Doğu Anadolu'da, Avrupa Birliği (AB) Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı" (IPARD) kapsamında, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı koordinasyonunda uygulamaya konulan projeler ile hem genç girişimcilere istihdam ve yatırım imkanı sağlanması hem de göçün önlenmesi amaçlanıyor. Yörede AB tarafından destek verilen, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) aracılığıyla uygulamaya konulan IPARD programı kapsamında, tarımsal işletmelerin yatırımlarına destek veriliyor. Hayvancılık projesi, çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve iş geliştirme kapsamında proje sahiplerinin desteklendiği programla, il koordinatörlüğüne yapılan başvurularla son 4 yılda 112 projeye yaklaşık 98 milyon lira yatırım sağlanırken bu yatırımlara yaklaşık 40 milyon lira hibe verildi. Aralarında hem kadın hem de 40 yaş altı genç girişimcilerin bulunduğu program sayesinde, genç girişimcilere yatırım ve yara sakinlerine de istihdam imkanı sağlanarak göçün önlenmesi ile girişimci kadınların yatırım içerisine girmesine katkı sağlanıyor. Erzurum TKDK İl Koordinatörü Atilla Özlü, yaptığı açıklamada, AB ve Türkiye Cumhuriyeti arasında katılım öncesi mali yardım aracının kırsal kalkınma bileşeni IPARD'ın yurt genelinde 42 ilde yürütüldüğünü söyledi. IPARD 1 programının 2016 sonunda tamamlandığını ve şu anda IPARD 2'nin ilk çağrı dönenimde olunduğunu anlatan Özlü, "Destek kapsamında üç ana başlık var. Birincisi hem süt inekçiliği hem de besicilik olmak üzere hayvancılık. İkincisi elde edilen ürünlerin işlenmesi. Üçüncüsü ise yan dal olarak verilen destekler. Yani kişinin asıl işinin yanında çiftliğin ek gelir getirmesi amacıyla arıcılık, süs bitkisi, kültür balıkçılığı ve kırsal turizm gibi desteklerin verileceği alt başlık." dedi. "BİN 400'E YAKIN KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLADIK"Özlü, Erzurum'un hayvancılık ağırlıklı bir il olduğunu, 25 bin kilometrekarelik yüzölçümün yüzde 68'inin çayır ve meralardan oluştuğunu belirterek, şöyle devam etti: "Bu alanlarla temas edilecek her destek oranı başarıya ulaşmaktadır. Bunun da en başında hayvancılık gelmektedir. Hayvancılıkta yedeklerle birlikte 41 proje içerisinde 25 tane besi ve süt inekçiliği projemiz yer aldı. IPARD 1 ve 2'de destek verdiğimiz 112 projeyle bin 400'e yakın kişiye istihdam sağladık. Bunlardan 52 tanesi genç girişimci projeleri, yani 40 yaşın altındakiler. 6 tanesi de kadın müteşebbisten oluşmaktadır. Aslında alınan projelerin yarıya yakınının aralarında 6 kadının da olduğu genç girişimcilere ait olması sevindirici." Özlü, yatırımların göçü önleyeceğini anlatarak, "Genç müteşebbislerin yatırım yapmaları göçün önlenmesi açısından önemli bir gösterge. Yatırımın modern ve standardın üstünde olması kadınların da yatırımın içerisine girmesine vesile oluyor. Hayvancılık projelerinde, arıcılıkta, kırsal turizmde, otelde de kadın müteşebbisimiz var. Bu da IPARD'ın standartları yüksek işletmelerin kurulmasına ön ayak olacağı anlamına geliyor." diye konuştu. İL ÇAĞRI DÖNEMİNDE 229 MİLYON AVROLUK BÜTÇEIPARD 2'nin ilk çağrı dönemi için 229 milyon avro bütçenin ayrıldığını ifade eden Özlü, "İlk çağrı döneminde 114 proje aldık. Bu projelerin 52 tanesini yeterli görüp merkeze gönderdik ve bunların 37 tanesi sözleşme imzalamaya hak kazandı. 4 adet de yedeğimiz var. Toplamda 41 proje şu anda sözleşme imzalamaya hak kazanmış durumda." dedi. Özlü, IPARD 2 için sözleşmelerin yapıldığını aktararak, şunları kaydetti: "IPARD 2 ile IPARD 1 arasında bütçe ve yardım içeriği açısından fark yok. IPARD 2'de sadece başlık arttı. Eski başlıklara yumurta tavukçuluğu, hem süt hem de besiciliği açısından manda sığırcılığı, makine parkı ilave edildi. Bir de yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik destek alanı açıldı." IPARD 1 için açılan destek oranlarının IPARD 2'de yüzde 5 ila 15 arasında artış gösterdiğine işaret eden Özlü, şu bilgileri aktardı: "Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi başlığı altında yüzde 15 artış gerçekleştirilirken hayvancılıkta yüzde 5 ilave edildi. Yani yüzde 65 olan üst limit yüzde 70'e, arıcılık, baromatik bitki, süs bitki yetiştiriciliği, mantar ve kültür balıkçılığı gibi üst başlıklara verilen destek ise yüzde 50'den yüzde 65'e çıkarıldı. IPARD 1'de koordinatörlük olarak besicilik ve süt inekçiliğinde ilk 5 içerisindeydik ama sözleşmeye hak kazanan projeler arasında ilk 4 içerisindeyiz."