Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan "2019 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar"da yer alan hayvancılık desteklemelerine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Bu kapsamda, destekleme ödemeleri kamu kaynağı niteliğinde olduğundan hak ediş sahibinin hesabına aktarılmadan önce haciz, icra ve temlik işlemlerine konu edilemeyecek. Tebliğ kapsamında yapılan desteklemelerden kamu kurum ve kuruluşları yararlanamayacak. Desteklemeden yararlanacak buzağıların 2019 yılında doğmuş, TÜRKVET ve e-ıslah veri tabanlarına kayıtlı olması ve doğduğu işletmede en az 4 ay (120 gün) yaşamış olması gerekecek. Her buzağı için bir kez destekleme ödemesi yapılacak ve çoklu doğumlarda her bir buzağı desteklemeden faydalanacak. Ödemeler, iki dönem halinde gerçekleştirilecek. Belirlenen illerde doğan ve gerekli şartları sağlayan buzağılara ek destek verilecek. Saf sütçü sığır ırklarının 5 yaş üzeri olanları ile diğer sığır ırklarının etçi veya kombine ırk, Bakanlıktan izinli tabii tohumlama boğaları ile tohumlama veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına destekleme ödemesi yapılacak. Yerli sperma üretim merkezlerinde boğalardan elde edilen sperma ile tohumlanması sonucu doğa buzağılara ilave destek sağlanacak. Soy kütüğüne kayıtlı buzağılar da ek destekten yararlanacak. Başvurular, birinci dönem için 31 Aralık 2019'a kadar, ikinci dönem için ise 1 Nisan 2020-15 Haziran 2020 tarihlerinde yapılacak. 1 Ağustos 2020'den sonra e-ıslaha kaydedilen buzağılar destekleme kapsamına alınmayacak. İşletmelere, ıslah amaçlı süt içerik analiz desteklemesi de yapılacak. Ancak bu işletmelerin 1 Ocak 2019'dan önce soy kütüğüne kaydedilmiş ve geçerli süt analizi yapılmış en az 10 baş saf sütçü veya kombine ırk ineğe sahip olması gerekecek. Destekleme yılında süt analizi yapılan her inek için bir kez destekleme yapılacak. Buzağı desteklemesi birinci döneminde başvuruda bulunan işletmeler, bu destekleme için de başvuru yapmış sayılacak. Malakların destekten yararlanması için bu yıl içinde doğmuş olması ve ana ve babası ile doğduğu işletmenin Manda Islah Sistemi'ne kayıtlı olması gerekecek. Malak desteklemesi için birinci dönem başvurular 31 Aralık 2019, ikinci dönem başvurular 1 Temmuz 2020-1 Ağustos 2020 tarihlerinde olmak üzere 2 dönem halinde yapılacak. Dişi mandaların ise destekten yararlanması için 1 Ocak 2019'dan önce doğması gerekecek. Anaç koyun keçi desteklemesinde ise hayvanların yaşlarının 1 Kasım 2019 itibarıyla 15 ay ve üzeri olması gerekecek. Göçer hayvancılık yapanlar hariç, farklı illerde birden fazla işletmesi olan yetiştiriciler, her bir işletmesinin bulunduğu ilde ayrı ayrı başvuruda bulunacak. Mardin, Siirt ve Şırnak illerinde saf ırk anaç Ankara (tiftik) keçileri ilave destekten yararlandırılacak. Yetiştiriciler (göçer hayvancılık yapan yetiştiriciler dahil), üyesi oldukları damızlık koyun keçi yetiştiricileri birliğine dilekçe ile 2 Aralık 2019 tarihine kadar başvuracak. KOVAN VE İPEKBÖCEĞİ DESTEKLERİ Arılı kovan desteklemesinden, Arıcılık Kayıt Sistemi'ne (AKS) kayıtlı, yetiştirici-üretici örgütüne üye ve işletmesinde en az 30 arılı kovan bulunan arıcılar faydalanacak. Arıcılar, en az 30, en fazla 1000 adet arılı kovan için desteklemeden yararlanacak. İpekböceği tohum desteğinden Kozabirlik yararlanacak. İl ve ilçe müdürlükleri veya kooperatiflerce Kozabirlik'e iletilen talep sayısına göre, 