Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da siviller ve güvenlik güçlerinin yanı sıra eğitim, sağlık, ekonomi ve turizm alanlarına yönelik gerçekleştirilen saldırılarla da bölgenin gelişmesini engelliyor. Van ve Hakkâri’de geçen yıl gümrük personelini kaçırarak ticaretin gelişmesine katkı sağlayan sınır kapılarının kapanmasına neden olan örgüt, kent merkezlerinde gerçekleştirdikleri bombalı saldırılarla da bölge için yapılan yatırım planlarının ertelenmesine yol açıyor. Yatırım planları ve teşvik paketleriyle ekonomide canlanma yaşayan bölgenin kadim kentleri, terör olaylarının başlamasıyla yeniden kabuğuna çekildi. EĞİTİM2014 yılı Ekim ayında Kobani (Ayn el Arap) bahanesiyle düzenlenen eylemlerde ülke genelindeki 200 okula saldırarak büyük tahribata yol açan örgüt halkın yaşam alanını sınırlayıp, çocukların eğitim hakkını engelledi. Okulların yakınlarına el yapımı patlayıcılar yerleştiren, molotofkokteylleriyle eğitim yuvalarını ateşe veren örgüt mensupları, böylece öğrenci, öğretmen ve veliler üzerinde korku oluşturdu. Örgütün okullara yönelik saldırılarından bazıları: 16 Eylül 2015'te, Van'ın İpekyolu ilçesindeki Bostaniçi Mahallesi'nde bulunan Vali Ali Cevdetbey İlkokuluna gece saatlerinde el yapımı patlayıcı ve molotofkokteyliyle saldırıda bulunuldu. Okulun camlarının kırıldığı saldırıda sistem odası, internet kabloları, bilgisayar ve diğer cihazlar kullanılamaz hale geldi. Bu saldırıdan bir gün sonra aynı okula yeniden saldıran örgüt, sınıfların yanı sıra öğretmen ve müdür odasını da molotofkokteylleriyle yaktı. 200 bin liralık zararın meydana geldiği okulda 28 Eylül'de ders başı yapamayan öğrenciler, eğitimden mahrum bırakıldı. OKULUN YAKININDA PATLAYICI BULUNDU27 Eylül 2015'te, Van'ın İpekyolu ilçesine bağlı Hacıbekir Mahallesi'nde bulunan Dumlupınar İlköğretim Okulu yakınındaki sokakta infilak ettirilmeye hazır el yapımı patlayıcı ele geçirildi. 29 Eylül 2015'te, Van'ın Tuşba ilçesindeki Ahmed-i Hani Lisesine ses bombası atılarak, silahlı saldırı gerçekleştirildi. Camları kırılan okulda yapılan incelemede 22 merminin duvar ve camlara isabet ettiği belirlendi. 1 Ekim 2015'te, Muş'un Bulanık ilçesinde "okulların bir hafta süreyle boykot edilmesi" çağrısına uymayan 7 köy okuluna saldırı düzenlendi. 6 Ekim 2015'te, Van'ın Başkale ilçesine bağlı Eşmepınar Mahallesi'nde bulunan jandarma karakoluna bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda mahalledeki okul ve yanındaki lojmanlarda hasar oluştu. 20 Haziran 2016'da Van'ın İpekyolu ilçesindeki Bostaniçi Mahallesi'nde bulunan Şafak Anaokuluna örgütm mensuplarınca molotofkokteyli ve el yapımı patlayıcılarla saldırı düzenlendi. Büyük bölümü yanan okul kullanılamaz hale geldi. Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde saldırılar nedeniyle 11 okul kullanılamaz hale geldi. Okulların yıkılması nedeniyle eğitime başlayamayan öğrenciler büyük mağduriyet yaşadı. TURİZMPKK örgütünün artan saldırıları, çözüm süreci ve sonrasında canlanmaya başlayan bölge turizminin gerilemesine neden oldu. Çözüm süreciyle turizme kazandırılan, ünlü dağcıların uğrak yeri haline gelen Hakkari'deki Cilo Dağları, saldırıların artmasıyla "özel güvenlik bölgeleri" kapsamına alınırken, yüzde 90 doluluk oranıyla "altın çağını" yaşayan otellerdeki rezervasyonların büyük bölümü de iptal edildi. Van'da 2014'te Kobani bahanesiyle yaşanan olaylar nedeniyle kentin tanıtımı açısından büyük önem taşıyan 4. Van Tarım, Hayvancılık ve Gıda Fuarı, 21. Van Asya İpekyolu Sanayi ve Ticaret Tedarikçileri Fuarı ve 2. Van Kitap Fuarı da iptal edildi. Geçen yıl Doğu Anadolu Bölgesi'nin tanıtımının yapıldığı "Doğu Anadolu Turizm Fuarı", 30 firmanın artan terör saldırıları nedeniyle sözleşmelerini iptal ettirmesi nedeniyle yapılamadı. Bu yıl 29 Eylül-2 Ekim'de yapılması planlanan "7. Uluslararası Turizm Seyahat Fuarı" da ertelendi. Ajans Asya Fuarcılık Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Güler, yaptığı açıklamada, 7.Uluslararası Van Turizm ve Seyahat Fuarı'nı, bölgede yaşanan olumsuz etkiler nedeniyle gerek yurt içi gerekse yurt dışı katılımcıların talebi üzerine 10-13 Kasım'a ertelediklerini belirterek, "Bu konuda gerekli başvurularımızı yaptık." dedi. ERMENİ AYİNİ İKİ YILDIR YAPILMIYORKültür ve Turizm Bakanlığının izniyle her yıl eylül ayının ikinci haftasında Akdamar Adası'ndaki kilisede gerçekleştirilen ve kente binlerce turistin gelmesini sağlayan ayin, olaylar nedeniyle iki yıldır yapılamıyor. Geçen yıl güvenlik sorunları nedeniyle ayini ertelediklerini belirten Türkiye Ermenileri Patriği Genel Vekili Başpiskopos Aram Ateşyan, bu yıl da Kurban Bayramı arifesinde gerçekleştirmeleri gereken ayini iptal ettiklerini açıkladı. