testi sunulması şartı getirildi. Murcia Bölgesel Yönetimi de farklı hanelerden en fazla 10 kişinin bir araya gelmesine yönelik karar aldı. Söz konusu karar, 3 Ağustos’tan itibaren uygulanacak. Kovid-19'a karşı yaygın aşılama kampanyasının 27 Aralık 2020'de başladığı İspanya'da dün itibarıyla 55 milyon 930 bin 113 doz aşı uygulandı. Tüm aşıları tamamlananların sayısı 25 milyon 398 bin 978'e ulaştı. FRANSA'DA 'SAĞLIK RUHSATI' UYGULAMASI Fransa'da Kovid-19 salgınında 3. dalganın başlamasıyla şubattan itibaren ülke kapanmaya gitti, ardından vaka sayılarının azalmasıyla mayıs ayından itibaren kısıtlamalar sokakta maske takma zorunluluğu dahil aşamalı olarak kaldırıldı. Bununla birlikte, konser ve benzeri binlerce kişinin katıldığı etkinliklere giriş için Kovid-19 sağlık ruhsatı uygulaması yürürlüğe konuldu. Delta varyantına bağlı olarak temmuz başında vaka artışının gözlemlenmesiyle hükümet, salgını kontrol altında tutmak için hastane ve bakım evi çalışanlarına Kovid-19 aşısını zorunlu hale getirme ve yürürlükteki "sağlık ruhsatı" uygulamasını sosyal hayatını geneline yayma kararı aldı. Ulusal Meclis'te kabul edilen yasayla, Fransa'da 50'den fazla kişinin bulunduğu tüm sosyal etkinlik ve kapalı mekanlara girişte, toplu taşıma kullanımında Kovid-19 aşısı olduğunu belgeleyen veya son 48 saatte yapılmış negatif PCR testi sonucu gösteren ya da son 6 ayda hastalığa yakalanıp iyileştiğini kanıtlayan belge gösterme zorunluluğu başladı. İşletmelerinin işverenlerine, Kovid-19 ruhsatı göstermeyen çalışanlarına 2 ay süreyle maaş vermeme, göstermemekte ısrar ederse 2 ay sonunda işten çıkarma yolunu açan uygulama, 30 gün içerisinde 3 defa ruhsat kontrolü yapmadığı belirlenen işletme sahiplerine 1 yıla kadar hapis ve 9 bin avro para cezasını da öngörüyor. Aşı zorunluluğu ve Kovid-19 ruhsatı, ülkenin birçok kentinde düzenlenen gösterilerde yüzbinlerce kişi tarafından protesto edildi. VAKA SAYISI 20 BİNLERİ GÖRDÜ Fransa Halk Sağlığı Kurumu verilerine göre, Kovid-19 bulaşan kişi sayısı son 24 saatte 21 bin 493 artışla 5 milyon 955 bin 3'e yükseldi. Son 24 saatte 26 kişinin daha hayatını kaybetmesiyle ülkede virüsten ölenlerin sayısı 111 bin 616'ya çıktı. Hastanelerde 872'si yoğun bakımda olmak üzere 6 bin 802 kişinin tedavisine devam ediliyor. Son 7 günde Kovid-19 testlerinin pozitif çıkma oranı yüzde 3,7'ye yükseldi. Fransa Sağlık Bakanlığının paylaştığı verilere göre, 27 Aralık 2020'den bu yana ilk doz Kovid-19 aşısı yapılanların sayısı 39 milyon 474 bin 866'ya ulaştı, 32 milyon 790 bin 372 kişiye de ikinci veya üçüncü doz aşı uygulandı. Toplamda 68 milyon 800 binden fazla doz aşı yapıldı. BOSNA HERSEK Aşı tedarikinde ve aşılama faaliyetlerinde geciken Bosna Hersek'te, nüfusun yalnızca yüzde 5'i aşılandı. Yetkililer aşı zorunluluğu getirmeyi planlamadıklarını açıklarken, aşı sırasını bekleyemeyen vatandaşlar komşu ülke Sırbistan'da ücretsiz aşı olma imkanından faydalanıyor. KARADAĞ'DA GECE KULÜPLERİ 2 AĞUSTOS'A KADAR KAPALI Nüfusun yüzde 23,7'sinin aşılandığı Karadağ'da, vaka sayısı 100 bin 865'e yükselirken Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı bin 624'e ulaştı. Ülkede son günlerde vaka sayılarında görülen artış nedeniyle gece kulüplerinin 2 Ağustos'a kadar kapatılmasına karar verildi. SIRBİSTAN 3. DOZU UYGULAYABİLİR Nüfusun yüzde 38,2'sinin aşılandığı Sırbistan'da üçüncü doz aşı uygulamasına ilişkin kararın 1 Ağustos'ta verilmesi beklenirken hükümet, 24 Temmuz'dan itibaren, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 16 ülke vatandaşının, ülkeye Kovid-19'u atlattıklarına ilişkin belgeyle girebileceğini duyurdu.