ŞEHRİVAN HABER: FATMA NUR POLATCAN-NECMETTİN DURSUN Dünyanın en büyük sodalı gölü ve Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölünü kirlilikten kurtarmak ve gelecek nesillere daha temiz bir şekilde bırakmak için Van Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan balçık ve dip çamuru temizliği çalışmaları sürüyor. Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığının koordinasyonunda aylardır titizlikle sürdürülen temizlik çalışmasında bugüne kadar yaklaşık 807 bin metreküp balçık ve dip çamuru temizliği yapıldı. Onlarca kamyon ve ekskavatörle yürütülen dip çamuru temizliği son sürat devam ediyor. 2021 yılının eylül ayında başlayan dip çamur temizliği devam ederken, ekipler dip çamur temizliğinin bitmesi için çalışmalarını hız kesmeden sürdürüyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Van Gölünden çıkarılan çamura ve etrafa yayılan kötü kokunun giderilmesi talebine ilişkin” kendisinin cevaplaması istemiyle TBMM’ye verilen soru önergesini yanıtlayarak, baştan sona sürecin nasıl işlediğini açıkladı. BAKAN KURUM, DİP ÇAMUR TEMİZLİĞİNİN NASIL İŞLEDİĞİNİ AÇIKLADI… CHP İstanbul Milletvekili Cihangir İslam; Çevre, Şehircilik Ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un cevaplaması istemiyle “Van Gölünden çıkarılan çamura ve etrafa yayılan kötü kokunun giderilmesi talebine ilişkin” TBMM’ye bir soru önergesi vermişti. Bakan Kurum, Milletvekili İslam’ın dip çamur temizliği ile ilgili sorduğu soruları yanıtlayarak, sürecin nasıl işlediğini baştan sonra açıkladı. KURUM: ÇED SÜRECİ HALEN DEVAM ETMEKTEDİR Kurum, Çevresel Etki Değerlendirilmesi için başvuru yapıldığını kaydederek, “13.09.2022 tarihinde e-ÇED sistemi üzerinden Van İl Müdürlüğümüze Dip Çamuru Temizliği Projesi hakkında Çevresel Etki Değerlendirilmesi süreci için başvuru yapılmış olup, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü ve Tabiat Varlıkları Koruma Şube Müdürlüğünün projeyle alakalı görüşleri istenmiştir. 25.10.2022 tarihinde ise projede yer alan eksiklikler ile e-ÇED sistemine yüklenen kurum görüşleri doğrultusunda revize edilmesi için İl Müdürlüğümüzce; ÇED Yeterlilik firmasına bildirim yapılmıştır. ÇED süreci halen devam etmektedir” dedi. “DİP ÇAMURU NUMUNESİ ALINARAK TÜBİTAK MAM' A ANALİZ EDİLMEK ÜZERE GÖNDERİLMİŞTİR” Dip çamur numunesinin alınıp TÜBİTAK MAM’a gönderildiğini aktaran Kurum, “Van Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğümüzün teknik personelleri tarafından "Dip Çamuru Temizliği Projesi" kapsamında, dip çamuru numunesi alınarak TÜBİTAK MAM' a analiz edilmek üzere gönderilmiştir. Alman dip çamuru numunelerinde fîziko-kimyasal analizler, inorganik analizler, akut toksisite ve balık toksisite testleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarından ve yerinde yapılan incelemelerden, bahse konu dip çamurunun içeriğinde herhangi bir çevresel tahribat oluşturacak duruma rastlanmadığı anlaşılmıştır” diye konuştu. KURUM: KENTSEL ATIK SU ARITIMI YÖNETMELİĞİNDE BELİRTİLEN PERİYOTLARLA DENETLENMEKTE Kurum, “Van gölüne kıyısı olan Erciş, Gevaş, Edremit ilçelerinde bulunan 4 adet Atık Su Arıtma Tesisi İl Müdürlüğümüzce; Kentsel Atık Su Arıtımı Yönetmeliğinde belirtilen periyotlarla denetlenmekte ve denetimlerde numeneler alınarak Bakanlığımız tarafından