Milli Savunma Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında yapılan protokol gereği, geçtiğimiz yılın sonunda başlatılan yoklama kaçağı ve bakayaların yurt genelinde aranma işleminin, çok sayıda lisansüstü eğitim yapan yükümlüyü de vurduğu ortaya çıktı. Lisansüstü eğitim yapan yükümlülerden, eğitime başladıkları tarih, yoklama kaçağı veya bakaya kaldıkları tarihten sonra olanların sevk tehiri işleminin yapılmadığı ve bu durumdaki lisansüstü eğitimi öğrencilerinin, asker kaçağı olarak arandıkları öğrenildi. Lisansüstü eğitim yapan yükümlülerden, eğitime başladıkları tarih yoklama kaçağı veya bakaya kaldıkları tarihten önce olanların ise ilgili kurumlarının teklifi üzerine haklarında yoklama kaçağı veya bakaya işlemi yapılmadan sevk tehiri işlemlerinin azami sürelere kadar gerçekleştirildiği belirtildi.35 YAŞ SINIRI1111 sayılı Askerlik Kanunu'nun 35/E maddesi'nde,"... Devlet veya kendi hesaplarına yurt içinde veya yurt dışında staj, yüksek lisans, ihtisas veya doktora yapanların, ... ilgili kurum amirinin teklifi 35 yaşını doldurdukları yılın sonuna kadar, ... askere celp ve şevkleri tehir edilebilir. Sevk tehiri işlemlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir" hükmü amir bulunuyor. Bu madde kapsamında hazırlanan ve sevk tehiri işlemlerinde esas alınan Milli Savunma Bakanlığı Sevk Tehiri işlemleri Yönetmeliğinin 12. maddesinin birinci fıkrası (c) bendinde ise "Yüksek Lisans, doktora, sanatta yeterlik ve orta öğretim alan öğretmenliği eğitimi yapanların şevkleri, tabioldukları kanun ve yönetmeliklerinde belirlenen azami süreler kadar tehir edilebilir" deniliyor. Lisansüstü eğitim yapanların tabi olduğu Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinin 8. maddesinde tezli yüksek lisans eğitimini tamamlama süresinin 3 yıl olduğu, 19. maddesinde doktora programını tamamlama süresinin yüksek lisans derecesi ile kabul edilenler için azami 6 yıl, lisans derecesi ile kabul edilenler için 9 yıl olduğu belirtiliyor. Bu nedenle, yüksek lisans veya doktora eğitimi yapanların sevk tehiri işlemlerinde, 35 yaşını doldurdukları yılın sonunu geçmemek şartıyla Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde belirtilen azami süreler dikkate alınarak mevcut yasal mevzuata göre işlem yapılıyor.MASTIR VE DOKTORALI KAÇAKLARAncak Milli Savunma Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında yapılan protokol gereği, geçtiğimiz yılın sonunda başlatılan yoklama kaçağı ve bakayaların yurt genelinde aranma işlemi, lisansüstü eğitime başlamadan önce asker kaçağı olan ve daha sonra eğitime başlayanlar için adeta kabus oldu. Lisansüstü eğitim yapan yükümlülerden, eğitime başladıkları tarih, yoklama kaçağı veya bakaya kaldıkları tarihten sonra olanların sevk tehiri işleminin yapılmadığı ve bu durumdaki lisansüstü eğitimi öğrencilerinin, asker kaçağı olarak arandıkları öğrenildi. Bu durumdakilerin, kolluk güçlerince ülke genelinde yapılan denetimlerde uyguladıkları GBT(Genel Bilgi Toplama)'ye de dahil edildikleri belirtildi.KAÇAK DURUMUNDA OLMADAN EĞİTİME BAŞLAYANLAR RAHAT NEFES ALDILisansüstü eğitim yapan yükümlülerden, eğitime başladıkları tarih yoklama kaçağı veya bakaya kaldıkları tarihten önce olanlar ise rahat nefes aldı. Bu durumdakilerin ilgili kurumlarının teklifi üzerine haklarında yoklama kaçağı veya bakaya işlemi yapılmadan sevk tehiri işlemlerinin azami sürelere kadar gerçekleştirildiği belirtildi. Yüksek lisans eğitimi yapan yükümlüler hakkında yapılan sevk tehiri tekliflerinin, Milli Savunma Bakanlığı Sevk Tehiri İşlemleri Yönetmeliği'nde belirtilen esaslar çerçevesinde değerlendirildiği öğrenildi.GBT SORGULAMASI YAPILIYORSon ayların verilerine göre Türkiye'de yaklaşık 520 bin yoklama kaçağı ile 70 bin bakaya bulunuyor. Milli Savunma Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında 04 aralık 2012 tarihinde yapılan protokol gereği, yoklama kaçağı ve bakayaların yurt genelinde aranma işlemlerine, Jandarma Genel Komutanlığı'nca 25 Eylül 2013 ve Emniyet Genel Müdürlüğü'nce 03 Ekim 2013 tarihinden itibaren başlandı. Milli Savunma Bakanlığı, protokol gereği yoklama kaçakları ve bakayaların bilgilerini on-line olarak İçişleri Bakanlığı'na aktarmaya başlamıştı. Kolluk güçlerince ülke genelinde yapılacak denetimlerde kişilerin askerlik durumları da GBT(Genel Bilgi Toplama)'den sorgulanmaya başladı. Sorgulamada, asker kaçağı olduğu tespit edilenler hakkında, tutanak tutuluyor ya da kaçaklar yakın askerlik şubesine teslim ediliyor. Ayrıca asker kaçakları GBT'nin dışında da banka, sağlık kuruluşu, havaalanı gibi yerlerde işlem yaptıkları anda da hemen tespit edilebiliyor. Askerlik süresinin 15 aydan 12 aya inmesinin ardından ise Emniyet, asker kaçaklarıylya ilgili uygulamaya hız vermiş, başta otellerdeki veriler olmak üzere son dönemde çok sayıda asker kaçağı hakkında işlem yapmaya başlamıştı. Askerlik süresinin kısalmasıyla birlikte yoklama kaçağı ve bakayalara uygulanacak para cezaları da belli olmuştu. Para cezaları kaçak süresine göre kademeli olarak artırılmıştı. Kendiliğinden teslim olan kaçak ise daha az para ödüyor. Kaçaklar yakalandıkları anda askere sevk edilmiyor. Polisin tercihine göre ya en yakın askerlik şubesine teslim ediliyor ya da asker kaçağı olduğu tespit edilen vatandaşlar hakkında tutanak tutuluyor. Bu vatandaşlar yoklama kaçağı ve bakaya sürelerine göre idari para cezalarını ödeyerek, sivil hayatlarına devam ediyor. Asker kaçaklarına para cezası müeyyidesinin hatırlatılmasının ardından geçen ilk 17 günde 24 bin asker kaçağı askerlik şubesine başvurmuştu. Yine son ayların verilerine göre 2 milyon 140 bin kişi askerliğini tecil ettirdi. 279 bin 318 kişinin yurt dışında bulunduğu için, 338 bin 954 kişinin eğitiminden, 2 bin 856 kişinin hapisten, 2 bin 660 kişi hastalıktan dolayı askerliğini tecil ettirdi. 208 kişi de TUS ertelemesinden yararlandı. 6 bin sporcu ile 56 bin 305 polis de tecil hakkını kullanıyor.VATAN