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Doğu Anadolu Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe de saldırılar nedeniyle bölge turizminin kan kaybettiğini söyledi. Kurban Bayramı'nın ilk günü gerçekleştirilen bombalı saldırının ardından İran'ın, Kapıköy Sınır Kapısı'nı bir günlüğüne kapattığını anımsatan Özgökçe, şöyle konuştu: "Bayramın üçüncü günü kapı yeniden açıldı ancak gelen olmadı. Otellerde doluluk bir anda düştü. İçler acısı bir durumdayız. Tek geçim kaynağımız İran. Yaşanan olaylar bölgemize gerçek anlamda zarar veriyor. Umarım bir an önce bu olaylar son bulur. Ayinlerin iptal olmasını olaylara bağlıyorum. Bir ülkede, şehirde veya bölgede güvenlik sıkıntısı olduğu zaman bu tür organizasyonlar ister istemez iptal ediliyor. Biz bölgemizde yeniden huzurun sağlanarak turizmin canlanmasını ümit ediyoruz." Van Gölü Havzası Turizm Derneği (VAHATUDER) Başkanı Abdullah Tunçdemir de şunları kaydetti: "20 yıldır İran pazarı ile çok ciddi bir şekilde çalışıyoruz. Keşke Van'da, bölgede ve ülkede bu patlamalar olmasa. İran, Van'ın ekonomisini ve turizmini ayakta tutan bir pazardır. Hepimizin ayrı ayrı buna sahip çıkması gerekiyor. İran pazarından kentimizin en iyi şekilde yararlanması, ekonominin bundan olumlu etkilenmesi için elimizden geleni yapıyoruz ancak en küçük olayda insanlar gelmekten çekiniyor. Bu nedenle bu tür saldırıların bölgemizde sonlandırılması gerekiyor. İran pazarını sıcak tutmalı, insanları tekrardan buraya çekmeliyiz." EKONOMİEğitim ve turizm alanlarında bölgenin ilerlemesini engelleyen PKK örgütünün saldırıları, bölge illerinin ekonomik gelişimini de sekteye uğratıyor. Geçen yıl Van ve Hakkari'de görev yapan gümrük personelini kaçıran örgüt mensupları, Van ile İran arasındaki ticareti de durma noktasına getirdi. Yaptıkları alışverişle bölgedeki esnafa can suyu olan İranlı turistlerin, gümrük kapılarının kapanmasıyla gelmemesi, ekonomik canlanmayı akamete uğrattı. 25 Mayıs 2015'te, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eski Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun katıldığı törenle açılan Yüksekova Selahaddin Eyyubi Havalimanı'ndan 73 günde 24 bin 177 yolcu yararlanarak kent ekonomisine katkı sağladı. Kentteki vatandaşların batı illerine ulaşımında önemli bir eksikliği gideren havalimanının saldırılar ve güvenlik nedeniyle uçuşlara kapatılması, bölge halkının mağduriyetine neden oldu. BİTLİSKKK, geçen yıl İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğine ait 650 bin lira değerindeki iş makinesini yaktı. Bitlis Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Davut Tezcan, şiddet olayları nedeniyle bölge sanayisinin gelişemediğini söyledi. Yıllardır süren olaylar yüzünden Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde henüz sanayi sektörünün tam oluşmadığına dikkati çeken Tezcan, şöyle konuştu: "Sanayideki istihdam sayısı çok az. İlimizde tarım ve hayvancılık var. Tabii bu şiddet olayları olunca tarım ve hayvancılık da neredeyse durma noktasına gelmiş. İnsanlar olaylardan dolayı rahat gidip gelemediği ve ürünlerini pazarlayamadığı için tarım ve hayvancılıktan vazgeçecek duruma geldi." "Bu şiddet olayları olmasaydı tarım, hayvancılık, sanayi ve yatırımlar daha iyi seviyede olabilirdi. Bölgenin kalkınması için bu şiddet olaylarının son bulması gerekiyor." diyen Tezcan, sözlerini şöyle tamamladı: "Bu olaylar olmasaydı muhakkak yer altı ve yer üstü kaynaklarımızla, Türkiye'de yeni başlanılan sanayileşme hamlesinde bizler de yerimizi alacaktık. Hatta batıdan daha fazla şansımız vardı. Çevremizdeki ülkelerin gelişmişlik seviyesine baktığımızda, bizim gelişmişlik seviyemiz, teknoloji ve ürünümüz onlardan daha ileri safhada. İhracat yapabilirdik. Batıdan bir mal gönderildiğinde nakliye ve fiyat farkı yükseliyor. Ama biz pazara yakın bir bölgedeyiz ancak bu olaylardan dolayı yatırımcılar halen burayı tercih etmedi. 6. bölge olma münasebetiyle teşvik sisteminde de diğer illere göre bir sürü avantajı var ancak bu avantajlara rağmen yatırımcı gelmiyor çünkü sermaye ürkektir." (AA)