akredite edilmiş laboratuvarlara gönderilmekte olup, analiz sonuçları hem laboratuvar sistemlerinde hem de İl Müdürlüğümüz tarafından arşivlenmekte, bu analiz sonuçlarının Kentsel Atık su Arıtımı Yönetmeliğinde belirtilen parametre sınır değerlerini aşması durumunda 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun ilgili maddesi gereği söz konusu tesis hakkında İl Müdürlüğümüzce idari işlem yapılmaktadır” diye aktardı. “BAKANLIĞIMIZ SİM (SÜREKLİ İZLEME MERKEZİ) SİSTEMİ ÜZERİNDEN 24 SAAT KESİNTİSİZ OLARAK TAKİP EDİLMEKTEDİR” Kurum, “Ayrıca, Erciş Merkez (Gölağzı) ve Edremit Atık Su Arıtma Tesislerinde Sürekli Atık Su İzleme Sistemi Tebliği gereğince SAİS (Sürekli Atık su İzleme Sistemi) kurulu olup, bakanlığımız SİM (Sürekli İzleme Merkezi) sistemi üzerinden 24 saat kesintisiz olarak takip edilmektedir. Van Merkez Atık Su Arıtma Tesisi, Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı akabinde yukarıda belirtilen kanun ve yönetmelikler kapsamında periyodik olarak denetlenecek ve kurulacak olan SAİS (Sürekli Atık su İzleme Sistemi) ile Bakanlığımız SİM (Sürekli İzleme Merkezi) sistemi üzerinden 24 saat kesintisiz olarak takip edilecektir” dedi. KURUM: NUMUNELER ALINARAK ANALİZ SONUÇLARI TARAFIMIZCA İNCELENEREK DEĞERLENDİRİLMEKTEDİR Denetim ve analizlerin devam ettiğini aktaran Kurum, “Aynı zamanda her yıl tüm sahil bandından İl Sağlık Müdürlüğü öncülüğünde, İl Müdürlüğümüz teknik personelinin katılımı ile numuneler alınmakta ve yapılan analizler sonucunda söz konusu bakteriyolojik sınır değerlere göre sahillerin jâizme suyu kalitesi Avrupa Standartlarında değerlendirilerek yüzme suyu kalitesi belirlenmektedir. Belirlenen bu sonuçlar yuzme.saglik.gov.tr adresinden paylaşılmaktadır. Bakanlığımız ve İl Müdürlüğümüzün yetki alanlarında bulunan atık sular ve atık su arıtma tesisleri ile ilgili denetimlerimiz yıl boyu devam etmekte, periyodik olarak numuneler alınarak analiz sonuçları tarafımızca incelenerek değerlendirilmektedir. Yapılan analizler Kentsel Atık Su Arıtımı Yönetmeliğinde belirtilen parametrelere göre yapılmakta ve bu parametreler laboratuvarda analiz edilen Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ), Biyolojik Oksijen İhtiyacı (BOİ), Askıda Katı Madde (AKM) ve sahada tespit edilenler Ph, Çözünmüş Oksijen, İletkenlik, Tuzluluk parametrelerinden oluşmaktadır” ifadelerini kullandı. “SICAKLIK PARAMETRELERİ ANLIK OLARAK ÖLÇÜLMEKTE VE BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN ONLİNE OLARAK İZLENMEKTEDİR” Kurum, Erciş ve Edremit Atık Su arıtma Tesislerinde SAİS kabini kurulduğunu belirterek, “22.03.2015 tarihli ve 29303 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sürekli Atık Su İzleme Sistemleri Tebliği kapsamında Van İlinde, Van Büyükşehir Belediyesi’ne ait Erciş ve Edremit Atık Su arıtma Tesislerinde SAİS kabini kurulmuştur. Bu kapsamda söz konusu tesislerin arıtma tesisi çıkışlarında pH, iletkenlik, çözünmüş oksijen, debi, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), askıda katı madde (AKM) ve sıcaklık parametreleri anlık olarak ölçülmekte ve Bakanlığımız tarafından online olarak izlenmektedir” diye aktardı. KURUM: VASKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN YAPILMADIĞINDAN TESİS PROJE KAPSAMINDA İLLER BANKASI A.