2019 yılı bahar döneminde ücretsiz dağıtımı gerçekleştirilen kutu sayısı kadar destekleme yapılacak. ÇOBAN DESTEĞİ Bakanlıkça, sürü yöneticisi (çoban) istihdamı desteği de sağlanacak. Desteklemeden yararlanacak işletme, TÜRKVET'e kayıtlı en az 100 anaç küçükbaş hayvan varlığına sahip olacak. Köy-mahalle sürülerini ortak otlatan çobanlar da desteklemeden yararlandırılacak. Bu çobanların otlattığı sürülerin en az 2 işletmeden oluşması ve her bir işletmede en fazla 99 baş olmak üzere, toplamda en az 100 baş ve üzeri anaç küçükbaş hayvan varlığı bulunması gerekecek. Her bir işletme sadece bir çoban için desteklemeden yararlandırılacak. Çobanın, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) primleri en az beş ay süreyle yatırılmış olacak. Hayvancılık işletmesi bulunmayan veya fiilen çobanlık yapmayan, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim ödemesini isteğe bağlı olarak yapanlar ve SGK primlerini 30 gün üzerinden tam zamanlı olarak yatırmayanlar, işletmede istihdam edilen ancak fiilen çobanlık yapmayanlar, muhtarlar, devlet memurları, emekliler ve on sekiz yaşından küçükler, çoban olarak destekleme kapsamında değerlendirilmeyecek. Başvurular, işletme sahibi veya köy ve mahalle sürülerini otlatan çobanlar tarafından dilekçe ile işletmenin kayıtlı olduğu il ve ilçe müdürlüklerine yapılacak. Başvuru sırasında çobanın sürü yöneticisi sertifikası istenecek. Başvurular, 31 Aralık 2019'a kadar alınacak. Düve alım desteğinden yararlanmak için de yetiştiricinin işletmesinin, 1 Ocak 2019 tarihinden önce TÜRKVET'e kayıt edilmiş olması ve işletme kapasitesinin destek talep edilen hayvan sayısı ile uyumlu olması gerekecek. Manda dahil besilik erkek sığır desteklemesi için bu sığırların yurt içinde doğmuş, küpelenmiş, TÜRKVET'e işletme ve hayvanların kaydının yapılması ve bu yıl içinde kesilmiş olması gerekecek. Besilik erkek sığırların, belirlenen kilogram ve karkas ağırlık şartlarını taşıması gerekecek. Sığırların kesimhanede kesilmesi ve bu durumun belgelenmesi gerekecek. Bir yetiştirici en fazla 200 baş sığırı için destekten yararlandırılacak. Bakanlıkça mecburi kesime tabi tutulan erkek sığırlar ile kesim sonrası muayenede karkasın imhasına karar verilen erkek sığırlar için destekleme ödemesi yapılmayacak. Başvurular, 31 Ocak 2020 tarihine kadar yapılacak. Tiftik keçisi yetiştiriciliğinin ve tiftik üretiminin desteklenmesi için de tiftiğin, Tiftikbirlik ve bağlı kooperatifleri ile damızlık koyun keçi yetiştiricileri birliklerine satılmış olması gerekecek. Hastalıktan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip olan süt sığırı işletmelerinde bulunan, damızlık boğalar dışındaki, yaşı 6 ayın üzerindeki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan başına doğrudan destekleme ödemesi yapılacak. Veteriner hekim gözetiminde mecburi kesime tabi tutulan veya itlaf edilen hayvanlar için hayvan hastalığı tazminatı desteği ödenecek. Yetiştirici ve üretici örgütlerine üyelik şartı aranan destekleme ödemelerinde, belirtilen oranlarda "çiftçi örgütlerini güçlendirme" adı altında sistem üzerinden kesinti yapılacak, kalan miktar üreticinin hesabına aktarılacak. Desteklemeler için gerekli kaynak, bütçede hayvancılığın desteklenmesi için ayrılan ödenekten karşılanacak. Bütçe imkanları çerçevesinde, bakanlık tarafından banka aracılığıyla ödenecek. Tebliğ, 1 Ocak 2019'dan geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.