Ş. TARAFINDAN TAKİP EDİLMEKTE Kurum, “Van Merkez İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hakkında 01.11.2016 karar tarihli ve 4345 karar numaralı Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararının bulunduğu ancak, tesisin 2026 yılında tamamlanması planlanan 2. etabında kapasite artışına gidildiği, bundan dolayı Van Merkez İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi Kapasite Artışı Projesine Bakanlığımızca 27.10.2022 karar tarihli ve 6768 karar numaralı Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı verilmiştir. Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci yeni tamamlandığından ve tesis için kesin kabul işlemleri Van Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından yapılmadığından tesis proje kapsamında İller Bankası A.Ş. tarafından takip edilmekte ve bu süreçte; Bankaca denetlenerek, arıtma tesisi giriş ve çıkışından numuneler alınarak analiz edilmektedir” dedi. “5 TESİSE İLİŞKİN TOPLAM 311 BİN 551 TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANMIŞTIR” Van’da mevzuat kapsamında aykırılık tespit edilen 5 tesise idari para cezası uygulandığını dile getiren Kurum şunları aktardı: “Proje Onay süreci ve kesin kabul işlemleri tamamlandıktan sonra İl Müdürlüğümüzce 2872 sayılı Çevre Kanunu ve mer'i mevzuat kapsamında ani ve periyodik olarak denetimler yapılarak, arıtma tesisi giriş ve çıkışından alınan numunelerin analiz sonuçları, tarafımızca Kentsel Atık Su Arıtımı Yönetmeliği kapsamında değerlendirilecektir. Aynı zamanda tesisin kapasitesi Sürekli Atık Su İzleme Sistemi Tebliği gereğince 5000 m^/gün den büyük olduğundan tesise Sürekli Atık su İzleme Sistemi işletmeyi yapan ve/veya yapacak olan VASKİ tarafından kurulacak ve Bakanlığımız SİM (Sürekli İzleme Merkezi) sistemi üzerinden 24 saat kesintisiz olarak takip edilecektir. Bu bağlamda 2872 sayılı Çevre Kanunu ve mer'i mevzuat kapsamında tarafımızca standartların sağlanmaması durumunda gerekli idari işlemler yapılacaktır. Van İlinde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlara 2018 yılından günümüze kadar 56 adet atık su konulu çevre denetimi düzenlenmiş olup, ilgili Mevzuat kapsamında aykırılık tespit edilen 5 tesise ilişkin toplam 311 bin 551 TL idari para cezası uygulanmıştır.” VAN GÖLÜ’NÜN TEMİZLİĞİ İÇİN HUMMALI ÇALIŞMA! Van Büyükşehir Belediyesi tarafından 2021 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın katıldığı törenle 180 milyon TL bütçeli 'İleri Biyolojik Arıtma Tesisi hizmete açıldı. Arıtma tesisinin devreye girmesiyle göl yıllardır atık sular nedeniyle oluşan kirlilikten kurtulurken, arıtma tesisinden geri kalan kirli su doğrudan Van Gölü’ne veriliyordu. Bu da gölün kirlenmesine neden oluyordu. 1’İNCİ ETAP BİTTİ, 2 VE 3’ÜNCÜ ETAP DEVAM EDİYOR… Van Büyükşehir Belediyesi; 2021 yılında Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı'nın koordinasyonunda göldeki mevcut kirliliğin giderilmesi için harekete geçti. ‘Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı’ kapsamında proje hazırlayan belediye, daha önce atık suların arıtılmadan göle akıtılması nedeniyle zeminde oluşan balçığın temizlenmesi için çalışmalar yaptı. Bu kapsamda başlayan çalışmalar hâlâ devam ederken, şu ana kadar 807 bin metreküp balçık ve dip çamuru temizliği yapıldı.